1, 2. Σο κα βοηθίνελ-αμέν τι ντας-λεν πέρα ι προβληματέντζαρ σαρ βακερένα ο εδάφια 1 Πέτρου 4:7, 8;

ΚΑΖΟΜ ερεσάσα ατζέ πιο πασέ κο τέλος κι “τελευταίε ντιβεσένγκο”, μπορεί τι νακχάς μπαρέ δοκιμασίες. (2 Τιμ. 3:1) Για παράδειγμας, σοράν κατά εκλογές, εκχέ τθεμέστε κι δυτική Αφρική ο τζενέ χάνας-πες. Για πιο μπουτ από σιοβ μάσεκ, ο πφραλά ντα ο πφενιά ναστί τζάνας κάι μανγκένας σόσκε αβέλας-πες τζένγκι. Σο βοηθιντάς-λεν τι ντεν-λεν πέρα; Μερικοί γκιλέ τι μπεσέν πφραλέντε σο λένγκε κχερά ισινέ γιαβερέ τθανέστε. Εκ πφραλ βακερντάς: «Οντουλά ντιβεσά, ισινόμας πφερντό εκτίμηση σο τθεράβας πασέ μάντε αμαλέν. Ντάας ζορ ο εκ ι γιαβερές».

² Κάνα κα αβέλ η «μπαρί στεναχώρια», κα εκτιμίνας μπουτ αμαρέ λατσσέ αμαλέν σο μανγκένα-αμέν. (Αποκ. 7:​14) Οτθάρ, ισί μπουτ σημαντικός τι κεράς λατσσέ αμαλέν ακανά. (Διαβάνεν 1 Πέτρου 4:7, 8) Σικλιάσα μπουτ πράγματα κατά Ιερεμίας. Λέσκε αμαλά βοηθιντέ-λες τι ατσσόλ τζουβντό πριν τι καταστραφίντιβελ η Ιερουσαλήμ. * Σαρ κα μοιάζας κο Ιερεμίας;

3. (α) Σόσκε ο Ιερεμίας κα μπορίνελας τι τσσίντελ-πες ντουρ κατά γιαβερά; (β) Σο βακερντάς ο Ιερεμίας πι γραμματεάσκε, κο Βαρούχ, ντα σο αβιλό-πες;

³ Για 40 ή πιο μπουτ μπρεσά, ο Ιερεμίας τζουβντιόλας τζενέντζαρ σο να ισινέ αφοσιωμέ κο Ιεχωβά. Αντρέ οντουλέντε ισινέ λέσκε γείτονες ντα μάλλον μερικοί λέσκε τζενένταρ κατά Αναθώθ, σο ισινέ λέσκο τθεμ. (Ιερ. 11:​21· 12:6) Όμως, ο Ιερεμίας να τσσιντιντάς-πες ντουρ κατά γιαβερά. Πουταρντάς πο γκι πι πιστέ γραμματεάσκε, κο Βαρούχ, ντα οντουλά  σο βακερντάς λέσκε διαβάνασα-λεν αμέν-ντα κι Γραφή. (Ιερ. 8:​21· 9:1· 20:​14-18· 45:1) Καζόμ ο Βαρούχ γραφίνελας σαρέ οντουλά σο νακχλάς ο Ιερεμίας, σικλιλέ τι μανγκέν ντα τι σεβάνεν ο εκ ι γιαβερές.​—Ιερ. 20:1, 2· 26:​7-11.

4. Σο βακερντάς ο Ιεχωβά κο Ιερεμίας τι κερέλ, ντα σαρ κερντάς ανταγιά μπουτί πιο ζουρανί ι φιλία σο τθερέλας ο Βαρούχ ι Ιερεμιάσαρ;

⁴ Για μπουτ μπρεσά, ο Ιερεμίας προειδοποιήνελας μπίνταρανες ι Ισραηλιτέν οντουλένγκε σο κα αβένας-πες κι Ιερουσαλήμ. (Ιερ. 25:3) Κάνα προσπαθιντάς πάλι τι βοηθίνελ ι λαός τι μετανιώνελ, ο Ιεχωβά βακερντάς κο Ιερεμίας τι γραφίνελ λέσκε προειδοποιήσεις σε εκ ρόλος. (Ιερ. 36:​1-4) Καζόμ ο Ιερεμίας ντα ο Βαρούχ μπορεί τι κερένας γιεκ μπουτ μάσεκ ανταγιά μπουτί σο ντινάς-λεν ο Ντεβέλ, μάλλον κερένας συζητήσεις σο μπαριαρντέ λένγκι πίστη.

5. Σαρ σικαντάς ο Βαρούχ ότι ισινέ λατσσό αμάλ ι Ιερεμιάσκε;

⁵ Κάνα αβιλό ο σαάτι τι μουτθάντιβελ σο ισινέ γραμμέ κο ρόλος, ο Ιερεμίας έπρεπε τι ντελ μπέσα πι αμαλέστε κο Βαρούχ για τι βακερέλ κο τζενέ ο λάφια ι Ιεχωβάσκε. (Ιερ. 36:5, 6) Ο Βαρούχ κερντάς μπίνταρανες ανταγιά επικίνδυνη μπουτί. Αβέλα τουμαρέ γκοντιάτε καζόμ περήφανος πρέπει τι ισινέ ο Ιερεμίας για τον Βαρούχ σο γκιλό κο ναός ντα διαβαντάς ο ρόλος κο τζενέ; (Ιερ. 36:​8-10) Ο άρχοντες κο Ιούδας σικλιλέ σο κερντάς ο Βαρούχ ντα βακερντέ λέσκε τι διαβάνελ λένγκε ζουρανές ο ρόλος! (Ιερ. 36:​14, 15) Ο άρχοντες αποφασιντέ τι βακερέν κο βασιλιάς Ιωακείμ σο βακερντάας ο Ιερεμίας. Επειδή όμως σκεφτιντέ τον Βαρούχ-ντα, βακερντέ λέσκε: «Τζαν ντα γκεραβέν-τουμέν, τούι ντα ο Ιερεμίας, ντα προσοχίνεν μα τι σικλιόλ καέκ κατέ ισινέν». (Ιερ. 36:​16-19) Μπουτ σωστή συμβουλή!

6. Σο κερντάς ο Ιερεμίας ντα ο Βαρούχ κάνα γκιλέ λέντζαρ κόντρα;

⁶ Ο βασιλιάς Ιωακείμ χολιασάλο αζόμ μπουτ κάνα ασουντάς ο λάφια σο γραφιντάας ο Ιερεμίας σο πφαμπαρντάς ο ρόλος  ντα ντινάς διαταγή τι αστάρντιβελ ο Ιερεμίας ντα ο Βαρούχ. Όμως, ο Ιερεμίας να νταρασάλο. Λιντάς εκ γιαβέρ ρόλος, ντινάς-λες κο Βαρούχ, ντα καζόμ ο Ιερεμίας βακερέλας ο λάφια ι Ιεχωβάσκε, ο Βαρούχ γραφίνελας «σαρέ ο λάφια κατά ρόλος σο φουρτιντάας κι γιακ ο Ιωακείμ, ο βασιλιάς ι Ιουδαιόνγκο».​—Ιερ. 36:​26-28, 32.

7. Σο αβιλό-πες μάλλον καζόμ ο Ιερεμίας ντα ο Βαρούχ κερένας μπουτί γιεκ για τι γραφίνεν ο ρόλος;

⁷ Ο τζενέ σο νακχένα εκ δοκιμασία γιεκ ο πιο μπουτ φαρ αβένα μπουτ λατσσέ αμαλά. Μπορίνασα τι βακεράς ότι, καζόμ ο Ιερεμίας ντα ο Βαρούχ κερένας μπουτί γιεκ για τι γραφίνεν πάλι ο ρόλος σο καταστραφιντάας ο πφιρνό βασιλιάς Ιωακείμ, σικλιλέ ατζέ πιο λατσσές ο εκ ι γιαβερές ντα αβιλέ ατζέ πιο λατσσέ αμαλά. Σαρ βοηθίντιβασα ανταλέ ντουέ πιστέ μουρσένταρ;

8. Σο μπορεί τι τσσιναβέλα-αμέν τι κεράς αμαλέν, αλλά σόσκε δεν πρέπει τι παρατίνας-λεν;

⁸ Μπορεί τι ισί αμένγκε δύσκολος τι πουτράς-αμέν κο γιαβερά επειδή κάποιος αντάς ντουκχ αμαρέ γκίστε. (Παρ. 18:​19, 24) Ή μπορεί τι πακιάσα ότι να τθεράσα ο χρόνος ντα ι ζορ για τι κεράς λατσσέ αμαλέν. Δεν πρέπει όμως τι παρατίνας-λεν. Άμα μανγκάσα τι τθεράς πασ’ αμέντε ι πφραλέν κάνα κα αβέν δοκιμασίες, πρέπει τι σικλιάς από ακανά τι ντας λένγκε μπέσα για τι βακεράς λένγκε σο τθεράσα αμαρέ γκοντιάτε ντα αμαρέ γκίστε. Ανταβά ισί μπουτ σημαντικός για τι αβάς λατσσέ αμαλά ι γιαβερένγκε.​—1 Πέτρ. 1:22.

9. (α) Σαρ σικαντάς ο Ιησούς ότι ντέλας μπέσα πι αμαλένγκε; (β) Σαρ κα αβέν πιο ζουρανέ τουμαρέ φιλίες άμα βακερένα σο τθερένα τουμαρέ γκοντιάτε ντα τουμαρέ γκίστε; Βακερέν εκ παράδειγμας.

⁹ Ο Ιησούς σικαντάς ότι ντέλας μπέσα πι αμαλένγκε κάνα βακερέλας λένγκε σο τθερέλας πι γκοντιάτε. (Ιωάν. 15:​15) Κα μοιάζας λέστε άμα βακεράσα αμαρέ αμαλένγκε ο πράγματα σο ντένα-αμέν χαρά, σο στεναχωρίνενα-αμέν ντα σο χολιασκιαρένα-αμέν. Άμα ασουνένα προσεκτικά κάνα κερέλα τουμέντζαρ λάφι εκ τζενό, μπορεί τι αγαβέν ότι μοιάζενα μπουτέ πραγματέντε σαρ κο σκέψεις, κο αισθήματα ντα κο στόχους. Σκεφτίνεν για παράδειγμας εκχέ πφενιά 29 μπρεσένγκι σο βακερένα λάκε Σίντι. Αβιλί αμαλίν εκχέ σκαπανισσάσαρ 67 μπρεσένγκι σο βακερένα λάκε Μαρί-Λουίζ. Η Σίντι ντα η Μαρί-Λουίζ νικιόνα κο έργος κάθε Πέμπτη πρωί γιεκ ντα πουτρένα πουμαρό γκι η εκ κι γιαβέρ άλι πραγματένγκε. Η Σίντι βακερέλα: «Μπεϊντίναβα μπουτ τι κεράβ λάφι σημαντικέ πραγματένγκε μι αμαλέντζαρ σόσκε ανταβά βοηθίνελα-μαν τι σικλιάβ-λεν ντα τι αγαβάβ-λεν πιο λατσσές». Κάνα βακερένα  τουμαρέ αμαλένγκε οντουλά σο σκεφτίνενα ντα νιωθίνενα ντα ασουνένα-λεν κάνα βον-ντα κερένα λάφι, τουμαρί φιλία αβέλα ατζέ πιο ζουρανί. Άμα τουμέν-ντα, σαρ η Σίντι, κερένα ο πρώτος βήμας για τι πουτρέν ασακέ συζητήσεις ι γιαβερέντζαρ, μάλλον τουμαρέ φιλίες λέντζαρ κα αβέν ατζέ πιο ζουρανέ.​—Παρ. 27:9.

10. Καβά λατσσό αποτέλεσμας τθεράσα κάνα κεράσα πράγματα γιεκ αμαρέ πφραλέντζαρ σαρ βακερέλα ο εδάφιος Παροιμίες 27:17;

¹⁰ Σαρ αβιλό-πες κο Ιερεμίας ντα κο Βαρούχ, κάνα κεράσα πράγματα γιεκ αμαρέ πφραλέντζαρ ντα ντικχάσα λένγκε σουκάρ ιδιότητες, σικλιάσα λένταρ ντα αβάσα πιο πασέ λέντε. (Διαβάνεν Παροιμίες 27:​17) Για παράδειγμας, σαρ νιωθίνενα κάνα ισινέν κο έργος ντα ασουνένα τουμαρέ πφραλές τι κερέλ λάφι μπίνταρανες οντουλένγκε σο πακιάλα ή τι κερέλ λάφι αντράλ πι γκίσταρ ι Ιεχωβάσκε ντα οντουλένγκε σο τθερέλα Πι γκοντιάτε τι κερέλ; Μάλλον μανγκένα-λες ατζέ πιο μπουτ.

11, 12. Σικαβέν εκχέ παραδειγμάσαρ σαρ ο έργος αμαρέ αμαλέντζαρ βοηθίνελα-αμέν τι κεράς πιο ζουρανί αμαρί φιλία λέντζαρ.

¹¹ Ντικχέν ντούι εμπειρίες σο σικαβένα ότι ο έργος ανέλα ι τζενέν πιο πασέ. Η Αντελίν, εκ πφεν σο ισί 23 μπρεσένγκι, μανγκλάς πι αμαλινάταρ, κατά Κάντις, τι τζαν για έργος εκχέ τομεάστε σο ο πφραλά να τζάνας μπουτ φαρ. «Μανγκάας τι μπαριαράς αντρ’ αμέντε ι αγάπη σο τθεράσα για το έργος ντα τι μπεϊντίνας-λες πιο μπουτ», βακερέλα. «Ο ντούι-ντα χρειαζίντιβαας ενθάρρυνση για τι συνεχίνας τι ντας ο πιο λατσσό κο Ιεχωβά». Σαρ βοηθίντιλε σο κερντέ-λες γιεκ ανταβά; Η Αντελίν βακερέλα: «Κο τέλος κι κάθε ντιβεσέσκο, βακεράας σαρ νιωθίναας, σο ντινάας-αμέν ζορ καζόμ κεράας λάφι ι τζενέντζαρ ντα σαρ ντικχλάμας ι Ιεχωβάσκο βας κο έργος. Ο ντούι-ντα μπεϊντίναας ανταλά συζητήσεις ντα σικλιλάμ η εκ ι γιαβερά ατζέ πιο λατσσές».

¹² Η Λάιλα ντα η Μαριάν, ντούι εργένια πφενιά κατά Γαλλία, γκιλέ τι κερέν έργος παντς εβδομάδες κι Μπάνγκι, σο ισί η πρωτεύουσα κι Κεντρική Αφρικανική  Δημοκρατία. Η Λάιλα ντέλα-πες γκοντί: «Η Μαριάν ντα με αρακχλάμ ανγκλ’ αμέντε δυσκολίες, αλλά επειδή κεράας λάφι σαρέ ι πραγματένγκε ντα μανγκάας μπαγιά η εκ ι γιαβερά αβιλάμ πιο λατσσέ αμαλινά. Καζόμ ντικχάβας ότι η Μαριάν σικλιόλας σουγκό σαρ τι τζουβντιόλ οτθέ, μανγκέλας ι τζενέν οντουλέ τθεμέσκε ντα κερέλας ο έργος αντράλ πι γκίσταρ, σεβάναβας-λα ατζέ πιο μπουτ». Να χρειαζίντιβελα τι τζαν εκχέ γιαβερέ τθεμέστε για τι τθερέν ανταλά ευλογίες. Κάθε φαρ σο νικιόνα έργος κο τομέας τουμαρέ κχανγκιριάκο εκχέ πφραλέσαρ, τθερένα ι ευκαιρία τι σικλιόν-λες πιο λατσσές ντα τι αβέν πιο λατσσέ αμαλά.

13. Καγιά δυσκολία μπορεί τι τθεράσα κάνα κεράσα μπουτ πράγματα γιεκ αμαρέ πφραλέντζαρ;

¹³ Μπάζιμα, κάνα κεράσα μπουτ πράγματα γιεκ ι πφραλέντζαρ, ντικχάσα λένγκε λατσσέ ιδιότητες αλλά ντικχάσα λένγκε λάθη-ντα. Σαρ κα νακχαβάς ανταγιά δυσκολία; Ανέν πάλι τουμαρέ γκοντιάτε ι Ιερεμιάς. Σο βοηθίνελας-λες τι ντικχέλ ο λατσσέ ιδιότητες πι αμαλένγκε ντα τι συγχωρίνελ λένγκε λάθη;

14. Σο σικλιλό ο Ιερεμίας ι Ιεχωβάσκε, ντα σαρ βοηθιντάς-λες ανταβά;

¹⁴ Ο Ιερεμίας γραφιντάς ο βιβλίος σο τθερέλα λέσκο ναβ ντα μάλλον γραφιντάς εμ ο βιβλία Πρώτο ντα Δεύτερο Βασιλέων. Ανταβά διορισμός βοηθιντάς-λες τι ντικχέλ καζόμ μπαρό έλεος σικαβέλα ο Ιεχωβά ι αμαρτωλέ τζενένγκε. Για παράδειγμας, τζανέλας ότι, κάνα ο βασιλιάς Αχαάβ μετανιωσάλο ι γκεραλέ πραγματένγκε σο κερντάς, ο Ιεχωβά να κερντάς καταστροφή λέσκι φαμιλί καζόμ τζουβντιόλας. (1 Βασ. 21:​27-29) Επίσης, ο Ιερεμίας τζανέλας ότι ο Μανασσής αντάς πιο μπαρί λατζ κι Ιεχωβάσκο ναβ κατά Αχαάβ. Όμως, ο Ιεχωβά συγχωριντάς ι Μανασσής επειδή μετανιωσάλο. (2 Βασ. 21:​16, 17· 2 Χρον. 33:​10-13) Ανταλά ιστορίες πρέπει τι βοηθιντέ ι Ιερεμιάς τι σικαβέλ υπομονή ντα έλεος πι λατσσέ αμαλένγκε σαρ σικαβέλα ο Ντεβέλ.​—Ψαλμ. 103:8, 9.

15. Σαρ κερντάς υπομονή ο Ιερεμίας σαρ ο Ιεχωβά κάνα ο Βαρούχ να τθερέλας πι γκοντί πι διορισμόστε;

¹⁵ Προσοχίνεν σο κερντάς ο Ιερεμίας κάνα ο Βαρούχ για χάνικ καιρός να τθερέλας πι γκοντί πι διορισμόστε. Αντίς ο Ιερεμίας τι βακερέλ ότι ο Βαρούχ να κα αλλάνελας ποτές, βοηθιντάς-λες κάνα βακερντάς λέσκε λατσσιμάσαρ αλλά ξεκάθαρα ο λάφια ι Ντεβλέσκε. (Ιερ. 45:​1-5) Σο σικλιάσα ανταλέ ιστοριάταρ;

16. Σο χρειαζίντιβελα τι κεράς για μα τι χασαράς αμαρέ αμαλέν σαρ βακερέλα ο εδάφιος Παροιμίες 17:9;

¹⁶ Νανέ λογικός τι μπεκλεντίνας αμαρέ πφραλένταρ ντα πφενίνταρ τι αβέν τέλειοι. Άρα, κάνα τθεράσα λατσσέ αμαλέν, χρειαζίντιβελα τι κεράς σο νακχέλα αμαρέ βαστένταρ για τι ατσσικιαράς ανταλά φιλίες ζουρανέ. Άμα αμαρέ αμαλά κα κερέν εκ λάθος, μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι ντας-λεν λατσσιμάσαρ αλλά ξεκάθαρα εκ συμβουλή αντράλ κατά Ντεβλέσκο Λάφι. (Ψαλμ. 141:5) Άμα κα ανέν ντουκχ αμαρέ γκίστε, χρειαζίντιβελα τι συγχωρίνας-λεν. Κάνα συγχωρίνασα-λεν, δεν πρέπει πιο σοράν τι περάς κι παγίδα τι βακεράς, λένγκε ή γιαβερένγκε, σο αβιλόας-πες. (Διαβάνεν Παροιμίες 17:9) Καζόμ σημαντικός ισί ανταλέ δύσκολε ντιβεσέντε τι ντικχάς ο λατσσέ ιδιότητες σο τθερένα αμαρέ πφραλά ντα όχι ο λάθη σο κερένα! Άμα κα κεράς-λες ανταβά, κα αβάς πιο λατσσέ αμαλά λέντζαρ. Ντα δεν πρέπει τι μπιστράς ότι κα χρειαζίντιβας λατσσέ αμαλέν κι μπαρί στεναχώρια.

17. Σαρ σικαντάς ο Ιερεμίας ότι ισινέ λατσσό αμάλ κο ντιβεσά σο αβέλας στεναχώρια;

¹⁷ Ο προφήτης Ιερεμίας σικαντάς ότι ισινέ λατσσό αμάλ κο ντιβεσά σο αβέλας στεναχώρια.  Για παράδειγμας, ο Αβδέ-μέλεχ, σο τθερέλας ευθύνες κο παλάτι κι βασιλιάσκο, σωντάς ι Ιερεμιάς κάνα τσσουντέ-λες εκχέ γουρνάτε πφερντί τσικ για τι μερέλ. Σοράν ανταλέσταρ, ο Αβδέ-μέλεχ νταρέλας ότι ο άρχοντες κα κερένας λέσκε κακός. Κάνα σικλιλό-λες ανταβά ο Ιερεμίας, να μουκχλάς πι αμαλές τι ντελ-λεν πέρα κορκορό. Παρόλο σο ο Ιερεμίας ισινέ φυλακισμέ, κερντάς σο νακχέλας λέσκε βαστένταρ για τι λοκχιαρέλ-λες αντράλ κατά υπόσχεση ι Ιεχωβάσκι.​—Ιερ. 38:​7-13· 39:​15-18.

18. Σο πρέπει τι κεράς κάνα νακχέλα δυσκολίες εκ αμάλ σαρ βακερέλα ο εδάφιος Παροιμίες 17:17;

¹⁸ Αντιβές, αμαρέ πφραλά ντα πφενιά τθερένα διάφορες δυσκολίες. Μπουτ λένταρ νακχένα καταστροφές σαρ ισί ο σεισμοί ή ο τζένγκια. Κάνα αβέλα-πες ανταβά, μερικοί αμένταρ μπορεί τι βακεράς ανταλέ πφραλένγκε τι μπεσέν αμαρέ κχερέστε. Γιαβερά μπορεί τι βοηθίνεν πουμαρέ λοβέντζαρ. Σαρέ όμως μπορίνασα τι μολίνας ι Ιεχωβάς τι βοηθίνελ αμαρέ πφραλέν ντα πφενίν. Άμα κα σικλιάς ότι εκ πφραλ ή εκ πφεν χασαρντάς πο κουράγιος, μπορεί μα τι τζανάσα σο τι βακεράς ή σο τι κεράς. Αλλά σαρέ τθεράσα μπουτ τι ντας. Για παράδειγμας, κα μπορίναας τι ντας αμαρέ σαατίσταρ για τι κεράς παρέα αμαρέ αμαλέσαρ. Μπορίνασα τι ασουνάς λατσσιμάσαρ καζόμ κερέλα λάφι. Ντα μπορίνασα τι βακεράς λέσκε εκ εδάφιος σο μπεϊντίνασα ντα κοβλιαρέλα αμαρί ντουκχ. (Ησ. 50:4) Ο πιο σημαντικός ισί τι αβέν οτθέ τουμαρέ αμαλένγκε κάνα τθερένα-τουμέν ανάγκη.​—Διαβάνεν Παροιμίες 17:17.

19. Σαρ κα βοηθίνεν-αμέν ο λατσσέ φιλίες σο κεράσα ακανά;

¹⁹ Πρέπει τι αβάς αποφασισμέ τι κεράς ντα τι ατσσικιαράς ζουρανί αμαρί φιλία ι πφραλέντζαρ ντα ι πφενίντζαρ ακανά. Σόσκε; Επειδή αμαρέ ντουσμάνια κα προσπαθίνεν ψεύτικε λαφίντζαρ τι ανέν αμένγκε διχόνοια. Κα προσπαθίνεν τι κερέν-αμέν τι τζας κόντρα ο εκ κο γιαβέρ. Αλλά ναστί κα κερέν-λες ανταβά. Να κα κερέν-αμέν τι τσσιναβάς τι μανγκάς ο εκ ι γιαβερές. Τίποτα σαρέ οντουλένταρ σο κερένα να κα χαλαβέλ ο φιλίες σο κερντάμ. Ανταλά φιλίες κα ατσσόν, όχι απλά μέχρι κο τέλος ανταλέ ντουνιάσκο, αλλά για πάντα!