Skip to content

Skip to table of contents

Ko e Kumi ki he Moʻoní

Ko e Kumi ki he Moʻoní

Ko hono ʻiloʻi ʻa e moʻoní ʻe lava ke hao ai ʻetau moʻuí. Ko e fakatātaá, fakakaukau atu ki he kaunga ki heʻetau moʻuí ʻa e tali ki he fehuʻi ko ení, ʻOku anga-fēfē ʻa e mafola ʻa e mahaki pipihí?

ʻI ha ngaahi taʻu ʻe laui afe, naʻe ʻikai fuʻu ʻiloʻi ai ʻa e tali ki he fehuʻi ko ení. ʻI he taimi tatau, ʻoku mole ai ʻa e moʻui ʻa e laui miliona mei he mahaki fakaʻauha ko ení. Faai atu pē, kuo ʻilo ʻe he kau faisaienisí ʻa e moʻoni ki he meʻá ni. Naʻa nau ʻiloʻi ko e ngaahi mahakí ʻoku faʻa fakatupunga ia ʻe ha siemu—ko e ngaahi siemu valevale hangē ko e pekitīliá pe vailasí. Ko hono ʻiloʻi ʻa e moʻoni ko iá kuo tokoni ai ke fakaʻehiʻehi mo faitoʻo ʻa e ngaahi mahaki lahi, ʻa ia kuo lava ai ʻa e kakai ʻe laui piliona ke nau moʻui fuoloa ange mo moʻui lelei ange.

Fēfē ʻa e ngaahi fehuʻi mahuʻinga kehé? Fakakaukau, ko e hā ʻene kaunga kiate koe ʻi haʻo kumi ki he moʻoni ʻo fekauʻaki mo e ngaahi fehuʻi ko ení?

  • Ko hai ʻa e ʻOtuá?

  • Ko hai ʻa Sīsū Kalaisi?

  • Ko e hā ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá?

  • Ko e hā ʻoku tuku tauhi mai ʻe he kahaʻú?

Kuo ʻiloʻi ʻe he laui miliona ʻo e kakaí ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi ko ení pea fakalakalaka ai ʻenau moʻuí. Ko koe foki ʻoku lava ke ke maʻu ʻaonga mei he ngaahi talí.

ʻE LAVA KE KE ʻILOʻI ʻA E MOʻONÍ?

Te ke fifili nai, ‘ʻE lava fēfē ke ke ʻiloʻi ʻa e moʻoni ʻo fekauʻaki mo ha meʻa pē?’ Kae hili iá, ko e ʻilo ki ha moʻoni ki ha ngaahi meʻa ʻoku hā ngali ʻalu ke toe faingataʻa ange. Ko e hā hono ʻuhingá?

Ko e kakai tokolahi ʻoku ʻikai ke nau falala ki ha ngaahi founga-pule, ngaahi pisinisí pe ko e mītiá ke tala ange kiate kinautolu ʻa e moʻoní. ʻOku faingataʻa kiate kinautolu ke fakafaikehekeheʻi ʻa e ngaahi foʻi moʻoní mei he ngaahi fakakaukaú, konga moʻoní, pe ko e loi mataʻāʻā ʻoku ʻomai ia ko ha ngaahi fakamatala falalaʻanga. ʻI he faʻahinga ʻātakai ko eni ʻo e taʻefefalalaʻakí mo e fakamatala halá, ʻoku ʻikai ngata pē ʻa hono ʻikai tali ʻe he kakaí ʻa e founga ki hono fakaʻuhingaʻi ʻa e moʻoní kae pehē ki he ngaahi moʻoniʻi meʻá.

Neongo ʻa e ngaahi polé, ʻoku malava ke ke maʻu ʻa e ngaahi tali moʻoní ki he ngaahi fehuʻi mahuʻinga taha ʻi he moʻuí. Anga-fēfē? ʻAki hono ngāueʻaki ʻa e ngaahi meʻa tatau naʻá ke fai ke ʻiloʻi ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi ʻoku ʻikai fuʻu mahuʻingá.

KO HOʻO KUMI KI HE MOʻONÍ

ʻI ha ngaahi tuʻunga ʻe niʻihi, ʻokú ke kumi ki he moʻoní ʻi he ʻaho taki taha. Sio angé ki he tuʻunga ʻo Jessica. “ʻOku fakamamahi ʻa e kovi ʻa e pīnatí ki heʻeku taʻahiné,” ko ʻene laú ia, “naʻa mo ha kiʻi meʻi pīnati pē ʻe lava ke ne mate ai.” Naʻe fiemaʻu ke ʻiloʻi ʻe Jessica ko e meʻakai ʻokú ne fakataú ʻe sai ia ki heʻene taʻahiné. “Ko e ʻuluaki meʻa ʻoku ou faí ko hono lau ʻa e fakamatala ʻo fekauʻaki mo e meʻakai ko iá pea vakaiʻi ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ngaohiʻakí. Pea ʻoku ou toe fai mo ha fekumi lahi naʻa mo e fetuʻutaki ki he kautaha ʻoku nau ngaohi iá ke fakapapauʻi ʻoku ʻikai ke ʻi ai ha kaunga ʻo e pīnatí ki he meʻakaí. ʻOku ou toe fai mo ha fekumi lahi ange ki he ngaahi maʻuʻanga fakamatala falalaʻanga ke fakapapauʻi ʻoku lava ke u falala ki he founga ʻoku teuteuʻi ai ʻe he kautahá ʻa ʻenau meʻakaí.”

Ko e ngaahi fehuʻi ʻokú ke feinga ke ʻilo ki hono talí ʻi hoʻo moʻui fakaʻahó ʻe lava nai ke hā ngali ʻikai fuʻu mahuʻinga, ʻo hangē ko Jessica, ʻe lava ke ke ngāueʻaki nai ʻa e ngaahi founga meimei tatau ke maʻu ai ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi ko eni ʻokú ke maʻú:

  • ʻIloʻi ʻa e ngaahi moʻoniʻi meʻá.

  • Fai ha fekumi lahi ange.

  • Fakapapauʻi ʻoku falalaʻanga hoʻo ngaahi maʻuʻanga fakamatalá.

Ko e founga ko ení ʻe lava ke ne tokoniʻi koe ke ke maʻu ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi mahuʻinga ki he moʻuí. Anga-fēfē?

KO HA TOHI MAKEHE ʻO E MOʻONÍ

ʻI he fekumi ki he moʻoni ʻo e Tohi Tapú, ʻoku ngāueʻaki ʻe Jessica ʻa e founga meimei tatau ki heʻene fekumi ki he ngaahi meʻakai ʻoku kovi ki heʻene taʻahiné. ʻOkú ne pehē, “Ko hono lau fakalelei mo fekumi tōtōiví naʻe tokoni ia kiate au ke maʻu ʻa e moʻoni ʻi he Tohi Tapú.” ʻI he hangē ko Jessica, kuo laui miliona ʻa e kakai kuo nau ʻiloʻi ʻa e meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú ʻo fekauʻaki mo e ngaahi fehuʻi ko ení:

  • Ko e hā ʻoku tau ʻi heni aí?

  • Ko e hā ʻoku hoko ki he maté?

  • Ko e hā ʻa e ʻuhinga ʻoku tau faingataʻaʻia aí?

  • Ko e hā ʻe fai ʻe he ʻOtuá ke fakangata ʻa e kotoa ʻo e faingataʻá?

  • ʻE lava fēfē ke tau maʻu ha moʻui fakafāmili fiefia?

ʻE lava ke ke maʻu ʻa e ngaahi tali ʻoku moʻoni ki he ngaahi fehuʻi ko ení mo ha ngaahi fehuʻi kehe pē ʻaki hoʻo lau ʻa e Tohi Tapú pea fai mo ha ngaahi fekumi lahi ange ʻi he ʻinitanetí ʻi he www.pr418.com.