1. Niinzi chipa kuti tube aachoonzyo chakuti tulikupona “kumazuba aamamanino”?

WAKAZYALWA munyaka wa1914 kawuli wayinda kale na? Kuti kakuli boobo, kwabuumi bwako boonse ulikupona “kumazuba aamamanino” aabweende bwazintu. (2 Tim. 3:1) Toonse tulikumvwa zintu zyakaambwa aJesu kuti ziyoochitika. Zintu eezi ziswaanizya nkondo, nzala, mizuzumo yanyika, malwazi, kuyungizya kwamilandu akupenzegwa kwabakombi baJehova. (Mt. 24:3, 7-9, 12; Lk. 21:10-12) Alubo tulikubona bantu kabali kuchita zintu zyakaambwa amwaapostolo Pawulu. (Langa kabbokesi kati “ Mbubabede Bantu Mazubaano.”) Mbutuli bakombi baJehova tulaachoonzyo chakuti mazuba ‘aakumamanino’ abaafwiifwi kumana.​—Mik. 4:1.

2. Njiili mibuzyo njitutasandulwe muchiiyo eechi?

² Mbukunga kwaba chiindi chilamfu kuzwa mu1914, ‘mazuba aakumamanino’ abaafwiifwi kumana. Akaambo kakuti mamanino aswena, kuli mibuzyo njitweelede kusandulwa: Niinzi chitazoochitike ‘mazuba aakumamanino’ naazooba aafwiifwi kumana? Alubo Jehova uyanda kuti tuchiteenzi zintu eezyo kazitanachitika?

3. Kweendelana alugwalo lwa 1 Batesalonika 5:1-3, zisi zizoowambilizya atala anzi?

³ Muli 1 Batesalonika 5:1-3, [Bala] Pawulu wakaamba atala ‘abuzuba bwaJehova.’ Mulugwalo oolu, buzuba bwaJehova  chaamba chiindi chitazoosaangune akunyonyoonwa ‘kwaBbabbiloni Mupati’ mpawo chitazoomane ankondo yaArmagedoni. (Ciy. 16:14, 16; 17:5) Kabutanasika “buzuba” oobo, zisi ziyoowambilizya kuti kwaba “luumuno akuliiba!” Chimwi chiindi, bamwi beendelezi bazisi babelesya mabala aaya nibaamba atala akupa kuti zisi zijatane. * Pesi kwaambilizigwa ‘kwaluumuno akuliiba’ kwaambwa muBbayibbele kulisiyene ankubalikuchita lino. Nkamboonzi? Nkaambo zintu eezi nizyaakuchitika bantu bayooyeeya kuti beendelezi bazisi bazwidilila kupa kuti bantu bakwabililwe akulyiiba munyika. Pesi “mapenzi mapati” ayoosaanguna mpawo “lunyonyooko luyoobasikila cakufwambaana.”​—Mt. 24:21.

4. (a) Niinzi nzitutazi atala akwaambilizigwa ‘kwaluumuno akuliiba’? (b) Niinzi nzituzi atala akwaambilizigwa ooku?

⁴ Kuli zintu nzituzi atala akwaambilizigwa ‘kwaluumuno akuliiba’ pesi kuli zimwi nzitutazi pe. Tatuzi pe kuti niinzi chitazoope kuti kwaambilizigwe akuti kuyoowambilizigwa biyeni. Alubo tatuzi pe kuti kuzoowambilizigwa kamwi luzutu na naakuti twiingi. Kufumbwa mbuzitazoochitike, tatweelede kweenwa pe katuyeeya kuti beendelezi banyika balakonzya kupa kuti kube luumuno aanyika. Pesi tweelede kuziba kuti kwaambilizya ooku nkuko Bbayibbele nkulitubuzya kuti tukulindile alubo nchitondeezyo chakuti “buzuba bwa Jehova” bwaamba kutalika.

5. Lugwalo lwa 1 Batesalonika 5:4-6 lutugwasya biyeni kuti tulibambile “buzuba bwa Jehova”?

⁵ Bala 1 Batesalonika 5:4-6. Nzyaakaamba Pawulu zitugwasya kubona nzitweelede kuchita kuti tulibambile “buzuba bwa Jehova.” Tatweelede ‘koona mbuli mbobacita bamwi.’ Pesi tweelede ‘kupakamana’ naakuti kulibambila. Muchikozyano, tatweelede kuliswaanizya munkani zyapolitikisi nkaambo kuti twaliswaanizya tunooli twaba “banyika.” (Joh. 15:19) Tusyoma kuti Bwaami bwaLeza mbubo abulikke bukonzya kweeta luumuno munyika.

6. Tweelede kugwasya bamwi kuti bachiteenzi alubo nkamboonzi?

⁶ Twabona kuti tweelede kulibambila pesi tweelede kubagwasya bamwi kuti ambabo balibambile atala azintu zyakaambwa muBbayibbele kuti zizoochitika. Tweelede kukkala katuyeeya kuti mapenzi mapati aakutalika, chiindi chakugwasya bamwi kuti bazibe Jehova akuti basale kumukomba chinooli chamana. Nkinkaako, tweelede kukambawuka katuzi kuti chiindi chamana. *

7. Jehova uyanda kuti tuchiteenzi?

⁷ Jehova uyanda kuti tusungwaale mumulimu wakukambawuka mbukunga kwasyaala chiindi chifwiifwi kuti “buzuba” bwakwe  busaangune. Tweelede kuba “azintu zinji zyakucita mumulimo wa Mwami.” (1 Kor. 15:58) Alubo Jesu wakaamba nzitweelede kuchita. Naakali kwaamba atala azintu zyakali kuyoochitika kumazuba aakumamanino, wakayungizya kuti: “Alimwi mumasi oonse, makani mabotu aleelede kukambaukwa cakusaanguna.” (Mk. 13:4, 8, 10; Mt. 24:14) Yeeya kuti, chiindi nutola lubazu mumulimu wakukambawuka nga ulikuzuzikizya zyakaambwa aBbayibbele.

8. Niinzi chitondeezya kuti mulimu wakukambawuka ulikuzwidilila?

⁸ Mulimu wakukambawuka atala aBwaami ulikuzwidilila biyeni? Munyaka amunyaka bantu biingi baliikutambula kasimpe. Muchikozyano, yeeya mbilookuyungizya namba yabasikupupulula baBwaami munyika yoonse mumazubaano aakumamanino. Mu1914 kwakali basikupupulula bali 5 155 muzisi zili 43. Mazubaano kuli basikupupulula basika ku 8 500 000 muzisi zili 240! Nikuba boobo, mulimu wakukambawuka tawunamana pe. Tweelede kuzumanana kwaambilizya atala aBwaami bwaLeza kuti mbubo abulikke bukonzya kumaninsya mapenzi alikukataazya bantu.—Int. 145:11-13.

9. Nkamboonzi nitweelede kuzumanana kwaambilizya mulumbe waBwaami?

⁹ Tweelede kuzumanana kukambawuka kusikila Jehova aambe kuti kwamana. Kusyeede chiindi chilamfu biyeni kuti bantu bayiisigwe atala Jehova Leza aJesu Kristu? (Joh. 17:3) Tatuzi pe. Nchituzi nchakuti, bantu bali ‘amyoyo mibotu, ibalibambilide kutambula buumi butamani’ banoowatambula makani mabotu mapenzi mapati kaatanasika. (Mil. 13:48) Tweelede kuchitaanzi kuti tugwasye bantu aaba kakuchili chiindi?

10. Niinzi Jehova nzyali kutupa zitugwasya kuti tukonzye kuyiisya bantu kasimpe?

¹⁰ Jehova ulikutupa zibelesyo zitugwasya kuti tukonzye kuyiisya bantu kasimpe kabelesya mbunga yakwe. Muchikozyano, mumiswaangano yaakati kamviki utuyiisya mbutukonzya kuyungizya luzibo lwesu lwakukambawuka. Miswaangano eeyi ituyiisya nzitukonzya kwaamba mukubonana kwakusaanguna akukubweeda. Alubo ituyiisya mbutukonzya kuchitisya chiiyo chaBbayibbele. Kuyungizya waawo, mbunga yaJehova itupa zibelesyo zili muZibelesyo Nzitubelesya Kuyiisya Bantu. Zintu eezi zitugwasya kuti . . .

• tukonzye kwaambuuzyania aabantu,

•   tukambawukile bantu munzila ipa kuti babe aachiyandisyo,

• tugwasye bantu kuti bayande kwiiya zyiingi,

• tuziyiisye kasimpe zyiiyo zyaBbayibbele akuti

• tutambe bantu bali aachiyandisyo kuti banjile miswaangano akuti banjile aawebbusayiti yesu.

Takugwasyi pe kuba azintu eezi kuti katutazibelesyi, nkinkaako tweelede kuzibelesya. * Muchikozyano, chiindi nwaazwa kwaambuula amuntu watondeezya chiyandisyo weelede kumusiila kapepa naakuti magazini kuti achaale kalikubala. Tweelede kusungwaala kukambawuka makani mabotu aaBwaami mweezi amweezi.

11. Nkamboonzi nikwakabikkwa Zyiiyo zyaBbayibbele Zijanika aaIntaneti?

¹¹ Imwi nzila Jehova njali kugwasyaayo bantu kuti bazibe kasimpe, nkubelesya Zyiiyo zyaBbayibbele Zijanika aaIntaneti. Nkamboonzi nikwakabikkwa zyiiyo eezi? Nkaambo munyika yoonse mweezi amweezi bantu biingi balikunjila aaIntaneti kuti bayanduule luzibo atala aBbayibbele. Zyiiyo zyesu zijanika aaIntaneti zigwasya bantu kuti babe aachiyandisyo chakuziba kasimpe kali muJwi lyaLeza. Bamwi bantu balawaya-waya kuzumina kuti katwiiyaabo Bbayibbele. Kuti kazichita ulakonzya kubatondeezya zyiiyo eezi mumulaka ngubamvwisisisya. *

12. Niinzi nzyakonzya kwiiya muntu muZyiiyo zyaBbayibbele Zijanika aaIntaneti?

¹² Zyiiyo zyaBbayibbele Zijanika aaIntaneti zili amitwe iiti: “Bbayibbele Amulembi Walyo,” “Bantu Baambwa muBbayibbele” “Bulangilizi Bujanika muBbayibbele.” Chimwi achimwi chiiyo chiyiisya kuti:

• Bbayibbele nga lilamugwasya biyeni muntu

• Jehova, Jesu abangelo mbaani

• Nkamboonzi Leza naakalenga bantu

• Nkamboonzi nikuli mapenzi abubi

Alubo zyiiyo eezi ziyiisya kuti Jehova . . .

• uzoomaninsya mapenzi alufu,

• uzoobusya bantu bakafwa akuti

• uyoogwisya mfulumende ziliwo lino akubikka Bwaami bwakwe.

13. Zyiiyo zyaBbayibbele Zijanika aaIntaneti zipa kuti tuleke na kwiiya abantu Bbayibbele? Pandulula.

¹³ Zyiiyo zyaBbayibbele Zijanika aaIntaneti zipa kuti tuleke na kwiiya abantu Bbayibbele? Peepe. Jesu wakatupa mulimu wakuchita bantu kuti babe basikwiiya. Tusyoma kuti bantu bali aachiyandisyo bayoonjila aaIntaneti akubotelwa nzibatakayiye akuti bayooba achiyandisyo chakwiiya zyiingi. Alubo kumamanino balakonzya kuzoozumina kwiiya Bbayibbele. Kumamanino achiiyo chimwi achimwi, muntu ukumbilwa kuti akumbile chiiyo chaBbayibbele. Munyika yoonse buzuba abuzuba bantu bayinda ku230 bakumbila chiiyo chaBbayibbele aawebbusayiti yesu. Kuba amabambe achiiyo chaBbayibbele kulayandikana.

14. Kweendelana amalayilile aaJesu ajanika muli Matayo 28:19, 20, niinzi nzitweelede kuchita alubo nkamboonzi?

¹⁴ Bala Matayo 28:19, 20. Chiindi nitwiiya abantu Bbayibbele tweelede kweezya amanguzu woonse kuti tubachite kuti ‘babe basikwiiya . . . , tubayiisye kutobela zintu zyoonse [Jesu] nzyaakatulailila.’ Tweelede kubagwasya kubona mbukuyandikana kuti babelekele Jehova akusumpula Bwaami bwakwe. Eezi zyaamba kuti tweelede kubagwasya kuti bapone kweendelana akasimpe nkibakayiya, balipede kuli Jehova akuti babbabbatizigwe.  Kuchita oobo kuyoobagwasya kuti bakafutuke mubuzuba bwaJehova.​—1 Pet. 3:21.

15. Mbantu bali biyeni mbitweelede kuleka kwiiyaabo?

¹⁵ Mbuuli mbutwabona, kwasyaala chiindi chifwiifwi loko kuti mamanino asike. Akaambo kazeezi, tweelede kuleka kwiiya abantu batondeezya kuti tabayandi kuchincha kuti babe basikwiiya baJesu. (1 Kor. 9:26) Tweelede kukambawukila bantu katuyeeya kuti mamanino aswena. Kuchili bantu biingi beelede kumvwa makani aali atala aaBwaami bwaLeza mamanino kaatanasika.

16. Kweendelana alugwalo lwa Ciyubunuzyo 18:2, 4, 5, 8, niinzi nzitweelede kuchita? (Langa makani aamunsi.)

¹⁶ Bala Ciyubunuzyo 18:2, 4, 5, 8. Mavesi aaya atondeezya chimwi chintu Jehova nchayanda kuti bakombi bakwe bachite. Bakombi baJehova bakasimpe boonse beelede kulitondeezya aantanganana kuti bakazwa chakumaninina muli Bbabbiloni Mupati. Kulakonzeka kuti muntu ngutwiiyaawe Bbayibbele wakali kunjila chikombelo chakubeja chiindi. Ulakonzya kuti wakali kuliswaanizya muzintu zisiyene-siyene zichitwa achikombelo eecho. Chimwi chiindi wakali kupa mali kuti asumpule zintu zichitwa muchikombelo eecho. Kuti muntu ngutwiiyaawe Bbayibbele ayelele kuba sikupupulula utanabbabbatizigwa, weelede kuzwa chakumaninina muchikombelo chakubeja. Weelede kulembela chikombelo nchaakali kunjila lugwalo lutondeezya kuti tachiliswaanizyi pe anchicho amuzintu zichitwa aaBbabbiloni Mupati. *

17. Njiili milimu yakunyika muKristu njateelede kubeleka alubo nkamboonzi?

¹⁷ MuKristu wakasimpe uubeleka mulimu wanyika weelede kubaachoonzyo chakuti mulimu wakwe tumuswaanizyi pe aBbabbiloni Mupati. (2 Kor. 6:14-17) Muchikozyano, muKristu teelede kubelekela chimwi chikombelo pe. Alubo kuti kabelekela imwi kkampani teelede kuzumina kubeleka milimu ilachakuchita achikombelo chakubeja. Kuti kali aabbizinesi lyakwe teelede kutambula mulimu ulaachakuchita achikombelo chakubeja. Nkamboonzi nkani eeyi nitali yakusaana? Nkaambo tatuyandi pe kuliswaanizya mumichito mibi naakuti muzintu zitayandwi aJehova zichitwa muzikombelo zyakubeja.​—Is. 52:11. *

18. Umwi mukwesu wakatondeezya biyeni kuti ulakakatila kumalayilile aamuBbayibbele mumakani amilimu?

¹⁸ Muminyaka yayinda, umwi mwaalu wakali kuchita mulimu wakubeza naakuti wakufwala  wakakumbilwa kuti azoobelekele aacheechi ilaafwiifwi ankwaakkala. Mwaalumi wakamukumbila wakalizi kuti mukwesu ooyu uukkala kakaka kubeleka milimu ilachakuchita aamwi macheechi. Pesi wakali wamubula umwi muntu wakali kukonzya kuchita mulimu ooyu. Nikuba boobo, mukwesu wakakakatila kutobelezya malayilile aamuBbayibbele alubo wakakaka kubeleka mulimu ooyu. Mumviki yakatobela mukwesu wakabona newspaper yakali achifanikisyo chamuntu ubeza kalikubikka chiingano aacheechi eeyo. Kaansinga mukwesu wakazumina, nikuli nguwe wakali muchifanikisyo aanewspaper eeyo. Yeeya kuti eezi zyakali kuyoomufwisya bweeme biyeni alubo zyakali kuyoopa kuti bamwi mumbungano bamubone biyeni. Alubo yeeya kuti Jehova wakali kuyoomvwa biyeni.

19-20. (a) Twayiyaanzi muchiiyo eechi? (b) Tuzooyiyaanzi muchiiyo chitobela?

¹⁹ Kweendelana azyaambwa aBbayibbele chintu chipati chiyoochitika lino-lino munyika nkwaambilizigwa kwakuti “luumuno akuliiba!” Akaambo kazintu Jehova nzyatuyiisya, tulizi kuti beendelezi banyika tabakonzyi pe kupa kuti munyika yoonse kube luumuno. Tweelede kuchitaanzi kwaambilizigwa ooku alunyonyooko kazitanachitika? Jehova uyanda kuti tuzumanane kwaambilizya mulumbe waBwaami akuchita bantu biingi kuti babe basikwiiya. Alubo tatweelede kuliswaanizya pe abukombi bwakubeja. Eezi ziswaanizya kuleka kuliswaanizya akukaka kuchita milimu ilachakuchita aBbabbiloni Mupati.

²⁰ Kuli zimwi zintu ziyanda kuzoochitika ‘mazuba aakumamanino’ naazooba aafwiifwi kumana. Alubo kuli zimwi zintu Jehova nzyayanda kuti tuzoochite. Niinzi zintu eezyo alubo nga tulachita biyeni kuti tukkale katulibambilide zintu eezyo kazitanachitika? Mibuzyo eeyi izoosandulwa muchiiyo chitobela.