Ngani Jakulijiganya 34
Kusangalala ni Undumetume Wasambano
“Mlungu ali jwakulungama ngasaliŵalila masengo genu gimwatesile kapena cinonyelo cimwalosisye ku lina lyakwe.”—AHEB. 6:10.
NYIMBO 38 Mlungu Cacalimbisya
YACITULIJIGANYE *
1-3. Ana ni magongo gane gapi gampaka gatendekasye ŵakutumicila ŵandaŵi syosope kucenga maundumetume gawo?
ROBERT ni ŵamkwakwe lina lyakwe Mary Jo, ŵatite, “Panyuma pakutumicila mwakusangalala ni undumetume wa umishonale kwa yaka 21, acinangolo ŵetu wosope ŵalwasile. Twaliji ŵakusangalala kwasamalila jemanjaji. Nambope yaliji yakupweteka kutyoka kumalo kwatwatamaga kwelesoni twakunonyelaga mnope.”
2 William ni ŵamkwakwe lina lyakwe Terrie ŵatite, “Patwatandite kulwalalwala twayiweni kuti nganituŵa tukombwele kuwujilasoni ku undumetume wetu watwatendega pandanda, twatandite kulila. Ndaŵi syosope twasacililaga kumtumicila Yehofa m’cilambo cine, nambo nganituŵa tukombwele kutenda yeleyi.”
3 Aleksey jwatite, “Twamanyililaga kuti ŵandu ŵakulagasya ŵasakaga kuwugala ofesi jetu ja nyambi kwanatumicilaga. Nambo yeleyi payagambile kutendekwa yaliji yakupweteka mnope soni twasosekwaga kutyoka pa Betelipa.”
4. Ana munganiji citukambilane yiwusyo yapi?
4 Kupwatika pa yisyasyo yeleyi, panasoni abale ni alongo ŵajinji ŵaŵatumicilaga pa Beteli nambo apano undumetume wawo wacenjile. * Abale ni alongo ŵakulupicikaŵa mpaka yasawusyeje kuleka undumetume wawo waŵawunonyelaga mnope. Ana cici campaka cakamucisye jemanjaji kuti amalane ni yakusawusya yampaka yipagwe ligongo lya kucengaku? Ana mpaka ŵakamucisye camtuli jemanjaji? Kwanga kwa yiwusyo yeleyi mpaka kutukamucisye wosopewe kuti tumalane ni yakusawusya yampaka yipagwe ligongo lya kucenga kwa yindu paumi wetu.
YAMPAKA TUTENDE YINDU PAYICENJILE
Ligongo cici kwima undumetume wandaŵi syosyope kukusaŵa kwakupweteka? (Alole ndime 5) *
5. Ana kucenga kwa undumetume mpaka kutukwaye m’matala gapi?
5 Cinga tukutumicila pa Beteli kapena kwine, nambope mpaka tulijiganye kwanonyela ŵandu soni kwatukutumicilako. Pandaŵi jatukuleka undumetume watutesileje tukusaŵa ŵakudandawula mnope. Tukusitwasoŵaga ŵandu ŵatwatamaga nawo soni tukusadandawulaga ya jemanjaji mnopemnope naga tutyosile ligongo lyakuti ŵandu ŵakusisya akutulagasya. (Mat. 10:23; 2 Akoli. 11:28, 29) Kupwatika pelepa, kucenga kwa undumetume kapena kuwujila kumangwetu kukusaŵaga kwakusawusya. Yili myoyo ligongo pakusasosekwa kucenga yindu yejinji. Robert ni Mary Jo ŵatite, “Ndamo jakumangwetu twajiliŵalile soni nganitumanyililaga yampaka tujile pakulalicila m’ciŵeceto cetu. Kumangwetuku twalipikanaga mpela kuti tuli acalendo.” Ŵandu ŵane ŵawucenjile undumetume mpaka atande kulaga pangani ja mbiya. Jemanjaji mpaka aŵe ŵangasangalala soni kuyiwona kuti nganaŵa pambone. Ana cici campaka cakamucisye jemanjaji?
Kumŵandicila Yehofa soni kumkulupilila kuli kwakusosekwa (Alole ndime 6-7) *
6. Ana mpaka tumŵandicile camtuli Yehofa?
6 Tumŵandicileje Yehofa. (Yak. 4:8) Ana mpaka tumŵandicile camtuli? Mpaka tutendele yeleyi mwakumkulupilila jwalakwe jwali ‘jwakupikana lipopelo.’ (Sal. 65:2) Pa Salimo 62:8 pakusati, ‘Tumsalileje jwalakwejo yakusawusya yetu yosope.’ Yehofa mpaka ‘aculuye mnope kupunda mwele mutukaŵendele kapena kuganicisya.’ (Aef. 3:20) Yehofa ngakusagamba kutupa yindu yatuŵendilepe, mmalo mwakwe akusatukamucisya pa yakusawusya yatukusasimana nayo m’litala lyanganitujembeceyaga.
7. (a) Ana cici campaka citukamucisye kuti tumŵandicile Yehofa? (b) Mwakamulana ni Ahebeli 6:10-12, ana pakusapagwa yakuyicisya yamtuli ligongo lya kupitilisya kumtumicila Yehofa mwakulupicika?
7 Kuti tumŵandicilejepe Yehofa tukusosekwa kuŵalanga Malemba soni kugaganicisya lisiku lililyose. Jwamlume jwine jwaŵaliji mmishonale jwatite, “Pakusasosekwa kupitilisyape kola ndandanda jakutamilicika ja kulambila kwa peŵasa soni kosecela misongano mpela muŵatendelaga pandanda.” Konjecesya pelepa, tukusosekwa kupitilisyape kutenda yampaka tukombole pakukamula nawo masengo gakulalicila ngani syambone kumpingo wasambanoko. Yehofa akusiŵakumbucila ŵandu ŵakusapitilisyape kumtumicila mwakulupicika atamose ali mkulepela kutenda yindu mpela mwaŵatendelaga pandanda.—Aŵalanje Ahebeli 6:10-12.
8. Ana maloŵe ga pa 1 Yohane 2:15-17, mpaka gatukamucisye camtuli kola umi wangasaka yejinji?
8 Akoleje umi wangasaka yejinji. Ngatukusosekwa kudandawula ni yindu yakucilu, ligongo yeleyi mpaka yisokonasye usimu wetu. (Mat. 13:22) Ngatukusosekwa kwapikanila ŵandu ŵangakusamtumicila Yehofa, acimjetu kapena ŵacibale ŵampaka atusalileje kuti tukusosekwa kupata mbiya syejinji kuti tukole umi wambone. (Aŵalanje 1 Yohane 2:15-17.) Tukusosekwa kumdalila Yehofa jwele ŵasasile kuti cacitupa yakusosecela yetu yausimu soni yakucilu ‘pandaŵi jatukuyisosa.’—Aheb. 4:16; 13:5, 6.
9. (a) Mwakamulana ni Misyungu 22:3, 7, ligongo cici kuŵambala kongola mbiya pamagongo gangamanyika kuli kwakusosekwa? (b) Ana cici campaka citukamucisye kutenda yisagula mwalunda?
9 Akakongolaga mbiya mwacisawawa. (Aŵalanje Misyungu 22:3, 7.) Usame ukusamalaga mbiya soni mundu mpaka alijinjisye mungongole mwangasawusaya. Kuti anandiye ngongole akusosekwa kusamala ni kwambaga kusuma yindu yangayikusosecela. Mpaka yiŵe yakusawusya kusagula winji wa mbiya syakusaka kwasima pandaŵi jakumsamalila mundu jwakulwala, ligongo pandaŵiji tukusalagasikaga nganisyo. Pandaŵi mpela jeleji, akusosekwa kumbucila kuti ‘lipopelo soni kuŵenda’ mpaka kwakamucisye kuti atende cisagula cambone. Pakwanga mapopelo gawo, Yehofa cacapa mtendele ‘watiwucisunga cenene mitima jawo ni nganisyo syawo’ yayicakamucisya kusagula cenene yakutenda.—Afil. 4:6, 7; 1 Pet. 5:7.
10. Ana mpaka tutende wuli kuti tukole acimjetu ŵasambano?
10 Atameje ni ŵandu ŵa ndamo syambone. Akusosekwa kwasalilaga acimjawo mwakupikanila soni yakusawusya yakusimana nayo, mnopemnope ŵaŵasimene ni yindu mpela yaŵasimene nayo wawojo. Kutenda yeleyi mpaka kwakamucisye kuti alipikaneje cenene. (Jwak. 4:9, 10) Ŵandu ŵaŵakungulukaga nawo paŵatendaga undumetume wawo caciŵape acimjawo. Nambo ligongo lyakucenga undumetume cacisosekwasoni kola acimjawo ŵane ŵasambano. Akumbucileje kuti naga akusaka kola acimjawo, wawojo akusosekwa kuŵa ŵakungulucika. Ana mpaka tukole camtuli acimjetu ŵasambano? Ŵasalileje ŵane pakwamba ya yindu yambone yapatile pakumtumicila Yehofa kuti aciwone cisangalalo cacikusapagwa. Ŵandu ŵane ŵa mumpingo nganaŵa apikanicisye cacikututendekasya kuwunonyela undumetume wandaŵi syosope. Nambope ŵane mpaka asace kumanyilila yejinji soni jemanjaji mpaka aŵe acimjawo. Ngatukusosekwa kuŵeceta yindu yejinji yakulosya kulicemelela pa yindu yatukombwele kutenda pakutumicila Yehofa kapena yindu yine yakusakala yakwayana ni undumetumewo.
11. Ana mpaka atende wuli kuti liŵasa lyawo liŵeje lyakusangalala?
11 Naga ali ŵajimice undumetume ligongo lyakuti ŵamkwawo akulwala ngakusosekwa kwajimba magambo. Kapenasoni naga ŵakulwala ali wawojo ngakusosekwasoni kulijimba magambo kapena ganisya kuti atesile yakwakuŵasya ŵamkwawo. Akusosekwa kumbucila kuti jemanja ali “cilu cimpepe” soni kuti ŵalumbile pameso pa Yehofa kuti cacisamalilana atamose yindu yili yisawisye. (Mat. 19:5, 6) Naga alesile undumetume ligongo lyakuti ŵamkwawo akwete msigo mwangajembeceya, akusosekwa kutenda yakomboleka kuti mwanacejo ayiwoneje kuti ali jwakusosekwa kwa jemanja kupunda undumetume waŵatendaga. Akusosekwa kumsalila mwanace jwawo kuti ali “mtuka” wakutyocela kwa Mlungu. (Sal. 127:3-5) Konjecesya pelepa, akusosekwa kumsalila mwanacejo yakusangalasya yaŵasimene nayo pandaŵi jiŵaliji pa undumetume. Kutenda yeleyi mpaka kumkamucisye mwanace jwawo kuti catumicile Yehofa pa undumetume wandaŵi syosope mpela mwaŵatendele wawojo.
YAMPAKA ŴANE ATENDE PAKAMUCISYA
12. (a) Ana mpaka twakamucisye camtuli ŵakutenda undumetume ŵandaŵi syosyope kuti apitilisye undumetume wawo? (b) Ana mpaka twakamucisye camtuli kuti kucenga kwa undumetume wawo akakuwona kupweteka?
12 Tukusayamicila kuti mipingo jejinji abale ni alongo akutenda yampaka akombole pakwakamucisya ŵakutumicila ŵandaŵi syosope kuti apitilisyejepe kutenda undumetume wawo. Abaleŵa akusatenda yeleyi mwakwalimbikasya jemanjaji, kwapa yakusosecela yakucilu kapena kwakamucisya ŵacibale ŵawo ŵaŵalesile kunyumba. (Aga. 6:2) Naga ŵandu ŵali mu undumetume wandaŵi syosope yindu yicenjile ni ayice kumpingo wawo, ngakusosekwa kuyiwona kuti jemanjaji undumetume wawo ucenjile ligongo lyakuti atesile cindu cakulemweceka cine cakwe. * Mmalo mwakwe akusosekwa kwakamucisya jemanjaji kuti kucengaku akakuwona kupweteka. Akusosekwa kwapocela ni magasa gaŵili soni kwayamicila pamasengo gakombwele kutenda, atamose kuti nganaŵa akombwele kutenda yejinji ligongo lya kulwalalwala. Akusosekwa ŵamanyilileje jemanjaji soni kulijiganya yejinji kutyocela pa umanyilisi wakwete soni yindu yakombwele kutenda.
13. Ana mpaka twakamucisye camtuli ŵandu ŵatandite undumetume wasambano?
13 Ŵandu ŵapocele undumetume wasambano mpaka asace kuti ŵakamucisye pa yindu mpela kupata nyumba, kajende, masengo, nambosoni yakusosecela yine. Mpaka asosekwesoni kwakamucisya kumanyilila mwampaka apelecele misongo jakulekanganalekangana. Nambo cindu cakusosekwa campaka asace, cili kwapikanicisya mwayiŵelele yindu paumi wawo. Mwine mpaka alajeje kulimbana ni ulwele, cinga wawo kapena wa jwacibale jwawo. Mwinesoni mpaka adandawuleje ligongo lya ciwa ca jwakunonyelwa jwawo. * Mwine mpaka adandawulejesoni pali kwajika ligongo lyakwasoŵa abale ni alongo ŵaŵakungulukaga nawo pandaŵi jwaŵatendaga undumetume wawo. Mpaka yijigale ndaŵi kuti akombole kumalana ni yakusawusya yakulagasya nganisyo mpela yeleyi.
14. Ana ŵakulalicila ŵa mumpingo wine ŵamkamucisye camtuli mlongo jwine kuti akakuwona kupweteka kucenga kwa undumetume?
14 Cisyasyo cetu soni cikamucisyo cetu mpaka cakamucisye jemanjaji kuti kucengaku akasakuwona kupweteka. Mlongo jwine juŵatumicile kwa yaka yejinji m’cilambo cine jwatite, “Pa undumetume wanatendaga pandanda, natendesyaga majiganyo ga Baibulo lisiku lililyose. Nambo panasamile, yaliji yakusawusya kuti mbalanjeje Malemba soni kulosya mafidiyo pandili mu undumetume. Nambo abale ni alongo ŵamumpingo wasambano ŵambendile kuti njawule ku maulendo gawo gakuwilisya soni ku majiganyo ga Baibulo. Pakulola kulimbicila soni kulimba mtima kwa abale ni alongo pakutendesya majiganyo ga Baibulo, natandite kola ciwulili cambone ca delaji. Nalijiganyisye yampaka ndende pakutanda kunguluka ni ŵandu ŵa m’dela jasambanoji. Yosopeyi yandendekasisye kuti sangalaleje mpela mwanasangalalilaga pandanda.”
APITILISYE KUTENDA YAMPAKA AKOMBOLE
Asoseje matala gampaka ajawucisye pasogolo undumetume wawo m’dela ja kumangwawo (Alole ndime 15-16) *
15. Ana mpaka atende wuli kuti undumetume wawo wasambano uŵe wakusangalasya?
15 Yili yakomboleka kuti undumetume wawo wasambano uŵeje wakusangalasya. Ngakusosekwa ganisya kuti pana ciŵalemwisye pa undumetume uŵatendaga pandanda kapena kuti apano ali ŵangasosekwa. Akusosekwa kuganicisya yakuti Yehofa pakwakamucisya wawojo soni akusosekwa kupitilisyape kulalicila. Akusosekwa kwasyasya Aklistu ŵakulupicika ŵa m’yaka 100 yandanda. Kulikose kwaŵatamaga jemanjaji ‘ŵalalicilaga ngani syambone.’ (Mase. 8:1, 4) Naga ali apitilisye kulalicila mpaka papagwe yakuyicisya yambone. Mwacisyasyo, apayiniya ŵane ŵaŵatopoledwe m’cilambo cine, ŵapite ku cilambo caŵaŵandikene naco kwakwasosecelaga cikamucisyo m’ciŵeceto ca m’delajo. Kwa miyesi jamnono ŵandu ŵajinji ŵajinjile m’tumakuga twasambano twa ciŵeceto cele apayiniyaŵa ŵakamulicisyaga masengo pakulalicila.
16. Ana mpaka aŵe camtuli ŵakusangalala pa undumetume wawo wasambano?
16 “Lukondwa lwakusampaga Ambuje tilucimlimbisya.” (Neh. 8:10) Tukusosekwa tusangalaleje mnope ni unasi watukwete ni Yehofa, mmalo mwakusangalala mnope ni undumetume watukutenda atamose kuti tukusawunonyela. Myoyo naga tukusaka kuŵa ŵakusangalala tukusosekwa kumŵandicila Yehofa, kudalilaga lunda lwakwe soni cikamucisyo cakwe. Akumbucileje kuti ŵawunonyelaga undumetume wawo wakala ligongo lyakuti ŵakamucisyaga ŵandu ni mtima wawo wosope. Myoyo akusosekwa kuwunonyelaga mnope undumetume wakutenda apano ni kulola yampaka atende Yehofa pakwakamucisya.—Jwak. 7:10.
17. Ana tukusosekwa kumbucila cici pakwamba ya undumetume wetu watukutenda apano?
17 Tukusosekwa kumbucila kuti kutumicila kwetu Yehofa kuli kwangamala nambo undumetume watukutenda mpaka ucenje ndaŵi jilijose. Sonitu komboleka kuti m’cilambo casambano tucitendaga undumetume wakulekangana ni watukutenda apano. Aleksey jwatumsasile kundanda kula jwasasile kuti kucengacenga kwa undumetume kukusamkamucisya kosecela kucenga kwa yindu yine msogolo. Jwalakwe jwatite, “Ndaŵi syosope namanyililaga kuti Yehofa ali jusyesyene soni kuti ngani jakwamba cilambo casambano jili jisyesyene, nambo nayiwonaga mpela yili kwakutalicila. Apano nguyiwona kuti Yehofa ali ciŵandika ni une soni kuti cilambo casambano cisigele panandi kwene.” (Mase. 2:25) Mwangajigalila kuti undumetume wetu mpaka uŵe watuli, tukusosekwa kupitilisyape kuŵa paunasi wambone ni Yehofa. Jwalakwe ngasatuleka, mmalo mwakwe cacitukamucisya kuti tusangalaleje patukutenda yampaka tukombole pakumtumicila kulikose.—Yes. 41:13.
NYIMBO 90 Tulimbisyaneje Jwine ni Mjakwe
^ ndime 5 Ndaŵi sine abale ni alongo ŵali mu undumetume wa ndaŵi syosope, akusajimicila undumetume wakutenda kapena kupocela undumetume wasambano. Ngani ajino jikusala yine mwa yakusawusya yakusasimanaga nayo nambosoni yindu yampaka yakamucisye kuti kucengaku akasakuwona kupweteka. Jikusalasoni yindu yampaka atende ŵane pakwakamucisya jemanjaji nambosoni yiwundo ya m’Baibulo yampaka yitukamucisye wosopewe yindu payicenjile paumi wetu.
^ ndime 4 Mwakulandana ni yeleyi, ŵandu ŵane payice msingu winewakwe akusaleka maudindo gawo ni kwapa ŵacinyamata. Alole ngani jakuti “Aklistu Ŵacekulupe—Yehofa Akusayamicila Kulupicika Kwawo,” mu Sanja ja Mlonda ja Sepetemba 2018, soni jakuti “Tujendelecele Kola Mtendele Wamumtima Atamose Yindu Payicenjile,” mu Sanja ja Mlonda ja Okotoba 2018.
^ ndime 12 Acakulungwa ŵamumpingo waŵatumicilaga akusasosekwa kulemba mwacitema cikalata cakwamanyikasya ni cakulinga cakuti akapitilisye kutumicila mpela mpayiniya, jwamkulungwa jwa mumpingo, kapena jwakutumicila jwakamucisya kumpingo wasambanowo.
^ ndime 13 Alole ngani syasili mu Ajimuce ja Na. 3, 2018 jakuti, “Yampaka Yakamucisye Ŵawililwe.”
^ ndime 57 KULONDESYA YIWULILI: Liŵasa liŵendedwe kuleka undumetume wawo wa umishonale m’cilambo cine mwamti akulangana ni mpingo wasongeneje mwakulosya kuti akudandawula.
^ ndime 59 KULONDESYA YIWULILI: Ali awujile ku cilambo cakumangwawo, akupopela kwa Yehofa kuti ŵakamucisye kumalana ni yakusawusya yakusimana nayo.
^ ndime 61 KULONDESYA YIWULILI: Ni cikamucisyo ca Yehofa, liŵasa lila liwujilesoni mu undumetume wandaŵi syosope. Akukamulicisya masengo matala gakulijiganyila ciŵeceto cine gaŵakamulicisyaga masengo pandaŵi jiŵaliji amishonale pakusaka kwalalicila ŵandu ŵakwika mumpingo wasambano wa m’dela jawo.
