Langsung ke konten

Langsung ke daftar isi

PĚNGANGĚNDUNGANG 47

Tatěntiro Botonge Kaěndungang i Kitẹ bọu Bukẹ̌ Imamat

Tatěntiro Botonge Kaěndungang i Kitẹ bọu Bukẹ̌ Imamat

”Kěbị lohong Binohẹ Susi asal᷊e bọu Mawu kụ piạ gunane.”​—2 TIM. 3:16.

KAKANTARỊ 98 Binohẹ Susi—Asal᷊e bọu Mawu

TINJAUAN *

1-2. Kawe nụe tau Kristen harusẹ̌ mapulu měngěndung bukẹ̌ Imamat?

RASUL PAULUS něgělị laingatẹ̌ su hapịe mangudạ, i Timotius, ”Kěbị lohong Binohẹ Susi asal᷊e bọu Mawu kụ piạ gunane.” (2 Tim. 3:16) Sěmbaụ bọu lawọ bageang Binohẹ Susi ene kai bukẹ̌ Imamat. Tumuhụ si kau, kerea bukẹ̌ ini? Piạ u nẹ̌pěndang bukẹ̌ ini lohone kětạeng manga atorang seng tawe mapakẹ orasẹ̌ ini. Katewe, tau Kristen tawe nẹ̌tiněna kerene.

2 Bukẹ̌ Imamat niwohẹ 3.500 su taunge tamai. Katewe, Yehuwa němala bukẹ̌ ene tatapẹ̌ ene sarang orasẹ̌ ini ”gunang měněntiro si kitẹ”. (Rm. 15:4) Bukẹ̌ ini makatul᷊ung si kitẹ makaěna kerea tiněna dingangu pěndang i Yehuwa soal u sěmbaụ hal᷊ẹ̌. Hakị u ene, i kitẹ harusẹ̌ mapulu měngěndung bukẹ̌ ini. Sěběnarẹ̌e, piạ lawọ tatěntiro botonge kaěndungang i kitẹ bọu bukẹ̌ Imamat. Mahịe měngěndung ěpạ tatěntiro bọu bukẹ̌ ene.

CARANE MAKAL᷊UASẸ̌ SI YEHUWA

3. Kawe nụe harusẹ̌ piạ sasěmbah binatang su Ěllong Pẹ̌darame?

3 Tatěntiro humotong: I kitẹ harusẹ̌ makal᷊uasẹ̌ naung i Yehuwa tadeạu sasěmbang i kitẹ tarimakeng’E. Sabang taung su Ěllong Pẹ̌darame, tau Israel mẹ̌tampung, kụ imang mawantugẹ̌ sarung měgělị sasěmbah binatang. Manga sasěmbah ene makakoạ tau Israel mẹ̌tahěndung i sire harusẹ̌ ipakawurěsi bọu dosa. Katewe, těntal᷊ang imang mawantugẹ̌ bědang tawe nẹ̌bawa dahang binatang sarang Ruang Sěbạe Masusi su ěllo ene, humotong i sie harusẹ̌ měkoạ tugasẹ̌ bal᷊inẹ. Ene kai sěmbaụ tugasẹ̌ limembong penting sul᷊ungu měngampung dosang bangsa Israel.

(Pěmanda paragraf 4) *

4. Kere nilahẹ su Imamat 16:12, 13, apa nikoạu imang mawantugẹ̌ su tempo humotong i sie simuẹ̌ su Ruang Sěbạe Masusi? (Pěmanda gambarẹ̌ sampul.)

4 Basa Imamat 16:12, 13. Pẹ̌tiněna apa nariadi su Ěllong Pẹ̌darame: Imang mawantugẹ̌ simuẹ̌ su tabernakel. Ini kahumotongange bọu tělung sul᷊ẹ i sie harusẹ̌ sumuẹ̌ su Ruang Sěbạe Masusi su ěllo ene. Su limane sěmběka, i sie měněngal᷊ẹ̌ tampạu dupa, kụ su limane sěmběka, i sie měněngal᷊ẹ̌ tampạu tětuhẹ̌ bọu wul᷊aeng kụ napenẹu tětuhẹ̌ bědang piạ putunge. I sie naědung kadodọ su těngong hordeng něnutu sasuẹ̌kang sarang Ruang Sěbạe Masusi. I sie maadatẹ̌ simuẹ̌ su Ruang Sěbạe Masusi kụ dimarisị su těngong tabut pẹ̌dariandi. I sie mẹ̌sul᷊ungu simuẹ̌ nẹ̌těngong Mawu Yehuwa. Bọu ene, i sie nẹ̌taho dupa masusi su tětuhẹ̌, kụ ruangan ene napenẹu daruru mawěngi-wěngi. * Samurine, i sie saụ sumuẹ̌ su Ruang Sěbạe Masusi apidu mẹ̌bawa dahang sasěmbah gunang měngampung dosa. Pěmanda, i sie něnutung dupa kal᷊imona těntal᷊ang bědang tawe nẹ̌bawa daha gunang měngampung dosa.

5. Apa kaěndungang i kitẹ soal u měpakẹ dupa su Ěllong Pẹ̌darame?

5 Apa wotonge kaěndungang i kitẹ soal u měpakẹ dupa su Ěllong Pẹ̌darame? Alkitapẹ̌ naul᷊ị daroang manga ělang i Yehuwa masatia ene mẹ̌sul᷊ungu dupa. (Mz. 141:2; Why. 5:8) Pẹ̌tahěndung, imang mawantugẹ̌ sěbạe maadatẹ̌ nẹ̌bawa dupa sarang těngong Yehuwa. Kerene lai, su tempong mẹ̌doa si Yehuwa, i kitẹ lai harusẹ̌ sěbạe maadatẹ̌. I kitẹ sěbạe makitarimakasẹ ual᷊ingu Měndariadi alam semesta němala si kitẹ mẹ̌těngong i Sie dingangu mẹ̌těngkarani si Sie, kere anạ dingangi papạe. (Yak. 4:8) I Sie mapulu i kitẹ makoạ hapị’E! (Mz. 25:14) I kitẹ sěbạe měngẹ̌ngarěga hak istimewa ini, hakị u ene i kitẹ madiri makasusah naung’E.

6. Apa kaěndungang i kitẹ soal u imang mawantugẹ̌ něnutung dupa těntal᷊ang bědang tawe něgělị sasěmbah?

6 Pẹ̌tahěndung, imang mawantugẹ̌ harusẹ̌ měnutung dupa těntal᷊ang bědang tawe něgělị sasěmbah. Mạeng měkoạ ene, i sie masingkạ Mawu sarung mal᷊uasẹ̌ su tempong i sie měgělị sasěmbah. Apa wotonge kaěndungang i kitẹ? Su tempong su dunia, Yesus harusẹ̌ měkoạ hal᷊ẹ̌ sěbạe penting kal᷊imona těntal᷊ang bědang tawe něgělị pěbawiahe gunang makoạ sasěmbah. Hal᷊ẹ̌ ene limembong penting sul᷊ungu měgělị watangenge gunang měnal᷊amatẹ̌ taumata. Apa ene? I sie harusẹ̌ masatia tumuhụ si Yehuwa su kanandụu pěbawiahe su dunia tadeạu Yehuwa měnarimạ sasěmbah sarung gělịkange. Mạeng měkoạ ene, Yesus sarung měnodẹ tumol᷊e standar i Yehuwa ene kai dal᷊engu wiahẹ̌ kapaelange. Yesus lai měnodẹ i Amang’E piạ hakẹ̌e mẹ̌parenta kụ carane i Sie mẹ̌parenta ene maadilẹ̌.

7. Kawe nụe dal᷊engu pěbawiahi Yesus nakal᷊uasẹ̌ si Amange?

7 Su kanandụu pěbawiahe su dunia, Yesus sěbạe matuhụ si Yehuwa. Maning piạ sasal᷊ukạ arau nasigěsạ, dingangu masingkạ i sie sarung matědụ-tědụ su tempong pateng, i sie tatapẹ̌ mapulu měnodẹ cara i Amange mẹ̌parenta ene kai kapaelange. (Flp. 2:8) Su tempong timatěngo manga sasal᷊ukạ ene, Yesus nẹ̌doa dingangu ”tingihẹ̌ maihạ lai sasangị”. (Ibr. 5:7) Daroane bọu naung něnodẹ i sie masatia si Yehuwa, kụ ene nakakoạ si sie mapulu limembong tumuhụ. Su těngong Yehuwa, daroang i Yesus ene mẹ̌sul᷊ungu dupa mawěngi. Dal᷊engu pěbawiahi Yesus sěbạe nakal᷊uasẹ̌ si Amange dingangu napakal᷊ahẹ i Amange piạ hakẹ̌e mẹ̌parenta.

8. Kerea i kitẹ botonge mẹ̌těno dal᷊engu wiahi Yesus?

8 I kitẹ botonge mẹ̌těno si Yesus mạeng i kitẹ měkoạ kapaelange gunang tumuhụ si Yehuwa dingangu masatia si Sie. Su tempong nakahombang sasal᷊ukạ, i kitẹ mẹ̌doa dingangu kaguwạu naung gunang makitul᷊ung si Yehuwa ual᷊ingu i kitẹ mapulu makal᷊uasẹ̌ si Sie. I kitẹ masingkạ Yehuwa tawe měnarimạ daroang i kitẹ mạeng i kitẹ měkoạ apa ikẹ̌kawěngsing’E. Katewe, mạeng měbiahẹ̌ tumuhụ standar i Yehuwa, i kitẹ botonge mangimang daroang i kitẹ bọu dal᷊ungu naung ene mẹ̌sul᷊ungu darurung dupa mawěngi su těngong Yehuwa. Kụ, i kitẹ botonge mangimang katatuhụ dingangu kasasatiang i kitẹ makal᷊uasẹ̌ si Amang i kitẹ su sorga.​—Amsal 27:11.

I KITẸ MẸ̌TAHAMAWU SI YEHUWA UAL᷊INGU MAKĚNDAGẸ̌ DINGANGU MAKITARIMAKASẸ SI SIE

(Pěmanda paragraf 9) *

9. Kawe nụe tau Israel měgělị sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị?

9 Tatěntiro karuane: I kitẹ mẹ̌tahamawu si Yehuwa ual᷊ingu makitarimakasẹ si Sie. I kitẹ sarung měngěndung tatěntiro ene su tempong měngěndung soal u sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị gẹ̌gělịkangu tau Israel. * Su bukẹ̌ Imamat, i kitẹ něngěndung tau Israel botonge měgělị sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị gunang ”měnodẹ tatarimakasẹ”. (Im. 7:11-13, 16-18) Tau Israel měgělị sasěmbah ene, bal᷊inẹ ual᷊ingu si sire piạ, katewe ual᷊ingu i sire mapulu měgělị. I sire mapulu měgělị ene ual᷊ingu makěndagẹ̌ su Mawu Yehuwa. Tau něgělị sasěmbah, kěluargane, dingangu manga imang sarung kumaěng gěsing binatang seng nikoạ sasěmbah. Katewe, piram baụ bageang bọu binatang ene haeng gunang Yehuwa. Bageang sude?

(Pěmanda paragraf 10) *

10. Kerea sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị nilahẹ su Imamat 3:6, 12, 14-16 mẹ̌sul᷊ung dingangu pelayanan i Yesus si Yehuwa?

10 Tatěntiro katělune: Ual᷊ingu kakěndagẹ̌, i kitẹ měgělị kapaelange si Yehuwa. Su těngong Yehuwa, tawạu binatang ene kai bageang kapaelange. I Sie lai naul᷊ị piram baụ bageang bọu binatang, kere ginjal, ene lai maarěga. (Basa Imamat 3:6, 12, 14-16.) Hakị u ene, Yehuwa mal᷊uasẹ̌ su tempong tau Israel měgělị manga bageang ene dingangu tawạu binatang ene si Sie. Tau Israel apang něgělị sasěmbah ene něnodẹ i sie mapulu měgělị kapaelange su Mawu. Kerene lai, Yesus mapulu měgělị kapaelange si Yehuwa su tempong i sie nẹ̌tahamawu si Yehuwa dingangu kaguwạu naung ual᷊ingu makěndagẹ̌ si Sie. (Yoh. 14:31) Si Yesus, měkoạ kapulung Mawu ene makal᷊uasẹ̌. I sie sěbạe makěndagẹ̌ su hukungu Mawu. (Mz. 40:8) Yehuwa tantu sěbạe mal᷊uasẹ̌ nakasilo Yesus rela nẹ̌tahamawu si Sie!

Kakěndagẹ̌ si Yehuwa makakoạ si kitẹ měgělị kapaelange si Sie (Pěmanda paragraf 11-12) *

11. Kerea pelayanan i kitẹ mẹ̌sul᷊ungu sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị, kụ kerea ene makahiborẹ̌ si kitẹ?

11 Mẹ̌sul᷊ungu sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị, pelayanan i kitẹ si Yehuwa něnodẹ kerea pěndang i kitẹ si Sie. I kitẹ měgělị kapaelange si Sie ual᷊ingu i kitẹ makěndagẹ̌ si Sie dingangu kaguwạu naung. Yehuwa tantu sěbạe mal᷊uasẹ̌ nakasilo jutane manga ělang’E nẹ̌tahamawu si Sie ual᷊ingu makěndagẹ̌ si Sie dingangu makěndagẹ̌ su atorang’E! I kitẹ mahiborẹ̌ mạeng mẹ̌tahěndung Yehuwa měmẹ̌manda dingangu měngẹ̌ngarěga, bal᷊inẹ kětạeng apa nikoạ i kitẹ katewe lai alasang i kitẹ někoạ ene. Contone, mạeng i kau seng maghurang kụ tawe makakoạ mal᷊awọ kere ikẹ̌kapulunu, pangimangke Yehuwa makaěna kurangu. Aramanung i kau nẹ̌pěndang tawe makakoạ mal᷊awọ gunang Yehuwa, katewe i Sie masingkạ i kau někoạ apa wotonge ikakoạu ual᷊ingu makěndagẹ̌ si Sie. I Sie mal᷊uasẹ̌ měnarimạ apang kapaelange botonge gělịkangu.

12. Kerea pěndang i Yehuwa soal u sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị, kụ kerea ene nakatoghasẹ̌ si kitẹ?

12 Apa kaěndungang i kitẹ bọu sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị? Su tempong putung něnutung manga bageang kapaelange bọu binatang, tipune naawị kụ Yehuwa mal᷊uasẹ̌. Hakị u ene, pangimangke Yehuwa lai mal᷊uasẹ̌ si kau su tempong i kau mapulu měkoạ kapaelange gunang mẹ̌tahamawu si Sie. (Kol. 3:23) Pẹ̌tiněna i Sie lụhěming si kau. Tawẹ soale i kau někoạ mal᷊awọ arau sěbạe mahal᷊i gunang Yehuwa, apa nikoạu ene sěbạe maarěga si Sie, kụ i sie sarung mẹ̌tahěndung ene sarang karěngụe.​—Mat. 6:20; Ibr. 6:10.

YEHUWA NĚNGAL᷊AMATẸ̌ ORGANISASI-NE

13. Tumuhụ Imamat 9:23, 24, kerea Yehuwa něnodẹ i Sie mal᷊uasẹ̌ su manga imang buhudeng nihengkẹ ene?

13 Tatěntiro kaěpạe: Yehuwa něngal᷊amatẹ̌ bageang bọu organisasi-Ne su dunia. Pẹ̌tiněna apa nariadi su taung 1512 SM su tempong tabernakel nirarisị su wědạu Wul᷊udu Sinai. (Kel. 40:17) Musa někoạ upacara gunang měhengkẹ si Harun dingangu manga anạe makoạ imang. Tau Israel nẹ̌tampung gunang měmanda manga imang měgělị sasěmbah binatang humotong gělịkang i sire. (Im. 9:1-5) Kerea Yehuwa něnodẹ i Sie mal᷊uasẹ̌ su manga imang buhudeng nihengkẹ ene? Su tempong i Harun dingangi Musa něngal᷊amatẹ̌ bangsa ene, Yehuwa napakarěntang putung gunang měnutung sasěmbah su wowong mezbah.​—Basa Imamat 9:23, 24.

14. Kawe nụe dukungan i Yehuwa su manga imang su Israel penting gunang ěndungang i kitẹ?

14 Su tempong napakarěntang putung, apa nitodẹ i Yehuwa? Yehuwa něnodẹ i Sie mendukung si Harun dingangu manga anạe apang nipile nakoạ imang. Su tempong tau Israel nakasilo bukti mal᷊ahẹ Yehuwa mendukung manga imang ene, i sire nakaěna i sire harusẹ̌ lai mendukung manga imang ene. Apa peristiwa ene piạ sěmpụe dingangi kitẹ? Iya! Manga imang ene kai sasihing manga imang limembong gěguwạ. Yesus kai Imang Mawantugẹ̌ limembong gěguwạ, kụ piạ 144.000 taumata sarung melayani ringange su sorga.​—Ibr. 4:14; 8:3-5; 10:1.

Yehuwa něngal᷊amatẹ̌ dingangu něngahạ organisasi-Ne. I kitẹ mendukung organisasi ene dingangu kaguwạu naung (Pěmanda paragraf 15-17) *

15-16. Kerea Yehuwa něnodẹ i Sie mendukung ”ělang masatia dingangu matahuěna”?

15 Su taung 1919, Yesus němile kelompok kadodọ taumata apang nilanisẹ̌ gunang makoạ ”ělang masatia dingangu matahuěna”. Ělang ene masatia něngahạ hal᷊ẹ̌ měnginjilẹ̌ dingangu něnadia ”kaěng nẹ̌tatahino su tempone” gunang tumatol᷊eng i Kristus. (Mat. 24:45) Apa i kitẹ nakasilo bukti mal᷊ahẹ Mawu mendukung ělang masatia dingangu matahuěna?

16 Setang dingangu tumatol᷊ene nẹ̌tawakal᷊i mapakaědo hal᷊ẹ̌ kẹ̌koatengu ělang masatia. Manga tawẹ apa tul᷊umang i Yehuwa, hal᷊ẹ̌ ene tawe makoạ. Maning piạ darua perang dunia dingangu krisis ekonomi su patikụ dunia, lai manga ělang i Yehuwa dẹ̌darihang, ělang masatia dingangu matahuěna turusẹ̌ něnadia kaěng rohani gunang tumatol᷊eng i Kristus su dunia. Kěnang pẹ̌tiněna, kaěng rohani seng nisadia orasẹ̌ ini sěbạe mal᷊awọ-l᷊awọ. Publikasi seng nasadia su nal᷊iu wọu 900 bawera, kụ kěbị ene tawẹ bawaehe! Ini kai bukti mal᷊ahẹ Mawu mendukung ělang masatia. Bukti wal᷊inẹ Yehuwa něngal᷊amatẹ̌ ene kai hal᷊ẹ̌ měnginjilẹ̌ kẹ̌koateng i kitẹ. Habarẹ̌ mapia seng kahěngang-hěngang nihabarẹ̌ ”su patikụ dunia”. (Mat. 24:14) Nal᷊ahẹ, i kitẹ botonge mangimang Yehuwa kahěngang-hěngang něngahạ dingangu něngal᷊amatẹ̌ organisasi-Ne orasẹ̌ ini.

17. Kerea měnodẹ i kitẹ mendukung organisasi nipakẹ i Yehuwa?

17 Kěnang pẹ̌tiněna kakiwal᷊o ini: ’Apa iạ makitarimakasẹ ual᷊ingu seng nakoạ bageang bọu organisasing Yehuwa su dunia?’ Su zaman i Musa, Yehuwa napakarěntang putung bọu langị gunang měnodẹ i Sie mendukung manga imang apang seng nihengkẹ. Orasẹ̌ ini, Yehuwa lai seng něgělị bukti mal᷊ahẹ organisasi ini nipakẹ’E. I kitẹ tantu sěbạe makitarimakasẹ. (1 Tes. 5:18, 19) Kerea i kitẹ botonge mendukung organisasi pẹ̌paketang i Yehuwa? I kitẹ měkoạ ene mạeng tumol᷊e laahạ dasare bọu Alkitapẹ̌ kụ seng nighělị si kitẹ bọu publikasi, pěngangibadang, lai kebaktian. I kitẹ lai botonge měkoạ ene mạeng turusẹ̌ marading měnginjilẹ̌ dingangu měněntiro.​—1 Kor. 15:58.

18. I kitẹ mapulu mẹ̌tawakal᷊i měkoạ apa?

18 Mahịe mẹ̌tawakal᷊i měkoạ apa seng niěndungang i kitẹ bọu bukẹ̌ Imamat. I kitẹ mapulu Yehuwa měnarimạ sasěmbang i kitẹ. I kitẹ mapulu mẹ̌tahamawu si Sie ual᷊ingu i kitẹ makitarimakasẹ si Sie. I kitẹ mapulu turusẹ̌ měgělị kapaelange si Yehuwa ual᷊ingu i kitẹ makěndagẹ̌ si Sie dingangu kaguwạu naung. Kụ, i kitẹ mapulu kahěngang-hěngang mendukung organisasi pẹ̌paketang i Yehuwa orasẹ̌ ini. Su tempong měkoạ kěbị ene, i kitẹ něnodẹ si Yehuwa i kitẹ měngẹ̌ngarěga hak istimewa nakoạ Sahidi-Ne.

KAKANTARỊ 96 Bukẹ̌ u Mawu—Kere Arětạ

^ par. 5 Bukẹ̌ Imamat lohone manga hukung nighělị i Yehuwa su tau Israel su tempong tamai. I kitẹ tau Kristen seng tawe harusẹ̌ tumol᷊e manga hukung ene, katewe i kitẹ botonge měngěndung bọu manga hukung ene. Su pěngangěndungang ini, i kitẹ sarung měngěndung tatěntiro penting bọu bukẹ̌ Imamat.

^ par. 4 Dupa tẹ̌tutungang su tabernakel ene masusi, kụ tau Israel kangerẹ kětạeng měpakẹ ene gunang ibadah si Yehuwa. (Kel. 30:34-38) Tawẹ apa catatan tau Kristen su abad humotong měnẹ̌nutung dupa gunang ibadang i sire.

^ par. 9 Gunang makasingkạ mal᷊awọ soal u sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị, pěmanda Pemahaman Alkitab, Jilid 2, hlm. 501-502.

^ par. 54 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Su Ěllong Pẹ̌darame, imang mawantugẹ̌ su Israel simuẹ̌ su Ruang Sěbạe Masusi dingangu dupa lai tětuhu putung, kụ ruangan ene napenẹu daruru mawěngi-wěngi. Bọu ene, i sie saụ sumuẹ̌ su Ruang Sěbạe Masusi dingangu dahang sasěmbah gunang měngampung dosa.

^ par. 56 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Sěngkatau esẹ Israel něnarakang domba su imang gunang makoạ sasěmbah pẹ̌dal᷊ahapị. Sasěmbah ene něnodẹ tatarimakasẹu kěluargane si Yehuwa.

^ par. 58 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Su pelayanan su dunia, Yesus něnodẹ i sie sěbạe makěndagẹ̌ si Yehuwa su tempong i sie někoạ parentang Mawu dingangu nẹ̌tul᷊ung tumatol᷊ene gunang měkoạ hal᷊ẹ̌ mẹ̌sul᷊ung.

^ par. 60 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Maning badang piạ kurange, sěngkatau saudari maghurang něgělị kapaelange si Yehuwa. I sie něgělị kesaksian něpakẹ suratẹ̌.

^ par. 62 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Su Februari 2019, Saudara Gerrit Lösch, sěngkatau anggota Badan Pimpinan něrilis Alkitapẹ̌ Terjemahan Dunia Baru su werang Jerman. Lawọ penyiar su Jerman, kere darua saudari su gambarẹ̌, sěbạe mal᷊uasẹ̌ něpakẹ Alkitapẹ̌ buhu ene su tempong něnginjilẹ̌.