1-2. Malaika moko uyero ang’o ni mon moko i dhu liel pa Yesu, man Yesu ke umio igi telowic ma kani?

KUGWENO mi nindo 16, dwi mi Nisan oro 33 R.M., jumamon moko ma gitie ku can lee i adundegi gicoko woth gicidho i dhu liel. Nindo ario udaru kadhu niai ma jukunyo Rwoth Yesu Kristu kuca. Gicidho kuca pi niwiro avuj Yesu ku mo man kud udok ma ng’wice ng’ar. Saa ma gitundo, dhoggi wok uthwo kinde ma gineno nia avuj Yesu mbe i liel! Malaika moko uwacu igi nia Yesu daru cer ku kind ju m’utho, man emedo kumae: “Etelo yo i weng’wu i Galilaya; wubinene kuca.”​—Mat. 28:1-7; Lk. 23:56; 24:10.

² Kinde ma jumamon ne giloko kud i dhu liel, Yesu ubino i bang’gi en gire man ewacu igi kumae: “Wucidh wuyer ni utumira ya gicidh i Galilaya man gibicinena kuca.” (Mat. 28:10) M’umbe jiji, Yesu umito mio telowic moko ma pire tek mandha ni julubne, pilembe i ng’ei tho pare, gin ma kwong’a m’etimo utie coko maeno m’etimo kugi!

3-4. Ang’o m’unyutho nia lembe ma Yesu ung’olo i Matayo 28:19, 20 utie ngo pi jukwenda pare kende? (Nen cal m’i ng’eye.)

³ Som Matayo 28:16-20. I coko maeno ma Yesu utelo wie, eweco pi tic moko ma pire tek akeca ma julubne gibidong’ timo i rundi maeca, ma wan bende wabetimo tin eni. Eyero kumae: ‘Ka kumeno wucidhi, wuketh dhanu m’i kind thek ceke dok julub, . . . wuponjgi ya giwor gin ceke m’ang’olo iwu.’

⁴ Yesu ubemito julub pare ceke girwei lembanyong’a. Emio tic mi ketho dhanu dok julub ni jukwenda pare 11 kendgi ngo. Pirang’o wayero kumeno? Kinde ma Yesu ung’olo nia juketh dhanu udok julub, jukwenda gibino ngo kendgi kaka ma girombo i ie iwi got moko mi Galilaya. Kepoi  i kum lembe ma malaika yero ni jumamon ario ma gicidho i dhu liel; eyero nia, “wubinene [i Galilaya].” Pieno copere nia jumamon maeno de gibino nuti i coko maeca. M’umedo maeno, jakwenda Paulo bende uyero nia Yesu ‘nyuthre ni umego ma sagu dak abic wang’ acel.’ (1 Kor. 15:6) Enyuthere igi kani?

5. Pirang’o wacopo yero nia 1 Jukorinto 15:6 uweco pi coko m’utimere i Galilaya?

⁵ Wacopo yero m’umbe jiji nia kinde ma Paulo uyero wec ma nwang’ere i 1 Jukorinto 15:6, ebino weco pi coko m’utimere i Galilaya, ma jukoro pire i Matayo thek 28. Pirang’o wayero kumeno? Mi kwong’o, julub pa Yesu ma pol gibino dhanu mi Galilaya. Pieno got mi Galilaya re m’ubino kabedo ma ber pi timo coko ku dhanu maeno ma wendgi lee, kakare nitime i ot pa ng’atini i Yerusalem. Mir ario, i ng’ei ma Yesu ucer ci gicidh girombo ku jukwenda pare 11 i ot moko i Yerusalem. Ka nwang’u Yesu mito mio ng’ol mi ketho dhanu udok julub ni jukwenda pare kendgi, nwang’u ecopo mio igi ng’olne i Yerusalem; ento nwang’u ekwayu ngo nia gicidh giromb kugi, ku jumamon m’ucidho i dhu liel, man jumange bende i Galilaya.​—Lk. 24:33, 36.

6. Nimakere ku Matayo 28:20, ang’o m’unyutho nia tic mi ketho dhanu udok julub ucikere nitimere tin de? Tin ticne ubetimere i kadhiri ma rukani?

⁶ Wakenen thelembe mange ma pire tek. Yesu umio ng’ol mi ketho dhanu udok julub ni Jukristu mi rundi ma kwong’a kendgi ngo. Wang’eyo lembuno nenedi? Yesu udolo dhu coko m’etimo ku julubne ku wec ma e: “Wanuti wakudu thiri thiri, cil i kajik mi ng’om.” (Mat. 28:20) Tap calu ma Yesu uyero, tin tic mi ketho dhanu udok julub ubetimere i ng’om ngung’. Kepar nyanok! Kubang’ oro, dhanu ma romo 300 000 ubelimo batizo pi nidoko Jumulembe pa Yehova man julub pa Yesu Kristu!

7. I thiwiwec maeni wabiweco iwi lembang’o man pirang’o?

⁷ Ju ma pol ma waponjo kugi Biblia gitimo mediri man gilimo batizo. Ento jumoko ma waponjo kugi gilworo nidoko julub. I andha, gimaru niponjo Biblia, re gitimo ngo mediri nitundo i batizo. Kan ibeponjo Biblia ku ng’atu moko, m’umbe jiji itimo kero nikonye kara etii ku lembe m’ebeponjone i kwo pare, man kara edok jalub pa Kristu. I thiwiwec maeni, wabineno kite ma waromo konyo ko ng’atu ma wabeponjo kude Biblia kara emar Yehova man etim mediri i thenge mi tipo. Pirang’o ubekwayu wawec iwi lembe maeno? Pilembe i ng’ei kare, bikwayu nia wang’ii ka nyo wabijigo niponjo Biblia ku ng’atini kunoke wabimedara niponjo kude.

8. Pirang’o saa moko ecopo bedo tek nikonyo ju ma waponjo kugi Biblia kara gimar Yehova?

⁸ Yehova ubemito mer re m’ucwal dhanu pare nitimo ire. Pieno lembakeca mwa utie nikonyo ng’atu ma waponjo kude Biblia unyang’ nia Yehova umare lee dit, man ebedieng’ pire nisagu. Wamito wakonygi ginen nia Yehova tie ‘won nyithikic, man japoklembe mi mon ma coggi tho.’ (Zab. 68:5) Saa ma ju ma wabeponjo kugi Biblia ginyang’ nia Yehova umarugi, lembene copo mulo adundegi man copo cwalugi nitimo mediri i thenge mi tipo. Re ecopo bedo tek ni jumoko ma waponjo kugi Biblia niyio nia Yehova tie Wego ma jamer, pilembe saa moko nyo weggi ma buu de unyutho ngo igi mer. (2 Tim. 3:1, 3) Pieno kinde m’ibetelo wi ponji mi Biblia, keth nwoc akeca iwi kite ma beco pa Yehova. Kony ju m’iponjo  kugi ginyang’ nia Mungu mwa ma jamer ubemito ginwang’ kwo ma rondo ku rondo man etie ayika nikonyogi kara ginwang’ kwone. Dong’ wacopo timo ang’o mange pi nikonyogi?

9-10. Wacikara nitio ku buku ma kani pi niponjo Biblia ku dhanu, man ke pirang’o ukwayu watii ku buku maeno?

⁹ Tii ku buku “Biblia ubeponjowa ku lembang’o?” man “Mediri nibedo i Mer pa Mungu.” Juyiko buku ario maeno i ayi ma copo konyowa nimulo adunde ju ma waponjo kugi Biblia. Ku lapor, wic mi 1 mi buku Biblia ubeponjowa udwoko wang’ penji mae: Nyo Mungu bedieng’ piwa de, kunoke nyo etie ng’atu ma cwinye rac?, Mungu winjere nenedi ka dhanu ginwang’iri ku masendi?, man Nyo icopo bedo jarimb Yehova? Buku Nibedo i mer pa Mungu lundo konyo japonj Biblia kara enyang’ nia kwo pare copo lokere kan ebetio ku cik mir ukungu mi Biblia i kwo pare, man kara ebed ku winjiri ma ceng’ini ku Yehova. Kadok nwang’u idaru ponjo buku maeno ku dhanu dupa de, re asu ubekwayu iyikiri cuu pi ponjiman kara ing’ei kite  m’icopo konyo ko ng’atu m’iponjo kude Biblia nimakere ku yeny pare.

¹⁰ Dong’ icopo timo ang’o ka ng’atu m’ibeponjo kude Biblia upenjo penji moko ma dwokowang’e umbe i buku ario maeno? Saa moko nyo icopo ketho cwinye nia esom en gire girasoma m’udwoko wang’ penji pare. Eno biketho wumeduru ku ponji mwu i buku ma waponjo ko Biblia ku dhanu.

11. Wacikara nicaku man nidaru ponji mi Biblia ku rwo saa ma kani, man wacopo nyutho nenedi ni japonj Biblia nia pi rwo tie tek?

¹¹ Cak ponji mi Biblia ku rwo. I andha, etie ber nicaku man nidaru ponji mi Biblia ku rwo niai ma wacaku ponjo ku ng’atini ci. Wacikara nikonyo ng’atu ma waponjo kude unyang’ nia tipo maleng’ pa Mungu kende re ma copo konyowa ninyang’ i Lembe pa Mungu. Pi nikoro nia pirang’o ukwayu nicaku man nidaru ponji mi Biblia ku rwo, jurwei moko gisomo Yakobo 1:5 m’uwacu kumae: “Tek ng’atu moko m’i kindwu rieko mbe kude, wek ekwai Mungu.” I ng’eye gipenjo ng’atu ma gibeponjo kude kumae: “Waromo timo ang’o kara wanwang’ rieko?” Japonj Bibliane nyutho nia wacikara nikwayu Mungu.

12. Icopo tio ku Zaburi 139:2-4 nenedi pi nikonyo japonj Biblia kara ebed enyuth paru pare thwolo thwolo ni Yehova?

¹² Nyuth ni japonj Biblia kite m’ecopo rwo ko. Kor ire nia Yehova utie kud ava mi winjo rwo pare m’uai kud i adundene. Bende kor ire nia i rwo mwa ma segi, wacopo nyutho kadok paru m’upondo i adundewa ni Yehova, ma wamito ngo wakor ni dhanu mange. I andha, Yehova ung’eyo kadok paru m’upondo i adundewa. (Som Zaburi 139:2-4.) Bende, wacopo tielo cwiny japonj Biblia mwa nia ebed ekwai Mungu ukonye kara elok paru man timo pare ma reco. Ku lapor, kepar nia ng’atu moko ma wudaru ponjo kude pi nindo ma lee umaru asu ceng’ ma dit moko ma jukafiri re m’ucaku there. Eng’eyo nia ceng’ ma dit maeno tie rac, ento fodi asu emaru lembe moko ma betimere i ie. Dong’ pi nikonye, keth cwinye nia ekor tap tap ni Yehova lembe ma benyang’e i ceng’ ma ditne, man ekwai Yehova ukonye nimaru kende kende lembe m’emaru.​—Zab. 97:10.

13. (a) Pirang’o wacikara nilwong’o ju ma waponjo kugi Biblia ndhundhu i coko? (b) Wacopo timo ang’o kara kud ginwang’iri nia gitie welo i Ot Ker?

¹³ Lwong’ ng’atu m’iponjo kude Biblia ubin i coko ndhundhu nica. Lembe ma ng’atu ma wuponjo kude Biblia winjo man m’eneno i coko mwa mi Jukristu romo cwale nitimo mediri i thenge mi tipo. Pieno nyuth ire video ma thiwie tie Lembang’o ma Bekadhu i Ot Ker?, man ku yaw yaw lwong’e wucidh kude i coko. Ka copere, yeny yore m’ecopo tundo ko i coko. Bende, pire tie tek nia ibed icidh ku jurwei ma tung’ tung’ kinde m’ibecitelo wi ponji pare. Kan itimo kumeno, japonj Biblia bing’eyo jurwei ma pol mi cokiri man saa m’ebibino i coko, ebinwang’ere ngo nia etie welo.

14. Ang’o ma copo cwalu japonj Biblia kara etim mediri i thenge mi tipo?

¹⁴ Ka wacaku ponjo Biblia ku ng’atini, lembakeca mwa tie nikonye kara etim mediri i thenge mi tipo. (Ef. 4:13) Kinde ma ng’atu moko jolo ponji mi Biblia, mi kwong’o ecopo maru ekeng’ei cuu bero ma ponjine bimio ire. Ento saa ma mer m’emaru ko Yehova ucaku bemedere, eno copo cwale niparu kite m’eromo konyo ko jumange, man umego ku nyimego i cokiri bende. (Mat. 22:37-39) Kan inwang’u nia  etie saa ma ber, nyuth ni ng’atu ma wuponjo kude Biblia nia etie ku rwom mi tielo tic mi Ker pa Mungu ku jamcinge.

15. Wacopo konyo ng’atu ma waponjo kude Biblia nenedi kara eng’ei gin m’ecopo timo saa lembe moko wok?

¹⁵ Kony ng’atu m’iponjo kude Biblia ung’ei gin m’ecopo timo saa ma lembe moko wok. Ku lapor, kepar nia iponjo Biblia ku jarwei ma fodi ulimo ngo, man ebin ekoro iri nia umego kunoke nyamego moko utimo ire lembe m’uton i ie. Kakare nimondo i lembe migi, ecibedo ber nia ikor ire kite ma Biblia uyero juyiko ko lembe. Ecopo ng’io nia ewek lembene man ekabe kud i adundene; kan enwang’u nia ecopo weko ngo ke, nyuth ire nia kwayu ecidh i bang’ ng’atu ma lembe wok i kindgi gikude, re ku lembakeca mi ‘ripo kindgi gikud umin.’ (Nen Matayo 18:15.) Konye kara eyik wec m’ebiwoyero. Nyuth ire kite m’ecopo timo ko sayusac i jw.org^® man i girasoma mwa mange pi ning’eyo gin m’ecopo timo i saa maeno. Kan edaru ng’eyo niyiko lembe ku dhanu i wang’ nilimo batizo, eno bikonye nibedo ku winjiri ma ber kud umego ku nyimego i ng’ei batizo pare.

16. Pirang’o etie ber nibecidho ku jurwei mange i bang’ ng’atu m’iponjo kude Biblia?

¹⁶ Cidh ku jurwei mange i ponji peri, man ku jaliew mi twodiri saa m’ebeliewo cokiri mwu. Pirang’o kwayu icidh ku jurwei mange i bang’ ng’atu m’iponjo kude? M’umedo thelembe ma waai waweco i wie, jurwei mange gicopo konyo japonj Biblia i ayi ma nyo icopo ngo. Ku lapor, keketh nia ng’atu m’iponjo kude udaru ii wang’ dupa niweko taba, re lembene uvoye. Icopo cidho i bang’e karacelo ku jarwei m’ugam unwang’ere bende ku lembe ma kumeno, ma nyo saa moko ugam uii aia niweko taba. Ento ka lworo benegi nitelo wi ponji mi Biblia i vut jurwei ma gidaru galu i lemandha, icopo kwaye nia ewok etel wi ponji ma cing’ nica. Kan ibewotho cidho ku jurwei mange i ponji peri mi Biblia, eno biketho juponj Biblia gibinwang’u kony lee i bang’gi. Poi nia lembakeca mwa utie nikonyo japonj Biblia kara etim mediri i thenge mi tipo.

17-18. Ukwayu ilar ipar pi lembang’o kan imito iwek niponjo Biblia ku ng’atini?

¹⁷ Tek ng’atu m’iponjo kude Biblia ubetimo ngo mediri, saa moko bikwayu nia ikepenjiri kumae: ‘Nyo ukwayu awek niponjo kude?’ Re i wang’ niweko ponjo kude, ukwayu ikepar pi copo pare. Jumoko gitimo mediri i ng’ei nindo ma lee, jumange ke gimediri pio pio. Dong’ kepenjiri kumae: ‘Nyo ng’atu ma waponjo kude ubemedere cuu nimakere ku copo pare?’ ‘Nyo emaku ‘beworo’ lembe m’ebeponjo, niwacu ebetio kude i kwo pare?’ (Mat. 28:20) Kadok nwang’u ecopo kwayu nindo ma lee ni japonj Biblia kara edok jalub pa Kristu de, re nok nok ecikere nitimo alokaloka i kwo pare.

¹⁸ Dong’ wacikara nitimo ang’o ka wadaru ponjo Biblia ku ng’atini pi nindo ma  lee, ento fodi asu ebeneno ngo bero mi ponjine? Kepar nia wuponjo buku Biblia ubeponjowa wudaru kpengele ku ng’atini, man nyo wucaku ponjo bende buku Nibedo i mer pa Mungu, re fodi enyono ngo dhu Ot Ker wang’ acel de, kadok i Poi pi tho pa Yesu de ecidho ngo. Bende, wang’ ma pol eranyu ponji pare pi thelembe ma tije de mbe. Saa maeno kwayu wuwec kude thwolo thwolo. *

19. Icopo weco nenedi ku ng’atu m’ubeneno ngo bero mi ponji pare mi Biblia, man ukwayu ing’ii i lembang’o?

¹⁹ Icopo caku wec ku japonj Biblia m’ubetimo ngo mediri kumae: ‘Peko ma kani m’ubeceri nidoko Jamulembe pa Yehova?’ Saa moko eromo dwoko iri nia, ‘amaru ponjo Biblia, re abidoko Jamulembe pa Yehova tak de ngo!’ Tekene etie ku paru ma kumeno ma ke dong’ wuponjo kude pi nindo m’ung’adu, ecopo bedo ber nia wujig niponjo kude. M’uweko maeno, japonj Biblia copo koro iri wang’ ma kwong’a pi lembe m’ubecere ku timo mediri. Ku lapor, nyo ebeparu nia ebiromo ngo nirweyo lembanyong’a ot kubang’ ot. Kan idaru nyang’ i paru pare, ibing’eyo cuu kite m’icopo konye ko.

20. Tic mi Jukwenda 13:48 copo konyowa nenedi ning’io ng’atu ma wabimedara niponjo kude Biblia?

²⁰ Re lembe mi can utie nia juponj Biblia moko gitie ve nyithindho mir Israel mi rundi pa Ezekiel. Yehova uyero pigi ni Ezekiel kumae: “Nen, kuno ibedo igi calu wer mi mer pa ng’atu ma dwande ber, ma copo goyo adungu ber de; kum gibiwinjo lembe peri, ento gibitimogi ngo.” (Eze. 33:32) Wacopo nwang’u nia etie lembe ma tek ninyutho ni ng’atini nia wamito jigo ponjo Biblia kude. Ento kwayu wang’ei nia “nindo dong’ cek.” (1 Kor. 7:29) Pieno, kakare ninyotho saa mwa nitelo wi ponji pa ng’atu m’ubetimo ngo mediri, wacikara niyenyo ng’atu ma timo pare ubenyutho nia ‘adundene bedo ayika pi kwo ma rondo ku rondo.’​—Som Tic mi Jukwenda 13:48, NWT.

21. Giragora mwa mi oro 2020 uyero ang’o, man ebikonyowa nenedi?

²¹ I kind oro 2020, giragora mwa mi oro biketho nwoc akeca iwi kite ma wacopo timo ko cuu mandha tic mwa mi ketho dhanu udok julub. Dong’ wagwok i wiwa wec ma Yesu uyero i coko ma pire tek m’utimere iwi got moko mi Galilaya. Eyero kumae: ‘Wucidhi, wuketh dhanu dok julub, wumii igi batizo.’​—Mat. 28:19.