Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Ngani Jakulijiganya 49

Pana Ndaŵi Jakukamula Masengo Soni Jakupumula

Pana Ndaŵi Jakukamula Masengo Soni Jakupumula

“Kwende tujawule . . . kwangapita ŵandu, kuti mkapumule panandi.”​—MALIKO 6:31.

NYIMBO 143 Ajendelechele Kuŵa Mesope Pakwembecheya

YACHITULIJIGANYE *

1. Ana ŵandu ŵajinji akusakuwonaga wuli kukamula masengo?

ANA kumangwawoko ŵandu akusajiwonaga wuli ngani ja kukamula masengo? M’yilambo yejinji, ŵandu akusakamula masengo mwakulimbichila mnope soni kwandaŵi jelewu kupundana ni kalakose. Ŵandu ŵakusakamula masengo mnope ŵangapataga ndaŵi jakupumula, jakunguluka ni maŵasa gawo soni jakutendela yindu ya usimu. (Jwak. 2:23) Nambo pana ŵandu ŵanesoni ŵangakusasaka kukamula masengo soni akusapeleka magongo gakwatendekasya kuti akakamulaga masengo.—Mis. 26:13, 14.

2-3. Ana Yehofa ni Yesu ŵapeleche chisyasyo chamtuli pangani ja kukamula masengo?

2 Mwakulekangana ni nganisyo syakulemwecheka syakwete ŵandu pangani ja kukamula masengo, kwende tulole mwakusajiwonela nganiji Yehofa ni Yesu. Yili yangakayikasya kuti Yehofa akusanonyela kukamula masengo. Yesu jwatendele umboni yeleyi mwakuŵecheta kuti, “Atati ŵangu akupanganya masengo masiku gosope, ni une soni ngwenela kupanganya masengo.” (Yoh. 5:17) Aganichisye masengo gaŵakamwile Mlungu paŵapanganyaga yakupanganyikwa yausimu nambosoni paŵapanganyaga kwinani kosope. Tukusagawonasoni maumboni gejinji ga yindu yakusalala yaŵapanganyisye Mlungu pachilambo chapasichi. Jwamasalimo jwasasile kuti, “Ŵalakwe Ambuje, masengo gawo gali gamajinji, ŵagapanganyisye gosope mwalunda; ni chilambo chapasi chigumbele ni yindu yiŵayipanganyisye.”—Sal. 104:24.

3 Yesu jwakuyisye chisyasyo cha Atati ŵakwe. Mlungu “piŵalinganyaga kwinani,” jwalakwe jwajigele nawo mbali. Jwaliji yimpepe ni Yehofa “mpela m’misili jwakwe.” (Mis. 8:27-31) Kaneko, Yesu paŵaliji pachilambo chapasi, ŵakamwile masengo gambone mnope. Masengogo galiji mpela chakulya kwa jwalakwe, soni galosisye kuti jwatumidwe ni Mlungu.—Yoh. 4:34; 5:36; 14:10.

4. Ana tukulijiganya chichi kwa Yehofa ni Yesu pangani ja kupumula?

4 Ana chisyasyo chaŵapeleche Yehofa ni Yesu chakukamula masengo mwakulimbichila chikulosya kuti ngatukusosekwa kupumulaga? Iyayi. Yehofa jwangapela, myoyo jwalakwe jwangasosekwa kupumula. Baibulo jikusasala kuti Yehofa paŵapanganyisye kwinani soni chilambo chapasi jwalakwe ‘jwapumwile.’ (Eks. 31:17) Yeleyi, yikulosya kuti Yehofa jwapatile ndaŵi jakupumula ni kusangalala ni yindu yaŵayipanganyisye. Atamose kuti Yesu jwakamulaga masengo mnope paŵaliji pachilambo chapasi, jwalakwe jwapataga ndaŵi jakupumula soni jakulya pampepe ni achimjakwe.—Mat. 14:13; Luk. 7:34.

5. Ana ŵandu ŵajinji akusalaga ni chichi?

5 Baibulo jikusalimbikasya ŵakutumichila ŵa Mlungu kuti akamuleje masengo. Ŵakutumichila ŵakwe akusosekwa kuŵa ŵakulimbichila masengo soni akaŵaga ŵawulesi. (Mis. 15:19) Komboleka akusakamula masengo kuti asamalileje chenene liŵasa lyawo. Soni ŵakulijiganya wosope ŵa Klistu akwete udindo wakulalichila ngani syambone. Nambope, tukusasosekwa kupata ndaŵi jakwanila jakupumula. Ana ndaŵi sine akusalaga kupata ndaŵi jakwanila jakamulila masengo, jakulalichila soni jakupumula? Ana mpaka tumanyilile chamtuli ulewu wandaŵi jakamula masengo soni jakupumula?

TUKOLEJE NDAŴI JAKUKAMULA MASENGO SONI JAKUPUMULA

6. Ana pa Maliko 6:30-34, pakulosya chamtuli kuti Yesu ŵayiwonaga yindu mwakuŵajilwa pangani ja kukamula masengo soni kupumula?

6 Pangani ja kukamula masengo, kuyiwona yindu mwakuŵajilwa kuli kwakamuchisya. Mwenye Solomoni ŵasalilidwe kulemba kuti, “Chindu chilichose . . . chana ndaŵi jakwe.” Jwalakwe jwakolasile yindu mpela kupanda, kutaŵa, kulila, kuseka, kuŵina soni yindu yine. (Jwak. 3:1-8) Kusala yisyene, yindu yakusosekwa mnope pa umi wa mundu yili kukamula masengo soni kupumula. Yesu jwayiwonaga yindu mwakuŵajilwa pangani ja kukamula masengo soni kupumula. Pandaŵi jine ŵandumetume ŵatyochelaga ku ulendo wakulalichila. Jemanjaji ŵatanganidwe mnope mwamti “nganapata lipesa lyakuti alye.” Yesu jwatite, “Kwende tujawule kwajika kwangapita ŵandu kuti mkapumule panandi.” (Aŵalanje Maliko 6:30-34.) Atamose kuti jwalakwe ni ŵakulijiganya ŵakwe nganapataga ndaŵi jakupumula mpela muŵasachilaga, Yesu jwamanyililaga kuti wosopewo ŵasosekwaga kupumula.

7. Ana kuganichisya lilamusi lyakola lisiku lyakupumula mpaka kutukamuchisye chamtuli?

7 Ndaŵi sine, tukusasosekwa kupumula soni kuchenga katende ketu ka yindu. Yeleyi mpaka tuyiwone kutyochela pa dongosolo jambone jaŵatesile Mlungu ni Aisalaeli jakola lisiku lyakupumula wiki jilijose. Atamose kuti nganituŵa pasi pa Chilamusi cha Mose, nambope mpaka tupindule mwakulijiganya yachasasile Chilamusicho pakwamba ya lisiku lyakupumula. Yachitulijiganyeyo mpaka yitukamuchisye kuti tuyiwoneje yindu mwakuŵajilwa pangani ja kukamula masengo soni kupumula.

SABATA JALIJI NDAŴI JAKUPUMULA SONI JAKULAMBILA

8. Mwakamulana ni Ekisodo 31:12-15, ana Sabata lyaliji lisiku lyakutenda chichi?

8 Maloŵe ga Mlungu gakusasala kuti panyuma pa ‘masiku’ 6 gakupanganya yindu, Mlungu ŵajimichile kukamula masengo gakupanganya yindu yapachilambo chapasi. (Gen. 2:2) Nambope, Yehofa akusanonyela kukamula masengo mwamti mmatala gane jwalakwe “akupanganya masengo masiku gosope.” (Yoh. 5:17) Dongosolo jaŵapele Aisalaeli jakupumula palisiku lya Sabata wiki jilijose jili jakulandana ni lisiku lyaŵapumwile Yehofa lyakulisala m’buku ja Genesesi. Mlungu jwasasile kuti Sabata jaliji mpela chimanyilo cha jwalakwe ni Aisalaeli. Lyaliji lisiku “lyakupumula . . . , lisiku lyeswela lya Ambuje.” (Aŵalanje Ekisodo 31:12-15.) Palisiku lya Sabatali ŵandu nganiŵakundaga kukamula masengo kupwatikapo ŵanache, achikapolo, atamose yilango. (Eks. 20:10) Yeleyi yakamuchisyaga ŵandu kuti aganichisyeje mnope yindu ya usimu.

9. Ana mundaŵi ja Yesu ŵandu ŵakwete nganisyo syakulemwecheka syamtuli pakwamba ya Sabata?

9 Lisiku lya Sabata lyaliji lyambone kwa ŵandu ŵa Mlungu. Nambope mundaŵi ja Yesu achimlongola ŵadini ŵajinji ŵatamilikasisye malamusi gakusawusya gakwayana ni lisikuli. Jemanjaji ŵasalaga kuti kwaliji kulemwa naga mundu akupulula tiligu palisiku lya Sabata ni chakulinga chakuti alye, kapena naga mundu akumposya jwakulwala. (Maliko 2:23-27; 3:2-5) Nambo yeleyi ngaŵa ni yaŵasakaga Mlungu, soni Yesu ŵasasile ya yeleyi kwa ŵandu ŵaŵampikanilaga.

Liŵasa lyaŵakulile Yesu lyakamulichisyaga masengo lisiku lya Sabata pakutenda yindu yausimu (Alole ndime 10) *

10. Ana tukulijiganya chichi pa Mateyu 12:9-12 pakwamba ya mwaŵaliwonelaga Yesu lisiku lyakupumula?

10 Yesu ni ŵakumkuya ŵakwe Ŵachiyuda ŵapumulaga palisiku lya Sabata ligongo ŵaliji pasi pa Chilamusi cha Mose. * Nambo Yesu jwalosisye kuti nganikuŵa kulemwa kutenda yindu yambone palisiku lya Sabata. Jwalakwe jwasasile mwakupikanika chenene kuti, “Malamusi gakusakunda kutenda yambone palisiku lyakupumula.” (Aŵalanje Mateyu 12:9-12.) Jwalakwe nganakuwonaga kuŵa kulemwa kutenda yindu yambone palisiku lya Sabata. Yaŵatesile Yesuyi yalosisye ligongo lyakwe Mlungu ŵasalile Aisalaeli kuti apumuleje palisiku lya Sabata. Ligongo lyakuti ŵandu ŵa Mlungu ŵapumulaga pamasengo gawo gandaŵi syosope, ŵakombolaga kutenda yindu ya usimu. Yesu jwakulile m’liŵasa lyalyakamulichisyaga masengo lisiku lya Sabata kutenda yindu ya usimu. Yeleyi yikusawonechela patukuŵalanga yakwamba Yesu paŵaliji m’tawuni ja kumangwakwe ku Nasaleti. Nganiji jikusati, “Palisiku lyakupumula [Yesu] jwajinjile m’nyumba jakupopelela, mpela muŵatendelaga ndaŵi syosope. Kaneko ŵajimi kuti aŵalanje Malemba.”—Luk. 4:15-19.

ANA AKUSAKUWONAGA WULI KUKAMULA MASENGO?

11. Ana Yesu ŵajigalile chisyasyo chambone cha ŵani pangani ja kukamula masengo?

11 Mwangakayichila Yosefe ŵamjiganyisye Yesu mwakusajiwonela Mlungu ngani ja kukamula masengo paŵamjiganyaga ukalipentala. (Mat. 13:55, 56) Soni Yesu ŵamwonaga Yosefe ali mkukamula masengo lisiku lililyose kuti alipatileje yakusosekwa ya m’liŵasa lyakwe. Chakusangalasya chili chakuti, panyuma pakwe Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti, “jwamasengo akwenela kupochela yakusosekwa paumi wakwe.” (Luk. 10:7) Kusala yisyene, Yesu jwamanyililaga kukamula masengo mwakulimbichila.

12. Ana ni malemba gapi gagakusalosya yajikusasala Baibulo pangani ja kukamula masengo mwakulimbichila?

12 Nombe ndumetume Paulo jwamanyililaga kukamula masengo mwakulimbichila. Masengo gakwe gekulungwa galiji kutendela umboni lina lya Yesu soni yaŵajiganyisye Yesujo. Nambope Paulo jwakamulaga masengo kuti apateje yakusosekwa ya pa umi. Ŵandu ŵa ku Tesalonika ŵamanyililaga kuti jwalakwe ‘jwakamulaga mnope’ masengo “chilo ni musi” ni chakulinga chakuti jwalijose ‘akamlipilila kandu kalikose.’ (2 Ates. 3:8; Mase. 20:34, 35) Pelepa Paulo komboleka jwasalaga ya masengo gakwe gakulinganya matenti. Paŵaliji ku Kolinto, jwalakwe jwatamaga ni Akwila soni Pulisila ‘pakuŵa jemanjajo ŵaliji amisili ŵakutota matenti . . . . myoyo ŵakamulaga nawo masengo yimpepe.’ Pakusala kuti Paulo jwakamulaga masengo “chilo ni musi” nganiyigopolelaga kuti nganapumulilaga. Jwalakwe ŵapumulilaga kulinganya matenti palisiku lya Sabata. Lisikuli lyampaga upile wakwalalichila Ayuda ŵele nombe nganakamulaga masengo palisikuli.—Mase. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4.

13. Ana tukulijiganya chichi kutyochela ku chisyasyo cha Paulo?

13 Ndumetume Paulo ŵapeleche chisyasyo chambone. Jwalakwe jwakamulaga masengo gakuchilu, nambope jwalolechesyaga kuti akujigala nawo mbali mwakutamilichika pa “masengo gakulalichila ngani syambone syakutyochela kwa Mlungu.” (Alo. 15:16; 2 Akoli. 11:23) Jwalimbikasisye ŵandu ŵanesoni kuti atendeje yakulandanayo. Akwila ni Pulisila ŵaliji achimjakwe ŵa Paulo ‘ŵakutumichila Klistu Yesu.’ (Alo. 12:11; 16:3) Paulo jwalimbikasisye Aklistu ŵa ku Kolinto kuti ‘akoleje yakutenda yejinji ndaŵi syosope pamasengo ga Ambuje.’ (1 Akoli. 15:58, NW; 2 Akoli. 9:8) Yehofa ŵayikene pakumsalila Paulo kulemba kuti, “Mundu jwakukana kukamula masengo akalya.”—2 Ates. 3:10.

14. Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵe gakusimanikwa pa Yohane 14:12?

14 Masengo gakusosekwa mnope masiku gakumalisya gano gali kulalichila soni kupanganya ŵakulijiganya. Nambosoni Yesu jwasasile kuti ŵakulijiganya ŵakwe chachitenda masengo gekulungwa kupunda ga jwalakwejo. (Aŵalanje Yohane 14:12.) Yesu nganagopelelaga kuti tuchitendaga yakusimonjesya mpela yaŵatesile jwalakwe. Mmalo mwakwe, jwagopolelaga kuti ŵakumkuya ŵakwe chachilalichila soni kwiganya dela jekulungwa, kwa ŵandu ŵajinji, soni kwandaŵi jelewu kupunda jaŵamalile jwalakwe ali mkukamula masengoga.

15. Ana tukusosekwa kuliwusya yiwusyo yapi, soni ligongo chichi?

15 Naga akusakamula masengo gakuchilu, aliwusye kuti, ‘Ana kumasengo kwangu ngusamanyika kuti ndili mundu jwakulimbichila masengo? Ana ngusamalisya masengo gangu pandaŵi jakwe soni kugatenda mwampaka ngombolele? Naga akwanga kuti elo, nikuti abwana ŵawo mpaka ŵadalileje. Yeleyo mpaka yikamuchisyesoni kuti ŵandu apikanileje ngani sya Uchimwene wa Mlungu. Pangani ja kulalichila soni kwiganya akusosekwa kuliwusya yiwusyo ayi, ‘Ana ngusamanyika kuti ndili jwakulimbichila pamasengo gakulalichila? Ana ngusakosechela chenene maulendo gandanda? Ana ngusawujilaga mwachitema kwa ŵandu ŵaŵalosisye chidwi? Soni ana ngusajigalaga nawo mbali pa mautumiki gane?’ Naga akwanga kuti elo, chachiŵa ŵakusangalala pamasengo gawo gakulalichila.

ANA AKUSAKUWONAGA WULI KUPUMULA?

16. Ana Yesu ni ŵandumetume ŵakwe ŵajiwonaga wuli ngani jakupumula, soni yeleyi yikulekangana chamtuli ni mwakusajiwonela nganiji ŵandu ŵajinji masiku agano?

16 Yesu jwamanyililaga kuti jwalakwe soni ŵandumetume ŵasosekwaga kupumula ndaŵi sine. Nambope, ŵandu ŵajinji ŵamundaŵijo soni masiku agano mpaka twawanichisye ni mundu jwakusichila jwa m’chisyasyo cha Yesu. Mundu jwelejo jwalilambusyaga jika mwakuŵecheta kuti, “Mpumule sambano, mlye, mmweje ni msangalaleje.” (Luk. 12:19; 2 Tim. 3:4) Jwalakwe jwaŵisile nganisyo syakwe syosope pa kupumula soni kusangalala. Mwakulekangana ni munduju, Yesu ni ŵandumetume nganaŵika nganisyo syawo pa kulisangalasya achimsyenepe.

Kujiwona mwakuŵajilwa ngani jakukamula masengo soni kupumula kuchitukamuchisya kuŵika nganisyo syetu pakutenda yindu yine yakusosekwa mnope (Alole ndime 17) *

17. Ana tukusajikamulichisya masengo chamtuli ndaŵi jatukupumula kumasengo?

17 Masiku agano, tukusalinga kumsyasya Yesu mwakukamulichisya masengo ndaŵi jetu jakupumula kumasengo pakwalalichila ŵane soni kusimanikwa pamisongano. Myoyo tukusagawona masengo gakupanganya ŵakulijiganya soni kusimanikwa pamisongano kuŵa yakusosekwa mnope. Mwamti tukusatenda yampaka tukombole kuti ndaŵi syosope tutendeje yindu yakusosekwa yeleyi. (Aheb. 10:24, 25) Atamose patuli kukupumula kwine kwakwe, tukusapitilisya kutenda yindu ya usimu ya ndaŵi syosope. Yindu yakwe yili mpela kusimanikwa pamisongano, soni kwalalichila ŵandu ŵatusimene nawo.—2 Tim. 4:2.

18. Ana Mwenye jwetu Klistu Yesu akusasaka kuti tutendeje chichi?

18 Tuli ŵakusangalala mnope kuti Mwenye jwetu Klistu Yesu, jwangajembecheyaga kuti chitutendeje yindu yanganituŵa tuyikombwele. Jwalakwe akusatukamuchisyasoni kuti tukoleje nganisyo syambone pangani ja kukamula masengo soni kupumula. (Aheb. 4:15) Jwalakwe akusasaka kuti tupateje ndaŵi jatukusosekwa kupumula. Akusasakasoni kuti tukamuleje masengo mwakulimbichila kuti tupateje yakusosechela yetu yakuchilu, nambosoni kuti tujigaleje nawo mbali pamasengo gakusangalasya gakupanganya ŵakulijiganya. Mungani jakuyichisya, tuchikambilana ya udindo wakwete Yesu pakutukulupusya ku ukapolo wangasa.

NYIMBO 38 Mlungu Chachalimbisya

^ ndime 5 Malemba gakusatujiganya yampaka tutende kuti tukole nganisyo syambone pangani ja kukamula masengo soni kupumula. Nganiji chijitukamuchisye kumanyilila yatukusosekwa kutenda pangani ja kukamula masengo soni kupumula pakamulichisya masengo chisyasyo cha lisiku lyakupumula lyaŵasosekwaga kusunga Aisalaeli wiki jilijose.

^ ndime 10 Ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵachimbichisyaga mnope lisiku lya Sabata mwamti ŵalesile kulinganya yakununjilisya soni mawuta gakupakasya mtembo wa Yesu mpaka lisiku lya Sabata lili lipitile.—Luk. 23:55, 56.

^ ndime 55 KULONDESYA YIWULILI: Yosefe ajigele liŵasa lyakwe kwawula kunyumba jakupopelela palisiku lya Sabata.

^ ndime 57 KULONDESYA YIWULILI: Jwamlume jwakusakamula masengo kuti asamalileje liŵasa lyakwe akukamulichisya masengo ndaŵi jakupumula kumasengo, mwakutenda yindu ya usimu pampepe ni liŵasa lyakwe.