1-2. Eeghe kụ iḍighi kụ ekpẹ bọ ni dị aKristẹn komoọgh ḍiḅeeraạn okị esi aḍinyạ phọ aLeviticus?

OTELHEDOM mọ aPọl aghiọm olhoghi oḍoọgh oyaghirị phọ odị Timoti mọ “[Enhaạn] kụ iphum ghan we mọ ogẹ oomo phọ ipẹ edi bọ siphẹ aḍinyạ iigbia phọ.” (2 Tim. 3:16) Kụ ipẹ phọ eḅaramaạm aani ni ḍinyạ phọ aLeviticus. Nạ amiịn aani ika ḍinyạ phọ aLeviticus? Abuniin otue ni osighẹ idiphọ aḍinyạ aBaibul dị ephạm sikoọl iilhogh dị i/moọgh mun maạr oḍighinhom ḍio arodon, kuolọ abugey aKristẹn u/sighẹ aani idiphọ.

² Ugẹ ḍinyạ phọ aLeviticus esi 3,500 asiạ epẹ omhạn, ghalhamọ r’iduọn phọ ni, aZihova aako ni aseere ilọ “otughemiọm ghan ayira.” (Rom. 15:4) Loor esi dị aḍinyạ phọ aLeviticus ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh onhaghanhạn iitughiạn ḅilhẹ r’olhoghoma phọ aZihova ilọ iniin araraạr, esi iduọn phọ, ekpẹ ni dị yira komoọgh ghan ikpukpụ ooḅeghiọn ghan. Okạr agey, Ibadị araraạr edi ni dị yira kotue otuughạ siẹn aḍinyạ phọ aḍiẹn Enhaạn kụ aphum bọ mọ ogẹ phọ. Uguạ ooḅeghiọn inya inẹ ophogh.

3. Eeghe kụ iḍighi kụ ophinyọn ghan bọ rikiạ Riiḍio Otuạn Iiḅereghị Orọl Okoọny phọ?

³ Eḅẹl iyaạr otuughạ: Ewạ mọ yira omhoọgh kuuḅi aghisigh aZihova pidị odị asighẹ aani rikiạ phọ ayira. Torobọ alhạ, mem Ariiḍio Otuạn Iiḅereghị Orọl Okoọny phọ, eelhe phọ Izrạl uukpomoghan ghan ni kụ osighẹ inhạm ophinyonhọm rikiạ. Arikiạ phọ ipẹ phọ ilhoghonhaạn ghan ḍighaạgh ootughianhạm awe phọ Izrạl mọ ewạ ni dị kootol ikarạph phọ abidị! Kuolọ tutụ opinyọn rikiạ phọ kasighẹ iḅaạl ekiạ phọ aḍighom siphẹ Ephạn phọ ḍio phọ aḍiphẹ phọ, odị kapụr aḍighi enhọn iyaạr, iyaạr dị emhạn maạr epu osạr ikarạph eelhe phọ owilhenhaạn.

4. Odaphạn Leviticus 16:12, 13, eeghe iyaạr kụ edị opinyọn rikiạ phọ kaḍighi siphẹ eḅẹl amem mọ odị kaḍigh bọ Ephạn phọ, Riiḍio Otuạn Iiḅereghị Orọl Okoọny phọ? (Miịn afoto oḅẹl opoḍi phọ.)

 ⁴ Bạl Leviticus 16:12, 13. Ogbiran ilọ ipẹ emite ghan bọ Riiḍio Otuạn Iiḅereghị Orọl Okoọny phọ: Opinyọn rikiạ phọ kaḍigh siphẹ ogbogo otu iiḅereghị phọ. Ephẹn kụ eḅẹl amem dị opinyọn rikiạ phọ kaḍigh Ephạn phọ, esi iraạr phọ amem mọ odị amhoọgh bọ oḍigh isiphẹ phọ ḍio phọ aḍiphẹ phọ. Ḍiniin aḍighaạgh, odị aphamhạm ghan iyaạr dị olhọgh insẹns, kụ ḍieriphọ aḍighaạgh phọ, odị apamhạm iyaạr agol dị olhọgh iiḅu aniạn. Kụ odị rosi siphẹ okpọ bọ ukpe phọ aakpereghiom bọ eḍighom Ephạn phọ kụ ameerạ. R’olhọgh eegu, odị aḍigh siphẹ Ephạn phọ kụ ameerạ ghisigh igbe iyọ phọ. Eten omaaniọm, odị ameerạ okaraghị aghisigh aZihova Enhaạn phọ! Opinyọn rikiạ phọ roḍigh Ephạn phọ omhadạn, kụ odị amiigha loor asighẹ insẹns phọ aakuom iiḅu aniạn phọ reda bọ, bịn oomo osoph phọ amiigh ophur imạ eḍu. * Onyebeel roten, kụ odị aḅilhẹ apạm iḅaạl inhạm mọ kopighironhọm bọ ekiạ ootolhom ikarạph phọ aḅilhẹ aḍighom siphẹ Ephạn phọ. Lọgh elhegh siẹn phọ, mọ opinyọn rikiạ phọ aphụr asụ insẹns phọ kụ agbi bọ oḍighom iḅaạl ootolhom ikarạph phọ.

5. Yira otuughạ eeghe esi eten phọ epẹ oḍighinhom ghan bọ insẹns phọ Riiḍio Otuạn Iiḅereghị Orọl Okoọny phọ?

⁵ Eeghe kụ edị yira otuughạ esi ipẹ oḍighinhom ghan bọ insẹns phọ Riiḍio Otuạn Iiḅereghị Orọl Okoọny phọ? ABaibul phọ amạ ni amiteom mọ iiḅereghị phọ ipẹ aZihova ranaghạn ghan bọ ekịgh insẹns. (Ps. 141:2; Ogan. 5:8) Legheri mọ r’oboom olhọgh eegu kụ edị ogbogh opinyọn rikiạ phọ asuọm ghan bọ insẹns phọ ghisigh aZihova. Iniin phọ kẹn ni kụ edị ewạ dị yira kooḅereghiọm ghan r’olhọgh eegu, mem dị yira rooḅereghị aZihova. Yira olọgh ni nyodị eegu agey. Yira okạr kụ rosereghiạn iduọn Olemhiạ oomo aḅirinhi phọ ungọ aani bọ iyira eepoogh oḅaanhaạn ghan oḅilhẹ oḍuraan otuman odị, idiphọ odẹ r’oọny. (Jems. 4:8) Odị usighẹ iyira idiphọ arighirị odị! (Ps. 25:14) Yira okạr kụ omaghamhị maạr eepoogh phọ ephẹn phọ, dị yira r’amem r’amem ko/wạ oḍighi iyaạr dị nyodị i/ḅeeraạn.

6. Yira otuughạ eeghe esi iduọn ogbogh opinyọn rikiạ phọ aphụr ghan bọ asụ insẹns phọ kụ agbi ophinyọn arikiạ phọ?

⁶ Tuutughiạn mọ ogbogh opinyọn rikiạ phọ aphụr ghan asụ insẹns phọ kụ agbi nuụn orue ophinyọn arikiạ phọ. Odị rosụ insẹns phọ, purukụ odị kakuphom owol mọ odị kamoọgh ni kuuḅi aghisigh Enhaạn mem dị odị aphinyọn rikiạ phọ. Iphẹn phọ itughemhị ni iyira iyaạr ilọ aZizọs. Mem mọ aZizọs arọl bọ siẹn ade phọ, iwạ ni mọ odị aḍighi iyaạr dị emhạn maạr iboom—iyaạr dị epu ongọ omhạr awe pelieẹny—kụ odị agbi nuụn osighẹ aghuḍum mọ odị ophighironhọm ekiạ. Eeghe kụ iyaạr phọ epẹ phọ? Esi ophạm aḍimheerạ phọ odị r’oḅạr aZihova, iwạ ni mọ odị aakolhobian eten aghuḍum mọ odị, pidị aZihova asighẹ ekiạ phọ odị, siẹn ade phọ. Pọ kụ eten dị aZizọs kamạ amiteom mọ oḍighi araraạr eten phọ epẹ aZihova rawạ bọ kụ emạ eten aghuḍum. Ḅilhẹ kẹn aZizọs kaḅaalhamhị—obobọ kamạ aḍeenhaan elhiom—itooghị Odẹ phọ odị, obobọ eten itooghị phọ odị.

7. Eeghe kụ iḍighi kụ oomo adọl aghuḍum mọ aZizọs eḅeeraạn bọ aZihova Odẹ phọ odị?

⁷ AZizọs asooromhi ni loor adaphạn ghan siigbu elhiom eḍighinhom iyaạr phọ aZihova, siphẹ oomo adọl aghuḍum mọ odị siẹn ade phọ. Odẹgh ophogh obobọ iiḅaghamhị i/tọl—ghalhamọ r’aḍigbagarạ aḍuugh phọ odị kamugh bọ—dị erue edughe eephuạ phọ odị amhoọgh bọ ogbạ omheremhị elhiom eten itooghị Odẹ phọ odị. (Fil. 2:8) Mem dị odị asoman odẹgh ophogh, aZizọs “aaḅereghị ghan ni alooghị amoghi ghan.” (Hib. 5:7) Iiḅereghị phọ odị iḍuạ siphẹ ekpom mọ odị kụ emite ḅilhẹ ekparamhị ḍiḅeeraạn phọ odị oghiọm aghisigh onhaghanhạn aZihova. Esi aZihova, iiḅereghị phọ aZizọs ighịgh idiphọ emạ eḍu insẹns phọ.  Oomo adọl aghuḍum mọ aZizọs ikạr kụ eḅeeraạn aZihova ḅilhẹ emạ emiteom elhiom itooghị Odẹ phọ odị.

8. Ika kụ idị yira kotue otuughaạny aani dọl aghuḍum mọ aZizọs?

⁸ Yira kotue ni otuughaạny Zizọs esi oḍighi aani oomo ipẹ yira kotue bọ oḅạr ḅilhẹ r’onaghanhạn aZihova kụ ooko iilhogh phọ odị. Mem dị yira osoman odẹgh ophogh, yira ooḅereghị ghan r’oomo ekpom dị aZihova kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh, loor esi dị yira rowạ ghan oḍighi ipẹ eḅeeraạn bọ nyodị. Yira oḍighi iduọn phọ, pọ yira roḍeenhaan ghan mọ yira obakị ni eten itooghị phọ aZihova. Yira omiịn mọ aZihova ka/naghạn iiḅereghị phọ ayira eḍighi maạr dị yira osighẹ loor phọ ayira olhọgh esi oḍighi yogh ghan araraạr dị odị aghel. Toroboiperolbọ, eḍighi maạr dị yira oḍighi raraạr phọ ipẹ eḅeeraạn bọ aZihova, yira kokuphom ni owol mọ iiḅereghị phọ ayira kekịgh aani iḍiphọ emạ eḍu insẹns phọ esi aZihova. Ḅilhẹ kẹn, yira kokuphom owol mọ adọl oḅạr phọ r’onhaghanhạn phọ ayira eḅeeraạn ni Odẹ k’akẹ phọ ayira.—Prov. 27:11.

9. Eeghe kụ iḍighi kụ aweye phọ Izrạl ophighirọn ghan bọ ekiạ eephọ phọ?

⁹ Iyaạr ituughạ dị emhunhenhiom iyạl: Yira rokumu ghan aZihova loor esi dị yira rosereghiạn ghan nyodị. Okạr oghaạph iphẹn phọ, pọ ophụr ooḅeghiọn ilọ ekiạ eephọ phọ aweye phọ Izrạl ophighirọn ghan bọ. * Siphẹ aḍinyạ phọ aLeviticus, yira otuughạ mọ oye olọ Izrạl aphighirọn ghan ekiạ eephọ phọ “idiphọ iyaạr oḍighi oḍeenhaan aḍisẹph.” (Lev. 7:11-13, 16-18) I/ḍighi idị ekpaariọm onyọ Izrạl ophighirọn ghan ekiạ phọ ephẹn phọ, kuolọ odị bịn kụ asopha ghan. Kụ iḍighi kụ, ephẹn phọ ekiạ dị oye aphighirọn ghan dị u/kpaariọm loor esi ephomhoghiạn phọ odị amhoọgh bọ aghị esi Enhaạn phọ,  Zihova. Oye phọ rapighirọn bọ ekiạ phọ, eghun otu phọ odị, ḅilhẹ r’opinyọn rikiạ phọ kụ kobạ enhạm mọ osighẹ bọ ophighironhọm ekiạ phọ. Kuolọ iniin ariisi enhạm mọ osighẹ bọ ophighironhọm ekiạ phọ ungọ ghan ogina aZihova bịn. Ighẹn ariisi?

10. Ika kụ idị ekiạ eephọ phọ oghaạph bọ oghol siẹn Leviticus 3:6, 12, 14-16 itughemhị iyira ilọ iyaạr phọ renyu ghan bọ Zizọs oḍighi ogbi Odẹ phọ odị?

¹⁰ Iyaạr ituughạ dị emhunhenhiom iraạr: Loor idị yira ophomhoghiạn bọ aZihova, yira rongọ ghan nyodị ipẹ ekạr bọ enhighẹ epelheghiom. AZihova asighẹ enhuụm enhạm idiphọ apakirị aloor enhạm mọ dị ekạr emhạn maạr. Odị aḅẹm ni kẹn mọ inhọn ariisi aloor enhạm mọ idiphọ anị phọ emạn maạr agey esi odị. (Bạl Leviticus 3:6, 12, 14-16.) Kụ iḍighi kụ iḅeeraạn ghan agey aZihova mem dị onyọ Izrạl asighẹ iniin ikpanạ ariisi aloor enhạm mọ ḅilhẹ r’enhuụm mọ aphighirohọm ekiạ dị uu/kpaariọm angọ nyodị. Onyọ Izrạl dị aphighirọn ekiạ phọ ephẹn phọ angọ aZihova, raḍeenhaan ghan eephuạ phọ odị amhoọgh bọ ongọ aZihova ipẹ ekạr bọ enhighẹ epelheghiom. Eniin phọ eten phọ, aZizọs eten dị u/kpaariọm angọ ni aZihova ipẹ ekạr bọ enhighẹ epelheghiom esi oḍighi oomo ipẹ odị katue bọ okumu aZihova loor ephomhoghiạn phọ odị amhoọgh bọ aghị esi aZihova. (Jọn 14:31) Esi aZizọs, oḍighi ogbi phọ aZihova kụ iḅeeraạn ghan nyodị oomo amem; odị amhoọgh ephomhoghiạn dị eḍiinyan aghị esi olhogh phọ aZihova. (Ps. 40:8) P’eeghe idị eḅaạl olhoghi aZihova omhiịn dị aZizọs rakumu nyodị eten dị u/kpaariọm!

11. Ika kụ idị arukumuan phọ ayira eghighimaạm rikiạ eephọ phọ, kụ ika kụ idị ipẹ phọ ketue iiḍereghị iyira?

¹¹ Idiphọ ekiạ eephọ phọ, arukumuan phọ yira rongọ bọ aZihova dị iyira u/kpaariọm, reḍeenhaan ghan ipẹ yira olhoghoma bọ ilọ aZihova. Yira rongọ ghan aZihova ipẹ ekạr bọ enhighẹ epelheghiom, loor esi dị yira opomhoghiạn nyodị r’oomo ekpom ayira. P’eeghe idị reḅaạl ghan olhoghi aZihova omhiịn dị ariisi erubal awe rokumu nyodị eten dị u/kpaariọm, loor ephomhoghiạn phọ bidị omhoọgh bọ oghị esi odị! Eḍighi ni iyaạr iidereghị olhegheri mọ aZihova ramiịn ghan ni kaḅilhẹ amhaghamhị maạr ipẹ yira roḍighi bọ ḅilhẹ r’iyaạr phọ yira otụ bọ kụ roḍighi. Esi omaạm, eḍighi maạr dị nạ ra/tue ghan mun kaḍighi ipẹ nạ aḍighi ghan bọ mem dị eten, loor esi aḍikpọ, legheri mọ aZihova anaghanhạn ni. Eeni nạ aloghoma mọ ipẹ nạ rangọ bọ aZihova i/manhạm, kuolọ lọgh elhegh mọ aZihova amiịn ni ephomhoghiạn phọ nạ amhoọgh bọ kụ enyu bọ nyinhạ oḍighi ephurukpu phọ ipẹ nạ katue bọ. Olhoghi odị aḅaạl li osighẹ ipẹ enhighẹ bọ epelheghiom nạ katue bọ angọ nyodị.

12. Eten phọ epẹ aZihova asighẹ ghan bọ rikiạ eephọ iḍiodi phọ ingọ iyira eeghe oḍuomolhoghi?

¹² Yira otuughạ eeghe esi arikiạ eephọ phọ ophinyọn ghan bọ iḍiodi phọ? Idiphọ aniạn phọ elhe ghan bọ ikpanạ ariisi enhạm mọ, amughị phọ anyeenhe ghan bọ epẹ anyụ phọ kụ aZihova asighẹ ghan bọ ni. Pọ legheri mọ, aZihova kaḅaạl li olhoghi osighẹ aani arukumuan phọ anạ mem dị nạ aḍighinhom r’oomo olhoghi ḅilhẹ r’oseere olhoghi. (Kọl. 3:23) Gbiom olhoghi idị odị ayịgh kụ raphogh nyinhạ. Odị amiịn ikuph phọ nạ alhọgh bọ siphẹ arukumuan phọ odị, idiphọ aruphua dị emhoọgh agey maạr oḍighinhom dị odị ka/tue abulha k’agee-pọ, mughumọ ebụgh obobọ i/bụgh.—Mat. 6:20; Hib. 6:10.

13. Odaphạn Leviticus 9:23, 24, ika kụ idị aZihova aḍeenhaan mọ onọ asighẹ ni bumhoom abupinyọn rikiạ phọ omạ bọ?

¹³ Iyaạr ituughạ dị emhunhenhiom inya: AZihova rasẹph ni oḍighom mọ odị siẹn ade phọ. Ooḅeghiọn ipẹ emite bọ lhạ phọ 1512 B.C.E. mem mọ ophighi bọ ogbogo iiḅereghị phọ siphẹ ogbạl Eeḅarạph phọ aSinai. (Ex. 40:17) AMozis kụ aḍighi otolhọm agadạ ḍio phọ olhe bọ eyaạl omaạm Eeron ḅilhẹ r’anmụny phọ odị oḍighi abupinyọn rikiạ. Eelhe phọ Izrạl usoor ri omhiịn dị abupinyọn rikiạ phọ kopighirọn iḅẹl arikiạ inhạm mọ abidị. (Lev. 9:1-5) Ika kụ idị aZihova aḍighi aḍeenhaan mọ onọ asighẹ ni bumhoom abupinyọn rikiạ phọ omạ bọ? Idiphọ Eeron r’aMozis osẹph bọ we phọ, bịn aZihova aḍighi idị aniạn emite bịn elhe ekiạ phọ siphẹ enmeny phọ ḅeẹr emhadạn.—Bạl Leviticus 9:23, 24.

14. Eeghe kụ iḍighi kụ ipẹ aZihova abakị bọ bupinyọn rikiạ phọ k’Eeron emhoọgh bo maạr oḍighinhom esi ayira rodon?

 ¹⁴ Iyaạr aḍiigu phọ emite bọ ḍio phọ omạ bọ bupinyọn rikiạ phọ, imhunhenhi eeghe? Ipẹ kụ idị aZihova asighẹ aḍeenhaan mọ onọ akạr ri abakị Eeron r’anmụny phọ odị, odị masaḅạr bọ oḍighi abupinyọn rikiạ phọ. Mem mọ awe phọ Izrạl okạr bọ omhiinhọm riḍien abidị mọ aZihova abakị ni bupinyọn rikiạ phọ omạ bọ, bidị umhiịn ni mọ ekpẹ ni dị bidị kobakị aani. Ipẹ igbolhomaam aani ni iyira ḍughụm? Ii! Loor esi dị abupinyọn rikiạ phọ orọl ghan bọ epẹ Izrạl uḍighi oogho abugbogh abupinyọn rikiạ dị kotọl ghisigh. AKraist Ogbogh Opinyọn Rikiạ phọ, amoọgh ḍita abupinyọn rikiạ dị omhạn ni 144,000, dị kokumuan r’odị epẹ k’akẹ.—Hib. 4:14; 8:3-5; 10:1.

15-16. Ika kụ idị aZihova maḍeenhaan mọ onọ kụ amạ ni ‘ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi’?

¹⁵ Lhạ phọ 1919, aZizọs amạ ni egu abumor dị osagharạn uwaloor iigbia phọ idiphọ “ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi.” Ebenhẹ phọ opọ phọ kụ aḍiemhiom bọ oḍighi iphelhegbeel phọ aḅilhẹ rangọ ghan budaphạm mọ aKraist “eḍien, mem lọ ekpẹ ongọ.” (Mat. 24:45) Yira omiịn ni egaan, eḍeenhaan dị emạ emiteom mọ aZihova ameeraam ni mọ bidị kụ egu abumor phọ oḍighi bọ ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi ḍughụm?

¹⁶ ASetan r’aḅirinhi phọ odị rakparaghạ ghan oḍighi idị kekparanhaạn ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi oḍighi oḍighi phọ abidị. Etigheri iyạl phọ araaghạm oomo aḅirinhi phọ, igbiphoghọm dị roo/sophion ghan, siḍighi araraạr dị i/mhiigh, ḅilhẹ r’ekeeny ooruẹn, ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi akiọm ni ghisigh ratughemhị ghan budaphạm mọ aZizọs ilọ aZihova siẹn ade phọ. Tuutughiạn ilọ arinyạ phọ r’araraạr phọ ookpomhoghan phọ momiteom bọ rodon oopho bịn, esi arunhụ aḍiaḅạ kirokirọ dị repel li 900! Iphẹn phọ ekạr kụ eḍeenhaan  mọ aZihova akạr kụ rabakị ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi. Oḅilhẹ ooḅeghiọn enhọn eḍeenhaan aḍisẹph phọ aZihova: Oḍighi oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ. Ogbạ agey, mokạr kụ ogbeelhom iiḅi iinhaghạn phọ “oleenye oomo aḅirini phọ.” (Mat. 24:14) Dị iikia i/lo, aZihova raaḅakị ni ḅilhẹ rasẹph ni oḍighom mọ odị rodon.

17. Ika kụ idị yira kotue oḍighi oḍeenhaan mọ yira obakị aani ni ookpomhoghan phọ aZihova asighẹ bọ raḍighinhom?

¹⁷ Yira opuruan siloor ayira mọ, ‘Olhoghi amhị aḅaạl li oḍighom aani oḍighom mọ aZihova ophọn isiẹn ade phọ ḍughụm?’ AZihova mungọ iyira eḍeenhaan dị eghighimaạm niạn phọ eḍuạ bọ k’akẹ eru elhe ekiạ phọ siiḍio phọ aMozis r’Eeron, oḍeenhaan mọ ophọn phọ ookpomhoghan odị ni. Yira omoọgh ni ibadị araraạr otuạn ongọ aḍisẹph Enhaạn. (1 Tẹs. 5:18, 19) Ika kụ idị yira kotue obakị aani ookpomhoghan phọ aZihova rasighẹ bọ kaḍighinhom? Esi odaphạn ghan iiḅakiọm aBaibul phọ rungọ ghan bọ iyira siphẹ arinyạ phọ ayira, ḅilhẹ r’epẹ otu ituughạ phọ, epẹ ookpomhoghan eghir phọ, ḅilhẹ r’epẹ arookpomhoghan eephugh phọ. Oḅarạm isiphẹ, yira kotue kẹn ni oḍeenhaan mọ yira obakị aani ni ookpomhoghan phọ esi ophinom aani ghan abin oḍighi iphelhegbeel phọ ḅilhẹ r’oḍighi itughemhị phọ.—1 Kọr. 15:58.

18. Nạ asopha oḍighi eeghe iyaạr?

¹⁸ Eḍighi idị yira kosopha osighẹ oḍighinhom araraạr ituughạ phọ yira otuughạ bọ siẹn aḍinyạ phọ aLeviticus. Eḍighi idị yira komoọgh aani kuuḅi aghisigh phọ aZihova, pidị odị asighẹ aani rikiạ phọ ayira. Yira okumu aZihova loor esi dị yira rowạ ongọ odị ḍisẹph. Eḍighi idị yira kokiọm ghisigh ongọ ghan aZihova ipẹ ekạr bọ enhighẹ epelheghiom, loor iduọn yira ophomhoghiạn bọ nyodị r’oomo ekpom. Ḅilhẹ kẹn, eḍighi idị yira koḍighi oomo ipẹ yira kotue bọ obakị aani ookpomhoghan phọ aZihova rasẹph bọ ḍio arodon. Yira oḍighi oomo phọ iphẹn phọ, pọ keḍeenhaan ni mọ yira osereghiạn ni eepoogh phọ yira omhoọgh bọ okumu aZihova idiphọ Abugbaanhaạn odị!