NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 34
Vo Mungachita Kuti Mukondwengi Asani Uteŵeti Wasintha
“Chiuta ngwambula urunji cha kuti wangaluwa ntchitu yinu ndi chanju cho munguchilongo pa zina laki.”—AHE. 6:10.
SUMU 38 Chiuta Wakupaseningi Nthazi
VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI *
1-3. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingachitiska kuti abali ndi azichi asinthi uteŵeti wawu?
ROBERT ndi muwolu waki Mary Jo angukamba kuti: “Tati tachita umishonale kwa vyaka 21, apapi ŵidu wosi anayi angwamba kutama. Mwaviyo, tinguluta kuti tikaŵaphweriyengi. Kweni venga vakuŵaŵa ukongwa kusama ko tajanga kuti tikaphweriyengi apapi chifukwa tayanjangaku ukongwa.”
2 William ndi Terrie angukamba kuti: “Tinguliya ukongwa tati taziŵa kuti tilutirizgengi cha uteŵeti wo tachitanga chifukwa chakutama. Takhumbisiskanga kuteŵete Yehova kucharu chinyaki. Kweni yapa vingutitonda.”
3 Aleksey wanguti: “Taziŵanga kuti boma likhumba kujala ofesi ya nthambi yo ndateŵetiyangaku. Kweni ŵati ajala vingutipweteka ukongwa ndipu tingutuwapu pa Beteli.”
4. Kumbi tikambiskanengi mafumbu nanga mu nkhani iyi?
4 Pe so abali ndi azichi anandi a pa Beteli kweniso anyaki wo apaskika uteŵeti wasonu. * Vija vakusuzga kuti abali ndi azichi ŵenaŵa asiyi uteŵeti wo awuyanjanga ukongwa. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingaŵawovya kuti akondwengi? Kumbi mungaŵawovya wuli? Kwamuka kwa mafumbu ngenanga kungawovya tosi asani vinthu vasintha pa umoyu widu.
KUMBI MUNGACHITA WULI ASANI UTEŴETI WASINTHA?
Ntchifukwa wuli kusiya uteŵeti kungaŵa kwakusuzga kwa abali ndi azichi wo achita uteŵeti wanyengu zosi? (Wonani ndimi 5) *
5. Kumbi tingakwaskika wuli asani uteŵeti wasintha?
5 Kaya ndisi apayiniya apade, amishonale pamwenga titeŵete pa Beteli, tingayamba kuŵayanja ukongwa ŵanthu pamwenga malu ngo titeŵetiyaku. Tingadandawula ukongwa asani tingasama pa vifukwa vinyaki. Titiŵasoŵa abali ndi azichi wo taŵasiya kuvuli ndipu titiŵafipiya mtima, ukongwa asani tasama chifukwa chakuti boma layamba kutitombozga. (Mate. 10:23; 2 Akori. 11:28, 29) Kweniso vija vakusuzga kusamiya ku malu nganyaki chifukwa tingakhumbika kusintha midawuku. Vingaja so viyo chinanga tingaŵa kuti tiwere kumuzi kwidu. Robert ndi Mary Jo angukamba kuti: “Tinguluwa midawuku ndi chineneru chidu. Chifukwa chakuti tinguteŵete kucharu chinyaki kwa nyengu yitali, tajivwanga kuti te alendu mucharu chidu.” Abali ndi azichi anyaki wo uteŵeti wawu wasintha angayamba kugula vinthu vinyaki vo kali agulanga cha. Yiwu angaziŵa cha kuti vinthu viŵayendiyengi wuli ndipu angayamba kusuzgika maŵanaŵanu. Kumbi ntchinthu wuli cho chingaŵawovya?
Kundere kufupi ndi Yehova ndipuso kumuthemba nkhwakukhumbika ukongwa (Wonani ndimi 6-7) *
6. Kumbi tingandere wuli kufupi ndi Yehova?
6 Munderengi kufupi ndi Yehova. (Yako. 4:8) Kumbi tingachita wuli venivi? Tingachita viyo asani titimugomezga kuti ‘watuvwa pempheru.’ (Sumu 65:2) Pa Sumu 62:8 pakamba kuti ‘timujuliyengi mitima yidu.’ Yehova wangachita “vinthu vikulu ukongwa kuluska vinthu vosi vo tipempha.” (Aefe. 3:20) Yehova wachita waka vo tamupempha pe cha. Iyu wachita vo talekanga kuŵanaŵanaku kuti watiwovyi pa masuzgu ngo takumana nangu.
7. (a) Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tilutirizgi kuja paubwezi wakukho ndi Yehova? (b) Mwakukoliyana ndi Aheberi 6:10-12, ntchinthu wuli cho chingachitika asani tilutirizga kuteŵete Yehova mwakugomezgeka?
7 Kuti tindere kufupi ndi Yehova, tikhumbika kuŵerenga Malemba zuŵa lelosi ndi kuŵanaŵaniyapu vo taŵerenga. Mubali munyaki yo wenga mumishonale wangukamba kuti: “Mungalekanga cha kuchita kusopa kwa pabanja kweniso kunozgeke maunganu nge mo mwachitiyanga pakwamba.” Mukhumbika so kulutirizga kupharazga ku mpingu wo mwasamiya sonu. Yehova watiŵaluwa cha wo alutirizga kumuteŵete mwakugomezgeka chinanga kuti angachita vinandi cha nge mo achitiyanga kali.—Ŵerengani Aheberi 6:10-12.
8. Kumbi mazu nga pa 1 Yohane 2:15-17 ngangatiwovya wuli kuti tijengi umoyu wambula kukhumba vinandi?
8 Mujengi umoyu wambula kukhumba vinandi. Ŵanthu anandi afipiya mtima vinthu va mu mugonezi wunu. Kweni yimwi mungazomerezganga cha kuti kufipiya mtima vinthu venivi kukutondekeseni kuteŵete Yehova. (Mate. 13:22) Mungaŵavwiyanga cha abali ŵinu pamwenga anyinu wo aleka kuteŵete Yehova asani atikukambiyani kuti mukhumbika kusaniya ntchitu ya ndalama zinandi. (Ŵerengani 1 Yohane 2:15-17.) Mugomezgengi Yehova yo watilayizga kuti watiwovyengi kuti tije ndi chivwanu chakukho, tileki kufipa mtima kweniso kuti watipaskengi vinthu vakuliŵavu “pa nyengu yakwenere.”—Ahe. 4:16; 13:5, 6.
9. Mwakukoliyana ndi Nthanthi 22:3, 7, ntchifukwa wuli titenere cha kukongola vinthu vambula kukhumbika ukongwa? Nanga ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tisankhengi vinthu mwazeru?
9 Mukhwechengi ngongoli. (Ŵerengani Nthanthi 22:3, 7.) Nyengu zinyaki pangakhumbika ndalama zinandi kuti tisami ndipu venivi vingachitiska kuti tisere mu ngongoli. Kuti muleki kuja ndi ngongoli zinandi, mutenere cha kukongola vinthu vambula kukhumbika ukongwa. Vingaŵa vakusuzga kuziŵa ndalama zo tingabwereka asani pe vinthu vinyaki vo vititisuzga maŵanaŵanu, nge pa titamizga mubali widu. Mu vakuchitika va nge ivi, mungaluwanga cha kuti “pempheru ndi kuŵeyere” vingakuwovyani kuti musankhi vinthu mwazeru. Pakumuka pempheru linu, Yehova wangakupaskani chimangu cho “chivikiliyengi mitima yinu ndi maŵanaŵanu nginu” kuti musankhi umampha vinthu.—Afi. 4:6, 7; 1 Petu. 5:7.
10. Kumbi tingachita wuli kuti tisaniyi mabwezi nganyaki?
10 Muchezengi ndi mabwezi ngamampha. Mukambiyengeku anyinu masuzgu nginu kweniso mo muvwiya, ukongwa wo akukumanapu ndi masuzgu ngo mukumana nangu. Ivi vingakuwovyani kuti muleki kusuzgika ukongwa maŵanaŵanu. (Waku. 4:9, 10) Ubwezi winu ndi anyinu a ko mwajanga kali umalengi cha. Kweni mukhumbika kusaniya mabwezi nganyaki ko mwasamiya sonu. Kuti mukolani ubwezi ndi munthu, mukhumbika kuja akuseka. Kumbi mungachita wuli kuti musaniyi mabwezi nganyaki? Mukambiyengeku anyinu vinthu vamampha vo vikukuchitikiyanipu pakuteŵete Yehova kuti awoni mo mukondwe chifukwa chakuchita viyo. Chinanga kuti anyaki mu mpingu angavwisa cha chifukwa cho mutanjiya uteŵeti wa nyengu zosi kweni anyaki angakhumba kuziŵa vinandi ndipu angakolana namwi ubwezi. Kweni mungajaliyanga ŵaka kukamba vinu pe cha pamwenga vo mwachita pakuteŵete Yehova kweniso mo muvwiya chifukwa chakuleka uteŵeti wo mwachitanga pakwamba.
11. Kumbi mungachita wuli kuti mukondwengi mu nthengwa yinu asani mwaleka uteŵeti wo mwachitanga?
11 Asani mukuleka uteŵeti wo mwachitanga chifukwa chakuti muwolu pamwenga mulumu winu watama, mungamumbanga mulandu cha. Kweniso asani yimwi ndimwi mutama, mungadandawulanga cha kuti mwaguŵiska munyinu. Mutenere kukumbuka kuti mwe “liŵavu limoza” ndipu mungulayizga pamasu paku Yehova kuti muphweriyanengi mwemosi mo vinthu vingaŵiya. (Mate. 19:5, 6) Asani mukuleka uteŵeti chifukwa chakuti muwolu winu wenga munthu wakutama, mwana winu watenere kuziŵa kuti ngwakukhumbika ukongwa kuphara uteŵeti wo mwachitanga. Mutenere kumusimikiziya kuti mutimuwona kuti ndi “mphotu” yakutuliya kwaku Chiuta. (Sumu 127:3-5) Mutenere so kumukambiya vinthu vamampha vo vingukuchitikiyani pa nyengu yo mwachitanga uteŵeti winu. Ivi vingawovya mwana winu kuti nayu wazichitengi uteŵeti wanyengu zosi.
KUMBI ABALI NDI AZICHI ANGAKUWOVYANI WULI?
12. (a) Kumbi tingaŵawovya wuli abali ndi azichi wo achita uteŵeti wanyengu zosi? (b) Kumbi tingaŵawovya wuli kuti aziŵiliyi uteŵeti wasonu?
12 Tiwonga ukongwa kuti mipingu yinandi ndipuso abali anyaki weyosi pakuyija, achita vosi vo angafiska kuti awovyi wo achita uteŵeti wanyengu zosi kuti alutirizgi uteŵeti wawu. Yiwu atiŵachiska kuti alutirizgi kuchita uteŵeti wo achita, atiŵapaska ndalama pamwenga vinthu vinyaki vakukhumbika pamwenga aphwere apapi ŵawu kumuzi kwawu. (Aga. 6:2) Asani abali wo asintha uteŵeti aza ku mpingu winu, mutenere cha kuŵanaŵana kuti atondeka uteŵeti wawu pamwenga achita chinthu chinyaki chiheni. * Mumalu mwaki, mukhumbika kuŵawovya kuti aziŵiliyi uteŵeti wasonu. Mutenere kuŵalonde umampha ndi kuŵawonga chifukwa cha uteŵeti wo achita chinanga kuti pa nyengu yasonu atondeka kuchita vinandi chifukwa cha matenda pamwenga ukoti. Mukhumbika kuŵaziŵa umampha. Yiwu aziŵa vinthu vinandi, akusambira vinthu vinandi kweniso akumanapu ndi vinthu vinandi. Mwaviyo, mungasambira vinandi kwaku yiwu.
13. Kumbi tingaŵawovya wuli wo apaskika uteŵeti wasonu?
13 Wo apaskika uteŵeti unyaki mungaŵawovya kusaniya nyumba, ntchitu ndi vinthu vinyaki vakukhumbika pa umoyu. Yiwu angakhumba so kuti muŵawovyi pa vinthu vinyaki, nge kusaniya malu kuti alimengepu. Angakhumba ukongwa kuŵavwisa mumalu mwa kuŵalenge lisungu. Yiwu angaŵa kuti asuzgika ndi matenda ngawu pamwenga nga mubali wawu. Angaŵa kuti ŵe ndi chitima chifukwa cha nyifwa ya mubali wawu. * Ndipu vingachitika so kuti adandawula chifukwa cha kulekana ndi abali ndi azichi ko ateŵetiyanga kali. Vingaŵatore nyengu kuti aluweku vinthu ivi ndipu nyengu zinyaki vingaŵasuzga maŵanaŵanu.
14. Kumbi abali ndi azichi angumuwovya wuli mzichi munyaki kuti waziŵiliyi uteŵeti wasonu wo wangupaskika?
14 Asani muluta nawu mu upharazgi vingaŵawovya kuti aziŵiliyi chifukwa awonengi mo yimwi muchitiya. Mzichi yo wanguteŵetiyapu mucharu chinyaki kwa vyaka vinandi wangukamba kuti: “Ko ndateŵetiyanga kali ndasambiranga Bayibolu ndi ŵanthu zuŵa lelosi. Kweni ko ndingusamiya, venga vakusuzga chinanga kungaŵa kuŵerenge munthu Bayibolu pamwenga kumuwonesa vidiyo. Abali ndi azichi andidaniyanga ku masambiru ngawu pamwenga asani aweriyaku ku ŵanthu wo anguŵapharazgiya. Asani ndiwona abali ndi azichi aphamphu ndipuso achiganga ŵenaŵa achitiska masambiru nga Bayibolu, vandiwovyanga kuti ndiyambi kuwona ŵanthu a mu chigaŵa cho ndingusamiya mwakwenere. Ndingusambira kwamba kukambiskana ndi ŵanthu a ko ndingusamiya. Ivi vingundiwovya kuti ndiyambi so kukondwa.”
MUNGAWERIYANGA VULI CHA!
Musaniyengi nthowa zo mungasazgiyaku uteŵeti mu chigaŵa chinu (Wonani ndimi 15-16) *
15. Kumbi mungachita wuli kuti vinthu vikuyendiyeningi umampha mu uteŵeti winu wasonu?
15 Vinthu vingakuyendiyani umampha mu uteŵeti winu wasonu. Lekani kuŵanaŵana kuti uteŵeti wo mwachitanga ukukutondani pamwenga kuti mwawere vuli mwauzimu. Muŵanaŵaniyengi mo Yehova watikuwovyiyani pa nyengu yasonu ndipu mungalekanga cha kupharazga. Muchitengi vo Akhristu a mu nyengu ya akutumika achitanga. Kwekosi ko angumbininikiya, “apharazganga uthenga wamampha wa mazu ngaku Chiuta.” (Machi. 8:1, 4) Asani muchita phamphu kupharazga, mungawovya ŵanthu anandi kuti ŵazi mu gulu laku Yehova. Mwakuyeruzgiyapu, apayiniya anyaki ŵati adikisika mucharu chinyaki, anguluta kucharu chinyaki cha pafupi, ko kwakhumbikanga apharazgi anandi a chineneru chawu. Pati pajumpha myezi yimanavi, magulu ngasonu nganandi ngangupangika ndipu ŵanthu anandi angwamba kuwungana mu magulu ngenanga.
16. Kumbi mungachita wuli kuti mukondwengi ndi uteŵeti winu wasonu?
16 Nehemiya wangukambiya Ayuda kuti likondwa lo Yehova wapereka ndilu nthazi zawu. (Nehe. 8:10) Tikhumbika kukondwa chifukwa chakuti te pa ubwezi ndi Yehova, chifukwa cha uteŵeti wo tichita cha, chinanga tingawuyanja wuli. Mwaviyo, mungalekanga cha kwenda ndi Yehova ndipu muthembengi iyu kuti wakupaskeni zeru, wakulunguchizgeni ndi kukuwovyani. Mungaluwanga cha kuti mungwamba kwanja uteŵeti winu wakali chifukwa mwaŵikangapu mtima kuti muwovyi ŵanthu. Mwaviyo, mutenere kuŵikapu mtima pa uteŵeti winu wasonu. Asani muchitengi viyo, muwonengi mo Yehova wakuwovyiyeningi kuti muyambi kuwuyanja.—Waku. 7:10.
17. Kumbi titenere kukumbukanji pa nkhani yakukwaskana ndi uteŵeti wo tichita sonu?
17 Titenere kukumbuka kuti titeŵetiyengi Yehova kwamuyaya kweni uteŵeti wo tichita sonu umalengi. Panyaki vo tichita sonu pakuteŵete Yehova ndivu tazamuchita cha mucharu chifya. Aleksey yo tamukambapu kukwamba kwa nkhani iyi, wagomezga kuti uteŵeti wo wachita sonu utimuwovya kuti wanozgeke vo wazamuchita kunthazi. Iyu wanguti: “Ndechendakayikiyepu kuti Yehova waliku pamwenga kuŵanaŵana kuti charu chifya ndi malotu waka. Kweni ndawonanga kuti Yehova we kutali kweniso kuti charu chifya nachu cheche kutali. Kweni sonu ndiwona kuti Yehova nde nayu pafupi ndipu charu chifya nachu che pafupi kuza.” (Machi. 2:25) Kwali tichita uteŵeti wuli, tingalekanga cha kwenda ndi Yehova. Iyu watisiyengi cha kweni watiwovyengi kuti tikondwengi pa chechosi cho tichita pakumuteŵete, kwekosi ko tingaŵa.—Yesa. 41:13.
SUMU 90 Tichiskanengi
^ ndimi 5 Nyengu zinyaki abali ndi azichi wo ŵe mu uteŵeti wa nyengu zosi, angatondeka kulutirizga uteŵeti wawu pamwenga angapaskika uteŵeti unyaki. Nkhani iyi, yikonkhoskengi masuzgu ngo akumana nangu kweniso vo vingaŵawovya kuti akondwengi asani venivi vachitika. Yikonkhoskengi so vo abali ndi azichi angachita kuti aŵawovyi kweniso fundu za mu Bayibolu zo zingawovya tosi asani vinthu vasintha.
^ ndimi 4 Mwakuyanana waka, abali anandi asani akota asiliya maudindu abali achinyamata. Wonani nkhani ya mutu wakuti “Ŵara Akukota Yehova Wakondwa ndi Kugomezgeka Kwinu,” mu Chigongwi cha Alinda cha September 2018 kweniso ya mutu wakuti “Kuŵa ndi Chimangu cha Mumtima Chinanga Vinthu Vingasintha,” mu Chigongwi cha Alinda cha October 2018.
^ ndimi 12 Ŵara a ku mpingu wo abali pamwenga azichi yaŵa atuliya atenere kulemba kalata mwaliŵi ku mpingu wo asamiya. Ivi vingawovya kuti ayambi mwaluŵi kuteŵete nge apayiniya, ŵara pamwenga ateŵeti akovya.
^ ndimi 13 Wonani nkhani ya mutu wakuti “Vo Vingakuwovyani Asani Mwe Ndi Chitima,” mu magazini ya Jani Masu! ya nambala 3 ya 2018.
^ ndimi 57 CHITHUZI: Amishonale wo ateŵetiyanga mucharu chinyaki alayilana ndi mpingu wawu. Yiwu mbachitima ukongwa.
^ ndimi 59 CHITHUZI: Po ŵe kucharu chawu apemphera kwaku Yehova kuti waŵawovyi kumalana ndi masuzgu ngo akumana nangu.
^ ndimi 61 CHITHUZI: Amishonale yaŵa ayambaso uteŵeti wa nyengu zosi chifukwa chakuwovyeka ndi Yehova. Yiwu apharazgiya alendu wo ŵe muchigaŵa cha mpingu wawu wasonu mu chineneru cho angusambira pa nyengu yo ŵenga amishonale.
