Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MWAHA ONITHOKORERIWA 44

Mulipihe Ompatthani Anyu Ohinatthi Ophiya Wanikisa

Mulipihe Ompatthani Anyu Ohinatthi Ophiya Wanikisa

“Mpatthani onnimphenta mpatthani awe okathi t’ukathi”.​—MIR. 17:17.

NSIPO 101 Nimurumeeleke Yehova Mowiiwanana

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA *

Okathi wa maxakha maalupale ninrowa ophavela okhalana apatthani eekeekhai (Nwehe ettima 2) *

1-2. Moovarihana ni 1 Pedru 4:7, 8, exeeni enrowa onikhaliherya okathi wa mixankiho?

KHULA nihiku ninvira, nnootepa waattamela wanikisa wa mahiku ookiserya a olumwenku ola. Tivonto, pooti onikhumelela mixankiho soovelaveliha. (2 Tim. 3:1) Mwa ntakiheryo, nwehe ele yaakhumelenle elapo emosa mpantta onikela nsuwa, wÁfrica. Nuumala ekampaanya ya mwaathanle, atthu a elapo ele khiyaasiveliwe, nto yaahipacerya owana-wana. Saahivira myeeri saavikana 6, anna ni arokora ahiweryaka weetta mootaphuwa, mwaha woowi yaakhala mittetthe saawaniwa ekhotto. Exeeni yaakhalihenrye okathi ole wooxankiha? Akina yaahitthyawela ipa sa anna yaakhala mittetthe yahaawaniwa ekhotto. Munna mmosa ohimmye so: “Kaahihakalala vanceene okhala ni apatthani aka okathi ole wooxankiha. Maana naanilipihana mukina ni mukhwaawe”.

2 Okathi anrowa aya opacerya maxakha maalupale, vanoonisivela okhala ni apatthani ahu anniphenta. (Wis. 7:14) Nto nihaana ottottela mureerelo okathi ola vakhaani nrina ahu wira nilipihe waataana wahu ni anna ni arokora. (Mmusome 1 Pedru 4:7, 8.) Ntakiheryo na Yeremiya ninniniixuttiha etthu yuulupale. Okhaliheriwaka ni apatthani awe, Yeremiya aahoopowa okathi wooxankiha ohinatthi opwetexiwa Yerusalemu. * Ninrowa otthara sai ntakiheryo na Yeremiya?

MWIIXUTTE ETTHU NI NTAKIHERYO NA YEREMIYA

3. (a) Exeeni yaarowa omwiiriha Yeremiya wiivalaanya? (b) Exeeni Yeremiya aamulenle awe Barukhi ni yaakhumelenle exeeni?

3 Mwa iyaakha 40, Yeremiya aakhala eriyari ya atthu yahaaroromeleya wa Muluku. Eriyari ya atthu awo, yaahikhala anamwaattamanani awe, ni woonasa wene amusi awe a epooma ya wAnatothi. (Yer. 11:21; 12:6) Hata vaari siiso, Yeremiya khaakhala mekhawe aahiiso wiivalaanya ni atthu akina. Ohiya opaka eyo, Yeremiya aanimuleela moonelo awe namalepa awe oororomeleya iihaniwa Barukhi. (Yer. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Tthiri vanikhala ntoko wira vaavo Barukhi aalepa awe itthu iye siiraneya mookumini mwa Yeremiya, oowanli aya yaahiixutta ophentana ni ottittimihana.​—Yer. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Yehova anvekenle Yeremiya opaka exeeni, nto muteko Yeremiya aavara awe ni Barukhi waalipinhe sai ompatthani aya?

4 Mwa iyaakha sinceene, moolipa murima Yeremiya aahaalopola atthu voohimya sa ele yaarowa wiiraneya oYerusalemu. (Yer. 25:3) Moottharelana, Yehova aahaavaha eparakha atthu ale wira yooniherye ottharuwa waya. Nto aahinvekela Yeremiya olepa nlopolo aavanhe awe atthu awe. (Yer. 36:1-4) Tthiri vaavo saavira aya myeeri sinceene Yeremiya ni Barukhi avaraka muteko ole yaavahiwe aya ni Muluku, awo yaanivaanela itthu saakhaliherya olipiha waamini waya.

5. Ninsuwela sai wira Barukhi aari mpatthani ooloka a Yeremiya?

5 Okathi yaamanle aya olempwa eroolu ele, Yeremiya aahimuroromela mpatthani awe Barukhi orowa osoma ohoolo wa atthu otheene. (Yer. 36:5, 6) Yoothanleliwa ele yaari yowoopiha, masi Barukhi aahivara moolipa murima. Niireke munnoona moota Yeremiya aahakalanle awe mwaha wa Barukhi orowa otemplo ni opaka ele aavekeliwa awe ovara? (Yer. 36:8-10) Tthiri makhulupale oYuda yaahiiwa ele Barukhi aapanke awe, nto yaahinvekela wira otthikele osoma eroolu ele ni nsu noorunya! (Yer. 36:14, 15) Nuumala owiriyana muhupi owo, makhulupale ale yaahuupuwela orowa omuleela Mwene Yoyakimi etthu Yeremiya aalempe awe. Nto ahinatthi orowa olavula ni mwene, yaahimuleela Barukhi wira: “Murowé, mwaipithe nyuwo ni Yeremiya. Ahikhalé mutthu onsuwela oryanyu”. (Yer. 36:16-19) Tthiri iye saari miruku sooloka!

6. Etthu xeeni Yeremiya ni Barukhi yaapanke aya okathi yaalupatthiwa aya?

6 Mwene Yoyakimi aahinanariwa vanceene okathi aiwale awe muhupi ole waalepiwe ni Yeremiya. Onanariwe ene, aahipaha eroolu ele ni aahiruma otthukiwa Yeremiya ni Barukhi. Hata vaari siiso, Yeremiya khoovale. Nuuvira okathi, aahikuxa eroolu ekina khunvaha Barukhi, nto okathi Yeremiya aamuleela awe ele Yehova aahimya awe, Barukhi aahilepa “mitthaka sothene salempwe mulivuruni mopajerya, yeyo mwené Yoyakimi epahalyawe”.​—Yer. 36:26-28, 32.

7. Woonasa wene, exeeni yiiraneyale okathi Yeremiya ni Barukhi yaavara aya vamosa?

7 Okhala wene, atthu yaale aniviriha mixankiho vamosa annikhala apatthani aalupale. Nto woonasa wene, okathi yaatthikenle aya olepa eroolu ele yaapahiwe ni Mwene ootakhala Yoyakimi, Yeremiya ni Barukhi yaahinnuuherya ophentana waya ni ovaha efaita mikhalelo sa khula mmosa. Tthiri ninniixutta etthu ni ntakiheryo na alopwana ala anli oororomeleya.

MWAALEELEKE APATTHANI ANYU MOONELO NI MUUPUWELO ANYU

8. Xeeni okathi mukina nnoovelela ahu waatthukulela murima ahu atthu akina? Nthowa xeeni vahinreerela aya okhulumuwa?

8 Woonasa wene, ninnoovelela waatthukulela murima ahu atthu akina, otepexa wene akhala wira ookhala mutthu otonko oninyoonyiha. (Mir. 18:19, 24) Aahiiso munoona wira khamurina okathi wira mwaapake apatthani aalupale. Hata vari siiso, muhikhulumuwe. Akhala wira ninniphavela okhaliheriwa ni annihu okathi wa mixankiho, nihaana wiixutta niinaano-va waaroromela ni waaleela moonelo ni muupuwelo ahu. Opaka eyo, etthu yootthuneya naaphavelaka okhalana apatthani eekeekhai annikhaliherya okathi wa mixankiho.​—1 Ped. 1:22.

9. (a) Yesu oonihenrye sai wira aanaaroromela apatthani awe? (b) Ovaanela mootaphuwa onrowa olipiha sai ompatthani anyu? Nvahe ntakiheryo.

9 Yesu aanaaroromela apatthani awe. Aahooniherya eyo ovaanelaka naawo mootaphuwa ni ohaavitheryaka etthu. (Yoh. 15:15) Mwaaphavelaka otthara ntakiheryo na Yesu, muhaana wiixutta waaleela apatthani anyu mixankiho sanyu, itthu sinoohakalalihani ni sinoonyoonyani. Munwiriyaneke ni ephoole vaavo mutthu mukina onivaanela awe ni nyuwo. Opaka eyo enimookhaliheryani osuwela wira mookhalana muupuwelo, moonelo ni soolukama simosaru. Nwehe ntakiheryo na Cindy, murokora orina iyaakha 29. Owo ookhalana mpatthani awe oniihaniwa Maria Luísa, murokora orina iyaakha 67. Arokora awo annilaleerya vamosa Namaxexe voosiisu ni annivaanela mootaphuwa myaha soovirikana. Cindy onihimya so: “Okisivela ovaanela ni apatthani aka myaha sootepa otthuneya, mwaha woowi opaka eyo ennikikhaliherya waasuwela oratteene”. Wira ompatthani olipe, ohaana okhuwariwa vaavo atthu anivaanela aya. Akhala wira munoomutakiha Cindy, nvaanelaka mootaphuwa ni atthu akina, munimoona wira ompatthani anyu onoolipa vanceene.​—Mir. 27:9.

NVAREKE MUTEKO VAMOSA

Apatthani eekeekhai annilaleerya vamosa (Nwehe ettima 10)

10. Moovarihana ni Miruku 27:17, exeeni enikhumelela vaavo ninvara ahu muteko ni anna ni arokora?

10 Yeremiya ni Barukhi yaahikhala apatthani oolipa okathi yaavara aya vamosa. Mwa enamuna emosa-ru, vaavo ninvara ahu vamosa ni anna ni arokora ni woona mikhalelo saya sooloka awo anooniixuttiha itthu sinceene ni nnimwaaphentaka vanceene. (Musome Miruku 27:17.) Mwa ntakiheryo, nkahaya muupuwele etthu eniiraneya vaavo ninlaleerya ahu ni mpatthani ahu. Okathi munilaleerya anyu munamoona mpatthani anyu olavulaka moolipa murima ni moolipiherya voohimya sa Yehova ni sooleiherya sawe. Okathi owo munikhala sai? Woonasa wene, omphenta wanyu onninnuwa vanceene.

11-12. Nvahe ntakiheryo nnooniherya wira olaleerya onninikhaliherya olipiha ompatthani ahu.

11 Nwehe matakiheryo anooniherya wira olaleerya ni anna ni arokora onninaataaniha. Murokora Adeline orina iyaakha 23 aahinvekela mpatthani awe oniihaniwa Candice orowa olaleerya muttetthe ohilaleeriwe vanceene. Adeline onihimya so: “Naaphavela olaleerya mooluttuweliwa ni osiveliwa vanceene muteko woolaleerya. Oowanli ahu naaniphavela olipihiwa wira nivikanihe onvarela muteko Yehova”. Niireke ovara vamosa waahaakhaliherya arokora ale? Adeline onivikaniha oriki: “Wanikisa wa khula nihiku, hiyo naanivaanela voohimya sa moonelo ahu, itthu soovara murima saakhumelenle okathi woolaleerya ni moota Yehova onnilakiherya awe. Ovaanela iwe waahinikhaliherya osuwelana oratteene”.

12 Arokora anli oohitheliwa a oFrança Layala ni Marianne, yaahiviriha isumana 5 alaleeryaka epooma ya oBangui, ekapitaali yoowaatta atthu oRepública Centro-Africana. Layala onihimya so: “Miyo ni Marianne naahikhalana mixankiho. Masi ovaanela mootaphuwa ni ophentana wekeekhai waahilipiha ompatthani ahu. Miyo kaahoona wira Marianne aanaakuva olimalela mikhalelo sa niinaano. Owo aanaaphenta vanceene atthu a elapo ele ni aaniluttuweliwa olaleerya. Eyo yaahikikhaliherya ovikaniha omuttittimiha vanceene”. Muhiliyale wira khivantthuneya orowa elapo ekina wira mukhalane sookumanana soohakalaliha ntoko sa Layala. Khula okathi, mwiimananiheke olaleerya ni anna ni arokora a muloko anyu. Opaka eyo, enimookhaliheryani waasuwela oratteene ni olipiha ompatthani anyu.

NWEHEKE MIKHALELO SOOLOKA NI MULEVELELANEKE

13. Muxankiho xeeni okhanle ookhumelela vaavo ninlaleerya ahu ni apatthani ahu?

13 Okathi mukina, vaavo ninlaleerya ahu ni apatthani ahu, khahiyo paahi ninweha mikhalelo saya sooloka, masi ninniweha mikhalelo saya soohiloka. Exeeni enrowa onikhaliherya oxintta muxankiho owo? Nkahaya ntthikele wuupuwela ntakiheryo na Yeremiya. Exeeni yaamukhalihenrye oweha itthu sooloka ohiya itthu soohiloka sa mukhwaawe?

14. Exeeni Yeremiya iixuntte awe voohimya sa Yehova ni yaamukhalihenrye sai?

14 Yeremiya tolempe eliivuru enikuxa nsina nawe, nave vanikhala ntoko wira tolempe eliivuru Yoopacerya ni ya Nenli ya Mamwene. Tthiri yoothanleliwa ela yaahimukhaliherya Yeremiya woona moota Yehova onaamorela awe ikharari apinaatamu oohimalela. Mwa ntakiheryo, Yeremiya aanisuwela oratteene yowiiraneya ya Mwene Akhabi. Nnaamwi Akhabi aapanke itthu soohiloka, owo aahittharuwa. Nto Yehova aahimmorela ikharari khuhimwiiva owo ni etthoko awe yotheene. (1 Mam. 21:27-29) Nave, Yeremiya aanisuwela yowiiraneya ya Mwene Manase, yoowo anveehale Yehova onvikana Akhabi. Hata vaari siiso, Yehova aahimulevelela Manase mwaha woowi aahittharuwa. (2 Mam. 21:16, 17; 2 Wah. 33:10-13) Osuwela sowiiraneya iyo, waahimukhaliherya Yeremiya omutakiha Yehova, okhalaka oopixa murima ni waamorela ikharari apatthani awe.​—Esal. 103:8, 9.

15. Yeremiya aatakinhe sai opixa murima wa Yehova okathi Barukhi aahiyale awe oluttuweliwa?

15 Vano nkahaya muupuwele moota Yeremiya aamuthokorenrye awe Barukhi. Mwa okathi vakhaani, Barukhi aahihiya oluttuweliwa muteko awe. Hata vaari siiso, Yeremiya khaakuvenle omunyanyala mpatthani awe, masi aahimukhaliherya Barukhi olaleya mooreerela murima muhupi yaavahiwe aya ni Muluku. (Yer. 45:1-5) Yowiiraneya ela, enniixuttiha exeeni?

Apatthani eekeekhai annilevelelana mukina ni mukhwaawe (Nwehe ettima 16)

16. Ntoko enooniherya aya yoolepa ya Miruku 17:9, nihaana opaka exeeni wira nilipihe ompatthani ahu?

16 Tthiri khaninlipelela wira anna ni arokora akhale oomalela. Tivonto, vaavo ninkhalana ahu mpatthani, nihaana wiimananiha wira ompatthani ahu ovikaniheke olipa. Akhala wira mpatthani ahu oopaka etthu yoohiloka, nihaana ovaanelana mooreerela murima ni omukhaliherya nimurumeelaka Biibiliya. (Esal. 141:5) Nave akhala wira mpatthani ahu ooninyoonyiha, nihaana omulevelela ni murima wotheene. Nto nuumala omulevelela, nihaana osyaka omakela olavula wala waaleela atthu akina etthu yeele nimulevelenle ahu. (Musome Miruku 17:9.) Mahiku ala ookiserya ni ooxankiha ti vootepa otthuneya oweha mikhalelo sooloka sa anna ni arokora ohiya mikhalelo saya soohiloka! Opaka eyo, enoonikhaliherya olipiha ompatthani ahu ni okathi anrowa aya ophiya maxakha maalupale, nnookhaliheryana mukina ni mukhwaawe.

MPHENTANEKE

17. Yeremiya oonihenrye sai wira aari mpatthani eekeekhai?

17 Yeremiya aahooniherya wira aari mpatthani eekeekhai okathi wooxankiha. Mwa ntakiheryo, Ebedi-Meleki yoowo aavara etthoko ya mwene, aahimoopola Yeremiya okathi aariheliwe awe ehime yoowiixa ni yaarina mattophe. Okathi aasuwenle awe eyo, Yeremiya khaamaalale uupuwelaka wira mpatthani awe ampaka etthu mekhaweru. Hata otthukweliwe ene owo aahipaka sotheene aawerya awe. Owo aahimuleela mpatthani awe Ebedi-Meleki muhupi woomaaliha Yehova aamuleihenrye awe.​—Yer. 38:7-13; 39:15-18.

Apatthani ekeekhai annaakhaliherya annaya ni arokoraya okathi wooxankiha (Nwehe ettima 18)

18. Moovarihana ni Miruku 17:17, nihaana opaka exeeni okathi apatthani ahu anikhalana aya mixankiho?

18 Olelo-va, anna ni arokora aakhalana mixankiho soovirikana. Anna akina aaphwanyiwa ni ihasara sa ephattu ntoko itetere ni osareya wa maasi. Anna akina annihaawa mwaha wa mixankiho sinikumiheriwa ni apinaatamu, ntoko ikhotto ni itthu sikina. Vaavo itthu iyo sinikhumelela aya, akina a hiyo pooti wira ninniwerya owaakhela anna awo vatthokoni vahu. Akina anniwerya waakhaliherya yaavahaka musurukhu. Masi etthu emosa otheene ahu ninwerya ahu opaka ori onvekela Yehova wira aakhaliherye anna ni arokora awo. Nave vaavo nniiwa ahu wira munna wala murokora ookhulumuwa, woonasa wene khaninsuwela etthu yoohimya ni yoopaka. Masi otheene ahu nnoowerya omukhaliherya. Mwa ntakiheryo, hiyo pooti waavya okathi wira nikhale ni munna wala murokora owo. Nave nihaana onwiriyana moopixa murima vaavo onilavula awe. Ohiya-vo, hiyo pooti omusomela yoolepa ya mBiibiliyani yoolipiha ni yoomaaliha. (Yes. 50:4) Etthu yootepa otthuneya ori okhala ni apatthani ahu wira naakhaliherye okathi wooxankiha.​—Musome Miruku 17:17.

19. Xeeni ompatthani ahu onrowa aya okhala wootthuneya muhoolo?

19 Nihaana olakela niinaano-va, olipiha waataana wahu ni anna ni arokora. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi awanani ahu anrowa onootheryaka itthu wira anikawanye. Awo anrowa weererya oniiriha ohiroromelana mukina ni mukhwaawe. Muhiliyale wira, wiimananiha wanyu onookhaliherya vanceene. Awanani ahu khanikhala-khala amalihaka ophentana wahu. Nave khanrowa owerya onyaanya ompatthani ahu. Tthiri ompatthani khahiyo paahi onrowa okhala mpakha wanikisa wa olumwenku ola wootakhala, masi onrowa okhala wa mahiku otheene!

NSIPO 24 Rwaani Omwaako wa Yehova

^ etti. 5 Vaavo wanikisa ontepa aya waattamela, otheene ahu nihaana olipiha waataana wahu ni anna ni arokora. Mwaha ola, ninrowa woona etthu nniixutta ahu ni ntakiheryo na Yeremiya. Nave ninrowa woona wira olipiha ompatthani ahu niinaano-va onoonikhaliherya okathi wa mixankiho.

^ etti. 2 Sowiiraneya siri eliivuru ya Yeremiya, khasilempwale moovarihana ni okathi siiraneyale aya.

^ etti. 57 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Yowiiraneya ela enooniherya etthu ekhanle ookhumelela muhoolo okathi wa maxakha maalupale. Anna ni arokora athukumanne ene empa ya munna. Hata ari ene okathi wooxankiha, awo annilipa mwaha wa ompatthani arina aya. Anna ni arokora ene yaale annooniheriwa arina ene ompatthani woolipa ahinatthi opacerya maxakha maalupale.