Ir al contenido

Ir al índice

49 YACHAQANA

Uj tiempo tiyan trabajanapaj, samarikunapajpis

Uj tiempo tiyan trabajanapaj, samarikunapajpis

“Jakuchej chʼinnejman, uj chhikallantapis samarikunaykichejpaj” (MAR. 6:31).

143 TAKIY Rijchʼarisqallapuni kanachej

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1. ¿Imastataj runas trabajomanta yuyanku?

MAYPICHUS tiyakunchej chaypi, ¿imatataj runas trabajomanta yuyanku? Ashkha suyuspi runasqa, trabajollaman astawan qokunku. Chayraykutaj mana tiemponku kanchu samarinankupaj, familiankuwan kanankupaj, ni Diosmanta yachakunankupajpis (Ecl. 2:23). Wakin runastajrí mana trabajayta munankuchu, chayraykutaj achakista churanku (Pro. 26:13, 14).

2, 3. ¿Imatataj Jehovamanta, Jesusmantawan yachakusunman?

2 Ashkha runasqa anchata trabajanku, wakintajrí mana trabajayta munankuchu. Jinapis imatachus Jehovawan Jesuswan trabajomanta yuyasqankupi piensarina. Jehová Diosninchejqa sumaj trabajador. Jesustaj chayta sutʼita rikucherqa, jinata nispa: “Tatayqa trabajashallanpuni, noqapis trabajashallanitaj”, nispa (Juan 5:17). Jehová Diosqa may chhika angelesta cielopi ruwarqa, jinallataj estrellasta, planetastapis. Payqa ruwallarqataj kay jallpʼata, chaypi tukuy ima kajtawan. Chantachá uj salmista nerqa: “Tata Dios, ruwasqasniykeqa may chhika. Tukuy imata sumaj yachayniykiwan ruwarqanki. Kay pachaqa ruwasqasniykiwan juntʼa kashan”, nispa (Sal. 104:24).

3 Jesusqa Tatan jinallataj karqa. Tatan ‘cielota ruwashajtin’, Jesusqa “tukuy imata maypichus kananman churaspa” yanapakorqa (Pro. 8:27-31). Chantá astawan unayninman kay jallpʼapi kashaspa, uj sumaj llankʼayta ruwarqa. Chay llankʼaytaj Jesuspajqa mikhuna jina karqa. Chay tukuy imasta ruwaspa, Diospuni payta kachamusqanta rikucherqa (Juan 4:34; 5:36; 14:10).

4. ¿Imatataj Jehovawan Jesuswan samarikunamanta yachachiwanchej?

4 Jehovawan Jesuswan trabajadores kasqankoqa, mana ninayanchu mana samarikunanchej kasqanta. Jehová Diosqa ni jaykʼaj saykʼunchu. Chayrayku mana noqanchej jinachu samarikuyta necesitan. Jinapis Biblia niwanchej: ‘Cielotawan jallpʼatawan ruwarqa, chantá samarikorqa’, nispa (Éxo. 31:17). “Samarikorqa” nispaqa, Jehová Diosninchej ruwasqasninwan kusikunanpaj tiempochakusqanmantasina parlashan. Chay qhepata payqa, cielopiwan jallpʼapiwan manañasina mosoj imasta ruwarqachu. Jesuspis kay jallpʼapi kashaspa mayta trabajarqa. Jinapis samarikunanpaj, amigosninwan khuska mikhurinanpajpis tiempochakorqa (Mat. 14:13; Luc. 7:34).

5. ¿Imatataj mana ruwayta atillasunmanchu?

5 Bibliaqa niwanchej mana qhellaschu kananchejta, manaqa trabajadores kananchejta (Pro. 15:19). Ichapis familianchejman necesitasqanta qonapaj trabajanchej. Tukuy cristianostaj sumaj willaykunata predicananchej tiyan. Jinapis samarikunallanchejtaj tiyan. Chaywanpis ichá trabajollaman qokushanchej, mana predicaj llojsishanchejchu, nitaj sumajtachu samarikushanchej. Chayrí ichá ninchej: “¿Imaynatá yachayman mashkha tiempotachus trabajanay kasqanta, mashkha tiempotatajchus samarinay kasqanta?”, nispa.

TRABAJOMANTA, SAMARIYMANTAWAN MAYCHUS KAJTA YUYANA

6. Marcos 6:30-34 nisqanman jina, ¿imatá Jesús yuyaj trabajomanta samarikuymantawan?

6 Trabajomanta maychus kajllata yuyana tiyan. Rey Salomonqa Diospa yuyaychasqanman jina qhelqarqa: ‘Tukuy imapaj uj tiempo tiyan’, nispa. Payqa nerqa ‘uj tiempo kasqanta plantanapaj, wasichanapaj, waqanapaj, asinapaj, tusunapaj ima’ (Ecl. 3:1-8). Kausayninchejpeqa ashkha imasta ruwananchejpuni tiyan. Chaymanta iskaytaj, trabajaywan samarikuywan kashan. Jesusqa chaykunamanta maychus kajllata yuyarqa. Uj pacha, Jesuspa discipulosnenqa predicaj risqankumanta saykʼusqas kutimorqanku. “Paykunaqa mana mikhunallankupajpis tiempoyojchu karqanku”. Chayrayku Jesús paykunata nerqa: “Jakuchej chʼinnejman, uj chhikallantapis samarikunaykichejpaj”, nispa (Marcos 6:30-34 leey). Jesuswan discipulosninwanqa, mana tiempoyoj kaspapis samarikojpuni kanku.

7. Samarikuna Pʼunchaymanta yachakuy, ¿imapajtaj yanapawasun?

7 Wakin kutisqa, tumpata samarinanchej chayri waj imasta ruwananchej allinpuni. Moisespa Leyninpi ujnin kamachiy chayta rikuchiwanchej. Jehová Diosqa, israelitasman kamacherqa semanapi uj diata samarinankuta. Moisespa Leyninta manaña juntʼananchej kajtinpis, Samarikuna Pʼunchaymanta kamacheyqa mayta yanapawasunman. Kay yachaqanapitaj chaymanta yachakusun. Chaytaj yanapawasun, imatachus trabajomanta, samarikuymantawan yuyasqanchejta yachanapaj.

SAMARIKUNA PʼUNCHAYQA JEHOVATA YUPAYCHANAPAJ KARQA

8. Éxodo 31:12-15 nisqanman jina, ¿imapajtaj Samarikuna Pʼunchay karqa?

8 Diospa Palabranqa nin: “Qanchis kaj pʼunchaypi, Diospa tukuy ima ruwanasnin [jallpʼapi] tukusqaña kajtin, pay samarikorqa”, nispa (Gén. 2:2). Jinapis Jehová Diosmanqa, trabajay mayta gustan. Chayraykutaj waj jinasmanta “trabajashallanpuni” (Juan 5:17). Jehová Diosqa ‘sojta pʼunchayta’ trabajarqa, ‘qanchis kaj pʼunchaypitaj’ samarikorqa. Payqa israelitasman kamacherqa qanchis kaj pʼunchayllapitaj samarinankuta. Jehová Diosqa Samarikuna Pʼunchaymanta israelitasman nerqa: “Chay pʼunchayqa uj señal qankunawan, mirayniykichejwan ima uj tratota ruwasqaymanta”, nispa. Chay diaqa israelitas samarikunankupaj karqa, Jehová ‘Diospaj tʼaqasqataj’ (Éxodo 31:12-15 leey). Samarikuna Pʼunchaypeqa, ni pi trabajananchu karqa, ni wawaspis, ni esclavospis, ni uywasninkupis (Éxo. 20:10). Chay diaqa israelitas Jehová Diosta astawan yupaychanankupaj karqa.

9. Jesuspa tiemponpi, ¿imatataj wakin runas Samarikuna Pʼunchaymanta yuyaj kanku?

9 Samarikuna Pʼunchaymanta kamacheyqa, israelitasta yanapananpaj karqa. Jinapis Jesuspa tiemponpi, fariseoswan leymanta yachachejkunawanqa Samarikuna Pʼunchaypaj ashkha kamachiykunata rikhuricherqanku. Paykunaqa trigo umasta pʼitiyta, onqosqasta sanoyachiytapis juchapaj qhawaj kanku (Mar. 2:23-27; 3:2-5). Jesustajrí sutʼita yachacherqa, Jehová Diosqa mana chaytachu kamachisqanta.

Jesuspa familianqa Samarikuna Pʼunchaypi Diosta yupaychaj kanku (10 parrafota qhawariy). *

10. Mateo 12:9-12 nisqanman jina, ¿imatataj Jesús Samarikuna Pʼunchaymanta yuyaj?

10 Jesuswan yachachisqasninwanqa, Moisespa Leyninta kasukunankuraj karqa. Chayrayku Samarikuna Pʼunchaypi samarikoj kanku. * Jinapis Jesusqa, Samarikuna Pʼunchaypi allin kajta ruwayqa mana juchachu kasqanta yachacherqa. Chaytataj parlasqanwan, ruwasqanwan ima yachacherqa. Pay nerqa: “Samarikuna Pʼunchaypi allin kajta ruwayqa atikullan”, nispa (Mateo 12:9-12 leey). Jesusqa mana yuyajchu Samarikuna Pʼunchaypi wajkunata yanapariy jucha kasqanta. Payqa ruwasqasninwan rikucherqa, imapajchus Samarikuna Pʼunchay kasqanta. Israelitasqa chay diapi sapa pʼunchay ruwanasninkumanta samarikunanku karqa, Diostataj yupaychananku karqa. Jesuspa familianpis Samarikuna Pʼunchaypi Diosta yupaychaj kanku. Imaraykuchus Biblia nin: “Jesusqa Nazaret llajtaman rerqa maypichus uywasqa karqa, chayman. Yachasqa kasqanman jinataj Samarikuna Pʼunchaypi sinagogaman yaykorqa, chantá leej sayarerqa”, nispa (Luc. 4:15-19).

¿IMAYNATÁ TRABAJONCHEJTA QHAWANCHEJ?

11. ¿Pimantataj Jesús jumpʼi suruyta trabajayta yachakorqa?

11 Joseqa Jesusta wawanta jina uywakusqanrayku, carpintero kayta yachacherqa. Payqa yachachillarqatajchá, imatachus Jehová Dios trabajomanta yuyasqanta (Mat. 13:55, 56). Jesustajrí tatan Joseta rikorqachá, jatun familianta uywananpaj sinchʼita trabajasqanta. Imaraykuchus Jesusqa, aswan qhepaman yachachisqasninman nerqa: “Trabajaj runaqa pagoyoj kanan tiyan”, nispa (Luc. 10:7). Arí, Jesusqa jumpʼi suruyta trabajayta yacharqa.

12. ¿Ima textostaj rikuchiwanchej Pablo jumpʼi suruyta trabajasqanta?

12 Apóstol Pablopis jumpʼi suruyta trabajayta yacharqa. Payqa Jesusmanta, yachachisqanmantawan runasman willamoj. Jinapis gastosninpaj trabajakullajtaj. Payqa Tesalónica llajtamanta cristianosman nerqa: “Tuta pʼunchay jumpʼi suruyta trabajarqayku, qankunapaj mana llasa qʼepi jina kanaykupaj”, nispa (2 Tes. 3:8; Hech. 20:34, 35). Chayta qhelqashaspa, ichapis apóstol Pabloqa Corinto llajtapi ruwasqanmanta parlasharqa. Chay llajtapi kashaspa, Pabloqa Aquilawan Priscilawan ima qhepakorqa “kikin oficioyoj kasqanrayku”. “Paykunawantaj llankʼarqa toldosta ruwaspa”. Apóstol Pabloqa “tuta pʼunchay” trabajasqanta nispa, mana nisharqachu mana samarikuspa trabajasqanta. Imaraykuchus payqa, sapa Samarikuna Pʼunchaypi judiosman yachachej, paykunapis chay día samarikusqankurayku (Hech. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4).

13. ¿Imatá apóstol Pablomanta yachakusunman?

13 Apóstol Pablomanta ashkhata yachakusunman. Payqa gastosninpaj trabajakuspapis, “sumaj willaykunata” willaspa ‘Diospaj sinchʼita llankʼarqa’ (Rom. 15:16; 2 Cor. 11:23). Pabloqa wajkunatapis pay jina ruwanankupaj kallpacharqa. Chayrayku Aquilamanta Priscilamantawan nerqa: “Paykunaqa Cristo Jesuspi yanapawajkuna kanku”, nispa (Rom. 12:11; 16:3). Apóstol Pabloqa, Corintomanta hermanosman nillarqataj: “Señorpa ruwayninpi ashkhata llankʼallaychejpuni”, nispa (1 Cor. 15:58; 2 Cor. 9:8). Chantapis Jehová Dios yuyaychasqanrayku, jinata qhelqallarqataj: “Pichus mana trabajayta munajqa, amallataj mikhuchunchu”, nispa (2 Tes. 3:10).

14. ¿Imatataj Jesús Juan 14:12 versiculopi nisharqa?

14 Kay tukukuy pʼunchaykunapeqa, predicay, runasman yachachiy ima, tukuy imamanta aswan ñaupajpi kashan. Jesusqa yachachisqasnin paymanta astawanraj ruwanankuta nerqa (Juan 14:12 leey). Jesusqa chaywan mana nisharqachu, pay jina milagrosta ruwananchejta. Astawanpis nisharqa, yachachisqasnin astawan llajtaspi predicanankuta, astawan runasman yachachinankuta, astawan unayta willanankuta ima.

15. 1) ¿Ima tapuykunapitaj piensarinanchej kanman? 2) ¿Imaraykutaj chay tapuykunapi piensarinanchej kanman?

15 Trabajoyoj kanchej chayqa, kay tapuykunapi piensarisunman: “¿Wajkuna sumaj trabajador kasqanchejtachu ninkuman? Ima trabajotapis qowajtinchej, ¿tiemponpichu tukunchej? ¿Trabajonchejta tukuy atisqanchejman jinachu sumajta ruwanchej?”. Chay tapuykunaman “arí” ninchej chayqa, ichapis patronninchej sumajpaj qhawawanchej. Noqanchejwan trabajajkunapis, sumaj willaykunata willarejtinchej, ichá uyariyta munawasun. Kunanqa predicasqanchejpi, runasman yachachisqanchejpi ima piensarina. ¿Wajkuna reparankuchu tukuy atisqanchejta predicasqanchejta, yachachisqanchejta ima? Runaswan parlarinapaj, ¿sumajtachu wakichikunchej? ¿Chay ratochu yachakuyta munajkunata visitaj rinchej? Waj jinasmanta predicanapaj, ¿kallpachakunchejchu? Chay tapuykunaman “arí” nispa kutichinchej chayqa, predicaspa kusisqa kasun.

¿IMATÁ SAMARIKUYMANTA YUYANCHEJ?

16. 1) ¿Imatataj ashkha runas samarikuymanta yuyanku? 2) Jesuswan apostolesninwan, ¿kay tiempomanta runas jinachu yuyaj kanku?

16 Jesusqa yacharqa, paypis apostolesninpis samarikuyta necesitasqankuta. Jinapis jaqay tiempopi ashkha runas, kay tiempomanta runas jinallataj yuyaj kanku. Paykunaqa Jesuspa kikinchayninmanta qhapaj runa jina karqanku. Chay runaqa sonqonpi nej: “Ni imamanta llakikusajchu, mikhusaj, ujyasaj, kusikusajtaj”, nispa (Luc. 12:19; 2 Tim. 3:4). Chay runaqa munaynillanpi, samarikuyllapi ima yuyasharqa. Jesuswan apostolesninwanrí, mana munayninkutachu ñaupajman churarqanku.

Trabajomanta samarikuymantawan maychus kajta yuyasun chayqa, allin imasta ruwanapaj tiempoyoj kasun (17 parrafota qhawariy). *

17. Mana trabajanchejchu chay horaspi, ¿imastataj ruwanchej?

17 Noqanchejpis Jesús jina kanapaj kallpachakunchej. Chayrayku mana trabajanchejchu chay horaspeqa, mana samarikullanchejchu, manachayqa predicanchej, reunionesmanpis rinchej. Chay iskay ruwaykunata jatunpaj qhawasqanchejrayku, tukuy atisqanchejta predicanchej, reunionesman mana faltakunapajpis kallpachakunchej (Heb. 10:24, 25). Chayrayku mayman viajaspapis, reunionesman rinchejpuni, runasmanpis tukuy atisqanchejta predicanchej (2 Tim. 4:2).

18. Reyninchej Jesucristo, ¿imata ruwananchejtataj munan?

18 Reyninchej Jesucristoqa, atisqallanchejta ruwananchejta munan. Chantapis trabajomanta, samarikuymantawan maychus kajllata yuyanapaj yanapawanchej. Chaymantataj mayta agradecekunchej (Heb. 4:15). Jesusqa gastosninchejpaj trabajananchejta munan. Jinapis samarikunanchejta munallantaj. Chantapis payqa, runasman tukuy atisqanchejta yachachimunanchejta munan. Chay llankʼaytaj mayta kusichiwanchej. Qhepan yachaqanapi yachakusun, imaynatachus Jesús juchamanta, wañuymantawan kacharichiwasqanchejta.

38 TAKIY Jehová Dios kallpachasonqa

^ párr. 5 Bibliaqa trabajomanta, samarinamantawan maychus kajllata yuyanata yachachiwanchej. Kay yachaqanapitaj, imatachus trabajomanta samarikuymantawan yuyanata yachakusun. Chaypajtaj parlarisun, Jehová Dios israelitasman Samarikuna Pʼunchayta waqaychanankuta kamachisqanmanta.

^ párr. 10 Jesuspa yachachisqasnenqa, Samarikuna Pʼunchayta jatunpaj qhawaj kanku. Chayrayku Jesús wañupojtin, Samarikuna Pʼunchay pasaytaraj Jesuspa ayanta pʼampanankupaj wakichiyta tukorqanku (Luc. 23:55, 56).

^ párr. 55 DIBUJO: Joseqa familianta Samarikuna Pʼunchaypi sinagogaman pusashan.

^ párr. 57 FOTO: Uj tata familianpaj trabajashan, samarikunan horaspitaj Jehová Diosta yupaychaypi ruwanasninta juntʼashan. Paywan familianwanqa viajaspapis chayta ruwashallankupuni.