1. Mɔgɔ caaman be baara jati cogo di?

AW KA mara la, mɔgɔw fanba be baara jati cogo di? Jamana caaman na, mɔgɔw be baara gwɛlɛw kɛ wagatijan kɔnɔ bi ka tɛmɛ sanga ni wagati bɛɛ kan. Minw be baara kɛ kojugu, u tɛ wagati sɔrɔ ka lafiɲɛ, ka to n’u ka denbaya ye ani k’u ka Alako nege wasa (Waaj. 2:23). Faan wɛrɛ fɛ, dɔw t’a fɛ ka baara kɛ fewu ani u be joo di u yɛrɛ ma.​—Talenw 26:13, 14.

2-3. Jehova ni Yezu ka ɲɛyirali b’an dɛmɛ ka mun lo faamu baara koo la?

² Duniɲa kɔnɔ, mɔgɔ caaman be baara kɛ kojugu wala u be salabagatɔya kɛ. Nka, an k’a filɛ Jehova ni Yezu be baara koo jati cogo min na. An b’a lɔn ko baara ka di Jehova ye. Yezu y’o yira ka gwɛ. A ko: “N Faa be baara la halibi, o la, ne fana b’a kɛ.” (Zan 5:17). An ka miiri k’a filɛ Ala ye baaraba min kɛ tuma min na a ye mɛlɛkɛ caamanba dan, ka sankolo ni lolow ani dugukolo dan. Jehova ye fɛɛn ɲuman caaman dan fana dugukolo kan. Tiɲɛn be zaburu sɛbɛbaga fɛ k’a fɔ ko: “Masaba, e ka kɛtaw ka ca kosɔbɛ. E y’u bɛɛ kɛ ni hakilitigiya ye. Dugukolo fanin be i ka danfɛnw na.”​—Zab. 104:24.

³ Yezu b’a Faa ladegi. A Faa ye “sankolo yɛrɛkɛ tuma min na,” a y’a dɛmɛ. A tun be Jehova ka “baaraɲamɔgɔya” la (Talenw 8:27-31). Wagatijan o kɔ, Yezu nana dugukolo kan ani a ye baara kabakoman kɛ. O baara tun be komi dumuni a fɛ ani o tun b’a yira ko Ala lo y’a ci.​—Zan 4:34; 5:36; 14:10.

4. Jehova ni Yezu b’an dɛmɛ ka mun lo faamu lafiɲɛ koo la?

 ⁴ Jehova ni Yezu be baara caaman kɛ. Yala o kɔrɔ ko an man ɲi ka lafiɲɛ wa? Ayi, o tɛ. Jehova mako tɛ lafiɲɛ na sabu a tɛ sɛgɛn abada. Nka Bibulu b’a fɔ ko Jehova ye sankolo ni dugukolo dan ka ban tuma min na, a “lafiɲɛna” (Ɛkiz. 31:17). O b’a yira ko Jehova ye baara lalɔ dɔɔni ani a ye wagati ta ka ninsɔn diya a ka danfɛnw koo la. Tuma min na Yezu tun be dugukolo kan, a ye baara caaman kɛ. Nka, a tun be wagati kunmabɔ fana walisa ka lafiɲɛ ani ka dumuni kɛ n’a teriw ye.​—Mat. 14:13; Luka 7:34.

5. Mun lo ka gwɛlɛ Ala sagokɛla caaman ma?

⁵ Bibulu be Ala sagokɛlaw jija u ka kɛ baarakɛlaw ye sanni ka kɛ salabagatɔw ye (Talenw 15:19). N’a sɔrɔ i be baara kɛra walisa k’i somɔgɔw mako wasa. Kibaro diiman waajuli fana ye Krista ka kalandenw bɛɛ ka kunkanbaara ye. O bɛɛ n’a ta, i ka ɲi ka lafiɲɛ ka ɲɛ. Yala a ka gwɛlɛ i ma tuma dɔw la ka wagati sɔrɔ baloɲini baara, waajuli ani lafiɲɛ kama wa? An ka ɲi ka wagati hakɛ min kɛ baara la ani ka wagati hakɛ min ta ka lafiɲɛ, an be se k’o lɔn cogo di?

6. Mariki 6:30-34 b’a yira cogo di ko Yezu tun be baara ani lafiɲɛ koo jati k’a dama kɛɲɛ?

⁶ A kɔrɔtanin lo an ka baara koo jati k’a dama kɛɲɛ. Masacɛ Solomani y’a sɛbɛ hakili senu barika la ko: “Koo kelen kelen bɛɛ n’a waati lo.” A kumana yiri tutuwagati, boon lɔwagati, kasiwagati, yɛlɛkowagati, ɲɛnagwɛwagati a n’a ɲɔgɔnnaw koo la (Waaj. 3:1-8). A gwɛnin lo ko an ka ɲɛnamaya faan jɔnjɔn fila ye baara ani lafiɲɛ ye. Yezu tun be baara ani lafiɲɛ jati k’a dama kɛɲɛ. Loon dɔ, a ka cidenw bɔra waajuli la ka na. U bolo tun degunnin lo fɔɔ u ma “waati yɛrɛ sɔrɔ ka dumuni kɛ.” Yezu y’a fɔ u ye ko: “Aw ye na an ka taga danna yɔrɔ dɔ la janko aw ka lafiɲɛ dɔɔni.” (Mariki 6:30-34 kalan). Tuma dɔw la, Yezu n’a ka kalandenw tun tɛ wagati sɔrɔ ka lafiɲɛ i ko u b’a fɛ cogo min na. Nka, Yezu tun b’a lɔn k’u bɛɛ mako b’a la ka lafiɲɛ.

7. N’an ye Ala ka sariya lajɛ lafiɲɛlon koo la, o be se k’an dɛmɛ cogo di?

⁷ Tuma dɔw la, an bɛɛ mako b’a la ka lafiɲɛ wala ka yɛlɛmani dɔw don an ka porogramu na. Ala tun ye labɛn min kɛ lafiɲɛlon koo la galen, o b’an dɛmɛ k’o lo faamu. A ka jama tun ka ɲi ka lafiɲɛlon labato lɔgɔkun o lɔgɔkun. An tɛ Musa ka sariya kɔrɔ. Nka, min fɔra lafiɲɛlon koo la, an be se ka kalan sɔrɔ o la. O kalan be se k’an dɛmɛ k’an yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ an be baara ani lafiɲɛ koo jati cogo min na.

8. Ka kɛɲɛ ni Ɛkizɔdi 31:12-15 ka fɔta ye, lafiɲɛlon tun dabɔra mun lo kama?

⁸ Bibulu b’a fɔ ko Ala ye fɛɛnw dan “tile” 6 kɔnɔ, o kɔ, a lafiɲɛna. O kɔrɔ, a y’a dabila ka fɛɛnw dan dugukolo kan (Zɛnɛzi 2:2). Nka, baara ka di Jehova ye ani an be se k’a fɔ ko a “be baara la halibi.” (Zan 5:17). A ye baara kɛ tile 6 kɔnɔ, ka lafiɲɛ tile 7nan loon. Kɔfɛ, a y’a fɔ Israɛldenw ye ko u ka to k’o ɲɔgɔn kɛ. A ko lafiɲɛlon ye tagamasiɲɛ ye ale ni Israɛldenw cɛ. O loon tun ye “lafiɲɛlon ye, min bilara [Jehova] ye.” (Ɛkizɔdi 31:12-15 kalan). Denmisɛnw wo, jɔɔnw wo, bɛgɛnw wo, u si tun man ɲi ka baara kɛ o loon na (Ɛkiz. 20:10). O tun be  sababu di Israɛldenw ma u ka sinsin Alakow kan.

9. Yezu ka wagati la, mɔgɔ dɔw y’a yira cogo di k’u tɛ ni miiriya ɲuman ye lafiɲɛlon koo la?

⁹ Lafiɲɛlon tun be Ala ka jama nafa kosɔbɛ. Nka Yezu ka wagati la, diinan kuntigiw tun ye sariyaw sigi minw ye lafiɲɛlon koo gwɛlɛya. U tun b’a fɔ ko a daganin tɛ ka sumankisɛ tigɛ k’a ɲimi wala ka banabagatɔ kɛnɛya o loon na (Mariki 2:23-27; 3:2-5). O tun bɛnnin tɛ Ala ka miiriya ma ani Yezu y’o yira ka gwɛ a lamɛnbagaw la.

10. Yezu tun be min miiri lafiɲɛlon koo la, Matiyo 12:9-12 be mun lo fɔ an ye o koo la?

¹⁰ Komi Yezu n’a ka kalandenw tun be Musa ka sariya kɔrɔ, u tun be lafiɲɛlon labato. * Nka, Yezu y’a yira a ka kuma n’a ka kɛwalew fɛ ko ni mɔgɔ ye koo ɲuman kɛ ani ka tɔɔw dɛmɛ o loon na, o tɛ koo jugu ye. A y’a fɔ ka gwɛ ko: “A bɛnnin lo mɔgɔ ka koɲuman kɛ mɔgɔ ye lafiɲɛlon na.” (Matiyo 12:9-12 kalan). Ale fɛ, ni mɔgɔ ye ɲuman kɛ ani ka tɔɔw dɛmɛ lafiɲɛlon na, a tun tɛ lafiɲɛlon ka sariya tiɲɛ. Yezu ka kɛwalew y’a yira ka gwɛ ko a  tun be lafiɲɛlon kuun jɔnjɔn faamu. Ala ka mɔgɔw tun be lafiɲɛ minkɛ, u tun be se ka sinsin Alakow kan. Lafiɲɛlon tun ye sababu ɲuman ye Yezu n’a somɔgɔw fɛ u k’u magwɛrɛ Ala la. An b’o lɔn sabu Yezu tun be min kɛ k’a to a lamɔdugu la Nazarɛti, o fɔra an ye ko: “Lafiɲɛlon, a donna kalanso kɔnɔ i n’a fɔ a tun be to k’a kɛ cogo min na. A wilila waasa ka kitabu kalan.”​—Luka 4:15-19.

11. Jɔn lo kɛra ɲɛyirali ɲuman ye Yezu fɛ baara koo la?

¹¹ Yusufu ye Yezu degi miniziye baara la ani a y’a dɛmɛ a ka baara jati i ko Ala b’a jati cogo min na (Mat. 13:55, 56). Yezu tun b’a ye ko Yusufu be baara gwɛlɛ kɛ loon o loon walisa k’a ka denbayaba mako wasa. N’a sɔrɔ o lo kama Yezu y’a fɔ a ka kalandenw ye kɔfɛ ko: “Baarakɛla ka kan n’a ka sara ye.” (Luka 10:7). Tiɲɛn na, Yezu tun be se baara gwɛlɛ na.

12. A yira Bibulu be min fɔ baara koo la.

¹² Ciden Pol fana tun be se baara gwɛlɛ na. Baara min tun kɔrɔtanin lo a fɛ kosɔbɛ, o tun ye ka Yezu n’a ka kalanw kofɔ mɔgɔw ye. A tun be baara wɛrɛ kɛ walisa k’a ka musakaw sara. Tesalonikaw tun b’a lɔn ko Pol “tun be baara kɛ ka sigɛn suu ni tile” walisa a “kana kɛ mɔgɔ si ka doni ye.” (2 Tes. 3:8; Kɛw. 20:34, 35). Pol tun be fanibuguw lo dilan. N’a sɔrɔ a kaan tun b’o lo ma tuma min na a kumana a ka baara koo la. K’a to Korɛnti dugu la, a tora ni Akilasi ni Pirisili ye. U jɛnna ka “baara kɛ, bari u bɛɛ tun ye fanibugudilanbagaw ye.” Tuma min na Pol ko ale ye baara kɛ “suu ni tile,” o kɔrɔ tɛ ko a tun tɛ baara lalɔ. Ɲɛyirali fɛ, a tun tɛ baara kɛ lafiɲɛlon na. A tun be sababu sɔrɔ o loon na ka Yahutuw waaju sabu olu fana tun tɛ baara kɛ lafiɲɛlon na.​—Kɛw. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4.

13. Pol ka ɲɛyirali b’an dɛmɛ ka mun lo faamu?

¹³ Ciden Pol ye ɲɛyirali ɲuman ye an fɛ baara koo la. A tun be baloɲini baara kɛ ani a tun b’a jija fana ka “Ala ka kibaru diman fɔ” tuma o tuma (Ɔrɔm. 15:16; 2 Kor. 11:23). A ye tɔɔw jija u ka to ka waajuli kɛ. O lo kama, Akilasi ni Pirisili tun y’a ‘baarakɛɲɔgɔnw ye Yezu Krista ka baara la.’ (Ɔrɔm. 12:11; 16:3). Pol ye Korɛnti kerecɛnw jija kosɔbɛ k’u ka “taga ɲa Matigi ka baara la.” (1 Kor. 15:58; 2 Kor. 9:8). Jehova yɛrɛ y’a to ciden Pol y’a sɛbɛ ko: “Mɔgɔ min te sɔn baara ma, o tigi kana dumuni kɛ fana.”​—2 Tes. 3:10.

14. Yezu ye min fɔ Zan 14:12 kɔnɔ, o kɔrɔ ko di?

¹⁴ Laban loon nunu na, baara min kɔrɔtanin lo kosɔbɛ, o ye ka waajuli kɛ ani ka mɔgɔw kɛ Krista ka kalandenw ye. Yezu yɛrɛ kɔnna k’a fɔ ko a ka kalandenw bena baara kɛ min ka bon n’ale ta ye (Zan 14:12 kalan). O kɔrɔ tɛ ko u tun bena kabakow kɛ i n’a fɔ ale. Nka, u tun bena mɔgɔ caaman waaju ani k’u kalan. U tun bena o kɛ jamana caaman na ani wagatijan kɔnɔ ka tɛmɛ ale kan.

15. An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la ani mun na?

¹⁵ N’i be baloɲini baara dɔ la, i yɛrɛ ɲininga ko: “N’ ka baarakɛyɔrɔ la, yala mɔgɔw b’a lɔn ko n’ be n’ sɔbɛ don baara la wa? Yala n’ be n’ seko fisaman lo kɛ ani n’ be tila n’ ka baara la a wagati la wa?” N’o lo, n’a sɔrɔ i ka patɔrɔn bena la i la. N’a sɔrɔ mɔgɔw bena sɔn ka kibaro diiman lamɛn i ka baarakɛyɔrɔ la. I ka baara dɔ ye ka mɔgɔw waaju ani k’u kalan. Ka ɲɛsin o ma, i yɛrɛ ɲininga ko: “Yala mɔgɔw b’a lɔn ko n’ be n’ sɔbɛ don o baara la wa? Yala n’ be n’ yɛrɛ  labɛn koɲuman waajuli kama wa? Yala n’ be teliya ka segi ka taga bɔ makodonmɔgɔw ye wa? Yala n’ be to ka n’ seen don waajuli baara faan caaman na wa?” N’o lo, i bena ninsɔndiya sɔrɔ waajuli baara la.

16. Yezu n’a ka cidenw tun be lafiɲɛ jati cogo min na, faranfasi juman b’o ni mɔgɔw fanba ka koow jaticogo cɛ bi?

¹⁶ Yezu tun b’a lɔn ko tuma dɔw la, ale n’a ka cidenw mako tun b’a la ka lafiɲɛ. Nka, a ka wagati la ani bi, mɔgɔ caaman be koow jati i ko a ye nafolotigi min kofɔ a ka ntalen dɔ la. O cɛɛ y’a fɔ a yɛrɛ ye ko: “N be lafiɲɛ, ka dumuni kɛ, ka minni kɛ, ka n nisɔn diya.” (Luka 12:19; 2 Tim. 3:4). Ale fɛ, min tun kɔrɔtanin lo kosɔbɛ, o ye ka lafiɲɛ ani ka ɲɛnagwɛ. Nka, Yezu n’a ka cidenw ɲɛnako fɔlɔ tun tɛ ɲɛnagwɛkow ye.

17. An tɛ baara kɛ wagati minw na, an be mun lo kɛ?

¹⁷ Bi, an b’an jija ka Yezu ladegi. An tɛ baara kɛ wagati minw na, an be lafiɲɛ. Nka o dɔrɔn tɛ, an be koo ɲuman kɛ fana an kɛtɔ ka waajuli kɛ ani ka taga lajɛnw na. A kɔrɔtanin lo an fɛ kosɔbɛ ka mɔgɔw kɛ Yezu ka kalandenw ye ani ka to ka taga an ka lajɛnw na. O kama, an b’an seko bɛɛ kɛ ka to k’o koow kɛ (Eburuw 10:24, 25). Hali n’an be vakansi la yɔrɔ o yɔrɔ, an t’an ka delinankow dabila Alako ta fan fɛ: An be taga lajɛnw na ani an be sababuw ɲini ka kuma mɔgɔw fɛ Bibulu koo la.​—2 Tim. 4:2.

18. An ka Masacɛ Yezu Krista b’a fɛ an ka mun lo kɛ?

¹⁸ An tɛ se ka min kɛ, an ka Masacɛ Yezu Krista t’o ɲini an fɛ ani a b’an dɛmɛ ka baara ni lafiɲɛ jati k’a dama kɛɲɛ. An b’a waleɲuman lɔn o kosɔn! (Eburuw 4:15). A b’a fɛ an ka lafiɲɛ ka ɲɛ. A b’a fɛ fana an ka baara kɛ kosɔbɛ walisa k’an mako wasa ani an ka mɔgɔw kɛ a ka kalandenw ye. O baara be mɔgɔ ninsɔn diya. Barokun nata la, an bena a ye Yezu ye min kɛ walisa k’an kisi ka bɔ jɔnya jugu dɔ la.