XOOK 40
Unaj k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Dios teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ
«Jeetsʼel pʼáateneʼex, maʼ u péek a wóoleʼex yéetel mantatsʼ yanak yaʼab baʼal a beeteʼex tiʼ u meeyjil Yuumtsil» (1 COR. 15:58).
KʼAAY 58 K-kaxtik máax u kʼáat u jeetsʼelil Dios
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1. ¿Baʼax áantkoʼon k-il kuxaʼanoʼon tu tsʼook kʼiinoʼob?
WA TSʼOʼOK 1914 ka síijoʼoneʼ, u kʼáat u yaʼaleʼ tuláakal u kʼiinil k-kuxtaleʼ táakaʼanoʼob ichil u ‹tsʼook kʼiiniloʼob› le yóokʼol kaabaʼ (2 Tim. 3:1). Tsʼoʼok k-uʼuyik u yaʼalaʼal táan u yúuchul le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesús kun ilbil teʼ kʼiinoʼobaʼ, jeʼex baʼateltáambal, wiʼijil, u tíitkuba le luʼumoʼ, kʼojaʼaniloʼob, u maas yaʼabtal u beetaʼal baʼax kʼaas, u chʼaʼpachtaʼal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ bey xan uláakʼ baʼaloʼob (Mat. 24:3, 7-9, 12; Luc. 21:10-12). Tsʼoʼok k-ilik xan u beetik yaʼab máakoʼob le baʼaxoʼob tu yaʼalaj apóstol Pablooʼ (ilawil le cuadro « Bix le máakoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ»). Toʼoneʼ k-ojel kuxaʼanoʼon tu tsʼook kʼiinoʼob (Miq. 4:1).
2. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob ken k-núuke?
2 Tumen tsʼoʼok u máan yaʼab jaʼaboʼob desde 1914, le kʼiinoʼob bejlaʼaʼ k-tuklikeʼ letiʼe u tsʼoʼokbal le u tsʼook kʼiinoʼoboʼ. Jach taʼaytak u xuʼulsaʼal le yóokʼol kaabaʼ, le oʼolal unaj k-ilik u núukil kaʼapʼéel kʼáatchiʼob: ¿Baʼax kun úuchul kéen tsʼoʼokok le u tsʼook kʼiinoʼoboʼ? ¿Baʼax u kʼáat Jéeoba ka k-beet le maʼ tsʼoʼokkoʼ?
BAʼAX KUN ÚUCHUL KÉEN TSʼOʼOKOK U TSʼOOK KʼIINOʼOBOʼ
3. Jeʼex u yaʼalik Yáax tiʼ Tesalonicenses 5:1 tak 3, ¿baʼax ken u yaʼal le kaajoʼoboʼ?
3 (Xok 1 Tesalonicenses 5:1-3). Pabloeʼ tʼaanaj tiʼ «u kʼiinil Jéeoba». Le uláakʼ baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ ku yáantkoʼon k-ileʼ táan u tʼaan tiʼ le kʼiin kéen xuʼulsaʼak tiʼ «le Nojoch Babiloniaoʼ» wa le religionoʼob maʼatech u kaʼansik u jaajiloʼ yéetel yaan u tsʼoʼokol teʼ Armagedonoʼ (Apo. 16:14, 16; 17:5). Le jach nukaʼaj káajal le kʼiin jeʼeloʼ le kaajoʼoboʼ yaan u yaʼalikoʼob: «¡Tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil!». Le gobiernoʼoboʼ yaan kʼiineʼ bey u yaʼalikoʼob kéen u chʼaʼtukloʼob bix kun múul meyajoʼob yéetel uláakʼ luʼumiloʼoboʼ. * Baʼaleʼ le baʼax ku yaʼalik le Biblia ken u yaʼaloʼoboʼ mix juntéen u yáax aʼalmoʼob. ¿Baʼaxten k-aʼalik beyoʼ? Tumen kéen u yaʼaloʼobeʼ yaʼab máakeʼ yaan u creertik letiʼe gobiernoʼob tsʼoʼok u beetkoʼob u yantal jeetsʼelil tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ. Baʼaleʼ u jaajileʼ yaan u yantal «junpʼéel nojoch muʼyajil», tumen letiʼe «túun ken téek taalak xuʼulsajil tu yóokʼoloʼob[oʼ]» (Mat. 24:21).
Maʼ unaj k-chaʼik k-tuʼusul kéen aʼalaʼak «¡tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil!» (Ilawil le xóotʼol 3 tak 6) *
4. 1) ¿Baʼaxoʼob maʼ k-ojel kun úuchul kéen aʼalaʼak «¡tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil[iʼ]!»? 2) ¿Baʼax k-ojel tu yoʼolal?
4 K-ojel jujunpʼéel baʼaloʼob yoʼolal le baʼax kun úuchul kéen aʼalaʼak «¡tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil[oʼ]!». Baʼaleʼ maʼ k-ojel baʼax kun péeksik le kaajoʼob utiaʼal ka u yaʼaloʼoboʼ yéetel bix ken u beetiloʼob. Maʼ k-ojel xan wa yaʼab u téenel ken u yaʼaloʼobiʼ wa chéen juntéen. Kex beyoʼ k-ojel maʼ unaj k-chaʼik k-tuʼusul ka k-tukult yaan u beetaʼal u yantal jeetsʼelil tumen le gobiernoʼoboʼ. Baʼaleʼ yaan k-tsʼáaik cuenta letiʼe baʼax kun eʼesik jach taʼaytak u káajal «u kʼiinil Jéeoba[oʼ]».
5. ¿Bix u yáantkoʼon Yáax tiʼ Tesalonicenses 5:4 tak 6 utiaʼal k-líiʼsikba k-páaʼt «u kʼiinil Jéeoba»?
5 (Xok 1 Tesalonicenses 5:4-6). Pabloeʼ ku yaʼalik baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-líiʼsikba k-páaʼt «u kʼiinil Jéeoba». Maʼ unaj k-wenel «jeʼex u beetik le uláakʼ máakoʼoboʼ», baʼaxeʼ unaj k-maas tsʼáaik k-óol k-meyajt Dios utiaʼal maʼ u náayal k-óol. Unaj k-kanáantik maʼ k-oksikba tiʼ baʼaloʼob yaan yil yéetel política utiaʼal k-pʼáatal chéen tu tséel Jéeoba. Tumen wa k-oksikba tiʼ politicaeʼ yaan k-oksikba tiʼ le baʼaloʼob yaan teʼ «yóokʼol kaaboʼ» (Juan 15:19). K-ojel chéen u Reino Dios kun taasik jeetsʼelil.
6. ¿Bix unaj k-áantik le máakoʼoboʼ, yéetel baʼaxten?
6 Toʼoneʼ maʼ chéen unaj k-kanáantik maʼ k-weneliʼ, baʼaxeʼ kʼaʼabéet k-áantik u maasil utiaʼal u kʼaj óoltikoʼob le baʼax ku yaʼalik le Biblia kun úuchul tiʼ le yóokʼol kaabaʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ le kéen káajak le nojoch muʼyajiloʼ maʼ kun béeytal u natsʼkuba le máakoʼob yiknal Jéeobaoʼ. Le oʼolal jach kʼaʼanaʼan k-táakpajal teʼ kʼaʼaytajoʼ. *
UNAJ K-TSʼÁAIK K-ÓOL TEʼ KʼAʼAYTAJOʼ
Kéen jóokʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ k-eʼesik tiʼ le máakoʼob chéen u Reino Dios kun taasik jeetsʼelil way yóokʼol kaabeʼ (Ilawil le xóotʼol 7 tak 9)
7. ¿Baʼax ku páaʼtik Jéeoba ka k-beet teʼ kʼiinoʼobaʼ?
7 Teʼ tu yalab le kʼiinoʼob pʼaatal utiaʼal u kʼuchul u «kʼiinil Jéeobaoʼ», letiʼeʼ ku páaʼtik ka k-tsʼáa k-óol teʼ kʼaʼaytajoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon: «Mantatsʼ yanak yaʼab baʼal a beeteʼex tiʼ u meeyjil Yuumtsil» (1 Cor. 15:58). Ka tʼaanaj Jesús tiʼ baʼaxoʼob kun úuchul tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ tu yaʼalaj xan baʼax ken u beet le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Tu yaʼalaj: «Táanil tiʼ u xuʼulul yóokʼol kaabeʼ yáaxeʼ unaj u tsikbaltaʼal tiʼ tuláakal le kaajoʼob le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet Diosoʼ» (Mar. 13:4, 8, 10; Mat. 24:14). Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ, cada kéen jóokʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ táan k-béeykuntik le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ.
8. ¿Baʼax eʼesik táan u yaʼabtal máaxoʼob kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ?
8 Cada añoeʼ yaʼab máaxoʼob uʼuyik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ. Koʼoneʼex ilik bix u yaʼabtal tuláakal yóokʼol kaab le máaxoʼob kʼaʼaytik le Reino teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ. Tu añoil 1914, yaan kaʼach 5,155 j-kʼaʼaytajoʼob tiʼ 43 luʼumiloʼob. Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaan kex 8 millones 500 mil j-kʼaʼaytajoʼob tiʼ 240 luʼumiloʼob. Baʼaleʼ le kʼaʼaytajoʼ maʼ tsʼoʼokkiʼ. Unaj u seguer k-kʼaʼaytik chéen u Reino Dios kun utskíintik le talamiloʼob ku aktáantik wíinikoʼ (Sal. 145:11-13).
9. ¿Baʼaxten unaj u seguer k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ?
9 Wa maʼ aʼalaʼak tumen Jéeoba tsʼoʼok le kʼaʼaytajoʼ, yaan u seguer k-beetik. ¿Bukaʼaj tiempo pʼaatal tiʼ le máakoʼob utiaʼal u kʼaj óoltikoʼob Jéeoba yéetel Jesucristooʼ? (Juan 17:3). Maʼ k-ojliʼ. Chéen baʼax k-ojleʼ, le maʼ káajak le nojoch muʼyajiloʼ, tuláakal le máakoʼob «jach tu jaajil u yóol ku yeʼeskoʼob u kʼáat u kʼamoʼob le kuxtal minaʼan u xuuloʼ» yaan u páajtal u yuʼubikoʼob le maʼalob péektsiloʼ (Hech. 13:48). ¿Bix jeʼel k-áantkoʼob bejlaʼa ku páajtaleʼ?
10. ¿Bix u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal k-kaʼansik u jaajil tiʼ le máakoʼoboʼ?
10 Jéeobaeʼ táan u nuʼuktik u kaajal utiaʼal u tsʼáaiktoʼon tuláakal le baʼax kʼaʼabéet utiaʼal k-kaʼansik u jaajil tiʼ le máakoʼoboʼ. Le muchʼtáambal ku beetaʼal tu yáam semanaoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-ilik baʼax jeʼel k-aʼalik kéen k-yáax xíimbalt u yuumil najeʼ, kéen k-beet u revisitail yéetel bix jeʼel k-tsʼáaik xookeʼ. U kaajal Jéeobaeʼ tsʼoʼok xan u tsʼáaiktoʼon nuʼukuloʼob utiaʼal k-kaʼansaj. Leloʼobaʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-beetik lelaʼ:
-
k-káajsik k-tsikbal,
-
k-jatsʼutskíintik bix k-kʼaʼaytaj,
-
k-beetik u taaktal u kaanbal le máakoʼoboʼ,
-
k-kaʼansik u jaajil tiʼ le máaxoʼob k-tsʼáaik xookoʼ,
-
k-aʼalik tiʼ le máaxoʼob taak u kaanbaloʼob ka ookkoʼob teʼ sitio yaantoʼon ich Internetoʼ yéetel ka xiʼikoʼob teʼ Najil Reinooʼ.
Jach kʼaʼabéet u meyajtoʼon le nuʼukuloʼobaʼ. * Wa k-tsikbal yéetel wa máax k-ilik taak u maas kaanbaleʼ jeʼel u páajtal k-pʼatiktiʼ junpʼéel tratado wa junpʼéel revista utiaʼal u kanik u maasil tak ken kaʼa suunakoʼon k-xíimbalte. Cada juntúul tiʼ toʼoneʼ unaj u tsʼáaik u yóol kʼaʼaytaj cada mes.
11. ¿Baʼaxten tsʼoʼok u káajal u tsʼaʼabal xook teʼ sitio yaantoʼonoʼ?
11 Koʼoneʼex ilik uláakʼ bix u yáantik Jéeoba le máakoʼob utiaʼal u kʼaj óoltikoʼob u jaajiloʼ. Teʼ sitio jw.org® yaantoʼonoʼ ku tsʼaʼabal xook ich Internet * tiʼ le máakoʼoboʼ. ¿Baʼaxten ku tsʼaʼabal xook beyoʼ? Cada meseʼ u milesil máakoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab ku kʼáatkoʼob ka tsʼaʼabak xook tiʼob yéetel le Bibliaoʼ. Le xook ku tsʼaʼabal teʼ sitiooʼ jeʼel u yáantik le máakoʼob utiaʼal ka u kʼaj óoltoʼob jach baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Yaan tiʼ le máaxoʼob yéetel k-tsikbaloʼ maʼ xaaneʼ maʼ tu jáan kʼamkoʼob ka k-tsʼáa xook tiʼob yéetel le Bibliaoʼ. Wa beyoʼ jeʼel u páajtal k-eʼesiktiʼob le sitio tuʼux ku tsʼaʼabal xookoʼ, wa k-túuxtiktiʼob u direccionil le sitio ichil le idioma ku tʼankoʼoboʼ.
12. ¿Baʼax ken u kan le máaxoʼob ku tsʼaʼabal xook tiʼob teʼ sitio yaantoʼonoʼ?
12 Teʼ xookaʼ ku xakʼaltaʼal jejeláas baʼaxoʼob ku kaʼansik le Bibliaoʼ bey xan le Máax beet u tsʼíibtaʼaloʼ, ku tʼaan tiʼ le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakiloʼ yéetel tiʼ le jatsʼuts esperanza yaantoʼonoʼ. Le máax xakʼaltik le xookoʼobaʼ yaan u kanik le baʼaloʼobaʼ:
-
bix u yáantkoʼon le Bibliaoʼ,
-
máax Jéeoba, Jesús yéetel le angeloʼoboʼ,
-
baʼaxten beetaʼab wíinik tumen Dios,
-
baʼaxten ku muʼyaj máak yéetel yaʼab u beetaʼal kʼaas.
Ku xakʼaltaʼal xan:
-
baʼax ken u beet Jéeoba utiaʼal u xuʼulsik le muʼyajil yéetel le kíimiloʼ,
-
bix ken u kaʼa kuxkíintil le kimenoʼoboʼ,
-
bix ken u luʼsil Dios u gobierno chéen wíinik utiaʼal u tsʼáaik u Reino.
13. Le xook ich Internetoʼ, ¿yaan wa u beetik u xuʼulul u tsʼaʼabal xook tiʼ máak tu yotoch? Tsole.
13 Le xook ku tsʼaʼabal teʼ sitio ich Internetoʼ maʼ beetaʼab utiaʼal ka xuʼuluk k-tsʼáaik xook tiʼ le máakoʼob tu yotochoʼoboʼ. Jesuseʼ tu tsʼáajtoʼon u jatsʼuts páajtalil k-kaʼansik le máakoʼoboʼ. Toʼoneʼ k-kʼáat ka kaanbalnak le máakoʼob teʼ xook ich Internetoʼ yéetel ka taakchajak u kankoʼob u maasil. Wa ku yutstal tu yichoʼobeʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u yóotkoʼob ka xíimbaltaʼakoʼobeʼ. Le oʼolal tu tsʼoʼokbal cada junpʼéel xook teʼ sitiooʼ ku yaʼalaʼal tiʼ le máax táan u kaanbaloʼ ka u kʼáat ka xíimbaltaʼak tu yotoch tumen wa máax utiaʼal u kanik u maasiloʼ. Sáamsamaleʼ kex 230 máakoʼob kʼáatik ka tsʼaʼabak xook tiʼob. Bey túunoʼ jach unaj u yáantaʼal cada juntúul utiaʼal u kaʼansaʼaltiʼ baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ.
MAʼ U XUʼULUL K-TSʼÁAIK XOOK
14. Jeʼex tu yaʼalil Jesús teʼ Mateo 28:19 yéetel 20, ¿baʼax k-ilik k-beetik, yéetel baʼaxten?
14 (Xok Mateo 28:19, 20). Kéen k-tsʼáa xook tiʼ le máakoʼoboʼ unaj k-ilik k-beetik disipuloʼob yéetel k-kaʼanskoʼob u beetoʼob le baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesusoʼ. Unaj k-áantkoʼob u yiloʼobeʼ jach kʼaʼanaʼan u tsʼáaikubaʼob tu tséel Jéeoba yéetel u Reino. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan k-áantkoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob le baʼaxoʼob ku kankoʼob teʼ Bibliaoʼ, u kʼubik u kuxtaloʼob tiʼ Jéeoba yéetel u yokjaʼob. Beyoʼ yaan u salvartikubaʼob kéen kʼuchuk u kʼiinil Jéeoba (1 Ped. 3:21).
15. ¿Baʼax minaʼantoʼon u tiempoil, yéetel baʼaxten?
15 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, maʼ kun xáantal ken xuʼulsaʼak tiʼ le yóokʼol kaabaʼ. Le oʼolal minaʼan u tiempoil u seguer k-tsʼáaik xook tiʼ le máaxoʼob maʼ u kʼáat u beetubaʼob disipuloil tiʼ Cristooʼ (1 Cor. 9:26). Jach kʼaʼabéet k-beetik tu séebaʼanil le meyajoʼ, tumen láayliʼ yaan máaxoʼob kʼaʼabéet u yuʼubikoʼob u maʼalob péektsilil le Reino táanil tiʼ u kʼuchul le xuʼulsajiloʼ.
UNAJ K-PʼATIK LE RELIGIÓN MAʼATECH U KAʼANSIK U JAAJILOʼ
16. Jeʼex u yaʼalik Apocalipsis 18:2, 4, 5 yéetel 8, ¿baʼax unaj k-beetik? (Ilawil xan le tsolajiloʼ).
16 (Xok Apocalipsis 18:2, 4, 5, 8). Le versiculoʼobaʼ ku yeʼesik uláakʼ baʼax ku páaʼtik Jéeoba ka k-beete. Tuláakal le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ unaj u náachtaloʼob tiʼ le Nojoch Babiloniaoʼ. Maʼ xaaneʼ le máaxoʼob k-tsʼáaik xook tiʼoboʼ ku binoʼob tiʼ yaanal religión táanil tiʼ u kʼaj óoltikoʼob u jaajil. Wa ku táakpajloʼob tiʼ le bix u adoraroʼoboʼ, tiʼ le baʼaxoʼob ku beetaʼaloʼ wa ku síik u taakʼinoʼobiʼ. Táanil tiʼ u páajtal u jóokʼloʼob kʼaʼaytajeʼ, unaj u pʼatkoʼob tuláakal le baʼaxoʼob suuk u beetkoʼob kaʼach ichil u religionoʼoboʼ. Unaj u tsʼáaikoʼob junpʼéel carta tuʼux ku yaʼalikoʼob táan u xulik u binoʼob tu iglesiaʼob wa táan u pʼatkoʼob jeʼel baʼalak religionil táakaʼan ichil le Nojoch Babiloniaoʼ. *
17. ¿Baʼax meyajil maʼ unaj k-kʼamkiʼ, yéetel baʼaxten?
17 Kʼaʼabéet k-ilik wa le tuʼux k-meyajoʼ minaʼan mix baʼal u yil yéetel le Nojoch Babiloniaoʼ (2 Cor. 6:14-17). Maʼ unaj xan k-okol meyaj ichil junpʼéel iglesiaiʼ. Wa k-meyaj yéetel junpʼéel empresaeʼ, maʼ ken k-beet mix junpʼéel meyaj tuʼux ku muchʼkuba junpʼéel religión. Wa k-ojel k-beet wa baʼax meyajileʼ, maʼ ken k-kʼam mix junpʼéel meyaj ichil le Nojoch Babiloniaoʼ. ¿Baʼaxten maʼ ken k-beete? Tumen maʼ k-kʼáat táakpajal tiʼ mix junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob ku beetkoʼoboʼ mix tiʼ le baʼaloʼob kʼaastak ku beetik le religionoʼob maʼ limpioʼob tu táan Diosoʼ (Isa. 52:11). *
18. ¿Baʼax tu beetaj juntúul sukuʼun ka aʼalaʼabtiʼ ka u beet junpʼéel meyaj tiʼ junpʼéel iglesia?
18 Úuchjeakileʼ juntúul contratistaeʼ tu yaʼalaj tiʼ juntúul sukuʼun ku beetik u ancianoil ka u beet junpʼéel meyaj ichil u iglesiail le kaaj tuʼux kajaʼanoʼ. Le contratistaoʼ u yojel le sukuʼunoʼ maʼ tu yóotik meyaj tiʼ mix junpʼéel iglesia. Baʼaleʼ tumen kʼaʼabéet u séeb beetaʼal junpʼéel meyaj tumen juntúul carpintero ichil le iglesiaoʼ, tu yaʼalajtiʼ ka u beete. Baʼaleʼ le sukuʼunoʼ tu yilaj u beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, le oʼolal maʼ tu yóotaj u beet le meyajoʼ. Tuláakʼ semanaeʼ jóoʼsaʼab teʼ periódico u foto juntúul carpintero táan u tsʼáaik junpʼéel cruz teʼ iglesiaoʼ. Wa ka xiʼik u beet kaʼach le meyajoʼ, letiʼ kaʼach kun jóokʼol teʼ periodicooʼ. Leloʼ tsʼoʼok kaʼach u beetik u yúuchul tʼaan kʼaas tiʼ letiʼ teʼ múuchʼuliloʼ yéetel tsʼoʼok kaʼach u beetik u yaatal u yóol Jéeobaeʼ.
BAʼAX TSʼOʼOK K-KANIK
19, 20. 1) ¿Baʼax tsʼoʼok k-kanik teʼ xookaʼ? 2) ¿Baʼax uláakʼ unaj k-kanik?
19 Jeʼex u yeʼesik le profecíaʼoboʼ, jach taʼaytak u yaʼalaʼal: «¡Tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil!». Baʼaleʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yáantkoʼon k-ileʼ le gobiernoʼoboʼ maʼ ken u beetoʼob u yantal jeetsʼelil utiaʼal mantatsʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik táanil tiʼ u yaʼalaʼal yéetel táanil tiʼ le xuʼulsajiloʼ? Dioseʼ ku yaʼalik ka k-tsʼáa k-óol k-kʼaʼayt u maʼalob péektsilil le Reinooʼ yéetel ka k-beet disipuloʼob. Tsʼoʼoleʼ unaj k-náachkuntikba tiʼ le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ unaj k-jóokʼol ichil yéetel maʼ unaj k-beetik mix junpʼéel meyaj ichil le Nojoch Babiloniaoʼ.
20 Yaan uláakʼ baʼaloʼob kun úuchul tu tsʼoʼokbal le u tsʼook kʼiinoʼoboʼ yéetel yaan uláakʼ baʼaloʼob ku páaʼtik Jéeoba ka k-beete. ¿Máakalmáakoʼobiʼ? ¿Bix jeʼel k-líiʼsikba utiaʼal k-aktáantik le baʼaxoʼob ku taal u kʼiinil u yúuchloʼ? Lelaʼ yaan k-ilik teʼ tuláakʼ xookoʼ.
KʼAAY 71 U soldadoʼon Dios
^ xóot’ol 5 Maʼ kun xáantaleʼ le kaajoʼoboʼ yaan u yaʼalikoʼob tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil. Leloʼ le kun eʼesik jach nukaʼaj káajal le nojoch muʼyajiloʼ. ¿Baʼax u kʼáat Jéeoba ka k-beet tak teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ? Le xookaʼ yaan u yáantkoʼon k-il baʼax unaj k-beetik.
^ xóot’ol 3 Jeʼex le Organización de las Naciones Unidasoʼ ku yaʼalik teʼ sitio yaantiʼ ich Internetoʼ le baʼax maas ku kaxtikoʼ letiʼe ka «yanak jeetsʼelil ichil tuláakal le luʼumiloʼoboʼ».
^ xóot’ol 6 Ilawil le xook «Kéen u yaʼal Dios u castigareʼ, ¿ku tsʼáaik wa tiempo u arrepentir máak?» ku taasik le revistaaʼ.
^ xóot’ol 10 Jeʼel u páajtal k-ilik bix jeʼel u meyajtoʼon le nuʼukuloʼob tsʼaʼantoʼon utiaʼal k-kaʼansaj teʼ xook «Unaj k-kaʼansik u jaajil», jóokʼ tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan octubre tiʼ 2018.
^ xóot’ol 11 Le xook beyaʼ ku tsʼaʼabal ich inglés yéetel portugués, maʼ kun xáantaleʼ yaan u tsʼaʼabal ichil uláakʼ idiomaʼob.
^ xóot’ol 16 Maʼ unaj k-táakpajal teʼ grupoʼob suuk u muchʼkoʼob chéen táankelem paalal utiaʼal u bisaʼaloʼob xíimbal wa tuʼux utiaʼal u náaysik u yóoloʼoboʼ. Kex ku yaʼalikoʼob minaʼan mix baʼal u yiloʼob yéetel religioneʼ, u jaajileʼ ichil le baʼaxoʼob ku beetkoʼoboʼ ku táakbeskoʼob baʼaloʼob yaan yil yéetel religión.
^ xóot’ol 17 Teʼ xook «Kʼáatchiʼob ku beetaʼal» tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan ich español 15 tiʼ abril tiʼ 1999, ku tsolik u maasil yoʼolal baʼax ku yaʼalik le Biblia tiʼ u beetik máak meyajoʼob tuʼux ku muchʼkuba uláakʼ religionoʼoboʼ.
^ xóot’ol 83 FOTO: Le ka aʼalaʼab teʼ televisión «¡tuláakal jejetsʼkil yéetel maʼalob yanil[oʼ]!» jaʼakʼ u yóol le máakoʼoboʼ, baʼaleʼ juntúul sukuʼun yéetel u yataneʼ u yojloʼob maʼ jaajiʼ.