1. ¿Imakunaraykum ninchik ‘tukupay punchawkunapi’ kawsasqanchikta?

LLAPALLANCHIKMI 1914 watamantapacha tukupay punchawkunapiña kawsachkanchik (2 Tim. 3:1). Llapallanchikmá qawachkanchik Jesuspa nisqankuna ruwakusqanta. Sapa punchawmi willakuykunaqa wañuchinakuykunallamantaña, muchuykunallamantaña, pacha kuyukunallamantaña, hukniraq unquykunallamantaña, mana allin ruwaykunallamantaña hinaspa Diospa llaqtanta chiqnipakusqallankumantaña (Mat. 24:3, 7-9, 12; Luc. 21:10-12). Runakunapas apostol Pablopa nisqanman hinam kawsakuchkanku (qaway “ ¿Imaynam kay tukupay punchawpi runakunaqa kanku?”, niqta). Tukuy chaykunaraykum ninchik ‘tukupay punchawkunapi’ kawsasqanchikta (Miq. 4:1).

2. ¿Ima tapukuykunamantam yachananchik?

² 1914 watamanta achka wataña pasarusqanraykum ninchik ‘Diospa piñakuynin punchawqa’ kayllapiña kasqanta. Kay pachapi mana allinkunaqa chinkanqañam, chayraykum kay tapukuykunamanta yachananchik: ¿Imam pasanqa manapas unayllamantaña? Hinaspa, ¿imatam ruwananchik ‘Diospa piñakuynin punchawkama’?

3. 1Tesalonicenses 5:1-3 nisqanman hinaqa, ¿imatam ninqaku kay pachapi kamachiqkuna?

³ (Qaway 1 Tesalonicenses 5:1-3). Kaypim Pablo riman ‘Jehova Diospa punchawninmanta’. Chayqa qallaykunqa “hatun Babilonia” utaq pantay religionkuna chinkasqanwanmi, tukunqañataqmi Armagedonwan (Apoc. 16:14, 16; 17:5). Manaraq chaykuna qallaykuchkaptinmi kamachiqkuna ninqaku: “Hawkañam, seguroñam kachkanchik”, nispa. Yaqa chaynallatam kunan kamachiqkunapas ninku huk law nacionniyuqkunawan allinlla kanankupaq,  chaytaqa manam runakunaqa kaqpaqpas hapinchu. * “Hawkañam, seguroñam kachkanchik”, nisqankutam ichaqa llapallan runakuna allinpaq hapinqaku, hinaspapas kusisqam tarikunqaku. Ninqakum mana pipa haypay atisqanta chay kamachikuqkuna hayparusqankuta. Ichaqa, chaypa qipallanmanmi “llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna” kanqa, chaypim llapallan kamachiqkuna chinkachisqa kanqaku (Mat. 24:21).

4. (1) “Hawkañam, seguroñam kachkanchik” nisqanku imayna kananmanta, ¿llapantachu yachanchik? (2) ¿Imatam yachanchik “hawkañam, seguroñam kachkanchik” nisqankumanta?

⁴ “Hawkañam, seguroñam kachkanchik” nisqanku imayna kanamantaqa waki-wakillantam yachanchik manam llapantachu. Manam yachanchikchu imaynanpi chayna ninankumanta hinaspa imaynata ninankumantaqa. Manataqmi yachanchikchu hayka kutikama chay ninankutaqa, ichapas ninqaku huk kutillata utaq achka kutita. Chaykuna imaynaña kaptinpas, kamachikuqkunapa “hawkañam, seguroñam kachkanchik” nisqanku yanqa kananmantaqa sumaqtam yachanchik. Sumaqtataqmi yachanchik paykuna hawkayayta mana apamunankumantapas. Ñuqanchikqa kunanmantapunim chayna ninallankutaña suyachkanchik, chayna nisqankupa qipallanmanmiriki Jehova ‘Diospa piñakuynin punchaw’ qallaykunqa.

5. ¿Imaynatam yanapawanchik 1 Tesalonicenses 5:4-6 nisqan rikchan-rikchanlla hinaspa uyan-uyanlla “Jehova Diospa punchawninkama” kananchikpaq?

⁵ (Qaway 1 Tesalonicenses 5:4-6). Kaypim Pablo niwanchik: “Amañayá wakinkuna hinachu puñusun”, nispa. Chaynaqa, rikchan-rikchanllayá hinaspa uyan-uyanllayá kasun. Chaypaqqa, allintam qawarikunanchik, ichapas kay pachapi autoridadkunaman utaq kamachiqkunaman sayapakuchkanchik, chayta ruwaspaqa manam Diosman sunqu kasqanchiktachu qawachichkachwan, aswanqa “kay pachapi runakuna hina” kasqanchiktam (Juan 15:19). Ñuqanchikqa, sumaqtam yachanchik hawkayayta Jehova Dioslla apamunanmanta manam kamachikuqkunawan autoridadkunachu.

6. Rikchan-rikchanlla kaspapas, ¿imatam ruwananchik, hinaspa imanasqa?

⁶ Rikchan-rikchanlla utaq uyan-uyanlla kaspapas hukkunatam yanapananchik rikchan-rikchanlla kanankupaq. Huk rimaypiqa kay pachapi kaqkunawan ima pasananmantam bibliawan yachachinanchik. Chaytam ruwananchik llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna manaraq qallaykuchkaptin. Chay punchawkuna qallaykuptinqa manañam atinqakuñachu Jehova Diosman asuykuytaqa. Chayraykum kunanmantapuni llapallankuman Diosmanta willananchik. *

7. ¿Ima ruwaytam imamantapas puntapi churananchik?

⁷ Jehova ‘Diospa piñakuynin punchaw’ kayllapiña kasqanraykum, Diosmanta willakuyninchikta imamantapas puntapi churananchik. Llapallanchikmi allinta qawarikunanchik, chaynapi “señorninchikpa ruwayninpi” tukuy tiempowan llamkananchikpaq (1 Cor. 15:58). Tukupay punchawkuna imayna kananmanta rimasqanpim Jesus nirqa Diosta yupaychaqkuna ima ruwananchikmanta. Nirqam: “Diospa munaychakuyninmanta kay sumaq willakuymi willakusqa kanqa enterollan kay pachapi llapallan nacionpi” runakunaman, nispa (Mar. 13:4, 8, 10; Mat. 24:14). Chaynaqa, amayá qunqasunchu sapa willakuq lluqsispa Jesuspa nisqan ruwakunanpaq yanapakusqanchiktaqa.

8. ¿Imam qawachin Diosmanta willakuyninchikta aswan-aswan uyarisqankuta?

⁸ Sapa watam runakunaqa Diosmanta willakusqanchikta aswan-aswan uyarichkanku. Chayqa sutillam qawakun 1914 watamanta kunankama hayka kasqanchikpi. 1914 watapiqa 5.155 karqanchik, hinaspapas 43 nacionkunallapim karqanchik. Kunanmi ichaqa 8.500.000 kanchik, hinaspapas 240 nacionkunapim kachkanchik. Chaywanpas achkaraqmi ruwananchikpaqqa kachkan. Chaynaqa, Jehova Dioslla sasachakuykuna chinkachinanmantayá willakusun (Sal. 145:11-13).

9. ¿Imaynanpitaq Diosmanta hinalla willakunanchik?

⁹ Jehova Diosmantaqa hinallam willakunanchik kanqa “amaña willakuychikñachu” niwananchikkama. Chaynaqa, ¿hayka unayraqmi willakunanchik kanqa runakuna Jehova Diosmanta hinaspa Jesucristomanta allinta yachanankupaq? (Juan 17:3). Manam yachanchikchu. “Wiñay kawsayta” haypay munaqkuna ima ruwanankumantam ichaqa allinta yachanchik. Paykunaqa Diosmanta willakusqanchiktam uyarikunanku hinaspa kasukunanku llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna manaraq qallaykuchkaptin (Hech. 13:48). Chaynaqa, ¿imaynatam paykunata yanapachwan llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna manaraq qallaykuchkaptin?

10. Jehova Diosqa, ¿imakunatam quwanchik runakunaman yachachinanchikpaq?

¹⁰ Llapallan runakunaman willakunapaqmi Jehova Diosqa llaqtanwanmi tukuy imata quwanchik. Sapa semanam, punta kaq huñunakuyninchikpi yachanchik runamasinchikkunaman rispa imamanta rimanapaq, kaqmanta watukuspa imata ruwanapaq hinaspa bibliamanta imayna yachachinapaq. Jehova Diospa llaqtanqa quwanchiktaqmi bibliamanta yachachinapaq  yanapakuykunatapas. Kaykunaqa allintam yanapawanchik:

• Runamasinchikkunawan rimanapaq,

• runamasinchikkunata yuyaymanarichinapaq,

• runamasinchikkunata, “Diosmanta yachasqaykiqa allinmi, allintam ruwachkanki” ninapaq,

• runamasinchikkunaman chiqap kaqta yachachinapaq hinaspa

• Diosmanta yachay munaq runamasinchikkunata internetpi jw.org nisqanwan yanapaykunapaq. Chaynataq huñunakuyninchikkuna imayna kasqanmanta willaykunapaq, chaynapi huñunakuyninchikkunaman hamunankupaq.

Kaykuna kapuwachkaptinchikqa, chayman hinayá ruwasun. * Parlasqanchik runakunamanqa saqichwanmi huk kaqnin qillqanchikta, chaynapi kutinanchikkama rimasqanchik kaqmanta astawan yachachkananpaq. Sapakamataqyá qawakusun Jehova Diosmanta willakuypi sapa killa kallpanchakunanchikpaq.

11. ¿Imaynanpitaq ñitiy bibliamanta yachanaykipaq niqta jw.org nisqanpi ruwarqaku?

¹¹ Manam kaykunallachu kapuwachkanchikqa. Kapuwachkanchiktaqmi internetpi jw.org^® nisqanta maskaspa Ñitiy bibliamanta yachanaykipaq niqpas. * ¿Imaynanpim chayta ruwarqaku? Sapa killa wara-waranqantin runakuna internetpi Diosmanta yachayta munasqankuraykum. Kayqa achkaqtam yanapachkan Jehova Diosmanta chiqap kaqta yachanankupaq. Chaymi watukunanchikta pipas mana munaptinqa nichwan internetpi jw.org nisqanta maskaspa ñitiy bibliamanta yachanaykipaq nisqanta maskanankupaq, chaynapi Diosmanta yachananpaq, utaqmi yanapaykuchwan rimayninkupi chayta ruwanankupaq.

12. ¿Ima yachachikuykunam kachkan ñitiy bibliamanta yachanaykipaq niqpi?

¹² Ñitiy bibliamanta yachanaykipaq nisqanpiqa, achka yachachikuykunam kachkan. Chaypi yachachikuykunaqa rimachkanmi, bibliamanta, pipa yuyaychasqan biblia kasqanmanta, pikuna bibliapi rikurisqanmanta hinaspa hamuq tiempopi imakuna kananmanta. Kaykunamanta yachaspaqa, yachanqakutaqmi:

• Biblia imayna yanapawasqanchikmanta,

• Jehova Dios pi kasqanmanta, Jesus pi kasqanmanta hinaspa angelkuna imayna kasqanmanta,

• Jehova Dios imapaq unanchawasqanchikmanta hinaspa

• sasachakuykunawan mana allin ruwaykuna imaynanpi kasqanmanta.

Hina kaypitaqmi kay yachachikuykunapas kachkan:

• Wañuywan sasachakuykuna chinkananpaq Jehova Dios ima ruwananmanta,

• wañuqkunata imayna kawsarichinanmanta hinaspa

• kay pachapi autoridadkunatawan kamachiqkunata ima pasananmanta.

13. ¿Ñitiy bibliamanta yachanaykipaq nisqallanpiñachu runakuna bibliamanta yachananku?

¹³ Ñitiy bibliamanta yachanaykipaq nisqan kachkaptinpas, kikinchikmi runakunamanqa yachachinanchik. Runakunaman yachachinapaq Jesuspa niwasqanchikqa suma-sumaqmi. Chayraykum munanchik Diosmanta yachay munaq runakuna ñitiy bibliamanta yachanaykipaq nisqanpi yachachikuykunamanta yachanankuta, yachasqanku chaninchanankuta hinaspa aswan-aswan yachanankuta. Chayta ruwaspankuqa ichapas wasinpiña yachachinanchikta munanqaku. Chaymantapas ñitiy bibliamanta yachanaykipaq nisqanpiqa sapa yachachikuy tukuytam rikurin: “Niy pipas wasikiman watukamusunaykipaq, chaynapi bibliamanta astawan yachanaykipaq”, niq. Chayna nisqanraykum sapa punchaw yaqa  230 nisqan runakuna wasinmanña rinanchikpaq niwanchik. Chayqa ancha sumaqmi, wasinman rispa yachachiptinchikqa aswan allintam yachanqaku.

14. Mateo 28:19, 20 nisqanman hinaqa, ¿imapaqmi kallpanchakunanchik, hinaspa imaynanpi?

¹⁴ (Qaway Mateo 28:19, 20). Bibliamanta yachachispaqa, Jesuspa qatiqninña kanankupaq hinam yachachinanchik, yachachinanchiktaqmi nisqankunata kasukunankupaqpas. Chaynaqa, yanapananchikmi Jehova Diosman iñikuyninkuqa allin kasqanta musyakunankupaq hinaspa Jehova Dioslla kay pachapi mana allin kaqkuna chinkachinanmanta mana iskayrayanankupaq. Huk rimaypiqa kallpanchananchikmi Diospa munasqanman hinaña hinaspa paypaqña kawsakunankupaq, hinaspapas bautizakunankupaq. Jehova Diosqa chayta ruwaptillankum piñakuynin punchawpiqa pakaykunqa (1 Ped. 3:21).

15. ¿Pikunawantaq tiemponchikta mana usuchinachu, hinaspa imaynanpi?

¹⁵ Qawasqanchikman hinapas, kay pachapi mana allin kaqkunaqa chinkananpaqñam kachkan. Chayraykum tiemponchiktaqa mana usuchinachu mana allin ruwayta utaq costumbrenkuta mana saqiq runakunawanqa (1 Cor. 9:26). Ichaqa achkaqraqmi kachkan Diosmanta yachay munaq runakunaqa. Chaymi maypiñapas willakunanchik llumpa-llumpay sasachakuy punchawkuna manaraq chayamuchkaptin.

16. Apocalipsis 18:2, 4, 5, 8 nisqanman hinaqa, ¿imatam ruwananchik? (Qaway uray patanpi kaq willakuyta).

¹⁶ (Qaway Apocalipsis 18:2, 4, 5, 8). Kay ñawinchasqanchikqa sutillatam niwanchik pantay religionta saqinanchikpaq. Chaynaqa, Jehova Diosta yupaychaqkunaqa chay pantay religionkunamantam qalaypaq sapaqchakunanchik. Bibliamanta yachachisqanchik runakunapas wakiqninkuqa pantay religionpichá karqaku. Paykunaqa yaqapaschá chaypi kaspankuqa paykunawan kuska tukuyta ruwarqaku. Chaymi manaraq bautizakuchkaspa Diosmanta willakuy munaqkunaqa qalaypaq saqinanku chay pantay religionta. Chaymantapas cartata qillqaspam utaqmi imata ruwaspapas chay pantay religionta qalaypaq saqisqankuta ninanku. *

17. ¿Imakunapim mana llamkananchikchu Jehova Diosta yupaychaqkunaqa, hinaspa imaynanpi?

¹⁷ Jehova Diosta yupaychaqkunaqa qawakunanchiktaqmi maypi llamkasqanchikta, chaynapi pantay religionmanta kaq llamkaykunapi mana llamkanapaq (2 Cor. 6:14-17). Ñuqanchikqa, manam llamkachwanchu iglesiakunapiqa. Wakinpiqa ichapas patronninchik niwachwan,  iglesiapi imatapas ruwananchikpaq, chayna kaptinqa chay llamkay hayka unay kananmantam sumaqta yachananchik. Chaynapi, unay kaptinqa mana chay llamkayman rinapaq. Imatapas ruwapunapaq runakuna niwaptinchikpas, allintam yachananchik maypi llamkanamanta hinaspa pipaq llamkanamanta. Chaynapi, pantay religionpaq kaptinqa mana llamkanapaq. ¿Imaynanpitaq chayna kananchik? Pantay religionkunapa mana allin ruwaqmasinta hina Jehova Dios mana qawawananchikpaqmi (Is. 52:11). *

18. ¿Imatam ruwarqa punta apaq iñiqmasinchik iglesiapi llamkananpaq huk runa niptin?

¹⁸ Huk kutipim huk runa, punta apaq iñiqmasinchikta nirqa iglesiapi llamkananpaq. Chay runaqa yacharqam punta apaq iñiqmasinchik iglesiakunapi mana llamkasqanmantaqa. Ichaqa, chay kutipi huk carpinterota mana tarisqanraykum hikutarqa chay llamkaypi yanapaykunanpaq. Chaywanpas, punta apaq iñiqmasinchikqa Diosta kasukusqanraykum mana munarqachu. Chaymanta, punchawkuna pasaytam chay iglesiapi cruzta churaq carpinteropa foton rikurirqa huk periodicopi. Iñiqmasinchik chay llamkayman rispanqa paychiki chay fotopi lluqsinman karqa. Chayqa, manachá allinmanchu karqa paypaq chaynataq iñiqmasinchikkunapaqpas. Jehova Diostapas llakichinmanchá karqa.

19, 20. (1) ¿Imakunamantam kay yachachikuypi yacharunchik? (2) ¿Imakunamantaraqmi yachananchik?

¹⁹ Bibliapi willakuykunaman hinaqa, manapas unayllamantañam kay pachapi kamachiqkuna ninqaku: “Hawkañam, seguroñam kachkanchik”, nispa. Jehova Diosta yupaychaqkunam ichaqa sumaqta yachanchik chay kamachiqkuna hawkayayta mana haypanankumanta. Chaynaqa, ¿imatam ruwananchik chaykuna hinaspa Diospa piñakuynin punchaw manaraq chayamuchkaptin? Hinallam Diosmanta willakunanchik hinaspapas hukkunatam yachachinanchik Jesuspa qatiqninña kanankupaq. Chaynallataqmi pantay religionmantapas qalaypaq sapaqchakunanchik. Chaypaqqa, chay religionta qalaypaq saqisqanchiktam ninanchik, hinaspapas sumaqtam qawarikunanchik imapi llamkananchikpaq, chaynapi pantay religionwan mana chapukunapaq.

²⁰ Tukuy imakunaraqmi kanqa kay ‘tukupay punchawkunapiqa’, achkaraqmi ruwananchikpaqpas kachkan. ¿Imakunataq chaykunaqa? Hinaspa, ¿imatam ruwananchik llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna manaraq chayamuchkaptin? Kay tapukuykunamantam qatiqnin yachachikuypi yachasun.