Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

49 ESTUDIO

Kanmi llank’ana tiempo samana tiempopas

Kanmi llank’ana tiempo samana tiempopas

“Jaku ch’in ladoman chaypi juj chikanta samarimunaykichispaq” (MAR. 6:31)

143 TAKI Makilla suyakusun

KAYKUNAMANTA YACHASUN *

1. ¿Imaynatan wakin runakuna llank’ayta qhawarinku?

¿IMAYNATAN runakuna llank’anata qhawarinku tiyasqanchis llaqtapi? Askha nacionkunapin runakuna mana samaspa llank’ashanku. Chaymi wakin runakunapaqqa mana tiemponku kanchu samarinankupaq, familiankuwan kanankupaq, Diosmanta yachanankupaqpas (Ecl. 2:23). Wakin runakunan ichaqa mana llank’ayta munankuchu, imaymanatataq ninku mana llank’anankurayku (Prov. 26:13, 14).

2, 3. ¿Imaynatan Jehová Diospas Jesuspas rikuchiranku allin llank’aq kasqankuta?

2 Wakin runakunaqa sinchitan llank’anku, jujkunataq qellaykachakuspa pisillata llank’anku. Ichaqa, ¿imaninmi Jehová Diospas Jesuspas llank’anamanta? Jehová Diosqa llank’ashallanmi, chaymi Jesusqa niran: “Yayayqa kunankamapas llank’ashallanpunin, chaymi noqapas llank’ashallani”, nispa (Juan 5:17). Janaq pachapi angelkunata, ch’askakunata, jujkunatapas sumaqtan kamaran; kay pachapipas imaymanakunatan kamaran. Chaychá Salmo qelqaqpas niran: “Señor Diosníy, ¡mana yupay atiyraqmi ruwasqaykikunaqa! Llapallantan yachaywan ruwaranki, kamasqaykikunan teqsimuyuntinta junt’aykun”, nispa (Sal. 104:24).

3 Jesuspas Taytanpa ruwasqantan qatikuran. ¿Imaynapi? Jesús manaraq kay pachaman jamushaspan Jehová Diosta ‘janaq pachata’ ruwaypi yanaparan, Dioswan kuskan llank’aran (Prov. 8:27-31). Kay pachapi kashaspapas allintan junt’aran llank’ayninta. Chaymi niran: “Mijunayqa kachamuwaqniypa munayninta ruwaymi”, nispa. Tukuy ruwasqanwanmi rikuchiran Jehová Diospa kachamusqan kasqanta (Juan 4:34; 5:36; 14:10).

4. ¿Imatan yachachiwanchis Jehová Diospas Jesuspas samariymanta?

4 Yachasqanchis jina Jehová Diospas Jesuspas allin llank’aqmi kanku. Chhaynaqa, ¿chayraykuchu manaña samananchis? Manan chhaynachu. Diosqa manan sayk’unchu, Bibliapin ichaqa nin: ‘Qanchis kaq p’unchaypin mana llank’aranchu, aswanpas samakuran’, nispa (Éx. 31:17). Kamayta tukuspan Diosqa tiempota orqoran imachus kamasqanwan kusikunanpaq, chay ninantan nishan “samakuran” nisqanwanqa. Jesuspas kay pachapi kashaspa askhataña llank’aran chaypas, tiempotan orqoran samananpaq amigonkunawan mijunanpaqpas (Mat. 14:13; Luc. 7:34).

5. ¿Ima ruwaymi askha hermanokunapaq sasa?

5 Bibliapi nisqan jina Diosqa manan munanchu qella kananchista, aswanpas allin llank’aq kananchistan munan (Prov. 15:19). Llank’ananchismi familianchista uywananchispaq. Llapa cristianokunataqmi llank’ananku allin willakuykunata runakunaman willaspa. Chaymantapas tiempotan orqonanchis samarinanchispaq. ¿Sasachu llank’anapaq, Diosmanta willanapaq, samanapaqpas tiemponchista allinta t’aqay? ¿Imaynatan yachasunman jayk’a tiempo llank’ananchista jayk’a tiempo samananchistapas?

¿IMAN YANAPAWASUN ALLIN YUYAYWAN LLANK’AYTA SAMARIYTAWAN QHAWARINANCHISPAQ?

6. ¿Imaynatan Marcos 6:30-34 texto rikuchin Jesús llank’aytapas samariytapas allin yuyaywan qhawarisqanta?

6 Llank’ananchistaqa allin yuyaywanmi qhawarinanchis. Rey Salomonmi niran: ‘Imaymanapaqmi tiempo kan, kanmi plantana tiempo, perqana tiempo, waqana tiempo, asikuna tiempo, tusuna tiempopas’, nispa (Ecl. 3:1-8). Llapanchispas llank’ananchismi, orqonanchistaqmi tiempota samarinanchispaq. Jesusqa allin yuyaywanmi iskayninta ruwaran. Juj kutinmi apostolninkunawan kuska mana samaspa runakunaman Diosmanta willaranku, mijunankupaqpas manan tiemponku karanchu, chaymi Jesusqa paykunata niran: “Jaku ch’in ladoman chaypi juj chikanta samarimunaykichispaq”, nispa (leey Marcos 6:30-34). Jesuspas discipulonkunapas mayninpiqa manan samarankuchu, chaywanpas Jesusqa yacharanmi samarinanku kasqanta.

7. ¿Imapin yanapawasun sábado p’unchaymanta yachay?

7 Mayninpiqa chikantan samarinanchis kanqa, otaq juj ruwaykunata ruwaspa samarisunman. Jehová Diosmi Israel runakunata kamachiran sapa semana sábado p’unchayta waqaychanankupaq. Chaywanmi Diosqa yachachiwanchis chikanta samariyqa allinpuni kasqanta. Manaña chay kamachikuyta kasunchischu chaypas, sábado p’unchayta waqaychasqankumanta yachayqa yanapawasunmi allin yuyaywan llank’aytapas samariytapas qhawarinanchispaq.

SÁBADO P’UNCHAYQA DIOSTA ADORANAPAQ SAMANAPAQWANMI KARAN

8. Éxodo 31:12-15 textopi nisqanman jina, ¿imatan Israel runakuna ruwananku karan sábado p’unchaypi?

8 Bibliaq nisqan jina Jehová Diosqa soqta kaq p’unchay qhepamanmi manaña imatapas kay allpapi kamaranchu (Gén. 2:2). Jehová Diosqa kusikunmi llank’aspa, chaymi juj ruwaykunata ruwaspa llank’ashallaran (Juan 5:17). Diosqa soqta p’unchaytan llank’aran, qanchis kaq p’unchaypitaq samaran, Israel llaqtatapas niranmi qanchis kaq p’unchaypi samanankupaq. Diosqa willaranmi sábado p’unchayqa paywan Israel llaqtawan juj señal kasqanta. Chay p’unchayqa Jehová ‘Diospaq t’aqasqan karan’ (leey Éxodo 31:12-15). Manan wawakunapas esclavokunapas nitaq uywakunapas llank’anankuchu karan (Éx. 20:10). Chay p’unchaypiqa karanmi tiemponku Diosta adoranankupaq.

9. ¿Imatan Jesuspa tiemponpi umalliqkuna niranku sábado p’unchaymanta?

9 Sábado p’unchayta waqaychayqa allinpunin karan Diospa llaqtanpaq. Jesuspa tiemponpi umalliqkunan ichaqa askha kamachikuykunata rijurichiranku sábado p’unchayta imayna waqaychanamanta. Nirankun: “Chay p’unchaypiqa trigota p’itiypas onqosqakunata jampiypas juchan”, nispa (Mar. 2:23-27; 3:2-5). Jehová Diosmi ichaqa mana chaytachu niran, chaymi Jesusqa sut’ita uyariqninkunaman chayta niran.

Jesuspa familianqa sábado p’unchaypin Diosta adoraqku (10 parrafota qhaway) *

10. Mateo 12:9-12 textopi nisqanman jina, ¿imaniranmi Jesús sábado p’unchaymanta?

10 Moisespa kamachisqanta kasukuspan Jesuspas discipulonkunapas waqaycharanku sábado p’unchayta. * Jesusmi ichaqa rimasqanwan ruwasqanwanpas rikuchiran sábado p’unchaypi allinkunata ruwayqa mana juchachu kasqanta. Sut’itan niran: “Allinmi sábado p’unchaypi allin kaqta ruwayqa”, nispa (leey Mateo 12:9-12). Jesusqa allintan entienderan imaraykuchus Diosqa munaran llaqtan sábado p’unchaypi samananta. Israel runakunaqa sábado p’unchaypi samaspan atiranku Jehová Dios adorayta. Jesuspa familianpas sábado p’unchaypin Diosta adoraranku, chaymi Bibliaqa nin: ‘Jesusqa wiñasqan Nazaret llaqtamanmi riran, sábado p’unchay kaqtintaq imaynachus ruwallaqpuni jinata sinagogaman jaykuran, jinaspa sayariran Diospa simin qelqata leenanpaq’, nispa (Luc. 4:15-19).

¿IMAYNATAN LLANK’AYTA QHAWARINANCHIS?

11. ¿Pin Jesusta yachachiran allin llank’aq kayta?

11 Joseqa Jesustan yachachiran carpinteriapi llank’ayta, chhaynapin yachachiran imaynatas Diosqa llank’ayta qhawarisqanta (Mat. 13:55, 56). Jesusqa rikuranmi papan Joseta familianta uywananpaq sapa p’unchay allinta llank’asqanta. Chaymi Jesusqa discipulonkunata niran: “Llank’aqqa chaskinanpunin pagontaqa”, nispa (Luc. 10:7). Arí, Jesusqa yacharanmi allin llank’aq kayta.

12. ¿Bibliapi ima textokunan rikuchin tukuy kallpawan llank’ay allin kasqanta?

12 Apóstol Pablopas allin llank’aqmi karan. Astawanqa llank’aran Jesusmanta yachachisqanmantawan willaypin. Ichaqa llank’allarantaqmi gastonkunapaq. Chaymi Tesalónica llaqtapi cristianokunata niran: ‘Tuta-p’unchaymi tukuy kallpaywan llank’arani, chhaynapin mana mayqenpaqpas gastochu karani’, nispa (2 Tes. 3:8; Hech. 20:34, 35). Yaqapaschá chaytaqa niran Corinto llaqtapi Aquilawan Priscilawan kuska karpakunata ruwaspa llank’asqanrayku. Tuta-p’unchayña llank’aran chaypas Pabloqa samaranmi. Chaymi sapa sábado judiokunaman Jesusmanta willaran, chay p’unchaypi paykunapas samasqankurayku (Hech. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4).

13. ¿Imatan apóstol Pablomanta yachanchis?

13 Apóstol Pabloqa llank’aranmi mantenekunanpaq, chaymantapas mana pisipaspan ‘allin willakuykunata’ willaran (Rom. 15:16; 2 Cor. 11:23). Jujkunatataq kallpacharan paypa ruwasqanta jina ruwanankupaq. Chaymi Aquilapas Priscilapas ‘Jesuspa llank’aqmasin karanku’ (Rom. 12:11; 16:3). Pabloqa nillarantaqmi Corinto llaqtapi cristianokunata: “Señorpa llank’ananpi tukuy tiempo imaymanata ruwashaychis”, nispa (1 Cor. 15:58; 2 Cor. 9:8). Chaymantapas niranmi: “Pipas mana llank’ayta munaqqa amallataq mijuchunchu”, nispa (2 Tes. 3:10).

14. ¿Imatan Jesús Juan 14:12 textopi nisharan?

14 Kay tiempopiqa Diosmanta willay, runakunata Jesuspa discipulon kanankupaq yachachiymi aswan importante. Jesusqa willaranñan discipulonkuna paypa ruwasqanmanta astawanraq ruwanankuta (leey Juan 14:12). Chaywanqa manan askha milagrokuna ruwanankutachu nisharan, aswanmi discipulonkunaqa Diosmanta willananku karan aswan askha llaqtakunapi, askha runakunaman, askha watakuna ima.

15. ¿Ima tapuykunatan ruwakunanchis, imarayku?

15 Sichus llank’ashanchis chayqa, tapukunanchismi: “¿Allin llank’aqmantachu reqsiwanku? ¿Tiempollapichu imachus ruwanayta allinta ruwani?”, nispa. Sichus chhaynata llank’ashanchis chayqa, yaqapaschá jefenchisqa noqanchispi confianqa, llank’aqmasinchiskunapas Diosmanta willasqanchista uyariyta munankuman. Chaymantapas tapukunanchismi: “¿Kallpachakunichu runakunaman Diosmanta willanaypaq yachachinaypaqpas? ¿Allintachu preparakuni runakunaman jujmanta visitanaypaq? ¿Pisi tiempollapichu visitani Diosmanta uyarikuq runakunata? ¿Kallpachakunichu wasi-wasinta, parquekunapi, carritopi ima Diosmanta willanaypaq?”, nispa. Sichus chaykunata ruwashanchis chayqa kusisqan Diosmanta willasunchis.

¿IMAYNATAN QHAWARINANCHIS SAMARIYTA?

16. ¿Imaynatan Jesuspas apostolninkunapas samariyta qhawariranku? Ichaqa, ¿imaynatan askha runakuna qhawarinku?

16 Jesusqa yacharanmi paypas apostolninkunapas mayninpi samarinanku kasqanta. Ichaqa askha runakunan kanku rijch’anachiypi Jesuspa willasqan runa jina. Chay runan nikuran: ‘Sonqolláy, kunanqa ama llakikuspalla samakuy, mijukuy, ujakuy, kusikuy ima’, nispa (Luc. 12:19; 2 Tim. 3:4). Chay runapaqqa samariymi kusirikuymi aswan importante karan. Ichaqa Jesuspas apostolninkunapas manan chhaynatachu piensaranku.

Allin yuyaywan llankˈanata samariytapas qhawariymi yanapawasun Diosta astawan servinanchispaq (17 parrafota qhaway) *

17. ¿Imatan ruwanchis samasqanchis ratopi?

17 Noqanchispas Jesuspa ruwasqanta qatikuspan samasqanchis ratopi Diosmanta willaq lloqsinchis juñunakuymanpas rinchis. Chaykunata ruwayqa ancha importanten, chaymi mana pisipaspa ruwashanallanchis (Heb. 10:24, 25). Chaymi viajaspapas maypichus juñunakuyninchis kan chayman rinchis, kallpachakunchistaq runakunaman Diosmanta willashanallanchispaq (2 Tim. 4:2).

18. ¿Ima ruwananchistan reyninchis Jesucristo munan?

18 Reyninchis Jesusqa atinallanchistan mañawanchis, yanapawanchistaqmi allin yuyaywan llank’anata samariytapas qhawarinanchispaq, maytan chaymanta agradecekunchis (Heb. 4:15). Jesusqa kay jinatan niwanchis: “Necesitasqaykiman jina samariy, gastoykikunapaq allinta llank’ay, runakunatataq yachachiy discipuloykuna kanankupaq”, nispa. ¿Imatan Jesús ruwaran salvawananchispaq? Qatimuq yachachikuypi chaymanta yachasun.

38 TAKI Paymi kallpachasunki

^ párr. 5 Ñaupa tiempopi israelitakunan imaymana ruwasqankumanta sábado p’unchaypi samananku karan, chaymanta yachaymi yanapawasun allin yuyaywan llank’anata samariytawan qhawarinanchispaq. Chaymantan kaypi yachasun.

^ párr. 10 Jesuspa discipulonkunaqa waqaycharankun sábado p’unchayta, chaymi Jesuspa ayanta jawinankupaq ruwasqankuta saqeranku qatimuq p’unchaypaq (Luc. 23:55, 56).

^ párr. 55 DIBUJOMANTA WILLAKUY: José familianta sábado p’unchaypi sinagogaman apashan.

^ párr. 57 FOTOMANTA WILLAKUY: Juj taytan familianta uywananpaq llank’ashan, samanan ratopitaq Diosmanta willan juñunakuymanpas rin, chaytan ruwallanqataq familianwan viajaspapas.