Skip to content

Skip to table of contents

NDRIMA NYA GIHEVBULO 44

Haguleya wupari nyo tiye ni vambe na ma nga si vbohi mahegiso

Haguleya wupari nyo tiye ni vambe na ma nga si vbohi mahegiso

“Pari yi ngu gu gola gikhati gyatshavbo.” — MAV. 17:17.

NDZIMO 101 Hongoleni hi thume khu gupwanana

ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYI *

Hi na vbweta dzipari nya dzadi ndrani nya “tshanisa nya yikhongolo” (Wona ndrimana 2) *

1-2. Guya khu 1 Pedro 4:7, 8, ginani gi na hi phasago gu timiseya tepo nya sigaradzo?

KHA nga olu hi yago hi beya ndrani nya “matshigu nya guhegise” adzina hi na emisana ni sigaradzo nya sikhongolo ngudzu. (2 Thim. 3:1) Khu giyeyedzo, hwane nya dzivhoto ga litigo nyo khaguri la muhwa-dambo ga Afrika, gu di wuga mayunga nya makhongolo ngudzu. Guvbindra 6 migima, vandriyathu va di si gimbiyi na va tshulegide khu kotani nya gudwanisana gu nga ba gu romo. Ginani gi va phasidego gu emisana ni sigaradzo soso? Vambe va di thaveya dzindragani dza vandriyathu va nga ba va khala malangani gu nga ba gu mwalo gudwanisana gogo. Moyo nya ndriyathu a di khuye: “Omu nya siemo soso, nyi tsakide ngudzu kholu nyi diri gumogo ni dzipari. Hi si kodzide gu tiyisana khu gyathu.”

2 Tepo “tshanisa nya yikhongolo” yi na pheyago, hi na tsaka ku gu manega ni dzipari nya dzadi dzi hi haladzago. (Gutu. 7:14) Khu kharato khya givbiredza gu haguleya gupwanana ni dzipari olu. (Leri 1 Pedro 4:7, 8.) Hi nga hevbula silo nya singi avba nya matshango ya Jeremia, oyu dzipari dzaye dzi mu phasidego gu vbuluga tepo gu nga ba gu keneleya vbadugwana gasi gu tshungunudwa Jerusalema. * Hi nga mu pimedzeya kharini Jeremiya?

HEVBULA KHU GIYEYEDZO GYA JEREMIYA

3. a) Ginani gi nga hadzi gira Jeremiya a dzi hambanisa ni vambe? b) Ginani egi Jeremiya a embedego muphasedzeyi waye nyo tumbege Bharuki, nigu si reside handro muni?

3 Khu 40 myaga ni gu vbindra, Jeremiya vbanyide vbakari nya vathu nya mba tumbega, gu pata ni vavhizinyu ni vambe volongo va dhoropani gwaye, Anatoti. (Jer. 11:21; 12:6) Ambari ulolo, uye kha dzi hambanisa ni vambe. Khu lisine, uye embede muphasedzeyi waye nyo tumbege Bharuki edzi a nga ba a dzipwa khidzo, khu gu gimbiya nya tepo hi ta siti nethu. (Jer. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Bharuki ni Jeremiya va khade dzipari nya dzikhongolo ngudzu ni gu ningana githawo tepo Bharuki a nga lova satshavbo si dugeledego Jeremiya. — Jer. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Ginani egi Jehovha a rumidego Jeremiya gu gira, nigu thumo wowu wu tiyiside kharini wupari wa Jeremiya ni Bharuki?

4 Khu myaga nya yingi, Jeremiya khu gu tiya gengedzide vaIsrayeli maningano ni esi si nga hadzi dugeleya Jerusalema. (Jer. 25:3) Ga tepo nyo hegise eyi Jehovha a nga zama gu phasa vathu gu diga mavbanyelo yawe nya gu vivbe, uye rumide Jeremiya gu lova sigengedzo Saye omu nya libhuku nyo fumbwe. (Jer. 36:1-4) Kha nga olu Jeremiya ni Bharuki va thumidego gumogo thumoni va ningidwego khu Nungungulu, adzina khu migima nya yingi, nya mba kanakana avo va manegide ni mabhulo ma tiyisidego gukhodwa gwawe.

5. Bharuki yeyedzide kharini gu khuye a diri pari nya yadi ya Jeremiya?

5 Hwane nyo vbedze gu lova libhuku nyo fumbwe, si lombide gu Jeremiya a tumba pari yaye Bharuki gasi gu tivisa vathu mahungu yoyo. (Jer. 36:5, 6) Khu gu tiya, Bharuki giride thumo wowo ambari olu wu nga ba wuri ni mhango. Si nga gira Jeremiya na gu tsakide tepo Bharuki a nga hongola tempeleni a bwe a ya lereya vathu libhuku nya gu fumbwe. (Jer. 36:8-10) Dzipfhumu dza Judha dzi dipwa esi Bharuki a giridego, nigu idzo dzi di mu ruma gu va lereya libhuku nya gu fumbwe khu lito nyo khugege! (Jer. 36:14, 15) Dzipfhumu dzi di hunga gu embeya Pfhumu Jeyowakimi esi Jeremiya a ganedego. Khu kharato, khu githawo, avo va di embeya Bharuki khavo: “Gimbilani mu ya sihala uwe gumogo ni Jeremiya; umo mu ya sihalago gu nga tidwi khu muthu.” (Jer. 36:16-19) Igyogyo gi diri gigengendzo nya gyadi!

6. Jeremiya ni Bharuki va emisanide kharini ni guwugedwa?

6 Pfhumu Jeyowakimi a di goroga ngudzu tepo a ngapwa malito ma lovidwego khu Jeremiya nyo bwe a vbisa libhuku nya gu fumbwe a bwe a rumisa gu khotheya Jeremiya ni Bharuki. Ambari ulolo, Jeremiya kha khala hwanga. Uye a di dzega limbe libhuku nya gu fumbwe a ninga Bharuki, khavbovbo a mu embeya mahungu ya Jehovha, Bharuki a lova “magana yatshavbo ma nga bani ma Iovidwe libhukuni nya guhegule, eli li nga vbiswago khu Jeyowakimi, mufumeli wa Judha.” — Jer. 36:26-28, 32.

7. Ginani adzina gi giregidego kha nga olu Jeremiya ni Bharuki va thumidego gumogo?

7 Vathu va timiseyago silingo gumogo va ngu tiyisa wupari wawe. Khu kharato, kha nga olu avo va thumidego gumogo gasi gu tshikedza libhuku nya gu fumbwe li vbisidwego khu Pfhumu nya gu vivbe Jeyowakimi, Jeremiya ni Bharuki va tivanide gwadi nigu va khade dzipari nya dzikhongolo ngudzu. Giyeyedzo gya vama vava nyo tumbege gya gu hi phasa kharini?

BHULEYA DZIPARI DZAGO SATSHAVBO SI GOMOGO MONYONI GWAGO NI EDZI U DZIPWAGO KHIDZO

8. Ginani adzina gi nga girago gu si hi garadzeya gu gira dzipari, nigu khu ginani hi si yeligo gu tsukula?

8 Adzina si nga hi garadzeya gu bhuleya vambe edzi hi dzipwago khidzo khu kotani nya olu adzina muthu nyo khaguri a hi gorosidego myaga hwane. (Mav. 18:19, 24) Mwendro hi nga dzipwa nga khatshi hi mwalo tepo ni tshivba nyo haguleye wupari. Ambari ulolo kha hi yeli gu tsukula. Ha gu ba hi vbweta gu khethu vandriyathu va hi phasa tepo hi emisanago ni silingo, hi yede gu haguleya wupari nyo tiye navo olu. Mweyo nya dzindziya nyo gire khiyo isoso khu gu va embeya esi hi si pimisago ni edzi hi dzipwago khidzo. — 1 Ped. 1:22.

9. a) Jesu yeyedzide kharini gu khuye a di gu tumba dzipari dzaye? b) Gu dzi tshula ni vambe si nga gu phasa kharini gu tiyisa wupari wago ni navo? Ninga giyeyedzo.

9 Jesu yeyedzide gu khuye a di gu tumba dzipari dzaye khu gu bhula nadzo na tshulegide. (Joh. 15:15) Ethu hi nga mu pimedzeya khu gu embeya dzipari dzathu esi si hi girago hi tsaka, si hi gorosago ni esi si hi garadzago. Engiseya gwadi tepo muthu nyo khaguri a ganeyago nago, nigu adzina u na wona gu khuwe mu na ni mapimo, gudzipwa ni makungo nyo fane. Nga wona giyeyedzo gya Cindy, ndriyathu nya nyamayi a gu na ni 29 myaga. Uye giride wupari ni piyonero moyo nyo pwane khu Marie-Louise a gu na ni 70 myaga. Cindy ni Marie-Louise va gu thuma gumogo thumoni nyo tshumayele mavili ni mavili vbadzimindrutuno, nigu avo va ngu bhuleyana khu silo nyo hambanehambane. Cindy wari khuye: “Si ngu nyi tsakisa gu bhula khu silo nya lisima ni dzipari kholu isoso si ngu nyi phasa gu vati ni gu va pwisisa gwadi.” Tepo u bhuleyago dzipari dzago esi u si pimisago ni edzi u dzipwago khidzo u bwe u va engiseya gwadi tepo va ganeyago, wupari wanu wu na tiya ngudzu. Kha nga Cindy, wa gu pheya khuwe u dzi tshula ni vambe, wupari wago navo wu na dandra. — Mav. 27:9.

THUMANI MWATSHAVBO

Dzipari nya dzadi dza gu thuma gumogo thumoni nya gutshumayele (Wona ndrimana 10)

10. Guya khu Vahebheru 10:24, handro muni hi na wu manago ha gu thuma gumogo ni vandriyathu?

10 Gufana ni esi si dugeledego Jeremiya ni Bharuki, tepo hi thumago gumogo ni vandriyathu hi bwe hi wona makhalelo yawe nya yadi, ha gu hevbula nya singi gwavo hi bwe hi khala dzipari. (Leri Vahebheru 10:24.) Khu giyeyedzo, wa gu dzipwa kharini tepo u pwago pari yago na yi gu emeya gukhodwa gwayo thumoni nyo tshumayele, mwendro na yi gu ganeya khu gutiya maningano ni Jehovha gumogo ni situmbiso saye? Adzina lihaladzo lago khuye la gu dandra.

11-12. Ninga giyeyedzo nya edzi gu tshumayela gomogo ni vandriyathu si nga hi phasago khidzo gu tiyisa wupari wathu.

11 Wona siyeyedzo sivili si yeyedzago edzi guthuma gumogo thumoni nyo tshumayele si phasago khidzo vathu gu haladzana ngudzu. Adeline a gu ni 23 myaga a di embeya pari yaye Candice gasi gu va hongola va ya tshumayela gumogo gipandreni gi gu mba thumwa ngudzu. Uye wari khuye: “Hi di gu vbweta gu engedzeya sighingi thumoni nya gu tshumayele hi bwe hi mana gutsaka thumoni wowu. Havavili hi di gu vbweta gu tiyiswa gasi hi simama gu thumeya Jehovha.” Va wuyedwe kharini khu gu thuma gumogo? Adeline wari khuye “guhegisani nya litshigu ni litshigu hi di gu bhula khedzi hi dzipwago khidzo, egi gi hi tiyisidego avba nya mabhulo hi manegidego nawo ni edzi hi wonidego khidzo giphaso gya Jehovha thumoni gwathu nyo tshumayele. Havavili hi di gu tsaka khu mabhulo yoyo nigu hi diya hi tivana gwadi.”

12 Laïla ni Marianne, vandriyathu vavili nya vanyamayi nya sikwendra va khalago França, va di hongola va ya tshumayela khu livbandre dzisemana tigoni ga Bangui tsindza ga República Centro-Africana, lidhoropa li tadego ngudzu khu vathu. Laïla wari khuye: “Eni ni Marianne hi emisanide ni sigaradzo, ganiolu khu kotani nya mabhulo nya yadi ni lihaladzo, wupari wathu wu di engedzeya gu tiya. Makodzelo ya Marianne nya gu vbiredze gu dzi pwananisa ni giemo nya giphya, lihaladzo laye khu vathu va gipandreni mule, ni gu vbisega gwaye thumoni nya gutshumayele, si nyi giride nyi mu ninga ngudzu githawo.” Kha si lombi gu kala u hongola ga limbe litigo gasi gu mana gutsaka gogu. Tepo u tshumayelago gipandreni gwago gumogo ni vandriyathu, u na ni lithomo nya guti gwadi moyo ni moyo wawe ni gu tiyisa wupari wago navo.

VEGA GUPIMA AVBA NYA SILO NYA SADI U BWE U DIVALEYA VAMBE

13. Ginani hi gi tugulago tepo hi thumago gumogo ni dzipari dzathu?

13 Tepo hi thumago gumogo ni dzipari dzathu, hi ngu tugula makhalelo yawe nya yadi ni sihoso sawe gambe. Ginani gi nga hi phasago gu simama gu pwana ni dzipari dzathu ambari dza gu hosisa? Wona gambe giyeyedzo gya Jeremiya. Ginani gi mu phasidego gu vega gupima avba nya makhalelo nya yadi ya dzipari dzaye ni gu divaleya sihoso sawe?

14. Ginani egi Jeremiya a gi hevbudego khu Jehovha, nigu isoso si mu phaside kharini?

14 Jeremiya lovide libhuku la Jeremiya a bwe a lova gambe 1 Dzipfhumu ni 2 Dzipfhumu. Thumo wowo wu mu phaside gu wona edzi Jehovha a yeyedzago khidzo wuhindzi ga vathu nya mba vbeleya. Khu giyeyedzo, uye dzitide gu khuye tepo Pfhumu Akabi a nga dzi laya sihosoni saye, Jehovha kha dzumeleya gu khuye ndranga yi tshungunudwa na ngo vbanya. (1 Dzipf. 21:27-29) Khu gu fana, Jeremiya dzitide gu khuye Manasi giride silo si nga resa givalo ga Jehovha guvbindra esi si giridwego khu Akabi. Ambari ulolo, Jehovha mu divalede Manasi kholu uye a dzi layide. (2 Dzipf. 21:16, 17; 2 Dzik. 33:10-13) Adzina matimo yoyo ma phaside Jeremiya gu pimedzeya gulaphisa-monyo ga Jehovha ni wuhindzi waye khu gu khala muthu nya gu laphise monyo ni wuhindzi ga dzipari dzaye. — Ndzi. 103:8, 9.

15. Jeremiya pimedzede kharini Jehovha tepo Bharuki a nga ghupeya?

15 Wona edzi Jeremiya a phasidego khidzo Bharuki tepo a nga ghupeya khu tepo nyo khaguri avba nya thumo waye. Vbavbandze nyo dzegeye gu tsukula pari yaye, Jeremiya a di phasa Bharuki khu gu mu embeya mahungu a rumidwego khu Nungungulu khu ndziya nya yadi. (Jer. 45:1-5) Ginani hi nga gi hevbulago avba nya matimo yaya?

Dzipari nya dzadi dza gu divaleyana (Wona ndrimana 16)

16. Kha nga si yeyedzidwego omu ga Mavingu 17:9 ginani hi yedego gu gira gasi hi simama gu tiyisa wupari wathu?

16 Khu lisine, ethu kha hi vireyi gu khethu vandriyathu va vbeleya. Khu kharato, tepo hi girago wupari gu vbwetega hi dzi garadza gasi gu simama ni wupari wathu. Dza gu tshuka dzipari dzathu dzi hosisa, hi yede gu dzi ninga wusingalagadzi nya wadi wu seketedwago omu nya Lito la Nungungulu. (Ndzi. 141:5) Dza gu tshuka dzi hi ghoheya, hi yede gu dzi divaleya. Hwane nya gu ba hi va divalede hi yede gu potsa gu khaleya gu bhula khu gighoho va hi giredego mwendro gu bhuleya vambe. (Leri Mavingu 17:9.) Khya lisima ndrani nya matshigu yaya nyo garadze gu vega gupima gwathu avba nya makhalelo nya yadi ya vandriyathu vbavbandze nya gu vege gupima avba nya sihoso sawe! Ha gu gira isoso hi na tiyisa gupwanana gwathu navo, nigu khya lisima gu gira isoso olu kholu hi na vbweta dzipari ndrani nya tshanisa nya yikhongolo.

YEYEDZA LIHALADZO NYA LISINE

17. Jeremiya yeyedzide kharini gu khuye a diri pari nya lisine dziteponi nyo garadze?

17 Muprofeti Jeremiya yeyedzide gu khuye a diri pari nya lisine omu nya dzitepo nyo garadze. Khu giyeyedzo, hwane nya gu ba tribhunali nya nayo ya Ebhedhi-Meleki yi vbuluside Jeremiya tepo a nga vbweta gu dumwedzwa omu nambo nyo tale khu maraga, Ebhedhi-Meleki a di gu thava gu wugedwa khu dzipfhumu. Tepo Jeremiya a ngapwa isoso, uye kha degula a vireya gu khuye pari yaye yi na dzi woneya yabune. Ambari olu Jeremiya a nga ba a khothedwe, uye giride esi a nga si kodza gasi gu tiyisa pari yaye Ebhedhi-Meleki khu gu mu bhuleya situmbiso sa Jehovha si thaveleyago. — Jer. 38:7-13; 39:15-18.

Dzipari nya dzadi dza gu phasa vandriyathu va vbwetago giphaso (Wona ndrimana 18)

18. Guya khu Mavingu 17:17, ginani hi yedego gu gira tepo pari yathu yi tshanisekago?

18 Muhuno, vandriyathu va ngu emisana ni sigaradzo nyo hambanehambane. Khu giyeyedzo, nya vangi va ngu tshaniseka khu kotani nya dzimhango nya tumbunugo mwendro edzi dzi vangwago khu vathu. Tepo si dugeleyago isoso, vambe gwathu va nga dzi ningedza gasi gu hakha dzipari dzodzo dzindrangani gwawe. Vambe va nga phasedzeya khu dzitsapawu. Ganiolu hatshavbo hi nga lomba Jehovha gu khethu a phasa vandriyathu. Ha gu tugula gu khethu vandriyathu va vbede tshivba, adzina hi nga hamuga ni gilo nyo ganeye mwendro nyo gire. Ganiolu hatshavbo hi nga va phasa. Khu giyeyedzo, hi nga dzi ninga tepo gasi hi khala ni pari yathu. Hi nga mu engiseya gwadi tepo a ganeyago. Nigu hi nga mu bhuleya khu lowo hi wu golago ngudzu, owu wu hi thaveleyago. (Isa. 50:4) Nya lisima ngudzu khu gu dzi emiseya gu phasa dzipari dzago tepo dzi vbwetago giphaso. — Leri Mavingu 17:17.

19. Gu haguleya wupari nyo tiye olu gu na hi phasa kharini mindru ga tshigu?

19 Hi yede gu dzigaradzeya gu haguleya ni gu tiyisa gupwanana gwathu ni vandriyathu olu. Khu ginani? Kholu valala vathu va na zama gu hi hambanisa khu gu thumisa malipha. Avo va gu zama gu hi gira hi si tumbani hi bwe hi si phasani. Ganiolu avo kha va na nga si kodza. Avo kha va na nga si kodza gu hi gira hi diga gu haladza vandriyathu. Gimwalo va na girago gi na kodzago gu fuvisa wupari hi wu giridego. Khu lisine, wupari wowo kha wu na nga simama basi kala guhegisani nya litigo leli ganiolu kala gupindruga!

NDZIMO 24 Deluni gigomoni gya Jehovha

^ ndri. 5 Kha nga olu mahegiso ma gomogo vbafuvbi, hatshavbo gu vbwetega hi tiyisa gupwanana gwathu ni vandriyathu. Avba nya ndrima yeyi, hi na wona egi hi nga gi hevbulago avba nya giyeyedzo gya Jeremiya. Hi na bhula gambe khedzi gu andrisa wupari muhuno si na hi phasago khidzo ndrani nya dzitepo nya sigaradzo.

^ ndri. 2 Sigiro si gomogo omu ga libhuku la Jeremiya kha sa sasamedzwa guya khu maphelo ni mahegiso (Ordem cronologica).

^ ndri. 57 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Foto yeyi yo yeyedza esi adzina si na dugeleyago mindru ga tshigu ndrani nya “tshanisa nya yikhongolo.” Vandriyathu nya vangi va tshanganago gumogo magurulani drangani ga ndriyathu. Khu kotani nya olu va gu dzipari, avo va gu thaveleyana khu gyawe ndrani nya tepo yile nya gilingo.

TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Vambe vadriyathu va hagulede wupari nyo tiye na yi nga si pheyi tshanisa nya yikhongolo.