Дәрбази һондоре буйин

Дәрбази навәроке буйин

ГОТАРА БОНА ҺИНБУНЕ 45

Рʹӧһʹе Пироз Ча Али Мә Дькә?

Рʹӧһʹе Пироз Ча Али Мә Дькә?

«Әз һәр тьшти бь сайа ԝи дькарьм, йе кӧ ԛәԝате дьдә мьн» (ФИЛИ. 4:13).

КʹЬЛАМА 104 Рʹӧһʹе Пироз Пʹешкʹеша Хԝәде йә

ВЕ ГОТАРЕДА *

1-2. а) Чь али мә дькә кӧ һәр рʹож бәр чәтьнайа тәйах кьн? Шьровәкьн. б) Әме ве готареда дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

«ЧАХЕ әз дьфькьрьм кӧ әз чь тәнгасирʹа дәрбаз бумә, әз дьвиньм ԝәки мьне пе ԛәԝата хԝә бәр ԝе йәке тәйах нәкьра». Әԝ гьли мә гәләка готийә. Дьбәкә ԝә әв йәк готийә, чахе бәр проблемәке тәйах кьрийә, мәсәлә чахе рʹасти нәхԝәшикә гьран һатьнә, йан жи ԝә мәрьве хԝәйи незик ӧнда кьрийә. Гава һун әԝе чәтьнайе тиньн бира хԝә, һун фәʹм дькьн кӧ ԝә һәр рʹож тәйах дькьр, чьмки Йаһоԝа пе рʹӧһʹе хԝәйи пироз «зорайийа ԛәԝате» дьда ԝә (2 Корн. 4:7-9).

2 Мәрʹа ӧса жи аликʹарийа рʹӧһʹе пироз лазьм ә, сәва нәкʹәвьнә бәр байе ве дьнйа хьраб (1 Йуһʹн. 5:19). Хенщи ве йәке, мәрʹа ӧса жи ԛәԝат лазьм ә, ԝәки мьԛабьли «ордийед рʹӧһʹанийә хьраб» бьсәкьньн (Әфәс. 6:12). Әме ве готареда шеԝьр кьн дӧ тьшта, кӧ чьда рʹӧһʹе пироз али мә дькә. Паше әме шеԝьр кьн, кӧ әм ча дькарьн жь рʹӧһʹе пироз бь тʹәмами кʹаре бьстиньн.

РʹӦҺʹЕ ПИРОЗ ԚӘԜАТЕ ДЬДӘ МӘ

3. Чь щурʹәйи Йаһоԝа али мә дькә тәнгасийада сәбьр кьн?

3 Рʹӧһʹе Йаһоԝайи пироз али мә дькә бь ԝе йәке, кӧ ԛәԝате дьдә мә, ԝәки нава чәтьнайада жи щабдарийед хԝә биньн сери. Паԝлосе шанди фәʹм дькьр, ԝәки әԝи бәрдәԝам дькьр нава тәнгасийада хьзмәт кә, чьмки әԝи итʹбарийа хԝә «ԛәԝата Мәсиһ» дьани (2 Корн. 12:9). Паԝлос ԝәʹде рʹеԝитийа мисйонертийә дӧда, нә тʹәне гәләк хьзмәт дькьр, ле әԝ ӧса жи дьхәбьти сәва әʹбура хԝә бькә. Әԝ Корьнтʹеда мала Әкила у Прьскилайеда дьма, йед кӧ кон чедькьрьн. Пʹеше Паԝлос жи әԝ бу, ләма әԝ тʹәви ԝан һьнә рʹожа дьхәбьти (Кʹар. Шанд. 18:1-4). Рʹӧһʹе пироз ԛәԝат дьда Паԝлос, ԝәки әԝ һьн бьхәбьтә һьн жи хьзмәтийа хԝә бинә сери.

4. Ль гора 2 Корьнтʹи 12:7б-9, чь чәтьнайа Паԝлос һәбу?

4 Бьхунә 2 Корьнтʹи 12:7б, жь спартьне, * у рʹезед 8-9. Чахе ԝан рʹезада Паԝлос гот, ԝәки бәдәна ԝида стьру һәйә, әԝи бь ԝе йәке чь дьхԝәст бьгота? Һәрге бәдәна ԝәда стьру һәбуйа, ԝәйе ешәкә мәзьн бькʹьшанда. Ләма Паԝлос дьгот, ԝәки чәтьнайикә ԝийә ӧса һәбу, кӧ еш ԝирʹа дьани. Әԝи әв чәтьнайи нав кьр ча «мьлйакʹәтәки Шәйтʹан» йе кӧ ԝи дьда «бәр кʹӧлма». Дьбәкә мәʹнийа проблемед ԝи рʹастә-рʹаст Шәйтʹан йан щьнед ԝи нибун, демәк ча бежи ԝана хԝәха әԝ стьру нәдькьрьнә бәдәна ԝи. Ле гава ԝана тәнгасийа Паԝлос дитьн, ча бежи әв «стьру» дьһа кʹур дькьрьнә бәдәна Паԝлос, сәва еша ԝи зедә кьн. Ле Паԝлос чь кьр?

5. Йаһоԝа ча щаба дӧайед Паԝлос да?

5 Пешийе Паԝлос дьхԝәст, ԝәки Йаһоԝа әԝи «стьруйи» дәрхә. Әԝ дьбежә: «Мьн се щара һиви жь Хӧдан [Йаһоԝа] кьр, кӧ ве йәке жь мьн дур хә». Рʹаст ә Паԝлос дӧа дькьр, ле йәкә стьру диса жи бәдәна ԝида ма. Гәло әԝ йәк те һʹәсабе, кӧ Йаһоԝа щаба дӧайед Паԝлос нәда? На! Әԝи щаба ԝи да. Рʹаст ә Йаһоԝа ԝи жь проблеме хьлаз нәкьр, ле әԝи ԛәԝат да Паԝлос, ԝәки тәйах кә. Йаһоԝа гот: «Ԛәԝата мьн сьстийада мийасәр дьбә» (2 Корн. 12:8, 9). Пе аликʹарийа Хԝәде, Паԝлос шабун у дьлрʹьһʹәти ӧнда нәкьр (Фили. 4:4-7).

6. а) Йаһоԝа ча дькарә щаба дӧайед тә бьдә? б) Кʹижан созед жь рʹезед кӧ абзаседа һәнә, ԛәԝате дьдьнә ԝә?

6 Мина Паԝлос, тә ԛә лавайа Йаһоԝа кьрийә, ԝәки әԝ тә жь чәтьнайе хьлаз кә? Һәрге тә гәләк дӧа дькьр, ле йәкә проблема тә диса жи ма, йан жи һәла һе дьһа хьраб бу, дьбәкә тӧ фькьрийи, ԝәки Йаһоԝа жь тә рʹази нинә. Һәрге ӧса нә, мәсәла Паԝлос бинә бира хԝә. Чаԝа кӧ Йаһоԝа щаба дӧайед ԝи да, Әԝ ԝе әʹсә щаба дӧайе тә жи бьдә. Йаһоԝа дьбәкә тә жь ве проблеме хьлаз нәкә, ле бь сайа рʹӧһʹе пироз, ԝе ԛәԝате бьдә тә сәва тәмиш ки (Зәб. 61:3, 4). Тӧ дьбәкә «ледайи-кʹәти» би жи, ле Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар тә нәһелә (2 Корн. 4:8, 9; Фили. 4:13).

РʹӦҺʹЕ ПИРОЗ АЛИ МӘ ДЬКӘ БӘРДӘԜАМ КЬН ЙАҺОԜАРʹА ХЬЗМӘТ КЬН

7-8. а) Чьда рʹӧһʹе пироз мина ба йә? б) Пәтрус ча һʹӧкӧме рʹӧһʹе пироз шьровәкьр?

7 Рʹӧһʹе пироз диса чь щурʹәйи али мә дькә? Әм дькарьн рʹӧһʹе пироз бәрамбәри ба бькьн. Мәсәлә, гәми бь сайа ба кӧ алийе рʹастда те, дькарә сьламәт бьгьһижә щийе хԝә, һәла һе жи һәрге бәʹреда фьртонә рʹабуйә. Мина ве йәке, рʹӧһʹе пироз жи дькарә али мә бькә, ԝәки тәнгасийада жи бәрдәԝам кьн, һʹәта дьнйа тʹәзә Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн.

8 Пәтрус мәʹсигьр бу, у әԝи гәләк тьшт заньбу дәрһәԛа рʹеԝитийа бәʹреда. Ләма әʹщебмайи нинә, кӧ Пәтрус дәрһәԛа һʹӧкӧме рʹӧһʹе пироз гьлики ӧса да хәбате, кʹижан кӧ ча те кʹьфше гьредайи йә тʹәви рʹеԝитийа сәр бәʹре. Әԝи ньвиси: «Тʹӧ пʹехәмбәрти бь хԝәстьна дьле мәрьва нәһатийә дайине, ле мәрьва бь рʹебәрийа рʹӧһʹе пироз жь Хԝәдеда хәбәр данә». Хәбәра Йунани кӧ һатийә ԝәлгәрʹандьне ча «рʹебәри», рʹастә-рʹаст те һʹәсабе «пәй һәрʹьн» (2 Пәт. 1:21).

9. Пәтрус чь дьхԝәст бьдә фәʹмкьрьне чахе хәбәра «рʹебәри» да хәбате?

9 Чахе Пәтрус да хәбате хәбәра «рʹебәри», әԝи чь дьхԝәст бь ԝи гьли бежә? Әԝ гьлийе Йунани ӧса жи ньвискʹаре Кʹаред Шандийа Луԛа да хәбате, чахе дәрһәԛа гәмийе гот, кʹижан кӧ жь ба һатә «ажотьне» (Кʹар. Шанд. 27:15). Ләма жи чахе Пәтрус ньвиси, кӧ ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз бь «рʹебәрийа» рʹӧһʹе пироз дьньвисин, ль гора готьна зандарәки, әԝи гьлики ӧса да хәбате, кӧ гьредайи йә тʹәви ажотьна гәмийа. Пәтрус ча бежи гот, ԝәки чаԝа гәми пе рʹебәрийа ба дьчә сәва бьгьһижә щи, ӧса жи пʹехәмбәр у ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз пе рʹебәрийа рʹӧһʹе пироз дьчун, сәва шьхӧле хԝә хьлаз кьн. Әԝи зандари гот: «Әԝ ньвискʹар ча бежи мина гәмийед пе бабьркед вәкьри бун». Йаһоԝа «ба», демәк рʹӧһʹе хԝәйи пироз дьда ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз, у әԝана пәй рʹебәрийа рʹӧһʹе пироз дьчун.

ГАВА 1: Һәр гав шьхӧле Йаһоԝада хирәт бьн

ГАВА 2: Бь тʹәмами чьԛас дькарьн нава ԝан шьхӧлада бьн (Бьньһерʹә абзаса 11) *

10-11. Кʹижан дӧ гав әм гәрәке бькьн, сәва баԝәр бьн кӧ рʹӧһʹе пироз рʹебәрийе мә дькә? Мәсәле биньн.

10 Һәмьки иро Йаһоԝа рʹӧһʹе хԝәйи пироз надә хәбате, ԝәки кʹьтебед Кʹьтеба Пироз бьньвисьн. Ле әԝ һʹәта ньһа пе рʹӧһʹе хԝәйи пироз рʹебәрийа хьзмәткʹаред хԝә дькә. Бәле, Йаһоԝа рʹӧһʹе хԝәйи пироз дьдә мә. Ле әм ча дькарьн баԝәр бьн, ԝәки рʹӧһʹе пироз рʹебәрийе мә дькә? Әм гәрәке алийе хԝәда тьштәки бькьн. Ле чь?

11 Ԝәрә дәрһәԛа ве мәсәле шеԝьр кьн. Һәрге гәмиван дьхԝазә, ԝәки ба али ԝи бькә, әԝ гәрәке дӧ тьшта бькә. Йа пешьн ба кʹи алива те, әԝ гәрәке ԛәйька хԝә ԝи алива бажо. Һәрге гәмиван сәр щийе сәкьнандьна ԛәйька бьсәнә, у ԛәйьке нәбә нав бәʹре, ба ԝе ԛәйьке нәжо. Йа дӧда, жерʹа лазьм ә чьԛас дькарә бабьрка һьлкʹьшинә у вәкә. Фәʹмдари йә, кӧ һәрге ба һәбә жи, ԛәйьк тʹәне ԝе һьнге һәрʹә, һәрге ба бабьрка хә. Мина ве йәке, әм жи дькарьн бәрдәԝам кьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн тʹәне һьнге, һәрге аликʹарийа рʹӧһʹе пироз бьстиньн. Ле сәва кӧ рʹӧһʹе пироз бьстиньн, мәрʹа лазьм ә дӧ гава бькьн. Йа пешьн, әм гәрәке хԝә рʹийа рʹӧһʹе пироз бьгьрьн, бь ве йәке кӧ ԝан шьхӧла бькьн, кʹижана кӧ әԝ рʹебәрийе дьдә мә кӧ әм бькьн. Йа дӧда, әм гәрәке «бабьркед хԝә һьлкʹьшиньн», демәк чьԛас дькарьн бь тʹәмами нава ԝан шьхӧлада бьн (Зәб. 119:32). Чахе әм ԝан гава бькьн, рʹӧһʹе пироз ԝе мә пʹелара дәрбаз кә, демәк мьԛабьлибун у тәнгасийарʹа, у ԝе ԛәԝате бьдә мә кӧ бь амьни Хԝәдерʹа хьзмәт кьн һʹәта бьгьһижьнә дьнйа тʹәзә.

12. Әме ньһа дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

12 Мә шеԝьр кьр, кӧ рʹӧһʹе пироз ча дӧ тьштада али мә дькә. Демәк рʹӧһʹе пироз ԛәԝате дьдә мә у али мә дькә ԝәки тәнгасийада амьн бьминьн. Рʹӧһʹе пироз ӧса жи мә пешда дьбә у али мә дькә, сәва әм рʹийа жийина һʹәта-һʹәтайеда бьминьн. Ле ньһа әме чар тьшта шеԝьр кьн, кʹижан кӧ әм гәрәке бькьн, сәва жь рʹӧһʹе пироз бь тʹәмами кʹаре бьстиньн.

ЧАԜА БЬ ТʹӘМАМИ ЖЬ РʹӦҺʹЕ ПИРОЗ КʹАРЕ БЬСТИНЬН

13. Ль гора 2 Тимотʹейо 3:16, 17, Хәбәра Хԝәде ча дькарә сәр мә һʹӧкӧм кә, ле әм алийе хԝәда гәрәке чь бькьн?

13 Йа пешьн, Хәбәра Хԝәде леколин бькьн. (Бьхунә 2 Тимотʹейо 3:16, 17.) Хԝәде бь сайа рʹӧһʹе хԝә, фькьред хԝә кьрә һʹьше ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз. Чахе әм Кʹьтеба Пироз дьхуньн у сәр дьфькьрьн, ширәтед Хԝәде дькʹәвьн һʹьш у дьле мә. Әԝ ширәт у фькьред Йаһоԝа мә һелан дькьн әʹмьре хԝәда гӧһастьна бькьн, сәва дьле ԝи ша кьн (Ибрн. 4:12). Ле сәва әм бь тʹәмами жь рʹӧһʹе пироз кʹаре бьстиньн, әм гәрәке ԝәʹдә башԛә кьн сәва һәр гав Кʹьтеба Пироз леколин бькьн у кʹур бьфькьрьн сәр чь жи дьхуньн. Паше ида Хәбәра Хԝәде ԝе сәр хәбәрдан у кьред мә һʹӧкӧм кә.

14. а) Чьрʹа әм дькарьн бежьн, ԝәки сәр щьвата әм рʹӧһʹе пироз дьстиньн? б) Чаԝа әм дькарьн пе «бабьркед вәкьри» бенә сәр щьвата?

14 Йа дӧда, тʹәви хушк-бьра тʹәвайи тʹоп бьн сәва Хԝәде бьһʹәбиньн (Зәб. 22:22). Бь симболик бежьн, щьватед мә әԝ һәнә әԝ щи, кʹидәре кӧ «ба те». Демәк рʹӧһʹе Йаһоԝа сәр щьвата йә (Әʹйан. 2:29). Чьрʹа әм дькарьн ве йәке бежьн? Чьмки чахе әм тʹәви хушк-бьра тʹоп дьбьн, әм бона рʹӧһʹе пироз дӧа дькьн, кʹьламед рʹӧһʹани кӧ сәр һʹиме Хәбәра Хԝәде нә, дьстьрен, у жь бьред кӧ пе рʹӧһʹе пироз тенә кʹьфшкьрьне, ширәт у рʹебәрийед жь Кʹьтеба Пироз дьбьһен. Рʹӧһʹе пироз ӧса жи али хушка дькә, кӧ хԝә һазьр кьн у щьватеда пе дәрсед кӧ ԝанрʹа дькʹәвьн, дәркʹәвьн. Ле сәва бь тʹәмами әм жь рʹӧһʹе пироз кʹаре бьстиньн, әм гәрәке хԝә бона щьвата һазьр кьн. Ԝи щурʹәйи әм ча бежи пе «бабьркед вәкьри» тенә сәр щьвата.

15. Чаԝа ԝәʹде хьзмәтийе рʹӧһʹе пироз али мә дькә?

15 Йа сьсийа, хьзмәт кьн. Чахе әм ԝәʹде хьзмәтийе у һинкьрьна мәрьва Кʹьтеба Пироз дьдьнә хәбате, әм дьһельн, ԝәки рʹӧһʹе пироз али мә бькә (Рʹом. 15:18, 19). Сәва әм жь рʹӧһʹе Хԝәдейи пироз кʹаре бьстиньн, әм гәрәке һәр гав хьзмәт кьн, у чьԛас дькарьн Кʹьтеба Пироз бьдьнә хәбате. Гавәк кӧ ча әм дькарьн хьзмәтийа хԝәда хәбәрдана тʹәви мәрьва баш кьн, әԝ ә кӧ жь «Бәрнама Щьвине: Мина Иса Мәсиһ Бьжин у Хьзмәт кьн» щурʹед бәлакьрьна мьзгинийе бьдьнә хәбате.

16. Сәва рʹӧһʹе пироз бьстиньн, щурʹе рʹастә-рʹаст кʹижан ә?

16 Йа чара, Йаһоԝарʹа дӧа бькьн (Мәт. 7:7-11; Луԛа 11:13). Сәва рʹӧһʹе пироз бьстиньн, рʹийа фәрз әԝ ә, кӧ рʹастә-рʹаст жь Йаһоԝа бьхԝазьн. Тʹӧ тьшт нькарә рʹе бьгьрә кӧ дӧайед мә нәгьһижьнә Йаһоԝа йан жи әм рʹӧһʹе пироз нәстиньн, нә кәла у һәла һе нә жи Шәйтʹан (Аԛуб 1:17). Ле әм ча гәрәке бона рʹӧһʹе пироз дӧа бькьн, сәва бь тʹәмами жь ԝи кʹаре бьстиньн? Сәва щаба ве пьрсе пебьһʹәсьн, ԝәрә әм мәсәләке шеԝьр кьн, кʹижан кӧ тʹәне кʹьтеба Луԛада ньвисар ә. *

ТʹЬМЕ ДӦА БЬКЬН

17. Жь мәсәла Иса кӧ Луԛа 11:5-9, 13-да ньвисар  ә, әм чь дәрсе хԝәрʹа һин дьбьн?

17 Бьхунә Луԛа 11:5-9, 13. Әԝ мәсәла Иса дьдә кʹьфше, ԝәки ча әм гәрәке бона рʹӧһʹе пироз дӧа бькьн. Ве мәсәледа, мерьк «бона беарзийа» хԝә әԝ станд, чь кӧ жерʹа лазьм бу. Әԝ нәдьтьрсийа кӧ жь һәвале хԝә аликʹарийе бьхԝазә, һәла һе ниве шәве жи. Ле ча Иса әԝ мәсәлә бона дӧа да хәбате? Әԝи гот: «Бьхԝазьн һуне бьстиньн, бьгәрʹьн һуне бьбиньн, дәри хьн ԝе бәр ԝә вәбә». Демәк, әм чь дәрсе хԝәрʹа һин дьбьн? Сәва әм жь рʹӧһʹе пироз аликʹарийе бьстиньн, әм гәрәке һәр гав беарзи, демәк бь хирәт дӧа бькьн.

18. Ль гора мәсәла Иса, чьрʹа әм дькарьн дӧдьли нәбьн, ԝәки Йаһоԝа ԝе рʹӧһʹе хԝәйи пироз бьдә мә?

18 Мәсәла Иса ӧса жи али мә дькә, ԝәки фәʹм кьн кӧ чьрʹа Йаһоԝа ԝе рʹӧһʹе пироз бьдә мә. Мәсәледа мерьк дьхԝәст меване хԝәрʹа ԛәнщийе бькә. Әԝи дьхԝәст меване хԝә тʹер кә, кʹижан кӧ ниве шәве һатьбу, ле малда хԝарьн тʹӧнә бу. Иса гот ԝәки щинаре ԝи нан да ԝи, чьмки әԝи бәрдәԝам дькьр жь ԝи һиви кә. Ле бь ве йәке Иса чь дьхԝәст һин кьра? Әԝи дьхԝәст һин кьра кӧ һәрге мәрьве гӧнәкʹар һазьр ә али щинаре хԝә бькә жь бо беарзийа ԝи, ле илаһи Баве мәйи әʹзмана кӧ ԛәнщ ә, ԝе чьԛас зедә али ԝан бькә, йед кӧ тʹьме рʹӧһʹе пироз жь ԝи һиви дькьн! Ләма жи әм чахе дӧа дькьн дькарьн дӧдьли нәбьн, кӧ Йаһоԝа ԝе әʹсә хԝәстьна мә бинә сери у рʹӧһʹе пироз бьдә мә (Зәб. 10:17; 66:19).

19. Чьрʹа әм гәрәке дӧдьли нәбьн, ԝәки әме һʹәта хьлазийе сәбьр кьн?

19 Әм дькарьн дӧдьли нәбьн, ԝәки Шәйтʹан чь жи бькә, йәкә әԝ ԝе нькарьбә мә бьшкенә. Ле чьрʹа? Чьмки рʹӧһʹе пироз дӧ тьштада али мә дькә. Йа пешьн, әԝ ԛәԝате дьдә мә, кʹижан кӧ мәрʹа лазьм ә ԝәки ԝәʹде щерʹьбандьна амьн бьминьн. Йа дӧда, әԝ ԛәԝат «бабьркед мә тʹьжә дькә», кӧ али мә дькә хьзмәтийа хԝә Йаһоԝарʹа бәрдәԝам кьн, һʹәта әм бьгьһижьнә дьнйа тʹәзә. Ԝәрә әм нете хԝәрʹа дайньн, ԝәки алийе хԝәда һәр тьшти бькьн, сәва бь тʹәмами кʹаре бьстиньн жь аликʹарийа рʹӧһʹе пироз!

КʹЬЛАМА 41 Баво, Дӧайе Мьн Бьбьһе

^ абз. 5 Ве готареда ԝе бе шьровәкьрьне, кӧ ча рʹӧһʹе Хԝәдейи пироз дькарә али мә бькә бәр чәтьнайа тәйах кьн. Ԝе ӧса жи бе шьровәкьрьне, әм чь дькарьн бькьн, сәва бь тʹәмами жь рʹӧһʹе пироз кʹаре бьстиньн.

^ абз. 4 2 Корьнтʹи 12:7б, ДТʹ: «Бәдәнеда, мьнрʹа стьруйәк һатә дайине, мьлйакʹәтәки Шәйтʹан кӧ мьн дьдә бәр кʹӧлма, сәва әз ԛӧрʹә нәбьм».

^ абз. 16 Жь ньвискʹаред Мьзгинийе, Луԛа һе зедә дина мә дьдә сәр ве йәке, кӧ дӧа чьԛас фәрз бу бона Иса (Луԛа 3:21; 5:16; 6:12; 9:18, 28, 29; 18:1; 22:41, 44).

^ абз. 60 ШЬРОВӘКЬРЬНА ШЬКЛА: ГАВА 1: Хушк у бьрак дькʹәвьнә Ода Щьвате. Әԝана тʹәви хушк-бьра тʹоп дьбьн сәр щьвате, кʹидәре рʹӧһʹе Йаһоԝа йә. ГАВА 2: Әԝана бона щьвате һазьр ьн у щаба хԝә дьдьн. Дькʹәвә нава ԝан дӧ гава ӧса жи шьхӧлед майин, кӧ ве готареда һатьнә готьне: демәк, леколинкьрьна Хәбәра Хԝәде, хьзмәти, у дӧакьрьн Йаһоԝарʹа.