Skip to content

Skip to table of contents

NDRIMA NYA GIHEVBULO 47

Sihevbudzo hi si manago omu nya libhuku la Levhi

Sihevbudzo hi si manago omu nya libhuku la Levhi

“Milowo yatshavbo nya Guage yi lovidwe khu tshivba ya Nungungulu, yi ngu phasa.” — 2 THIM. 3:16.

NDZIMO 98 Bhibhiliya yi lovidwe khu tshivba ya Nungungulu

ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYI *

1-2. Khu ginani maKristo muhuno ma yedego gu hevbula libhuku la Levhi?

MUPOSTOLI PAWULO dundrugiside pari yaye Thimoti gu khuye “milowo yatshavbo nya Guage yi lovidwe khu tshivba ya Nungungulu, yi ngu phasa.” (2 Thim. 3:16) Isoso si ngu pata ni libhuku la Levhi. Wa gu li wona kharini libhuku leli? Vambe va nga li wona nari libhuku li tadego khu milayo yi gu mba thuma matshiguni yathu, ganiolu, maKristo nya lisine kha ma pimisi kharato.

2 Libhuku la Levhi li lovidwe ndrani nya gipimo nya 3 500 myaga yi vbindridego, ambari ulolo Jehovha a li sayiside kala muhuno gasi “gu khala gihevbudzo gwathu.” (Rom. 15:4) Libhuku la Levhi li ngu hi phasa gu pwisisa edzi Jehovha a pimisago khidzo ni edzi a dzipwago khidzo khu silo nyo khaguri. Khu kharato gu vbwetega hi li hevbula. Khu lisine gu na ni sihevbudzo nya singi ngudzu hi nga si hevbulago libhukuni leli li lovidwego khu tshivba ya Nungungulu. Hongoleni hi ganeya khu 4 nya sihevbudzo soso.

HI NGA TSAKEDWA KHARINI KHU JEHOVHA?

3. Khu ginani mwaga ni mwaga gu nga ba gu ningedwa muphaso khu Litshigu nya Muphaso?

3 Gihevbudzo nyo pheye: Gu vbwetega hi tsakedwa khu Jehovha gasi gu a hakha miningelo mwendro miphaso yathu. Mwaga ni mwaga khu Litshigu nya Muphaso, vaIsrayeli va di gu tshangana gasi gu muphasi nya mhamba a ningeya girengo nya muphaso. Miphaso yoyo yi di gu dundrugisa vaIsrayeli gu khavo va di yede gu handzwa gighoho! Ganiolu, na a si gu yisi novba Wulangani nya Guage Ngudzu khu litshigu lolo, muphasi nya mhamba, gupheya a di yede gu gira wumbe thumo wu nga ba wuri ni lisima ngudzu guvbindra gu divaledwa sighoho sa vaIsrayeli.

(Wona dzindrimana 4) *

4. Kha nga si khumbugidwego omu ga Levhi 16:12, 13, ginani egi muphasi nya khongolo nya mhamba a girago tepo nyo pheye a beyago Wulangani nya Guage Ngudzu khu Litshigu nya Muphaso? (Wona foto yi gomogo avba nya kapa.)

4 Leri Levhi 16:12, 13. Nga dundrugeya khesi si nga ba si girega khu Litshigu nya Muphaso: Muphasi nya khongolo nya mhamba a beya omu nya tabherinakeli. Uye yede gu beya guraru Wulangani nya Guage Ngudzu khu litshigu lolo ni gu eyi tepo nyo pheye a beyago. Limbe libogo pharide gyombo gi tadego khu libani nya gunungele khu limbe pharide givbiselo nya libani nya ndralama gi tadego khu magala ma khondrago. A ema mbeli nya kortina yi fenengedzago mwanya wa Wulangani nya Guage Ngudzu. Khu githawo nya gikhongolo ngudzu, a beya Wulangani nya Guage Ngudzu a ya ema mbeli nya ngasa nya gidzumeledzwano. Khu ndziya nyo fananise uye womo mbeli ga Jehovha Nungungulu! Olu muphasi nya mhamba khu ndziya nya githawo a theya libani lile omu nya magala yale ma khondrago, nyumbani mule gu tala khu gunungeya nyo tshambe. * Khu gu landreya a na beya gambe Wulangani nya Guage Ngudzu ni novba nya sirengo nya muphaso. Wona gu khuwe uye a gu vbisa libani na a si gu ningeyi novba nya muphaso.

5. Ginani hi gi hevbulago avba nya guthumiswe nya libani khu Litshigu nya Muphaso?

5 Ginani hi gi hevbulago khu gu thumiswa nya libani ga Litshigu nya Muphaso? Bhibhiliya yo yeyedza gu khiyo milombelo yi hakhwago nya vakhozeyi nyo tumbege va Jehovha ya gu fana ni libani. (Ndzi. 141:2; Gutu. 5:8) U ngu dundruga gu khuwe muphasi nya khongolo nya mhamba a di gu yisa libani mbeli ga Jehovha khu githawo nya gikhongolo ngudzu. Khu ndziya nyo fane, tepo hi gombeyago ga Jehovha, ha gu gira isoso khu githawo nya gikhongolo ngudzu. Hi ngu bonga ngudzu kholu Muvangi nya ndzadzi ni mafu a hi dzumeleyago gu mu hidzimeleya vbafuvbi nga gyanana gi hidzimeleyago papayi wagyo. (Jak. 4:8) Uye a ngu dzumeya gu khuye hi khala dzipari dzaye! (Ndzi. 25:14) Hi ngu li ninga ngudzu lisima lithomo leli khu kharato kha hi vbweti gu gira ni gevbini gi na gu mu gorosa.

6. Ginani hi gi hevbulago khu gu ba muphasi nya khongolo nya mhamba a pheya khu gu vbisa libani na a si gu ningeyi muphaso?

6 Dundruga gu khuwe muphasi nya khongolo nya mhamba a di yede gu vbisa libani na a si gu ningeyi muphaso. A di gu pheya khu gu vbisa libani gasi gu a tsakedwa khu Jehovha na a si gu ningeyi muphaso. Ginani hi nga gi hevbulago avba nya isoso? Tepo a nga ba a romo mafuni, Jesu giride gilo nya lisima — gilo nya lisima ngudzu guvbindra gu vbulugisa vathu — na a si gu ningeyi womi waye kha nga muphaso. Gilo muni? Uye a di yede gu engisa Jehovha womini waye watshavbo avba mafuni gasi Jehovha a dzumeya muphaso waye. Khu gu gira isoso, Jesu a di hadzi si vega guagani gu khuye gu gira silo khu magirelo ya Jehovha, khiyo ndziya nya yadi nyo vbanye khiyo. Jesu a di hadzi gu seketeya — mwendro gu yeyedza gu khuye mafumelo ya Babe waye khyadi nigu ma lulamide.

7. Khu ginani Jesu a tsakisidego Babe waye womini waye watshavbo mafuni?

7 Ga tepo eyi a vbanyidego mafuni, Jesu engiside Jehovha khu guvbeleya. Ambari olu a emisanidego ni silingo a bwe ati gu khuye a di hadzi gufa khu ndziya nyo vbise ngudzu a di gu dzi emisede gu yeyedza gu khuye mafumelo ya Babe waye khayo nya yadi ga yatshavbo. (Filp. 2:8) Tepo a nga ba a emisana ni silingo, Jesu a di gu gombeya khu “gugaradzega ni gu lila.” (Hebh. 5:7) Milombelo yaye nyo khugeye monyoni yi di gu yeyedza gu khiyo a di gu tumbega ga Jehovha nigu yi mu giride a engedzeya gudziemiseya gu engisa. Ga Jehovha, milombelo ya Jesu yi di gu fana ni gunungeya nyo tshambe nya libani. Womini waye watshavbo mafuni, Jesu tsakiside ni gu emeya Mufumo wa Babe waye.

8. Hi nga yi pimedzeya kharini ndziya eyi Jesu a vbanyidego khiyo?

8 Ethu hi nga pimedzeya Jesu khu gu gira satshavbo hi si kodzago gasi gu engisa ni gu tumbega ga Jehovha. Tepo hi emisanago ni silingo, ha gu gombeya khu monyo watshavbo ga Jehovha hi lomba giphaso gyaye kholu ho vbweta gu mu tsakisa. Ha gu gira isoso, ha gu yeyedza gu khethu hi ngu emeya mafumelo ya Jehovha. Hi ngu dziti gu khethu Jehovha kha na nga engisa milombelo yathu ha gu ba hi gira silo a si nyenyago. Khu kharato, ha gu ba hi vbanya guya khu milayo ya Jehovha, hi nga tiyisega gu khethu milombelo yathu yi khugeyago monyoni yi na fana ni libani nya gu nungeye gwadi ga Jehovha. Nigu hi nga tiyisega gu khethu gutumbega ni guengisa gwathu si ngu tsakisa Babe wathu wa ndzadzini. — Mav. 27:11.

THUMO WATHU WA GU KUTSWA KHU GUBONGA NI LIHALADZO

(Wona dzindrimana 9) *

9. Khu ginani vaIsrayeli va nga ba va ningeya muphaso nyo vbiswe?

9 Gihevbudzo nya wuvili: Ha gu thumeya Jehovha kholu hi ngu mu bonga. Gasi gu tshingisa gwadi isoso, hongoleni hi bhula khu muphaso nya guvbiswe, a gu gimbe gilo gi nga ba giri ni lisima ngudzu avba nya wukhozeyi nya lisine teponi ya vaIsrayeli. * Avba nya libhuku la Levhi ha gu hevbula gu khethu vaIsrayeli va di gu ningeya muphaso nya gu vbiswe kha nga “gubonga.” (Levhi 7:11-13, 16-18) Uye a di gu ningeya muphaso wowu khu gu dzina, nasiri khu gurumedzwa. Khu kharato, uye a di gu gira isoso khu kotani nya olu a nga ba a haladza Nungungulu waye Jehovha. Oyu a nga ba a ningeya muphaso, ndranga yaye gumogo ni muphasi nya mhamba va di gu hodza nyama nya girengo gi phasedwego. Ganiolu sipandre nyo khaguri nya girengo si di gu lumba basi Jehovha. Khu sevbini sipandre sakona?

(Wona dzindrimana 10) *

10. Miphaso nya guvbiswe yi tshamusedwago omu ga Levhi 3:6, 12, 14-16 ya gu fana kharini ni thumo wa Jesu?

10 Gihevbudzo nya wuraru: Khu lihaladzo, ha gu ninga Jehovha silo sathu nya sadi ga satshavbo. Jehovha a di gu wona mafura kha nga gipandre nya gyadi ga satshavbo avba nya girengo. Nigu a di gu khuye sipandre nyo khaguri nya girengo nya nga dzitshwa, si diri ni lisima ngudzu. (Leri Levhi 3:6, 12, 14-16.) Khu kharato Jehovha a di gu tsaka a gu tshuka muIsrayeli a ningeya sipandre soso nya lisima ni mafura khu gudzina gwaye. Vaisrayeli va nga ba va ningeya sipandre soso ga Jehovha va di gu yeyedza gu khavo va di gu vbweta gu mu ninga silo sawe nya sadi ga satshavbo. Khu ndziya nyo fane, Jesu nuye ningide Jehovha silo saye nya sadi ga satshavbo khu gu Mu thumeya khu monyo watshavbo ni lihaladzo. (Joh. 14:31) Jesu a di gu tsaka ngudzu khu gu gira gugola ga Nungungulu, a di gu wu gola ngudzu nayo wa Nungungulu. (Ndzi. 40:8) Jehovha a di gu tsaka ngudzu tepo a nga ba a wona Jesu na gu mu thumeya khu monyo watshavbo!

Lihaladzo khu Jehovha li ngu hi kutsa gu mu ninga silo sathu nya sadi ga satshavbo (Wona dzindrimana 11-12) *

11. Thumo wathu ga Jehovha wa gu fana kharini ni miphaso nya guvbiswe, nigu isoso sa gu thaveleya khu ndziya muni?

11 Gufana ni miphaso yoyo nya guvbiswe, thumo wathu ga Jehovha giyeyedzo nya edzi hi dzipwago khidzo khuye. Ha gu ninga Jehovha silo sathu nya sadi ga satshavbo nigu ha gu gira isoso kholu hi ngu mu haladza. Jehovha a ngu tsaka ngudzu tepo a wonago dzimiliyoni nya sithumi saye na si gu mu thumeya khu lihaladzo si bwe si gola dzindziya dzaye! Si ngu thaveleya guti gu khethu Jehovha a ngu si wona ni gu ninga lisima esi hi si girago ni egi gi hi girago hi gira silo soso. Khu giyeyedzo wa gu ba u dandride khu tanga khavbovbo u si kodzi gambe gu thuma nga edzi u nga ba u dogoreya khidzo, tiyisega gu khuwe Jehovha a ngu si pwisisa. Si nga gira u dzipwa khatshi kha wu ngo kodza gu gireya nya singi Jehovha, ganiolu Jehovha a ngu li wona lihaladzo li gu kutsago gu gira esi u si kodzago. Uye a ngu tsaka khu gu hakha esi nya sadi u si kodzago gu gira.

12. Jehovha a di gu dzipwa kharini khu miphaso nya guvbiswe nigu isoso sa gu hi tiyisa kharini?

12 Ginani hi gi hevbulago khu miphaso nya guvbiswe? Tepo si nga ba si vbiswa sipandre sile nya sadi nya girengo, wutshi wu di gu gweya ndzadzini khavbovbo Jehovha a tsaka. Khu kharato, tiyisega gu khuwe Jehovha a ngu tsaka khuwe tepo u girago satshavbo u si kodzago khu monyo watshavbo gasi gu mu thumeya. (Kol. 3:23) Nga dundrugeya khedzi a tsakago khidzo khuwe. Jehovha a ngu gu wona gudzigaradza gwago thumoni waye, gani u ngu gira nya singi mwendro nya sidugwana, uye a ngu si ninga lisima nigu gima kha na nga si divala. — Mat. 6:20; Hebh. 6:10.

JEHOVHA A NGU KATEGISA HENGELEDZANO YAYE

13. Guya khu Levhi 9:23, 24, Jehovha yeyedzide kharini gu khuye a di gu va tsakeya vaphasi vale nya mhamba nya vaphya?

13 Gihevbudzo nya wuna: Jehovha a ngu kategisa hengeledzano yaye ya mafuni. Nga dundrugeya khesi si giregidego khu 1512 A.E.C., tepo tabherinakeli yi nga emiswa tshinani ga Gigomo gya Sinayi. (Ekiso. 40:17) Mosi thangede gipfhitsha gu emisidwego Aroni ni sanana saye kha nga vaphasi nya mhamba. Vaisrayeli va tshanganide gasi gu wona vaphasi vava nya mhamba na va gu ningeya phaso wavo nyo pheye nya girengo. (Levhi 9:1-5) Jehovha yeyedzide kharini gu khuye a di gu va tsakeya vaphasi vava nya mhamba nya vaphya? Tepo Mosi ni Aroni va nga ba va kategisa vathu, Jehovha a di resa nilo khu ndzadzini wu ta vbisa muphaso watshavbo wu nga ba wu romo vbagiluvelotuno. — Leri Levhi 9:23, 24.

14. Khu ginani gu tsakeya ga Jehovha Aroni ni sanana saye kha nga vaphasi nya mhamba gu gu ni lisima gwathu muhuno?

14 Nilo wu ngata khu ndzadzini wu di gu yeyedza ginani? Jehovha rumede nilo khu ndzadzini gasi gu yeyedza gu khuye a di gu tsakeya ni gu seketeya Aroni ni sanana saye ava Uye a nga ba a va hathide gasi gu khala vaphasi nya mhamba. Tepo vaIsrayeli va nga wona giyeyedzo gyogyo guagani gi nga yeyedza gu khigyo Jehovha a di gu seketeya vaphasi vava nya mhamba anavo va wonide gu khavo va di yede gu va seketeya. Ina isoso si na ni lisima gwathu? Ina! Kholu vaphasi vovo nya mhamba vo emeya vambe vaphasi nya mhamba nya lisima ngudzu. Kristo, Muphasi nya Khongolo nya Mhamba na ni vaphasi nya mhamba nya dzipfhumu nya 144 000 va na thumago naye ndzadzini. — Hebh. 4:14; 8:3-5; 10:1.

Jehovha a ngu kategisa ni gu thangeya hengeledzano yaye. Hi ngu yi seketeya khu monyo watshavbo (Wona dzindrimana 15-17) *

15-16. Jehovha a gu yeyedza kharini gu khuye a ngu seketeya ‘githumi nya gutumbege ni nya gugengeye’?

15 Khu 1919, Jesu emiside tsawa nya wudugwana nya vandriyathu va todzidwego kha nga ‘githumi nya gutumbege ni nya gugengeye.’ Githumi gyogyo gya gu thangeya thumo nya gutshumayele ni gu ninga valandreyi vaye “guhodza khu gikhati gi vbwetegago.” (Mat. 24:45) Ina hi ngu gu wona guseketeya ga Nungungulu avba nya githumi nya gutumbege ni nya gugengeye?

16 Sathane ni vaphasedzeyi vaye va gu zama gu emisa thumo wu girwago khu githumi nya gutumbege ni nya gugengeye. Nari khatshi githumi gegi gi di si seketedwi khu Jehovha na si si kodzegi gu gira thumo wowu. Ambari olu gu manegidego dzinyimbi dzimbili nya mafu yatshavbo, gutshaniswa nya vathu va Jehovha, gukala nya dzitsapawu mafuni gwatshavbo ni gu tshaniswa nya mba na nandro, githumi nya gutumbege ni nya gugengeye gi ngu simama gu ninga guhodza ga liphuvboni valandreyi va Kristo mafuni. Nga dundrugeya khu guhodza nya gungi ga liphuvboni hi gu manago muhuno, nya mba livba gilo khu malimi ma vbindrago 900! Igyogyo giyeyedzo nyo khigyo Nungungulu a ngu seketeya githumi gyaye. Thumo nya gutshumayele nuwo giyeyedzo nya makategwa ya Jehovha. Mahungu nya yadi ma ngu tshumayedwa kamo “tigoni gwatshavbo.” (Mat. 24:14) Kha si kanakanisi gu khiso Jehovha a ngu thangeya ni gu kategisa hengeledzano yaye muhuno.

17. Hi nga yeyedza kharini gu khethu hi ngu seketeya hengeledzano eyi yi thumiswago khu Jehovha?

17 Gwadi gu hi dzi wudzisa esi: ‘Ina nyi ngu bonga kholu nyi girago gipandre nya hengeledzano ya Jehovha ya mafuni?’ Teponi ya Mosi Jehovha rumede nilo khu ndzadzini gasi gu yeyedza gu khuye a di gu va seketeya vale a va hathidego. Khu ndziya nyo fane, Jehovha a ngu si vega guagani muhuno gu khuye a gu thumisa hengeledzano yaye. Khu lisine hi na ni sighelo nya singi nya gu bonge. (1 Tes. 5:18, 19) Hi nga yeyedza kharini gu khethu hi ngu seketeya hengeledzano eyi Jehovha a yi thumisago? Khu gu landreya sileletelo hi ningwago omu nya mabhuku yathu si seketedwago omu nya Bhibhiliya ni esi hi si manago mitshanganoni nya libandla ni eyi nya yikhongolo. Gimbe gambe hi nga yeyedza gu khethu hi ngu yi seketeya khu gu patega thumoni nya gutshumayele ni gu hevbudza khavba hi si kodzago khavbo. — 1 Kor. 15:58.

18. Ginani u dzi emisedego gu gira?

18 Hongoleni hi dzi emiseya gu thumisa sihevbudzo hi si manidego omu nya libhuku la Levhi. Ho vbweta gu khethu Jehovha a hakha miphaso yathu. Ho thumeya Jehovha kholu hi ngu mu bonga khu satshavbo. Ho simama gu ninga Jehovha silo sathu nya sadi ga satshavbo kholu hi ngu mu haladza khu monyo watshavbo. Nigu ha gu gira satshavbo hi si kodzago gasi gu seketeya hengeledzano eyi a yi kategisago muhuno. Khu gu gira isoso hi na yeyedza Jehovha gu khethu hi ngu ninga lisima lithomo a hi ningidego nya gu mu thumeye kha nga Dzifakazi dzaye!

NDZIMO 96 Bhibhiliya — Thomba hi ningidwego khu Nungungulu

^ ndri. 5 Libhuku la Levhi li na ni milayo eyi Jehovha a ningidego Israyeli wa gale. Kha nga maKristo kha hi fumedwi khu milayo yoyo, ganiolu, iyo yi nga hi phasa kala muhuno. Avba nya ndrima yeyi hi na bhula khu sihevbudzo nya lisima hi nga si hevbulago avba nya libhuku la Levhi.

^ ndri. 4 Libani li nga ba li vbiswa avba nya tabherinakeli li di gu wonwa na li agide, nigu teponi ya Israyeli li di gu thumisedwa basi gu khozeya Jehovha. (Ekiso. 30:34-38) Gu mwalo matimo ma ganeyago khu gu khayo maKristo ya lizana myaga nyo pheye ma vbiside libani kha nga gipandre nya wukhozeyi wawe.

^ ndri. 9 Gasi gu mana mahungu nyo engedzelege maningano ni miphaso nya guvbiswe, wona Estudo Perspicaz das Escrituras vholume 3, Pajina 121.

^ ndri. 54 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Khu Litshigu nya Muphaso, muphasi nya khongolo nya mhamba nya muIsrayeli a beyago Wulangani nya Guage Ngudzu ni libani ni magala ma khondrago gasi gu nyumbani mule gu tala khu gunungeya nyo tshambe. Khu hwane, uye a na beya gambe Wulangani nya Guage Ngudzu ni novba nya muphaso nya sighoho.

^ ndri. 56 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Muisrayeli a ningeyago nvuta nya muphaso nya guvbiswe ga muphasi nya mhamba gasi gu yeyedza gubonga khu ndranga yaye ga Jehovha.

^ ndri. 58 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Tepo a nga ba a romo mafuni, Jesu yeyedzide lihaladzo laye nya likhongolo khu Jehovha khu gu landreya milayo ya Nungungulu ni gu phasa valandreyi vaye gu yi landreya navo.

^ ndri. 60 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Ndriyathu nya nyamayi a girago satshavbo a si kodzago gasi gu thumeya Jehovha khu gu tshumayela khu malangaliya ambari olu a gu ni gigaradzo givilini gwaye.

^ ndri. 62 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Khu Fevereiro nya 2019, ndriyathu Gerrit Lösch givbango nya huwo nya guthangeye a tiviside guduswa nya Tradução do Novo Mundo khu giDzerimani ga tsawa nya vaengiseyi va nga ba va tsakide ngudzu. Muhuno, vahuweleyi va Dzerimani, nya nga vandriyathu vava vavavili va ngu tsaka ngudzu khu gu thumisa Bhibhiliya yeyi nya yiphya thumoni nya gutshumayele.