1-2. Harnak hna inkhawh awkah 1 Peter 4:7, 8 ningin zeinihdah a kan bawmh lai?

“NI HMANUNG BIK” kha kan naih chin cang caah harnak tampi kan tong men lai. (2 Tim. 3:1) Tahchunhnak ah, nitlaklei Africa ram pakhat ah thimnak campaign a dih hnuah dohdalhnak tampi a rak um. Mah ruangah unau pawl cu thlaruk leng zalong tein an um kho lo. Cu bantuk harnak hna kha inkhawh awkah zeinihdah a bawmh hna? Cheukhat cu a himnak hmun ah a ummi unau pawl sinah an zaam. Unaupa pakhat nih hitin a ti: “Cu bantuk thil sining ah ka hawile he kan umṭi caah nuamhnak ka hmu. Pakhat le pakhat thazaang kan i pe kho.”

² Harnak nganpi aa thawk tikah a kan dawmi hawikom ṭha kan ngeih hna ahcun kan i nuam lai. (Biat. 7:14) Cucaah atu ah a fekmi hawikomhnak ser cu a biapi tukmi a si. (1 Peter 4:7, 8 rel.) Jeremiah sinin tampi kan cawn khawh. Anih cu Jerusalem hrawh a si hlante ah a luat nakhnga a hawikom ṭha pawl nih an rak bawmh. * Jeremiah kha zeitindah kan i zohchunh khawh?

3. (a) Jeremiah nih a dang tein um kha zeicah a duh khawh men? (b) Jeremiah nih a caṭialtu Baruk kha zeidah a chimh, a phichuak cu zeidah a si?

³ Jeremiah cu zumhawk a tlak lomi hna lakah a tlawm bik ah kum 40 chung khua a rak sa. Mah ah Anathoth khua i a rualchan cheukhat le a innpa pawl zong an i tel men lai. (Jer. 11:21; 12:6) Asinain a dang tein a um lo. A intuarnak kha zumhawk a tlakmi a caṭialtu Baruk sinah a chim. Cun a intuarnak kong cu Baibal ah ṭial a si caah kanmah zong nih kan hngalh ve.  (Jer. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Baruk nih Jeremiah kong a ṭial tikah an pahnih karlak i a ummi dawtnak le upatnak cu a fek chin lai ti kha kan hngalh khawh.—Jer. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Jehovah nih Jeremiah kha zei tuah awkah dah a fial, mah rian nih Jeremiah le Baruk an i hawikomhnak kha zeitindah a fehter chin?

⁴ Kum tampi chung Jeremiah nih Israel mi kha Jerusalem ah a cang hngami kong he aa tlaiin ralṭha tein ralrin a pek hna. (Jer. 25:3) Mi pawl kha an i ngaihchih nakhnga forh awkah Jehovah nih Jeremiah kha cazual ah ralrin peknak bia a ṭialter. (Jer. 36:1-4) Jeremiah le Baruk cu thla tampi chung Pathian pekmi rian kha naih tein an ṭuanṭi tikah an zumhnak a fehtermi bia an i ruah lai ti cu a fiang ko.

5. Baruk nih Jeremiah caah hawikom ṭha a si kha zeitindah a langhter?

⁵ Cazual an ṭial dih hnuah Baruk nih mah kong kha mi pawl a chimh hna lai tiah Jeremiah nih a zumh. (Jer. 36:5, 6) Baruk nih ṭih a nungmi a rian kha ralṭha tein a rak ṭuan. Baruk nih biakinn ah kal in mi pawl cazual a relpiak hna tikah Jeremiah nih aa uanthlarpi tuk ko lai. (Jer. 36:8-10) Baruk nih a tuahmi kong kha Judah bawi hna nih an theih tikah cazual kha relpiak awkah an fial. (Jer. 36:14, 15) Mah bawi hna nih Jeremiah chimmi kha Siangpahrang Jehoiakim sinah chim dingin bia an khiah. Cucaah zawnruahnak he Baruk kha “va kal law nangmah le Jeremiah cu vaa thup u law ahohmanh nan umnak kha hngalhter hna hlah u” tiah an ti. (Jer. 36:16-19) Mah cu a ṭha tukmi ruahnak cheuhnak a si.

6. Jeremiah le Baruk nih ralchanhnak kha zeitindah an lehrulh?

⁶ Siangpahrang Jehoiakim cu Jeremiah nih a ṭialmi bia a theih tikah a thin a hung tuk. Cucaah cazual kha a khangh i Jeremiah le Baruk kha tlaih awkah nawl a chuah. Asinain Jeremiah cu ṭihnak a ngei lo. Cazual dang pakhat  kha a lak i Baruk kha a pek. Cun Jeremiah nih Jehovah bia kha a auh i Baruk nih “cazual hmasa i a ummi bia, Judah siangpahrang Jehoiakim nih a khanghmi bia vialte” kha a ṭial ṭhan.—Jer. 36:26-28, 32.

7. Jeremiah le Baruk rian an ṭuanṭi tikah zeidah a cang?

⁷ Harnak a ingṭimi hna cu hawikom ṭha an si. Cucaah Jeremiah le Baruk cu Siangpahrang Jehoiakim nih a hrawhmi cazual ṭial ṭhan awkah rian an ṭuanṭi tikah pakhat le pakhat an ngeihmi sining hna an i sunsak chin lai ti kha kan hngalh khawh. Mah zumhfekmi pa pahnih sinin zeidah kan cawn khawh?

8. Hawikom ṭha ser awkah zeinihdah a kan donh khawh, zeicah kan lung a dongh awk a si lo?

⁸ Hlan ah pakhatkhat nih kan lung a kan fahter bal caah midang sinah kan intuarnak kong chim kha kan i harh men lai. (Ptb. 18:19, 24) Asiloah hawikom ṭha ser awkah a caan le thazaang a za in kan ngei lo tiah kan ruah men lai. Asinain kan lung a dongh awk a si lo. Harnak kan ton tikah unau pawl nih rak kan bawm hna seh ti kan duh ahcun atu in anmah he kan i hawikomhnak kha kan fehter a hau. Cutin tuah khawh awkah a biapimi lam pakhat cu kan ruahnak le kan intuarnak kong kan chimh hnanak thawngin a si.—1 Pet. 1:22.

9. (a) Jesuh nih a hawile a zumh hna kha zeitindah a langhter? (b) Na ruahnak le na intuarnak kong chimnak nih midang he nan i hawikomhnak kha zeitindah a fehter chin? Tahchunhnak pe.

⁹ Jesuh nih a hawile kha zalong tein zeipaoh a chimh hnanak thawngin a zumh hna kha a langhter. (Johan 15:15) Midang kha kan i nuamhnak, kan lungretheihnak le kan ngaihchiatnak kong kan chimh hnanak thawngin Jesuh kha kan i zohchunh khawh. Mi pakhat nih bia aan ruah lioah ṭha tein ngaihpiak. Mah tikah amah bantuk ruahnak, intuarnak le hmuitinh na ngeih ve kha na hngalh lai. Kum 29 a simi unaunu Cindy kong hi ruathmanh. Cindy nih hmaikal a ṭuanmi, kum 67 a simi Marie-Louise he hawikomhnak a ser. Cindy le Marie-Louise cu Nili Ni zinglei fatin phungchim an kalṭi i pakhat le pakhat an kong kha zalong tein an i chim. Cindy nih hitin a ti: “Ka hawile he a biapimi kong i ruah kha ka duh. Zeicahtiah mah nih ka hawile kong kha ṭha deuh in hngalh awk le theihthiam deuh awkah a ka bawmh.” Na hawile kha na ruahnak le na intuarnak kong na chimh hna i an chimmi kha ṭha tein na ngaihpiak hna ahcun nan i hawikomhnak cu a fek deuh lai. Cindy bantukin dawtnak na langhter hmasa i midang kha na chawnhbiak hmasa hna ahcun anmah he nan i hawikomhnak cu a fek chin lai.—Ptb. 27:9.

10. Phungthlukbia 27:17 ningin zumtu khat pawl he rian kan ṭuanṭi tikah zei ṭhatnak dah kan hmuh?

¹⁰ Jeremiah le Baruk bantukin zumtu khat pawl he rian kan ṭuanṭi tikah a ṭhami an ziaza kha kan hmuh i an sinin kan cawn. Mah nih anmah he a kan naihter deuh. (Phungthlukbia 27:17 rel.) Tahchunhnak ah, phungchimnak ah na hawi nih Jehovah le aa tinhnak he aa tlaiin a zumhnak kha ralṭha tein a kilvenmi asiloah lungtak tein a chimmi kha na theih tikah zeitindah na um? Na dawtnak cu a fek chin ko lai.

11-12. Kan hawile he phungchim kalṭinak nih kan i hawikomhnak fehter chin awkah zeitindah a kan bawmh khawh ti kha tahchunhnak pe.

¹¹ Phungchim rianṭuannak nih pakhat le pakhat i dawt chin awkah zeitindah a bawmh hna ti a langhtermi hmuhtonnak pahnih hi ruathmanh. Kum 23 a simi unaunu Adeline nih a hawinu Candice kha phungchim bal tuk lonak hmun ah kal in phungchim awkah a sawm. Adeline nih hitin a ti: “Phungchimnak ah lungtho tein i tel le phungchim rian ah nuamhnak tam deuh hmuh kha kan duh. Jehovah kha a ṭha bikmi kan pek peng khawh nakhnga kan pahnih ningin thazaang peknak kan herh.” Hmunkhat ah rian an ṭuanṭinak thawngin zeitindah ṭhatnak an hmuh? Adeline nih hitin a ti: “Zanlei fatin kan intuarnak kong, midang he biaruahnak kan ngeihmi in kan lung a kan sumi kong le phungchimnak ah Jehovah lamhruainak kan hmuh ning kong hna kha kan i ruah. Kan pahnih in cutin bia i ruah kha kan duh tuk i kan kong zong kan hun i hngal deuh.”

¹² France ram i a ummi, innchunghawi a ngei lomi unaunu Laïla le Marianne cu Central African Republic i milu an tamnak khuapi a simi, Bangui ah zarh nga chung phungchim dingin an kal. Laïla nih hitin a ti: “Marianne he, keimah he harnak tampi kan tong, asinain a ṭhami pehtlaihnak le dawtnak taktak nih kan i hawikomhnak a fehter chin caah kan i lawm tuk. Marianne cu a herh ningin thlennak tuah a duhmi a si ti kha ka hun hngalh. Cun khuami pawl a dawtmi hna le phungchimnak ah  lungthawhnak a ngeihmi zong kha kan hmuh tikah ka hun upat chin.” Mah thluachuah hna kha hmuh awkah ramdang ah i ṭhial a hau lo. Na umnak hmun ah unau pawl he phungchim nan kalṭi fatinte an kong tam deuh in hngalh awk le nan i hawikomhnak fehter chin awkah caanṭha na ngei.

13. Kan hawile he naih tein rian kan ṭuanṭi tikah zei zuamcawhnak dah kan ton khawh men?

¹³ A caan ah kan hawile he naih tein rian kan ṭuanṭi tikah an ṭhawnnak lawng si loin an derthawmnak zong kha kan hun hngalh. Mah zuamcawhnak kha tei khawh awkah zeinihdah a kan bawmh khawh? Jeremiah kong kha ruat ṭhan hmanh. Midang an ṭhatnak hmuh awk le an tlinlonak ngaihthiam awkah zeinihdah a bawmh?

14. Jeremiah nih Jehovah sinin zeidah a cawn, mah nih zeitindah a bawmh?

¹⁴ Jeremiah nih a min in auhmi Baibal cauk lawng si loin Siangpahrang 1nak le 2nak zong kha ṭial dawh a si. Jehovah nih mitlinglo a simi kan cungah zeitluk in dah zaangfahnak a ngeih ti kha hngalhthiam awkah mah rian nih a bawmh. Tahchunhnak ah, Siangpahrang Ahab nih thil ṭhalo a tuahmi ruangah aa ngaihchih tikah Jehovah nih ṭhatlonak kha amah chan ah hin cun ka tlunter lai lo tiah a timi kha Jeremiah nih a hngalh. (1 Si. 21:27-29) Cun Ahab tuahmi nakin Manasseh tuahmi nih Jehovah a thin a hunter deuh ti zong kha Jeremiah nih a hngalh. Asinain Manasseh cu aa ngaihchih caah Jehovah nih a rak ngaihthiam. (2 Si. 21:16, 17; 2 Chan. 33:10-13) Mah kong hna nih Jeremiah kha a hawile a pehtlaih hna tikah Pathian lungsaunak le zaangfahnak kha i zohchunh awkah a bawmh.—Salm 103:8, 9.

15. Baruk cu a lung a hun vaivuanh tikah Jeremiah nih Jehovah lungsaunak kha zeitindah aa zohchunh?

¹⁵ Baruk cu a rian in chikkhat a lung a vaivuanh lioah Jeremiah nih zeitindah a bawmh ti kha ruathmanh. Jeremiah nih Baruk cu aa thleng ti lai lo tiah biachahnak tuah colh loin Pathian zaangfahnak kong a simi Baruk caah Pathian nih a chimmi thawngpang kong kha a chimhnak thawngin a bawmh. (Jer. 45:1-5) Mah in zeidah kan cawn khawh?

16. Phungthlukbia 17:9 ah a langhter bantukin kan i hawikomhnak a hmunh peng nakhnga zeidah kan tuah a herh?

¹⁶ Kan unau hna sinin tlinnak kan i ruahchan kho lo. Cucaah mi pakhat he hawikom kan hun si tikah kan i hawikomhnak a hmunh peng nakhnga fakpi in kan i zuam a hau. Kan hawile nih palhnak an tuah tikah Baibal hrambunh in nem tein le hlangfang tein ruahnak kan cheuh hna a hau. (Salm 141:5) Cun kan thin a kan hunter ahcun kan ngaihthiam hna a hau. Kan ngaihthiam cang hna hnuah anmah sin asiloah midang sinah mah kong chim ṭhan kha kan hrial a hau. (Phungthlukbia 17:9 rel.) Hi harnak caan chungah unau pawl an derthawmnak ah si loin an ṭhawnnak ah lungthin kan pek khawh nakhnga mah cu a biapi tukmi a si. Cutin kan tuah ahcun kan i hawikomhnak cu a fek chin lai. Harnak nganpi chungah hawikom ṭha kan herh lai caah atu ah cutin tuah cu a biapi tukmi a si.

17. Harnak caan ah Jeremiah nih hawikom ṭha a si kha zeitindah a langhter?

¹⁷ Harnak caan ah profet Jeremiah nih hawikom ṭha a si kha a langhter. Tahchunhnak ah, tilditmi Ebed-melek nih Jeremiah kha tikhor chung i thihnak in a khamh hnuah Ebed-melek nih bawi pawl nih fahnak an ka pek lai ti kha a phang. Mah kong kha a theih tikah Jeremiah cu a hawipa nih a tonmi kha lamkhatkhat  in a tawnghtham ko lai tiah dai tein a um sawhsawh lo. Thong a tla ko nain Jeremiah nih a tuah khawhmi kha a rak tuah. A hawi Ebed-melek kha hnemhnak a pemi Jehovah biakam kong a chimhnak thawngin tha a pek.—Jer. 38:7-13; 39:15-18.

18. Phungthlukbia 17:17 ningin kan hawi pakhat nih harnak a ton tikah zeitindah kan lehrulh awk a si?

¹⁸ Tuchan ah unau pawl cu zuamcawhnak tampi an tong. Tahchunhnak ah, unau tampi cu leiser ral asiloah minung nih an chuahtermi harnak hna an tong. Cu bantuk thil hna a can tikah harnak a tongmi kan hawile kha kan sinah um dingin kan sawm khawh hna. Tangka zongin kan bawmh khawh hna. Cun kan dihlak in unau pawl bawmh awkah Jehovah sinah thla kan campiak khawh hna. Unaupa asiloah unaunu pakhat a lung a dong ti kan hngalh tikah zeidah ka chim lai asiloah zeitindah ka lehrulh lai ti kha kan hngal men lai lo. Asinain kan dihlak in kan bawmh khawh. Tahchunhnak ah, amah he caan kan hmangṭi kho. Bia a chim tikah ṭha tein kan ngaihpiak khawh. Cun kan duh bikmi, hnemhnak a pemi Baibal caang kha kan chimh khawh. (Isa. 50:4) A biapi bikmi cu na hawile nih an in herh lio caante ah na bawmh khawhmi hna kha a si.—Phungthlukbia 17:17 rel.

19. Atu in unau pawl he kan i hawikomhnak fehternak nih hmailei ah zeitindah a kan bawmh lai?

¹⁹ Atu in unau pawl he kan i pehtlaihnak kha fehter peng awkah bia kan khiah a hau. Zeicah? Zeicahtiah kan ral pawl nih lihbia le a hmaan lomi a konglam hna kha hmangin kan i ṭhencheu nakhnga an i zuam. Pakhat le pakhat kan i doh nakhnga an i zuam. Asinain an hlawh a tling lai lo. Kan i dawtnak hri kha an chat kho lai lo. Kan i hawikomhnak kha chah awkah zeihmanh an tuah kho lai lo. A tak ti ahcun kan i hawikomhnak cu hi vawlei donghnak caan tiang lawng si loin zungzal in a hmun dingmi a si.