1-2. Bõe yĩng tɩ kiris-nebã segd n bao n bãng sẽn be Maan-kʋʋr sebrã pʋgẽ wã?

TƲM-TƲMD a Poll ra yeela bi-bɩɩg a Tɩmote sẽn yaa a zoa wã yaa: “Gʋls-sõamyã tõr yaa Wẽnnaam n vẽneg tɩ b gʋlse, la a yõodã yaa zãms neda.” (2 Tɩm. 3:16) Dẽnd Maan-kʋʋr sebrã me naagame. Y tagsg yaa wãn ne Biiblã seb-kãngã? Tõe tɩ neb kẽer getame tɩ yaa sebr sẽn pid ne noy ka tɛka, la tɩ yaa noy sẽn pa le tar yõod rũndã-rũndã. La kiris-neb hakɩɩkã yẽ pa tagsd woto ye.

² Yaa na maan yʋʋm 3 500 masã la b sẽn gʋls Maan-kʋʋr sebrã. La a Zeova sõngame tɩ sebrã ket hal ne rũndã, “tõnd zãmsg yĩnga.” (Rom. 15:4) Maan-kʋʋr sebrã sõngda tõnd tɩ d bãng a Zeova tagsg yɛl kẽer zugu. Rẽ wã, segdame tɩ d bao n bãng sẽn be be wã. Sɩd me, bũmb wʋsg la seb-kãngã Wẽnnaam sẽn vẽneg tɩ b gʋlsã tõe n sõng-d tɩ d bãnge. D na n goma bũmb a naas bal yelle.

3. Bõe yĩng tɩ yʋʋmd fãa, paasg daarã sã n da ta bɩ Israyɛll nebã kʋʋd maando?

³ D sẽn tõe n bãngã. Pipi: Yaa tɩlɛ tɩ d ta a Zeova yam, t’a yaool n sak bũmb nins d sẽn kõt-a wã. Yʋʋmd fãa, paasg daarã sã n da ta, Israyɛll nebã tigimda taab tɩ b kʋ rũms maand n kõ Wẽnnaam. Maoongã ra tẽegda Israyɛll nebã tɩ yaa tɩlɛ tɩ b paam tɩ b kõ-b b yel-wẽnã sugri. La baraarã, nand tɩ maan-kʋʋdb kãsmã tall zɩɩmã n kẽ zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ, a ra segd n deng maana bũmbu. Bõn-kãng  yõodã yɩɩda nin-buiidã na paam b yel-wẽnã sugrã.

4. Wa b sẽn bilg Maan-kʋʋr 16:12, 13, paasg daarã, maan-kʋʋdb kãsmã sã n kẽ zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ pipi, bõe la a maanda? (Ges-y sebrã pipi neng fotã.)

⁴ Karm-y Maan-kʋʋr 16:12, 13. Mams-y y yamẽ tɩ yaa paasg daarã. Yãmb yasame, tɩ maan-kʋʋdb kãsmã kẽed sɛk-roogẽ wã. A tog n kẽe be naoor a tãab daarã pʋgẽ, la yaa a pipi kõomã la woto. A zãada laag ne a nug a ye, tɩ wisd be be, la a zãad bugum laag sẽn maan ne sãnem ne a nug a to wã, tɩ bug-saal be be. A taa zĩ-sõng sẽn yɩɩdã rignoorẽ wã, n yals fu-lilldgã taoore. Rẽ poore, ne waoogr meng-menga, a kẽe zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ, n yals kãabg-koglgã taoore. Kell n yaa wa a sẽn yas a Zeova taoor bala. A maaga a yĩng masã n pʋdg wisdã bug-saalã zugu, tɩ roogã kell n pid ne yũ-noogo. * Sã n yɩ bilfu, a na n le wa kẽe zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ ne yel-wẽnã sugr maandã zɩɩm. Dẽnd a rengd n yõoga wisdã, n yaool n wa kẽ ne yel-wẽnã sugr maandã zɩɩmã.

5. D sã n tags b sẽn da yõogd wisd paasg daarã, sõngda tõnd tɩ d bãng bõe?

⁵ D sã n tags b sẽn da yõogd wisd paasg daarã, sõngda tõnd tɩ d bãng bõe? Biiblã yetame tɩ wẽn-tũudb hakɩɩkã pʋʋsg yaa wa wisdu. (Yɩɩn. 141:2; Vẽn. 5:8) Tẽeg-y tɩ yaa ne waoogr meng-meng la maan-kʋʋdb kãsmã talld wisdã n kẽ n yals a Zeova taoore. Tõnd me sã n wa pʋʋsd a Zeova, segd n yɩɩ ne waoogr meng-menga. D getame tɩ yĩngr la tẽng Naandã sẽn sak tɩ d tõe n gom ne-a, wa kamb ne b Ba wã yaa zu-zẽkre, hal tɩ noom-d wʋsgo. (Zak 4:8) A sakame tɩ d lebg a zo-rãmba! (Yel. 3:32) Noom-d-la wʋsgo, hal tɩ d pa na n sak n maan bũmb sẽn sãamd a sũur ye.

6. Maan-kʋʋdb kãsmã sẽn da segd n deng n yõog wisdã, n yaool n wa maan maandã sõngda tõnd tɩ d bãng bõe a Zeezi zugu?

⁶ Tẽeg-y tɩ maan-kʋʋdb kãsmã ra segd n deng n yõoga wisdã, n yaool n wa maan maandã. Woto wã, a maana bũmb sẽn kɩt t’a miẽ t’a sã n wa maan maandã n kõ Wẽnnaam, na n taa a yam. Woto wilgda tõnd bõe? A Zeezi sẽn zĩnd tẽng zugã, yɩɩ tɩlɛ t’a reng n maan bũmb sẽn tar yõod wʋsgo, n yaool n na n dɩk a vɩɩmã n kõ tɩ yɩ maoongo. Bõn-kãng yõodã yɩɩda ãdem-biisã na paam fãagrã menga. Yaa bõe la rẽ? Yɩɩ tɩlɛ t’a modg n maan sɩd ne Wẽnnaam, n sak-a a vɩɩmã tõre, n miẽ tɩ rẽ masã, a Zeova na n sak n deega a maoongã. A Zeezi sẽn maan woto wã, a wilgame tɩ ned sã n dat t’a vɩɩm yɩ sõma, a segd n maanda bũmb fãa tɩ zemsd ne a Zeova raabã. Dẽnd a wilga vẽeneg tɩ yaa a Ba wã n sɩd segd n yɩ yĩngr la tẽng Naaba.

7. Bõe yĩng t’a Zeezi sẽn maan bũmb nins a vɩɩmã tõrã yɩ a Ba wã noogo?

⁷ A Zeezi sẽn zĩnd tẽngã zugã, a saka a Zeova a vɩɩmã tõre, n pa tol n bʋdg ye. Baa ne a sẽn paam makr la namsg buud toor-toorã, la baa a sẽn da mi t’a kũumã na n yɩɩ kũ-toaagã, a kell n saka a Ba wã, tɩ wilg tɩ yaa a Ba wã sẽn dɩt a naamã to-to wã bal la sõma n yɩɩda. (Fili. 2:8) Mak-toaag sasa, a Zeezi ra pʋʋsda “ne kelems la nintãm.” (Ebre. 5:7) A sẽn da pelgd a pʋg n pʋʋsdẽ wã wilgdame t’a ra maanda sɩd ne Wẽnnaam. Yaa rẽ me n kõ-a raood t’a kell n sak-a. A Zeova ra getame t’a Zeezi pʋʋsg yaa wa wisd yũ-noogo. A Zeezi sẽn maan  bũmb nins a vɩɩmã tõrã yɩɩ a Ba wã noogo, wilgame me tɩ yaa a Ba wã n sɩd segd n yɩ yĩngr la tẽng Naaba.

8. Wãn to la d tõe n dɩk a Zeezi togs-n-taare?

⁸ Tõnd me sã n maood wa d sẽn tõe fãa, sẽn na yɩl n sak Wẽnnaam la d kell n maan sɩd ne-a d vɩɩmã tõre, d rɩkda a Zeezi togs-n-taare. Makr sasa bɩ d pelg d pʋg n pʋʋs a Zeova n kos a sõngre, d sẽn dat n ta a yamã yĩnga. Woto, d wilgdame tɩ d sak n deegame tɩ yaa a Zeova sẽn dɩt a naamã to-to wã la sõma. D miime tɩ d sã n maand bũmb nins a Zeova sẽn gɩdgã, a pa na n sak n deeg d pʋʋsg ye. La d sã n maand bũmb nins a sẽn nongã, d tõe n kɩsa sɩd tɩ d sã n pelg d pʋg n pʋʋs-a, yaa wa wisd yũ-noogo. D tõe n basa d yam me tɩ d sẽn sakd d saasẽ Ba wã, la d maand sɩd ne-a wã noom-a lame.—Yel. 27:11.

9. Bõe yĩng la Israyɛll nebã sẽn da maand zems-n-taar maandã?

⁹ D sẽn tõe n bãngã. Yiibu: D tũuda a Zeova, d sẽn nong-a la d rat n pʋʋs-a barkã yĩnga. Sẽn na yɩl n wʋm rẽ võor sõma, d gom zems-n-taar maandã Israyɛll nebã sẽn da maandã yelle. * Maan-kʋʋr sebrã wilgdame tɩ Israyɛll ned ra tõe n maana zems-n-taar maoongo, Wẽnnaam “bark pʋʋsg” yĩnga. (Maan. 7:11-13, 16-18) Maoong a woto pa tɩlɛ ye. Yaa a soab n maand ne yamleoogo. A soabã n yãkd a yam n na n maan maoongã, a sẽn nong a Zeova sẽn yaa a Wẽnnaamã yĩnga. Maoongã sã n  maane, sẽn wa-a ne rũngã, a zakã rãmba, n paas maan-kʋʋdbã n wãbd nemdã. La rũngã zĩis kẽer ra yaa a Zeova a ye tãa la b kõta. Yaa a zĩ-bʋse?

10. Maan-kʋʋr 3:6, 12, 14-16 gomda zems-n-taar maandã yelle. Wãn to la rẽ wilgd tõnd bũmb ning sẽn kɩt t’a Zeezi ra maand a Ba wã raabã?

¹⁰ D sẽn tõe n bãngã. Tãabo: Tõnd sẽn nong a Zeova wã, d kõt-a-la d sẽn tar tɩ yaa sõma n yɩɩdã. Rũng maoong pʋgẽ, a Zeova ra getame tɩ sẽn yaa sõma n tɩ yɩɩd rũngã pʋgẽ yaa a kaamã. A ra yeelame me tɩ rũngã yiimã ne a sãoorã yaa sõma wʋsgo. (Karm-y Maan-kʋʋr 3:6, 12, 14-16) Rẽ n so tɩ Israyɛll ned sã n da maan maoong ne yamleoogo, n kõ a Zeova yiimã ne sãoorã la kaamã, tolg n nooma a Zeova wʋsgo. Israyɛll ned sã n da maan maoong a woto buudã, wilgdame t’a kõo a Zeova a sẽn tar tɩ yaa sõma n yɩɩdã. A Zeezi me sẽn tũ a Zeova ne a sũur fãa nonglem yĩngã, yaa wa a sẽn kõ-a a sẽn da tar tɩ yaa sõma n yɩɩdã ne yamleoogo. (Zã 14:31) Wẽnnaam raabã maaneg ra kõta a Zeezi sũ-noogo, bala a ra nonga Wẽnnaam tõodã ne a sũur fãa. (Yɩɩn. 40:9) Hakɩɩka, a Zeova sũur da nooma wʋsgo, a sẽn da ne t’a Zeezi tũud-a-la ne yamleoog woto wã.

11. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ d sẽn maand a Zeova raabã, yaa wa d sẽn kõt-a zems-n-taar maando? Wãn to la rẽ belsd tõndo, n kengd d raoodo?

¹¹ Tõnd me sẽn maand a Zeova raabã ne yamleoogã, yaa wa d sẽn kõt-a zems-n-taar maando, bala wilgda a Zeova tõnd sẽn nong-a to-to wã. D kõt-a-la d sẽn tar tɩ yaa sõma n yɩɩdã. Rẽ me, yaa d sẽn nong-a ne d sũur fãa wã yĩnga. Hakɩɩka, a Zeova sũur tog n nooma wʋsgo, a sẽn ne tɩ neb milyõ-rãmb n yãk yam n tũud-a, b sẽn nong-a ne b sũur fãa, la b nong a noyã yĩngã. D sã n tẽegdẽ tɩ pa tõnd sẽn maandã bal la a Zeova geta, la t’a mii bũmb ning me sẽn kɩt tɩ d maand rẽ wã, tõe n bels-d lame la keng d raoodo. Wala makre, y sã n kʋʋlame, n pa le tõe n maan bũmb kẽer wa y sẽn datã, bas-y y yam t’a Zeova zʋʋg n geta y modgrã. Tõe tɩ y tagsdame tɩ y sẽn maandã paoodame, la a Zeova nee y sẽn nong-a ne y sũur fãa, tɩ rẽ kɩt tɩ y maand y sẽn tõe wã. Y sẽn kõt-a y sẽn tõe wã, a maanda sũ-noog ne rẽ.

12. Zems-n-taar maandã ra nooma a Zeova wʋsgo. Wãn to la rẽ kengd tõnd raoodo?

¹² Zems-n-taar maandã sõngda tõnd tɩ d bãng bõe? Bugmã sã n dɩt yiimã ne sãoorã la kaamã, bug-zõosã zẽkdame, t’a Zeova sũur noomẽ. Rẽ wã, kɩs-y sɩd t’a Zeova sũur yaa noogo, yãmb sẽn tũud-a ne y sũur fãa ne yamleoogã. (Kol. 3:23) Mams-y y yamẽ t’a geta yãmba, n yõgemded a noor ne-yã. Y sẽn maandã yaa wʋsg tɩ paoodame me, a nee y sẽn modgd to-to n tũud-a y sẽn nong-a wã yĩngã, tɩ noom-a, hal t’a na n tẽegd rẽ wakat sẽn kõn sa.—Mat. 6:20; Ebre. 6:10.

13. Sã n yaa ne Maan-kʋʋr 9:23, 24, bõe la a Zeova maan n wilg t’a sũur nooma ne maan-kʋʋrã a sẽn luglã?

¹³ D sẽn tõe n bãngã. Naase: A Zeova ningda a siglgã babg ning sẽn be tẽng zugã barka. D gom bũmb sẽn maan yʋʋmd 1512 sẽn deng a Zeezi rogmã, b sẽn wa n tilg sɛk-roogã Sinayi tãngã pendẽ wã. (Yik. 40:17) A Moyiiz n lʋɩ taoor tɩ b tigim nin-buiidã, t’a Zeova na n yãk a Aarõ ne a kom-dibli wã tɩ b lebg maan-kʋʋdba. Baraarã la b maan rũms maand pipi, tɩ Israyɛll nebã maan kaseto. (Maan. 9:1-5) Bõe la a Zeova maan n wilg t’a sũur nooma ne maan-kʋʋrã a sẽn luglã? A Aarõ ne a  Moyiiz sẽn wa n ningd nin-buiidã barkã, a Zeova kɩtame tɩ bugum yi yĩngr n dɩ maoongã sẽn da be tẽn-kugrã zugã zãnga.—Karm-y Maan-kʋʋr 9:23, 24.

14. A Zeova sẽn da kɩt tɩ b lugl maan-kʋʋrã yõod yaa bõe ne tõnd rũndã-rũndã?

¹⁴ Bõe yĩng t’a Zeova maan yel-solemd a woto maan-kʋʋrã luglg sasa? A Zeova sẽn maanã wilga vẽeneg t’a sũur nooma ne a Aarõ la a roogã rãmb a sẽn bobl maan-kʋʋrã, la t’a na n teel-b lame. Israyɛll nebã sẽn yã rẽ wã, na n kɩtame tɩ bãmb me teel maan-kʋʋdbã ne b sũy fãa. Rẽ tara yõod ne tõnd bɩ? N-ye! B sẽn lugl maan-kʋʋrã ra bilgda bũmb sẽn da nan wate. Yaa maan-kʋʋr sõmblem sẽn yɩɩd pĩnd soabã hal zĩig sẽn zãre. Kiristã n lebg maan-kʋʋdb kãsmã, tɩ neb 144 000 na n naag-a n yɩ maan-kʋʋdb la nanambse, n dɩ naam ne-a saasẽ.—Ebre. 4:14; 8:3-5; 10:1.

15-16. Bõe la a Zeova maan-yã, tɩ yaa kaset t’a sũur nooma ne “tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã?”

¹⁵ Yʋʋmd 1919 wã, a Zeezi yãka kiris-neb a wãn sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebo, n bool-b tɩ “tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yam.” Bãmb n lʋɩt taoor n get koe-moonegã yelle, la kiris-nebã fãa yelle, tɩ b paamd “rɩɩb wakat sẽn zemse.” (Mat. 24:45) Rẽ yĩnga, y nee kaset sẽn wilgd vẽeneg tɩ Wẽnnaam sũur nooma ne tʋm-tʋmdã bɩ?

¹⁶ A Sʋɩtãan ne a dũniyã maanda b sẽn tõe fãa, n dat tɩ tʋm-tʋmdã tʋʋmdã yɩ toogo, wall pʋd n sãam zãnga. Sã n da pa ne a Zeova sõngre, tʋm-tʋmdã tʋʋmd ra kõn tõog ye. Baa ne dũni gill zab a yiibã, ligdã zu-loeesã, b sẽn namsd Wẽnnaam nin-buiidã la b wẽgd-bã, tʋm-tʋmd sẽn tũud  sɩdã ket n getame, tɩ kiris-neb hakɩɩkã sẽn be dũniyã gill zugã paamd sẽn yaa tɩlɛ b tẽebã kengr yĩngã. Tags-y n ges-y bũmb nins fãa d sẽn paamdã! Rẽ me, yaa ne buud-goam 900 la zaka. Sẽn paase, pa yaood ligd ye. Woto wilgda vẽeneg t’a Zeova teenda tʋm-tʋmdã. Koe-moonegã me yaa kaset t’a Zeova teend-b lame. Sɩd-sɩdã, koɛɛgã moonda “dũniyã tɛk fãa.” (Mat. 24:14) Vẽenega, a Zeova wilgda a siglgã sore, la a ningd-a barka!

17. Wãn to la d tõe n wilg tɩ d teenda a Zeova siglgã?

¹⁷ Yɩta sõma tɩ d sok d meng yaa: ‘M sũur nooma m sẽn paam n be a Zeova siglgã pʋgẽ wã bɩ?’ Bũmb nins sẽn kõt kaset t’a Zeova sũur nooma ne tʋm-tʋmdã yaa vẽenega, wa bugmã a sẽn kɩt tɩ rɩ maoongã a Moyiiz ne a Aarõ rãmb wakatẽ wã. Hakɩɩka, d tara bʋʋm n na n maan sũ-noog d sẽn paam n be a Zeova siglgã pʋgẽ wã. (1 Tes. 5:18) La wãn to la d tõe n wilg tɩ d teenda siglgã? D tũud Biiblã sagls nins siglgã sẽn kõt tõnd ne tigissã maasem, tigis-kãsemsã la bũmb nins fãa b sẽn yiisdã maasmã. Ad bũmb a to d sẽn tõe n maane: D naagd n moond koɛɛgã la d zãmsd nebã Biiblã, wa d sẽn tõe fãa.—1 Kor. 15:58.

18. Bõe la y rat ne y sũur fãa n maane?

¹⁸ Bɩ d ned kam fãa tũ bũmb nins Maan-kʋʋr sebrã sẽn sõng tõnd tɩ d bãngã. La bɩ a Zeova sũur sɩd yɩ noog ne maand nins d sẽn kõt-a wã. D kell n tũ a Zeova, d sẽn dat n pʋʋs-a barkã yĩnga. D ket n kõt-a tõnd sẽn tar tɩ yaa sõma n yɩɩdã, d sẽn nong-a ne d sũur fãa yĩnga. D teel a siglgã a sẽn ningd barkã, ne d sũy fãa. D sã n maan woto fãa, d wilgda a Zeova tɩ d sũur yaa noog wʋsgo, d sẽn paam n yaa a Kaset soaba, n maand a raabã!