Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

CHIBAABA CHAKUDIZA 44

Koleshenu Wubwambu Wenu Henohu Kukuma Kanda

Koleshenu Wubwambu Wenu Henohu Kukuma Kanda

“Ibwambu damuntu wamukeñaña mukwawu mwahita mpinji jejima.”—YISH. 17:17.

KAMINA 101 Kuzatila Hamu Mukunuñañana

NSAÑU YIDI MUCHIBAABA *

Tukakeñaña amabwambu amawahi ‘hampinji yalukadi lwasweja’ (Talenu paragilafu 2) *

1-2. Kwesekeja na 1 Petulu 4:7, 8, chumanyi chinateli kutukwasha kuumika yihuñu?

CHITUNAKUSWINA nankashi “mumafuku akukuminina,” tunateli kumona yihuñu yasweja. (2 Tim. 3:1) Chakutalilahu, mwituña dimu kuwestern Africa mwedikili ndombu chelili kampeni yimani. Hatukweji 6 nikubadikahu, amanakwetu niahela endeleña mukukasunuka wanyi muloña wayikonkojola yadiñamu. Chumanyi chayikwashili kuumika iyi yihuñu? Amakwawu ayili nakushakama nawamanakwetu kumaluña kwabulili madombu. Manakwetu wumu washimwini nindi: “Natiyili kuwaha mumpinji yamuchidiwu muloña nadiña nawamabwambu. Twadikolesheleña wumu namukwawu.”

2 Neyi ‘lukadi lwasweja’ lunatachiki, tukazañalala neyi tukekala nawamabwambu atukeña. (Chim. 7:14) Dichi twatela kukolesha wubwambu wetu chayinu mpinji. (Tañenu 1 Petulu 4:7, 8.) Tunateli kudizila kuyuma yamumwekeneni Yeremiya. Amabwambu jindi adikundiliyi nawu amukwashili chikupu hampinji yakwila Yerusalema kanda ayijilumuni. * Tunateli kumwimbujola ñahi Yeremiya?

DIZILENU KUDI YEREMIYA

3. (a) Chumanyi chadi kuletesha Yeremiya yadambuli kankawindi? (b) Yeremiya wamulejelidi nsoneki yindi Baruki, nawa chumanyi chafuminimu?

3 Hadi yaaka 40 hela kubadikahu, Yeremiya washakamineña nawantu abulili kushinshika, antuñi nindi hamwaha niantaña jindi amumukala wawu waAnatoti. (Yere. 11:21; 12:6) Hela chochu, hadambwili kankawindiku. Dichi, wamulejeli nsoneki yindi Baruki chatiyileñayi, ninetu tweluka chatiyileñayi muloña nsañu yindi ayishimuna muBayibolu. (Yere. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Baruki naYeremiya adilemesheli nikudikeña chikupu mpinji yelili Baruki yasoneki yuma yamumwekeneni Yeremiya.—Yere. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Yehova wamulejeli Yeremiya kwiladi, nawa iwu mudimu wakolesheli ñahi wubwambu waYeremiya naBaruki?

4 Hadi yaaka yayivulu, Yeremiya wayisoñamishili aIsarela chakadi kutiya woma chuma chenjileña nakumumwekena Yerusalema. (Yere. 25:3) Mpinji yakeñeleñayi cheñi Yehova nindi antu abalumuki, wamulejeli Yeremiya kusoneka kusoñamisha Kwindi mumuvuñilu. (Yere. 36:1-4) Hampinji yazatileñawu hamu aYeremiya naBaruki mudimu wayinkeliwu kudi Nzambi wazatiliwu hadi tukweji twatuvulu, adikolesheli chikupu.

5. Tuneluki ñahi netu Baruki wadiña ibwambu wamuwahi?

5 Chamanishiliwu kusoneka muvuñilu, Yeremiya washindamenini hadi ibwambu dindi Baruki kulonda yaleji antu nsañu yadiñamu. (Yere. 36:5, 6) Baruki wahamukili nakuzata mudimu wamwinkeliwu. Chakadi nikujina, Yeremiya watiyili kuwaha chelili Baruki yayi nakutañila antu muvuñilu mutembeli. (Yere. 36:8-10) Atulamba amuYuda atiyili yuma yejima yeliliyi Baruki nawa amulejeli kuyitañila cheñi muvuñilu. (Yere. 36:14, 15) Atulamba ayili nakumuleja Mwanta Yehoyakimi mazu ahosheliyi Yeremiya. Amutiyilili Baruki luwi nawa amulejeli nawu: “Yenu mwakabatami nineyi niYeremiya bayi muntu eluka kumukwikalaku.” (Yere. 36:16-19) Chawahili nankashi.

6. Yeremiya naBaruki elili ñahi nekañesha?

6 Mwanta Yehoyakimi chatiyiliyi mazu asonekeliyi Yeremiya wazuwili nankashi chakwila wocheli nimuvuñilu nawa wahosheli nindi ayikasi aYeremiya naBaruki. Hela chochu, Yeremiya hatiyili womaku. Wanoneli cheñi muvuñilu wukwawu nakumwinka Baruki nawa Yeremiya wamulejeli mazu aYehova, kuhiñahu Baruki wasonekeli “mazu ejima amumukanda wocheliyi mwanta wawaYuda Yehoyakimi mukesi.”—Yere. 36:26-28, 32.

7. Chumanyi chamwekeni chelili aYeremiya naBaruki azatili hamu?

7 Antu omikilaña hamu kweseka ekalaña nawubwambu wakola. Dichi hampinji yazatileñawu hamu hakusoneka muvuñilu wocheliwu kudi mwanta watama Yehoyakimi, Yeremiya naBaruki adilukili nankashi nawa ekalili amabwambu chikupu. Yuma yelili awa antu ayedi ashinshika yinakutukolesha ñahi?

DILEJENUÑA CHIMUNAKUTIYA NICHIMUNAKUTOÑOJOKA

8. Yumanyi yinateli kutukañesha kwikala nawamabwambu, nawa muloñadi chitwatela kubulila kuzeya?

8 Chinateli kwikala chakala kuleja antu amakwawu chitunakutiya neyi atuneñeshahu dehi hela atuhilishilihu kunyima. (Yish. 18:19, 24) Hela tunateli kutoñojoka netu tudana mpinji nawa niñovu yakwikala nawamabwambu. Hela chochu, hitwatela kuzeyaku. Neyi tunakukeña netu amanakwetu akatukwashi mumpinji yakukala, yinu diyi mpinji yakuyikuhwelela chikupu. Njila yimu yitunateli kwila mwenimu hikuyileja chitunakutoñojoka nikutiya.—1 Pet. 1:22.

9. (a) Yesu wamwekesheli ñahi nindi wakuhweleleli amabwambu jindi? (b) Kushimuna chidi yitoñojoka yenu nichimunakutiya kunateli kukolesha ñahi wubwambu wenu? Shimunenu chakutalilahu.

9 Yesu wamwekesheli nindi wayikuhweleleli atumbanji muloña wayilejeleña yuma yejima. (Yow. 15:15) Kufwana Yesu, ninetu twatela kulejañaku akwetu yuma yatuzañaleshaña niyatuneñeshaña. Neyi mukwenu nakulumbulula, mutiyililenuña nakanañachima, hadaha mukuwana nenu yitoñojoka yenu yoyimu. Talenu cheliliyi muhela Cindy wudi nayaaka 29. Wakwata wubwambu namuhela Marie-Louise wudi nayaaka 67. Muhela Cindy naMarie-Louise ashimwinaña hamu mpinji yejima Hachiwana nantetemena nawa ahanjekaña mukukasunuka hansañu jashiyashana. Muhela Cindy wahosheli nindi: “Natiyaña kuwaha kuhanjeka hansañu yalema nawamabwambu. Muloña chumichi chankwashaña kwiluka chidi yuma.” Neyi muleja akwenu chidi yitoñojoka yenu nichimunakutiya nawa neyi muyitiyililaña chinakuhoshawu, wubwambu wenu wukukola nankashi. Kufwana Cindy, neyi muhanjekaña nawakwenu, wubwambu wenu wukukola chikupu.—Yish. 27:9.

ZATILENUÑA HAMU

Amabwambu amawahi azatilaña hamu mumudimu wakushimwina (Talenu paragilafu 10)

10. Kwesekeja na Yishimu 27:17, yumanyi yinateli kufumamu neyi tuzatilaña hamu nawakwetu akwakwitiya?

10 Neyi chichamwekeni kudi Yeremiya naBaruki, ninetu neyi tuzatilaña hamu nawakwetu akwakwitiya nikumona yuma yayiwahi mudi wena, tunateli kudizila kudi wena nikuswina kwakwihi nawena. (Tañenu Yishimu 27:17.) Chakutalilahu, mwatiyaña ñahi neyi mudi mwiha nawa mutiya mukwenu nakulumbulula yuma yakuhwelelayi nakuhamuka hela kuhosha chakufuma hamuchima hadi Yehova ninkeñelu yindi? Chakadi nikujina, mukumukeña chikupu.

11-12. Shimunenu chakutalilahu chinakumwekesha kushimwina hamu chikunateli kukolesha wubwambu wetu.

11 Shinshikenu yuma yiyedi yamwekeshaña nawu kushimwina kwakwashaña antu kudikeña chikupu. Muhela Adeline, wudi nayaaka 23 walejeli mukwawu Candice, nindi ayi nakuzatila kwiluña kwabulahu dehi kushimwina antu. Wahosheli nindi: “Twakeñeleña kushimwina chikupu nikudiluñisha mumudimu wakushimwina. Wejima wetu twakeñeleña kudikolesha nankashi kuspiritu.” Yumanyi yayiwahi yafumini mukuzatila hamu? Adeline wahosheli nindi: “Neyi tunakomboki, twadiña nakuhanjeka chitwaditiyileña, yuma yatukolesheleña hansañu yitwahanjekeleña nikumona chatulombweleña Yehova mumudimu wetu. Wejima wetu twadiña nakudiluñisha yuma yitwahanjekeleña nawa twadilukili chikupu.”

12 Ahela ayedi ajiki, aLaïla naMarianne akuFrance ayili nakushimwina hadi nyilungu yitanu kuBangui, mumusumba mwekala antu amavulu muCentral African Republic. Muhela Laïla wahosheli nindi: “Ami niMarianne twamweni kukala, ilaña muloña wakukeña kwakweni nikutiyañana chiwahi, wubwambu wetu wakoleli nankashi. Chinamweneña kukeña kwayimwekesheleleñayi Marianne antu niiyena dindi dakushimwina, namulemesheli nankashi nikumukeña.” Himwatela kuya kwiluña dacheñi hakwila nawu mudiluñishi yumiyiku. Mpinji yejima yimunakuzata mwiluña denu namanakwetu hela muhela fwilenuña kudiluka nikukolesha wubwambu wenu.

TALENUÑA HOHU HAYUMA YAYIWAHI NAWA DANAKENENUÑA

13. Chumanyi chamwekanaña neyi tuzatila hamu nawakwetu hadi mpinji yayilehi?

13 Mpinji yikwawu neyi tunakuzatila hamu nawakwetu hadi mpinji yayilehi, twelukaña kuzeyazeya kwawu niyilwilu yawu yayiwahi. Chumanyi chinateli kuhemba wubwambu wetu hela chakwila akweti kuzeyazeya? Talenu cheñi chuma chamumwekeneni Yeremiya. Chumanyi chamukwashili kumona yuma yayiwahi mudi akwawu nikubula kusha muchima hayiluwa yawu?

14. Yumanyi yadiziliyi Yeremiya hadi Yehova, nawa chumichi chamukwashili ñahi?

14 Yeremiya diyi wasonekeli mukanda waYeremiya nawa diyi wasonekeli cheñi Anyanta wamuchimu niwamuchiyedi. Chakadi nikujina, iwu mudimu wamukwashili kumona Yehova chanakenañayi antu. Chakutalilahu, welukili nindi Mwanta Ahabi chabalumukiliyi mumuchima, Yehova wamulejeli nindi wukufwa wanyi nawa wakamona wanyi chakajilumunawu chisaka chindi. (1 Anya. 21:27-29) Munjila yoyimu, Yeremiya welukili nindi Manase wamuneñesheli nankashi Yehova kubadika Ahabi. Hela chochu, Yehova wamwanakeneni Manase muloña wabalumukili mumuchima. (2 Anya. 21:16, 17; 2 Kushi. 33:10-13) Nsañu yejimiyi yatela yamukwashili Yeremiya kwimbujola kudiwunjika niluwi lwaNzambi hakuzatila hamu nawakwawu.—Mas. 103:8, 9.

15. Yeremiya wembujoleli ñahi kudiwunjika kwaYehova chelili Baruki yaluwankani?

15 Shinshikenu cheliliyi Yeremiya hampinji yelili Baruki yaluwankani chanti nakushiya mudimu windi. Chatela Yeremiya yaleki kudikunda nebwambu dindi, yena wamukwashili namazu afumini kudi Nzambi. (Yere. 45:1-5) Yumanyi yitunadizili kuniyi nsañu?

Amabwambu amawahi adanakenaña (Talenu paragilafu 16)

16. Neyi chinamwekeshi Yishimu 17:9, chumanyi chitwatela kwila kulonda tubuli kujimbesha wubwambu wetu?

16 Kushimuna hohu walala, hitwatela kukuhwelela amanakwetu niahela kwikala awaninaku. Dichi neyi tunekali dehi amabwambu jawu twatela kuzata nañovu kulonda tuhembi wubwambu wetu. Neyi amabwambu jetu analuwañeshi twatela kuyifumba kushindamena Hezu daNzambi. (Mas. 141:5) Nawa neyi anatuneñeshi twatela kuyanakena. Neyi tunayanakeni, bayi twanukaña nsañu yitwayanakeneniku. (Tañenu Yishimu 17:9.) Muyinu mpinji yakala twatela kusha maana hakukolesha amanakwetu niahela bayi hakuzeyazeya kwawuku. Kwila mwenimu kukutukwasha kukolesha wubwambu wetu, nawa twakakeñaña amabwambu hampinji yalukadi lwasweja.

MWEKESHENUÑA KUKEÑA

17. Yeremiya wamwekesheli ñahi nindi wadiña ibwambu wamuwahi mumpinji yayihuñu?

17 Yuma yeliliyi Yeremiya yinakumwekesha nawu wadiña ibwambu wamuwahi mumpinji yayihuñu. Chakutalilahu, chelili Ebedi Meleki kalala wamwitala damwanta yamupulwishi Yeremiya muwina mwadiña malowa, Ebedi Meleki wachinini nindi akamba kamujaha kudi atulamba. Yeremiya chatiyiliyi chumichi, hadiwunjikili hohu nakutoñojoka nindi ibwambu dindi wukuumikaku. Hela chakwila Yeremiya amukasili, wazatili nañovu yejima nakumukundeja ibwambu dindi Ebedi Meleki namazu afumini kudi Yehova.—Yere. 38:7-13; 39:15-18.

Amabwambu amawahi akwashaña amanakwawu niahela anakaankili (Talenu paragilafu 18)

18. Kwesekeja na Yishimu 17:17, chumanyi chitwatela kwila neyi mukwetu nakuhita mukukala?

18 Makonu, amanakwetu niahela anakumona kukala kwamboka-mboka. Chakutalilahu, amavulu akabakanaña nakukala kwaletaña antu hela nawubanji wadimwekenaña. Neyi chumichi chinamwekani, twatela kuyitambwila awa amabwambu mumatala etu. Amakwawu anateli kuyikwasha munsañu yamali. Ilaña wejima wetu twatela kuyilombelaku kudi Yehova kulonda yayikwashi. Chinateli kutukalila kuwana mazu akuhosha hela chuma chakwila namanakwetu hela muhela wunaneñi. Ilaña wejima wetu tunateli kuyikwasha. Chakutalilahu, twatela kwikalaku nampinji yakuhanjekaña nawamabwambu jetu. Twatela kuyimwekeshela luwi neyi anakuhosha. Nawa tunateli cheñi nikuhanjeka nawu nsona yakukundeja yitwakeñesha. (Isa. 50:4) Chuma chalema hikwikala nampinji yakuhanjeka nawu neyi anakuyikeña.—Tañenu Yishimu 17:17.

19. Kukolesha wubwambu wetu yinu mpinji kukatukwasha ñahi kumbidi?

19 Yinu diyi mpinji yakukolesha wubwambu wetu nawamanakwetu niahela. Muloñadi? Muloña ayilumbu jetu akufwilaña kutwambula kuhitila mukuzatisha makudi ninsañu yakutwamba. Akuletesha tubuleña kuyikuhwelela amanakwetu nikuyikwasha. Ilaña hiyakutweshaku! Hiyakatwesha kutulekesha kukeña amanakwetuku. Kwosi chuma chatela kwilawu chinateli kutwambula nawamanakwetuku. Kafwampi, wubwambu wetu wukatwalekahu chahaya nyaaka, hiwakamanaku.

KAMINA 24 Twayenu kuMpidi yaYehova

^ para. 5 Chitunakuswina kwakwihi nakukuma, wejima wetu twatela kukolesha wubwambu wetu nawakwetu akwakwitiya. Muchinu chibaaba tukushinshika hayuma yitunateli kudizila kuyuma yamumwekeneni Yeremiya. Tukuhanjeka cheñi kukolesha wubwambu wetu makonu chikukatukwasha mumpinji yakala.

^ para. 2 Nsañu yasonekawu mumukanda waYeremiya hiyayisoneka mundondaku.

^ para. 57 KULUMBULULA NYEVULU: Iwu mwevulu wunakumwekesha chuma chinateli kumwekana kumbidi ‘halukadi lwasweja.’ Amanakwetu niahela anaswami mukapeka kahewulu. Chineli himabwambu, anakudikundeja wumu namukwawu mumpinji yakala. Iyi nyevulu yejima yisatu yinakumwekesha nawu amanakwetu nawahela wowamu anadikundi chikupu henohu lukadi lwasweja kanda lutachiki.