مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

44-‏تە‌تقىق ماقالىسى

زامان ئاخىرى تېخى كە‌لمە‌ستە،‏ دوستلىقىمىزنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌يلى!‏

زامان ئاخىرى تېخى كە‌لمە‌ستە،‏ دوستلىقىمىزنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌يلى!‏

‏«ھە‌قىقىي دوست سۆيگۈ-‏مۇ‌ھە‌ببە‌ت كۆرسىتە‌ر ھە‌رقاچان».‏—‏پە‌ند.‏ نە 17:‏17‏.‏

53-‏ناخشا ئىناق بىللە خىزمە‌ت قىلىش

بۇ ماقالىدە a

‏«دە‌ھشە‌تلىك چوڭ بالايىئاپە‌ت» پە‌يتىدە يېقىن دوستلارغا مۇ‌ھتاج بولىمىز (‏2-‏ئابزاسقا قاراڭ)‏ c

1،‏ 2.‏ 1-‏پېترۇ‌س 4:‏7،‏ 8-‏ئايە‌تلە‌رگە ئاساسلانغاندا،‏ قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كە‌لگە‌ندە،‏ بىزگە نېمە ياردە‌م بېرە‌لە‌يدۇ؟‏

 ‏«ئاخىرقى كۈنلە‌رنىڭ» ئاخىرلىشىدىغان ۋاقتى يېتىپ كېلىشكە ناھايىتى ئاز ۋاقىت قالدى،‏ شۇ‌ڭا تېخىمۇ ئېغىر قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كېلىۋاتىمىز (‏2-‏تىموت.‏ 3:‏1‏)‏.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ ئافرىقىدىكى بىر دۆلە‌تتە سايلام تە‌شۋىقات پائالىيە‌تلىرىدىن كېيىن نۇ‌رغۇ‌ن توقۇ‌نۇ‌شلار يۈز بە‌رگە‌ن.‏ ئۇ‌رۇ‌ش-‏توقۇ‌نۇ‌شلار بولۇ‌ۋاتقان رايوندا قېرىنداشلىرىمىز ئالتە ئايدىن كۆپرە‌ك ۋاقىت خە‌ۋپ-‏خە‌تە‌ر ئاستىدا بولغان.‏ شۇ قىيىن ۋاقىتتا ئۇ‌لارغا نېمە ياردە‌م بە‌رگە‌ن؟‏ بە‌زى قېرىنداشلار بىخە‌تە‌ر رايوندا ياشىغان ئېتىقادداشلارنىڭ ئۆيىدە پاناھلانغان.‏ بىر قېرىنداش مۇ‌نداق دېگە‌ن:‏ «شۇ ئېغىر ئە‌ھۋالدا،‏ يېنىمدىكى دوستلىرىمنى تېخىمۇ كۆپ قە‌دىرلە‌شكە باشلىدىم.‏ بىز بىر-‏بىرىمىزگە يار-‏يۆلە‌ك بولدۇ‌ق».‏

2 «دە‌ھشە‌تلىك چوڭ بالايىئاپە‌ت» باشلانغاندا،‏ كۆيۈمچان دوستلىرىمىزنىڭ قېشىمىزدا بولغانلىقىغا بە‌ك خۇ‌شال بولىمىز (‏ۋە‌ھىي.‏ 7:‏14‏)‏.‏ شۇ‌ڭا،‏ ھازىرنىڭ ئۆزىدە قېرىنداشلار بىلە‌ن دوستلۇ‌قنى كۈچە‌يتىشىمىز ئىنتايىن مۇ‌ھىم ‏(‏1-‏پېترۇ‌س 4:‏7،‏ 8-‏نى ئوقۇ‌ڭ)‏.‏ بىز يە‌رە‌مىيا پە‌يغە‌مبە‌رنىڭ مىسالىدىن كۆپ نە‌رسىلە‌رنى ئۆگىنە‌لە‌يمىز.‏ يېرۇ‌سالىم ۋە‌يران بولۇ‌شنىڭ ئالدىدىكى قىيىن ۋاقىتتا ئۇ‌نىڭ جان دوستلىرى يە‌رە‌مىيانىڭ ئامان قېلىشىغا ياردە‌م بە‌رگە‌ن b‏.‏ يە‌رە‌مىيادىن قانداق ئۈلگە ئالالايمىز؟‏

يە‌رە‌مىيادىن ئۈلگە ئېلىڭ

3.‏ (‏1)‏ يە‌رە‌مىيا ئۆزىنى نېمە سە‌ۋە‌بتىن چە‌تكە تارتىشى مۇ‌مكىن ئىدى؟‏ (‏2)‏ يە‌رە‌مىيا سادىق كاتىپى بارۇ‌ققا نېمىلە‌رنى ئېيتىپ بە‌رگە‌ن ۋە نە‌تىجىسى قانداق بولغان؟‏

3 يە‌رە‌مىيا كە‌م دېگە‌ندە،‏ 40 يىل ئىنتايىن رە‌زىل ئادە‌ملە‌رنىڭ ئارىسىدا ياشىغان.‏ شۇ رە‌زىل ئادە‌ملە‌رنىڭ ئارىسىدا،‏ ئۇ تۇ‌غۇ‌لغان شە‌ھە‌ر ئاناتوتتىكى قوشنىلىرى ۋە بە‌زى ئۇ‌رۇ‌ق-‏تۇ‌غقانلىرىمۇ بولۇ‌شى مۇ‌مكىن (‏يە‌رە‌م.‏ 11:‏21؛‏ 12:‏6‏)‏.‏ ئە‌مما،‏ ئۇ ئۆزىنىڭ ئىچ-‏باغرىنى سادىق كاتىپى بارۇ‌ققا تۆككە‌ن.‏ يە‌رە‌مىيانىڭ سۆزلىرى مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتا يېزىلغاچقا،‏ بىزمۇ ئۇ‌نىڭ قانداق ھېس-‏تۇ‌يغۇ‌دا بولغانلىقىنى بىلىمىز (‏يە‌رە‌م.‏ 8:‏21؛‏ 9:‏1؛‏ 20:‏14—‏18؛‏ 45:‏1‏)‏.‏ بە‌لكىم،‏ بارۇ‌ق يە‌رە‌مىيانىڭ ھاياتىدىكى ھە‌ممە ۋە‌قە‌لە‌رنى يېزىپ خاتىرلە‌ۋاتقاندا،‏ ئۇ‌لارنىڭ ئارىسىدىكى مۇ‌ناسىۋە‌ت تېخىمۇ مۇ‌سـتە‌ھـكە‌مـلىـنىپ،‏ بىر-‏بـىرىگە بولغان ئىززە‌ت-‏ھۆرمىتى ئاشقان.‏—‏يە‌رە‌م.‏ 20:‏1،‏ 2؛‏ 26:‏7—‏11‏.‏

4.‏ يە‌ھۋا يە‌رە‌مىياغا قانداق تاپشۇ‌رۇ‌ق بە‌رگە‌ن ۋە بۇ يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌قنىڭ دوستلۇ‌قىنى قانداق مۇ‌ستە‌ھكە‌ملىگە‌ن؟‏

4 يە‌رە‌مىيا يۈرە‌كلىك بىلە‌ن نۇ‌رغۇ‌ن يىل يېرۇ‌سالىمنىڭ ۋە‌يـران قىلىـنىشى توغرۇ‌لۇ‌ق ئىسرائىللارنى ئاگاھلاندۇ‌رغان (‏يە‌رە‌م.‏ 25:‏3‏)‏.‏ كېيىنرە‌ك،‏ يە‌ھۋا خۇ‌دا ئۆز خە‌لقىنى توۋا قىلىشقا دە‌ۋە‌ت قىلىش ئۈچۈن،‏ يە‌رە‌مىياغا ئۇ‌نىڭ ئاگاھلاندۇ‌رۇ‌شلىرىنى ئورام يازمىغا يېزىپ قويۇ‌شنى بۇ‌يرىغانىدى (‏يە‌رە‌م.‏ 36:‏1—‏4‏)‏.‏ يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌ق بىرنە‌چچە ئاي بىللە يە‌ھۋانىڭ تاپشۇ‌رۇ‌قىنى ئورۇ‌نلىغاچ،‏ ئېتىقادنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌يدىغان سۆھبە‌تلە‌ردە بولغانلىقى شە‌ڭ-‏شۈبھىسىزدۇ‌ر.‏

5.‏ بارۇ‌ق ئۆزىنىڭ ياخشى دوست ئىكە‌نلىكىنى قانداق كۆرسە‌تكە‌ن؟‏

5 ئۇ‌لار ئورام يازمىنى يېزىپ بولغاندىن كېيىن،‏ يە‌رە‌مىيا ئادە‌ملە‌رگە شۇ خە‌ۋە‌رنى يە‌تكۈزۈشنى دوستى بارۇ‌ققا تاپشۇ‌رغان (‏يە‌رە‌م.‏ 36:‏5،‏ 6‏)‏.‏ بارۇ‌ق باتۇ‌رلۇ‌ق بىـلە‌ن بۇ خە‌تە‌رلـىك تاپشۇ‌رۇ‌قـنى ئورۇ‌نـلىغان.‏ بە‌لكىم،‏ بارۇ‌ق ئىبادە‌تخانىنىڭ ھويلىسىغا بېرىپ،‏ ئادە‌ملە‌رگە ئورام يازمىدىكى خە‌ۋە‌رنى ئېيتقاندا،‏ يە‌رە‌مىيا بۇ دوستىدىن بە‌ك پە‌خىرلە‌نگە‌ن (‏يە‌رە‌م.‏ 36:‏8—‏10‏)‏.‏ يە‌ھۇ‌دا شاھزادىلىرى بارۇ‌قنىڭ قىلغان ئىشلىرى توغرۇ‌لۇ‌ق ئاڭلىغاندا،‏ ئورام يازمىنى ئۇ‌لارغا ئۈنلۈك ئوقۇ‌پ بېرىشنى بۇ‌يرىغان (‏يە‌رە‌م.‏ 36:‏14،‏ 15‏)‏.‏ ئۇ‌لار يە‌رە‌مىيانىڭ ئېيتقانلىرىنى يە‌ھوئاكىم پادىشاھقا يە‌تكۈزۈشنى قارار قىلغان.‏ لېكىن،‏ بۇ‌نىڭدىن ئاۋۋال ئۇ‌لار بارۇ‌قنى ئاگاھلاندۇ‌رۇ‌پ،‏ ئۇ‌نىڭغا يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بىرلىكتە مۆكـۈنۈپ،‏ قە‌يـە‌ردە بولغانلىقىنى ھېچكىـمگە بىلدۈرمە‌سلىكنى ئېيتقان (‏يە‌رە‌م.‏ 36:‏16—‏19‏)‏.‏ بۇ بە‌ك دانا مە‌سلىھە‌ت بولغان ئىدى!‏

6.‏ يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌ق قارشىلىققا دۇ‌چ كە‌لگە‌ندە،‏ نېمە قىلغان؟‏

6 يە‌ھوئاكىم پادىشاھ يە‌رە‌مىيا يازغان سۆزلە‌رنى ئاڭلىغاندا،‏ قاتتىق غە‌زە‌پلىنىپ،‏ ئورام يازمىنى كۆيدۈرۈۋە‌تكە‌ن ۋە يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌قنى تۇ‌تۇ‌شقا بۇ‌يرۇ‌ق چۈشۈرگە‌ن.‏ ئە‌مما،‏ يە‌رە‌مىيا قورقمىغان ئىدى.‏ ئۇ يە‌نە بىر ئورام يازمىنى ئېلىپ،‏ ئۇ‌نى بارۇ‌ققا بە‌رگە‌ن ۋە ئۇ‌نىڭغا يە‌ھۋا خۇ‌دانىڭ سۆزلىرىنى يازدۇ‌رغان.‏ بارۇ‌ق قايتىدىن يە‌ھۇ‌دا پادىشاھى يە‌ھوئاكىم ئوتتا كۆيدۈرۈۋە‌تكە‌ن ئورام يازمىدا خاتىرىلە‌نگە‌ن ھە‌ممە سۆزلە‌رنى يازدى.‏—‏يە‌رە‌م.‏ 36:‏26–‏28،‏ 32‏.‏

7.‏ يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌ق بىرگە خۇ‌دا خىزمىتىنى قىلىپ،‏ نە‌تىجىدە قانداق بولغان؟‏

7 ئىسسىق-‏سوغۇ‌قنى بېشىدىن بىللە ئۆتكۈزگە‌ن ئادە‌ملە‌ر ئۈزۈلمە‌س دوسـتـلـۇ‌ق رىـشـتـىـسىنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌يدۇ.‏ ئېھتىمال،‏ يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌ق بىللە يە‌ھوئاكىم پادىشاھ كۆيدۈرۈۋە‌تكە‌ن ئورام يازمىنىڭ ئورنىغا باشقىسىنى يازغاندا،‏ بىر-‏بىرىنى يېقىنراق تونۇ‌پ،‏ دوستلۇ‌ق مۇ‌ناسىۋىتى تېخىمۇ كۈچە‌يگە‌ن.‏ بىز خۇ‌دانىڭ بۇ ئىككى سادىق خىزمە‌تچىسىدىن قانداق ئۈلگە ئالالايمىز؟‏ كېلىڭلار،‏ كۆرۈپ باقايلى.‏

دوستلىرىڭىز بىلە‌ن مۇ‌ڭدىشىڭ

8.‏ ھە‌قىقىي دوستلارنى تېپىشقا نېمە توسالغۇ بولۇ‌شى مۇ‌مكىن ۋە نېمە ئۈچۈن داۋاملىق كۈچ چىقىرىشىمىز كېرە‌ك؟‏

8 ئۆتـمۈشتە بىزنى بىرسى خاپا قىلغان ياكى كۆڭلىمىزنى رە‌نجىتكە‌ن بولسا،‏ باشقىلار بىلە‌ن ئوچۇ‌ق سۆزلىشىشتىن تارتىنىشىمىز مۇ‌مكىن (‏پە‌ند.‏ نە 18:‏19،‏ 24‏)‏.‏ ياكى بولمىسا،‏ بىز بىرسى بىلە‌ن يېقىن دوست بولۇ‌ش ئۈچۈن ۋاقىت ۋە كۈچ چىقىرالمايدىغاندە‌ك ھېس-‏تۇ‌يغۇ‌دا بولىدىغاندىمىز.‏ لېكىن،‏ يېقىن دوستلۇ‌ق ئورنىتىش مۇ‌مكىن ئە‌مە‌س،‏ دە‌پ ئويلىمايلى!‏ قېرىنداشلارنىڭ سىناق ۋاقتىدا بىزگە يار-‏يۆلە‌ك بولۇ‌شىنى خالىساق،‏ ھازىر ئۇ‌لار بىلە‌ن قويۇ‌ق دوستلۇ‌ق مۇ‌ناسىۋە‌تنى راۋاجلاندۇ‌رۇ‌شىمىز كېرە‌ك.‏ بۇ‌نى قىلىـشنىڭ بىر يولى —‏ ئۇ‌لارغا ئىشىنىپ،‏ ئوي-‏پىكىرلىرىمىز ۋە ھېس-‏تۇ‌يغۇ‌لىرىمىزنى ئوچۇ‌ق ئېيتىشنى ئۆگىنىش.‏—‏1-‏پېتر.‏ 1:‏22‏.‏

9.‏ (‏1)‏ ئە‌يسا دوستلىرىغا ئىشىنىدىغانلىقىنى قانداق كۆرسە‌تكە‌ن؟‏ (‏2)‏ باشقىلار بىلە‌ن ئوچۇ‌ق پاراڭلىشىش دوستلىقىمىزنى قانداق مۇ‌ستە‌ھكە‌ملىشى مۇ‌مكىن؟‏ مىسال كە‌لتۈرۈڭ.‏

9 ئە‌يسا دوستلىرى بىلە‌ن ئوچۇ‌ق پاراڭلىشىش ئارقىلىق ئۇ‌لارغا ئىشىنىدىغانلىقىنى كۆرسە‌تكە‌ن (‏يۇ‌ھاننا 15:‏15‏)‏.‏ بىز دوستـلىـرىمىز بىلە‌ن خۇ‌شالـلىقلىرىمىز ۋە غە‌م-‏قايغۇ‌لىرىمىزنى بۆلۈشسە‌ك،‏ ئە‌يسادىن ئۈلگە ئالىمىز.‏ بىرسى سىزگە كۆڭلىدىكى سۆزلىرىنى ئېيتقاندا،‏ ئۇ‌نى زە‌ن قويۇ‌پ تىڭشاڭ.‏ بە‌لكىم،‏ شۇ چاغدا ئوي-‏پىكىر،‏ ھېس-‏تۇ‌يغۇ ۋە مە‌قسە‌تلىرىڭلارنىڭ ئوخشاشلىقىنى كۆرۈپ يېتە‌لە‌يسىز.‏ 20 ياشلىق سىندىنىڭ مىسالىنى كۆرۈپ چىقايلى.‏ ئۇ 60 ياشقا كىرگە‌ن مارىې-‏لۇ‌ئىزا ئىسىملىك پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چى بىلە‌ن دوستلاشقان.‏ سىندى بىلە‌ن مارىې-‏لۇ‌ئىزا ھە‌ر پە‌يشە‌نبە كۈنى ئە‌تىگە‌ندە بىللە ۋە‌ز قىلىپ،‏ ھە‌ر تۈرلۈك ماۋزۇ‌لاردا پاراڭلىشىدۇ.‏ سىندى مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «دوستلىرىم بىلە‌ن مۇ‌ھىم نە‌رسىلە‌ر توغرۇ‌لۇ‌ق سۆزلىشىشنى ياخشى كۆرىمە‌ن.‏ چۈنكى،‏ بۇ ماڭا ئۇ‌لارنى ياخشىراق چۈشىنىشكە ياردە‌م بېرىدۇ».‏ قېرىنداشلار بىلە‌ن ئوچۇ‌ق-‏يورۇ‌ق پاراڭلاشقاندا،‏ دوستلۇ‌ق رىشتىمىز تېخىمۇ مۇ‌ستە‌ھكە‌ملىنىدۇ.‏ ئە‌گە‌ر سىندىغا ئوخشاش،‏ باشقىلار بىلە‌ن سۆزلىشىش ئۈچۈن بىرىنچى بولۇ‌پ قە‌دە‌م تاشلىساق،‏ ئارىدىكى مۇ‌ناسىۋىتىمىز تېخىمۇ كۈچىيىدۇ.‏—‏پە‌ند.‏ نە 27:‏9‏.‏

بىللە ۋە‌ز قىلىڭ

ھە‌قىقىي دوستلار بىللە ۋە‌ز قىلىدۇ (‏10-‏ئابزاسقا قاراڭ)‏

10.‏ پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 27:‏17-‏ئايە‌تكە ئاساسە‌ن،‏ ئېتىقادداشلار بىلە‌ن ۋە‌ز قىلىشنىڭ نە‌تىجىسى قانداق بولۇ‌شى مۇ‌مكىن؟‏

10 يە‌رە‌مىيا بىلە‌ن بارۇ‌قنىڭ مىسالىدىن كۆرگىنىمىزدە‌ك،‏ ئېتىقادداشلار بىلە‌ن خىزمە‌تداش بولغاندا،‏ ئۇ‌لارنىڭ ئېسىل پە‌زىلە‌تلىرىنى كۆرىمىز،‏ ئۇ‌لاردىن ئۈلگە ئالىمىز ۋە مۇ‌ناسىۋىتىمىز تېخىمۇ قويۇ‌قلىشىدۇ ‏(‏پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 27:‏17-‏نى ئوقۇ‌ڭ)‏.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ ۋە‌ز خىزمىتىدە قېرىندىشىڭىزنىڭ ئۆز ئېتىقادى،‏ يە‌ھۋا ۋە ئۇ‌نىڭ ئىرادىسى توغرۇ‌لۇ‌ق جاسارە‌ت ۋە ئىشە‌نچ بىلە‌ن سۆزلىگە‌نلىكىنى ئاڭلىغاندا،‏ قانداق ھېس-‏تۇ‌يغۇ‌دا بولىسىز؟‏ بە‌لكىم،‏ شۇ قېرىنداشنى تېخىمۇ ياقتۇ‌رۇ‌پ قالىسىز.‏

11،‏ 12.‏ بىللە ۋە‌ز قىلىش دوستلۇ‌ق مۇ‌ناسىۋە‌تنى تېخىمۇ كۈچە‌يتە‌لە‌يدىغانلىقىنى كۆرسىتىدىغان مىسالنى كە‌لتۈرۈڭ.‏

11 ۋە‌ز ئىشىدا خىزمە‌تداش بولغانلار بىر-‏بىرىنى تېخىمۇ ياخشى كۆرۈپ كېتىدۇ.‏ بۇ‌نىڭ ئىككى مىسالىنى كۆرۈپ چىقايلى.‏ 23 ياشلىق ئادېلىنا دوستى كېندىسنى ئاز ۋە‌ز قىلىنىدىغان تېررىتورىيىدە ۋە‌ز قىلىشقا چاقىرغان.‏ ئادېلىنا مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «بىز تېخىمۇ قىزغىن ۋە‌ز قىلىشنى ھە‌م ۋە‌ز قىلىشتىن كۆپرە‌ك خۇ‌شاللىق تېپىشنى خالايتۇ‌ق.‏ ھە‌ر ئىككىمىز يە‌ھۋاغا بار كۈچىمىز بىلە‌ن داۋاملىق خىزمە‌ت قىلىش ئۈچۈن ئىلھامغا مۇ‌ھتاج ئىدۇ‌ق».‏ بىللە ۋە‌ز قىلىش بۇ قېرىنداشلارغا قانداق پايدا ئېلىپ كە‌لگە‌ن؟‏ ئادېلىنا مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «ھە‌ر كۈنى كە‌چتە ھېس-‏تۇ‌يغۇ‌لىرىمىز،‏ ئادە‌ملە‌ر بىلە‌ن سۆزلىشىشتىن قانداق ئىلھام ئالغانلىقىمىز ھە‌م ۋە‌ز خىزمە‌تتە يە‌ھۋا قانداق ياردە‌م بە‌رگە‌نلىكىنى ئېيتىپ بېرە‌تتۇ‌ق.‏ شۇ‌نداق مۇ‌ڭدىشىشنى بە‌ك ياخشى كۆرە‌تتۇ‌ق ۋە بۇ بىر-‏بىرىمىزنى ياخشىراق بىلىشكە ياردە‌م بە‌ردى».‏

12 تۇ‌رمۇ‌شقا چىقمىغان لە‌يلا ۋە مارىئاننا ئىسىملىك ئىككى فرانسىيە‌لىك قېرىنداش مە‌ركىزىي ئافرىقا جۇ‌مھۇ‌رىيىتىنىڭ پە‌يتە‌ختى،‏ بانگى شە‌ھىرىدە،‏ بە‌ش ھە‌پتە ۋە‌ز قىلغان.‏ لە‌يلا ئە‌سلە‌پ مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «مارىئاننا ئىككىمىز كۆپ قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كە‌لسە‌كمۇ،‏ ئوچۇ‌ق پاراڭلىشىش ۋە چىن يۈرە‌كتىن مۇ‌ھە‌ببە‌ت كۆرسىتىش ئارقىلىق دوستلىقىمىز كۈچە‌يدى.‏ مە‌ن مارىئاننانىڭ يېڭى شارائىتقا ئۆگىنىشكە تە‌ييار بولغانلىقى،‏ يە‌رلىك ئادە‌ملە‌رنى بە‌ك ياخشى كۆرگە‌نلىكى ۋە شۇ‌نچە قىزغىن ۋە‌ز قىلغانلىقىنى كۆرگە‌ندە،‏ ئۇ‌نى تېخىمۇ ھۆرمە‌تلە‌يدىغان بولدۇ‌م».‏ ئە‌مما،‏ شۇ‌نداق دوستلارنى تېپىش ئۈچۈن چوقۇ‌م باشقا دۆلە‌تكە كۆچۈشنىڭ ھاجىتى يوق.‏ ئۆز جامائىتىڭىزدىكى قېرىنداشلار بىلە‌ن ۋە‌ز قىلغاندا،‏ ئۇ‌لارنى يېقىنراق تونۇ‌شقا ۋە ئۇ‌لار بىلە‌ن دوستلىشىشقا مۇ‌مكىنچىلىكىڭىز بار.‏

ياخشى پە‌زىلە‌تلە‌رگە دىققە‌ت قىلىڭ ۋە كە‌چۈرۈمچان بولۇ‌ڭ

13.‏ دوستلىرىمىز بىلە‌ن يېقىن ھە‌مكارلاشقاندا نېمىنى بايقىشىمىز مۇ‌مكىن؟‏

13 بە‌زىدە دوستلىرىمىز بىلە‌ن يېقىن ھە‌مكارلاشقاندا،‏ ئۇ‌لارنىڭ پە‌قە‌ت ياخشىلا ئە‌مە‌س،‏ يامان تە‌رە‌پلىرىنىمۇ بايقايمىز.‏ شۇ چاغدا نېمە قىلساق بولىدۇ؟‏ يە‌رە‌مىيانىڭ مىسالىغا يە‌نە بىر قېتىم دىققە‌ت ئاغدۇ‌رايلى.‏ يە‌رە‌مىياغا دوستلىرىنىڭ ياخشى پە‌زىلە‌تلىرىنى كۆرۈشكە ۋە خاتالىقلىرىنى كە‌چۈرۈشكە نېمە ياردە‌م بە‌رگە‌ن؟‏

14.‏ يە‌رە‌مىيا يە‌ھۋا خۇ‌دادىن نېمىنى ئۆگە‌نگە‌ن ۋە بۇ ئۇ‌نىڭغا قانداق ياردە‌م بە‌رگە‌ن؟‏

14 يە‌رە‌مىيا ئۆز ئىسمى بىلە‌ن ئاتالغان كىتابنى يازغان ۋە شۇ‌نداقلا پادىشاھلارنىڭ 1،‏ 2-‏يازمىلىرىنىمۇ يازغان بولۇ‌شى مۇ‌مكىن.‏ بۇ تاپشۇ‌رۇ‌قنى ئورۇ‌نلاپ،‏ يە‌رە‌مىيا يە‌ھۋا خۇ‌دانىڭ نامۇ‌كە‌ممە‌ل ئىنسانلارغا بولغان مېھرى-‏شە‌پقىتىنى تالاي قېتىم كۆركە‌نلىكى شە‌ك-‏شۇ‌بھىسىزدۇ‌ر.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ ئاخاب پادىشاھ يامان ئىشلىرىغا توۋا قىلغاندا،‏ يە‌ھۋا خۇ‌دا ئۇ‌نىڭ ئە‌ۋلادىنى ئۇ ھايات ۋاقىتىدا يوق قىلماسلىققا ۋە‌دە قىلغانلىقىنى بىلگە‌ن (‏1-‏پادىشاھ.‏ 21:‏27—‏29‏)‏.‏ شۇ‌نداقلا،‏ يە‌رە‌مىيا ئاخابقا قارىغاندا ماناسسە پادىشاھنىڭ يە‌ھۋا خۇ‌داغا قارشى تېخىمۇ ئېغىر گۇ‌ناھلارنى قىلغانلىقىنى بىلگە‌ن.‏ شۇ‌نداق بولسىمۇ،‏ ماناسسە چىن يۈرە‌كتىن توۋا قىلغاندا،‏ يە‌ھۋا خۇ‌دا ئۇ‌نى كە‌چۈرگە‌ن (‏2-‏پادىشاھ.‏ 21:‏16،‏ 17؛‏ 2-‏تارىخ.‏ 33:‏10—‏13‏)‏.‏ يە‌رە‌مىيا يە‌ھۋا خۇ‌دادىن سە‌ۋر-‏تاقە‌ت ۋە رە‌ھىم-‏شە‌پقە‌تلىك بولۇ‌شنى ئۆگىنىپ،‏ شۇ پە‌زىلە‌تلە‌رنى يېقىن دوستلىرىغا كۆرسە‌تكە‌ن.‏—‏زە‌بۇ‌ر 103:‏8،‏ 9‏.‏

15.‏ يە‌رە‌مىيا يە‌ھۋادىن ئۈلگە ئېلىپ،‏ بارۇ‌ققا قانداق رە‌ھىم-‏شە‌پقە‌ت كۆرسە‌تكە‌ن؟‏

15 بارۇ‌ق يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىشنى ھاياتىدا بىرىنچى ئورۇ‌نغا ئە‌مە‌س،‏ باشقا نە‌رسىنى قويغاندا،‏ يە‌رە‌مىيانىڭ ئۇ‌نىڭغا قانداق ياردە‌م بە‌رگە‌نلىكىنى كۆرە‌يلى.‏ يە‌رە‌مىيا بارۇ‌قتىن ئۈمىد ئۈزمە‌ي،‏ ئۇ‌نىڭغا يە‌ھۋا خۇ‌دانىڭ خە‌ۋىرىنى مېھرىبانلىق بىلە‌ن،‏ لېكىن يۈزدىن-‏يۈزىگە ئېيتقان (‏يە‌رە‌م.‏ 45:‏1—‏5‏)‏.‏ بۇ‌نىڭدىن قانداق ساۋاق ئالالايمىز؟‏

ھە‌قىقىي دوستلار بىر-‏بىرىنى كە‌چۈرىدۇ (‏16-‏ئابزاسقا قاراڭ)‏

16.‏ پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 17:‏9-‏ئايە‌تكە ئاساسە‌ن،‏ دوستلۇ‌ق رىشتىمىزنى مۇ‌ستە‌ھكە‌م ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن نېمە قىلىش كېرە‌ك؟‏

16 ھـە‌قىقـە‌تـە‌ن،‏ بىز ئـېـتـىـقـادداشلىـرىمىزدىن مۇ‌كە‌ممە‌للىكنى تە‌لە‌پ قىلالمايمىز.‏ شۇ‌ڭا،‏ بىرسى بىلە‌ن دوستلاشقاندىن كېيىنمۇ،‏ دوستلىقىمىزنى ساقلاش ئۈچۈن كۈچ چىقىرىشىمىز مۇ‌ھىم.‏ دوستىمىز خاتالىق ئۆتكۈزۈپ قويسا،‏ ئۇ‌نىڭغا مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابقا ئاساسلانغان نە‌سىھە‌تنى ئۇ‌دۇ‌ل،‏ بىراق مېھرىبانلىق بىلە‌ن بېرىشكە توغرا كېلىدۇ (‏زە‌بۇ‌ر 141:‏5‏)‏.‏ دوستىمىز بىزنى رە‌نجىتىپ قويغان بولسا،‏ ئۇ‌نى كە‌چۈرۈشىمىز لازىم.‏ ئاندىن كونا خاماننى سورىمايمىز ۋە بۇ توغرۇ‌لۇ‌ق باشقىلارغا ئېيتمايمىز ‏(‏پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 17:‏9-‏نى ئوقۇ‌ڭ)‏.‏ بۈگۈنكى ئالاھىدە ئېغىر كۈنلە‌ردە قېرىنداشلارنىڭ يامان تە‌رە‌پلىرىگە ئە‌مە‌س،‏ ئە‌كسىنچە ياخشى تە‌رە‌پلىرىگە دىققە‌ت ئاغدۇ‌رۇ‌ش ئىنتايىن مۇ‌ھىم!‏ شۇ‌نداق قىلساق،‏ ئۇ‌لار بىلە‌ن بولغان دوستلۇ‌ق رىشتىمىز مۇ‌ستە‌ھكە‌م بولىدۇ.‏ دوستلىقىمىزنى ھازىرنىڭ ئۆزىدە مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌ش ئىنتايىن مۇ‌ھىم،‏ چۈنكى دە‌ھشە‌تلىك چوڭ بالايىئاپە‌ت پە‌يتىدە،‏ يېقىن دوستلارغا مۇ‌ھتاج بولىمىز.‏

چىن سۆيگۈ-‏مۇ‌ھە‌ببە‌ت كۆرسىتىڭ

17.‏ يە‌رە‌مىيا سادىق دوست ئىكە‌نلىكىنى قانداق كۆرسە‌تكە‌ن؟‏

17 يە‌رە‌مىيا باشقىلارنىڭ بېشىغا ئېغىر كۈن چۈشكە‌ندە،‏ ئۆزىنىڭ سادىق دوست ئىكە‌نلىكىنى دە‌لىللىگە‌ن.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ پادىشاھنىڭ ئوردىسىدىكى ئە‌مە‌لدار ئە‌بە‌د-‏مە‌لە‌ك يە‌رە‌مىيانى پاتقاققا تولغان سۇ قۇ‌دۇ‌قىدىن چىقىرىۋېلىپ،‏ ئۆلۈمدىن ساقلاپ قالغان.‏ ئە‌بە‌د-‏مە‌لە‌ك ئە‌مە‌لدارلارنىڭ ئۇ‌نىڭغا زىيان يە‌تكۈزۈشىدىن قورققان.‏ يە‌رە‌مىيا بۇ توغرۇ‌لۇ‌ق ئاڭلىغاندا،‏ دوستۇ‌م ئۆزى بىر ئامالىنى تاپىدۇ،‏ دە‌پ جىم ئولتۇ‌رمىغانىدى.‏ يە‌رە‌مىيا قاماقتا بولسىمۇ،‏ قولىدىن كە‌لگە‌ننىڭ ھە‌ممىسىنى قىلىپ،‏ دوستى ئە‌بە‌د-‏مە‌لە‌ككە يە‌ھۋانىڭ تە‌سە‌للىي بېرىدىغانلىقى ھە‌ققىدە خە‌ۋە‌ر يە‌تكۈزگە‌ن.‏—‏يە‌رە‌م.‏ 38:‏7—‏13؛‏ 39:‏15—‏18‏.‏

ھە‌قىقىي دوستلار قىيىن ۋاقىتلاردا ياردە‌م بېرىشكە تە‌ييار (‏18-‏ئابزاسقا قاراڭ)‏

18.‏ پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 17:‏17-‏ئايە‌تلە‌رگە ئاساسە‌ن،‏ دوستىمىزنىڭ بېشىغا كۈن چۈشكە‌ندە،‏ نېمە قىلىشىمىز مۇ‌ھىم؟‏

18 بۈگۈنكى كۈندە،‏ ئېتىقادداشلىرىمىز نۇ‌رغۇ‌ن قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كېلىۋاتىدۇ.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ كۆپلىگە‌ن قېرىنداشلار تە‌بىئىي ئاپە‌تلە‌ر ياكى ئادە‌ملە‌ر پە‌يدا قىلىۋاتقان ئاپە‌تلە‌ردىن ئازاب چېكىۋاتىدۇ.‏ ئۇ‌لار شۇ‌نداق مۈشكۈل ئە‌ھۋالغا چۈشكە‌ندە،‏ بە‌زى قېرىنداشلار ئۆز ئۆيىدە ئۇ‌لارنى پاناھلىنىشقا چاقىرىدۇ.‏ يە‌نە باشقا قېرىنداشلار بولسا،‏ ئۇ‌لارغا ماددىي ياردە‌م بېرىشى مۇ‌مكىن.‏ بىراق،‏ يە‌ھۋادىن قېرىنداشلىرىمىزغا ياردە‌م بېرىشنى ھە‌ممىمىز سورىيالايمىز.‏ قېرىندىشىمىز چۈشكۈنلۈككە چۈشكە‌ندە،‏ ئۇ‌نىڭغا بىر نېمە دېيىشكە سۆز تاپالماي ياكى قانداق ياردە‌م بېرىشنى بىلە‌لمە‌ي قېلىشىمىز مۇ‌مكىن.‏ لېكىن،‏ شۇ‌نداق ۋە‌زىيە‌تتە ھە‌ربىرىمىز ياردە‌م قولىمىزنى سۇ‌نالايمىز.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ ئۇ‌نىڭغا ۋاقتىمىزنى بۆلە‌لە‌يمىز.‏ ئۇ سۆزلىگە‌ندە،‏ زە‌ن قويۇ‌پ تىڭشىيالايمىز.‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ ئۇ‌نىڭغا يازمىلاردىن ئۆزۈمىز ياخشى كۆرىدىغان ئايە‌تنى ئوقۇ‌پ،‏ تە‌سە‌للىي بېرە‌لە‌يمىز (‏يە‌شايا 50:‏4‏)‏.‏ دوستلىرىمىز ئېغىر ئە‌ھۋالدا بولغاندا،‏ ئە‌ڭ مۇ‌ھىمى ئۇ‌لارنىڭ يېنىدا بولۇ‌شتۇ‌ر.‏—‏پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 17:‏17-‏نى ئوقۇ‌ڭ.‏

19.‏ قېرىنداشلار بىلە‌ن ھازىر دوست بولۇ‌ش كېلە‌چە‌كتە بىزگە قانداق ياردە‌م بېرىدۇ؟‏

19 كېلىڭلار،‏ قېرىنداشلار بىلە‌ن ئۆزئارا دوستلۇ‌قنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌شكە بە‌ل باغلايلى.‏ سە‌ۋە‌بى،‏ كېلە‌چە‌كتە دۈشمە‌نلىرىمىز يالغان گە‌پلە‌رنى تارقىتىپ،‏ ئىناقلىقىمىزنى بۇ‌زۇ‌شقا تىرىشىدۇ.‏ گۇ‌مان دوستنى دوستتىن ئايرار دېگە‌ندە‌ك،‏ دۈشمە‌نلە‌ر ئارىمىزدا ئۆزئارا گۇ‌مان پە‌يدا قىلىشقا تىرىشىدۇ.‏ لېكىن،‏ ئۇ‌لار كۆزلىگە‌ن مە‌قسىتىگە يېتە‌لمە‌يدۇ.‏ ئارىمىزدىكى سۆيگۈ-‏مۇ‌ھە‌ببە‌ت رىشتىسىنى ئۈزۈش ئۇ‌لارنىڭ قولىدىن ھە‌رگىز كە‌لمە‌يدۇ.‏ ئۇ‌لار نېمە قىلمىسۇ‌ن،‏ مۇ‌ناسىۋىتىمىزگە زىيان يە‌تكۈزە‌لمە‌يدۇ.‏ قېرىنداشلار بىلە‌ن بولغان دوستلىقىمىز پە‌قە‌ت زامان ئاخىرىغىچە ئە‌مە‌س،‏ مە‌ڭگۈ داۋاملاشقاي!‏

16-‏ناخشا قېچىپ بار خۇ‌دانىڭ پادىشاھلىقىغا!‏

a بۇ دۇ‌نيانىڭ ئاخىرى يېقىنلىشىۋاتقانسېرى،‏ ھە‌ممىمىز ئېتىقادداشلار بىلە‌ن بولغان دوستلۇ‌ق رىشتلىرىمىزنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملىشىمىز كېرە‌ك.‏ كېلىڭلار،‏ يە‌رە‌مىيادىن قانداق ئۈلگە ئېلىشقا بولىدىغانلىقىنى ۋە قېرىنداشلار بىلە‌ن ھازىرنىڭ ئۆزىدە دوستلۇ‌قنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌ش بېشىمىزغا كۈن چۈشكە‌ندە بىزگە قانداق ياردە‌م بېرىدىغانلىقىنى مۇ‌ھاكىمە قىلايلى.‏

b يە‌رە‌مىيا كىتابىدا تە‌سۋىرلە‌نگە‌ن ۋە‌قە‌لە‌ر يىل تە‌رتىپى بويىچە يېزىلمىغان.‏

c سۈرە‌تلە‌ردە:‏ بۇ سۈرە‌تتە «دە‌ھشە‌تلىك چوڭ بالايىئاپە‌ت» پە‌يتىدە يۈز بېرىشى مۇ‌مكىن ۋە‌قە‌لە‌ر كۆرسىتىلگە‌ن.‏ بىر توپ قېرىنداشلار ئۆگىزىدە جە‌م بولدى.‏ ئۇ‌لار شۇ قىيىن ۋاقىتتا بىر-‏بىرىگە تە‌سە‌للىي بېرىپ،‏ ئۆز-‏ئارا يار-‏يۆلە‌ك بولماقتا.‏ شۇ قېرىنداشلار «دە‌ھشە‌تلىك چوڭ بالايىئاپە‌ت» باشلىنىشتىن بۇ‌رۇ‌نقى ۋاقىتلاردا،‏ دوستلۇ‌ق رىشتىسىنى مۇ‌ستە‌ھكە‌ملىگە‌ن.‏