1-2. Бәр тʹьрба Иса, мәләк чь готә кʹӧлфәта, у Иса хԝәха чь рʹебәри да ԝан?

ШӘБӘԚЕ, 16 Нисане, сала 33 Д.М., чәнд жьнед хԝәдехоф, дьлшкәсти дьчьн бәрбь тʹьрба Хӧдан Иса Мәсиһ, кӧ 2 рʹож пешда һатьбу дәфьнкьрьне. Чахе әԝана тен бәрбь тʹьрбе, сәва кӧ бьһарәт у рʹуне бинхԝәш щьнйазе ԝи хьн, әԝана әʹщебмайи дьминьн, чьмки тʹьрб вала йә! Мәләк ԝанрʹа дьбежә, ԝәки Иса жь мьрьне рʹабуйә, у сәрда дьбежә: «Әԝе бәри ԝә һәрʹә Щәлиле. Ль ԝьр һуне ԝи бьбиньн» (Мәт. 28:1-7; Луԛа 23:56; 24:10).

² Чахе әԝ жьн пашда дьчьн, Иса хԝәха незики ԝан дьбә у ԝанрʹа дьбежә: «Һәрʹьн бежьнә бьред мьн, кӧ әԝ һәрʹьнә Щәлиле у ль ԝьр ԝе мьн бьбиньн» (Мәт. 28:10). Иса паши сахкьрьна хԝә, йа пешьн әԝе щьвине саз дькә бона шагьртед хԝә. Әшкәрә йә, сәр ве щьвине әԝи дьхԝәст рʹебәрийед гәләк фәрз бьда ԝан!

3-4. Чьрʹа әм дькарьн бежьн, ԝәки тʹәми кӧ Мәтта 28:19, 20-да ньвисар ә, нә тʹәне бона шандийа бу? (Бьньһерʹә шькле рʹуйе журнале.)

³ Бьхунә Мәтта 28:16-20. Иса сәр ве щьвине да кʹьфше, ԝәки чьԛас фәрз ә әԝ шьхӧле кӧ шагьртед ԝи гәрәке бькьрана, демәк әԝ шьхӧл, кӧ әм жи иро дькьн. Иса гот: «Ньһа һәрʹьн . . . ԝан һʹәму тʹәмийед кӧ мьн данә ԝә мьләта һин кьн, ԝәки әԝ хԝәй кьн».

⁴ Иса әԝ тʹәми нә тʹәне 11 шандийед хԝәрʹа да, әԝ дьхԝазә, ԝәки һʹәму шагьртед ԝи мьзгинийе бәла кьн. Ле әм жь кʹӧ ве йәке заньн? Чахе Иса сәр чʹийайе Щәлиле әԝ тʹәми да шагьртед хԝә, ԝедәре тʹәне шанди нибун. Биньн бира хԝә ԝәки мәләк жьнарʹа гот: «[Щәлиледа] һуне ԝи бьбиньн». Демәк, ча те кʹьфше әԝ жьнед амьн жи чунә сәр  ве щьвине. Ле тʹәне әԝана нибун. Паԝлосе шанди әʹйан дькә, ԝәки Иса «щарәкерʹа пенсьд хушк-бьрайи зедәтьрва хӧйа бу» (1 Корн. 15:6).

5. Әм чь педьһʹәсьн жь 1 Корьнтʹи 15:6?

⁵ Мәʹнийед мәйә мәзьн һәнә, кӧ баԝәр кьн, ԝәки Паԝлос һәма дәрһәԛа ве щьвина Щәлиледа дьгот, кӧ Мәтта сәре 28-да те гьликьрьне. Ле чь мәʹни һәнә? Йа пешьн, һʹәчʹи зәʹф шагьртед Иса жь Щәлиле бун. Ләма аԛьлайи бу, ԝәки Иса шагьртед хԝә нә кӧ маләкә Оршәлимеда тʹоп кьр, ле сәр чʹийайе ль Щәлиле. Йа дӧда, Иса паши сахкьрьне ида тʹәви 11 шандийед хԝә башԛә Оршәлимеда маләкеда тʹоп  бун. Һәрге Иса бьхԝәста тʹәне шандийед хԝәрʹа тʹәми бьда, кӧ мьзгинийе бәла кьн у мәрьва бькьнә шагьрт, әԝи ԝе һьнге Оршәлимеда бьгота ԝан, дәԝса кӧ ԝанрʹа, ԝан жьнарʹа у шагьртед майинрʹа әʹлам кьра, ԝәки Щәлиледа рʹасти ԝи бен (Луԛа 24:33, 36).

6. Ль гора Мәтта 28:20, жь чь те кʹьфше кӧ тʹәмийа дәрһәԛа һазьркьрьна шагьрта, бона рʹожа иро йә жи, у әԝ тʹәми иро ча те сери?

⁶ Дина хԝә бьдьн мәʹнийа сьсийа, кӧ чьрʹа әм дькарьн бежьн, ԝәки Иса нә тʹәне шагьртед хԝәйи ԛьрʹна йәкерʹа әԝ тʹәми да, ле мә һʹәмушкарʹа. Әм жь кʹӧ әве йәке заньн? Чахе Иса рʹебәри дьда шагьртед хԝә, хьлазийеда әԝи гот: «Әз ирода тʹьме һʹәта ахьрийа дьнйайе тʹәви ԝә мә!» (Мәт. 28:20) Чаԝа Иса гот, иро шьхӧле һазьркьрьна шагьрта гәләк пешда дьчә. Бьфькьрьн, һәр сал 300 000 мәрьв ча Шәʹдед Йаһоԝа тенә ньхӧмандьне у дьбьнә шагьртед Мәсиһ!

7. Әме ве готареда дәрһәԛа чь шеԝьр кьн, у чьрʹа?

⁷ Гәләк мәрьв кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, ахьрийеда тенә ньхӧмандьне. Ле һәнә йед ӧса, кʹижан кӧ һәр гав тʹәви мә һинбуна Кʹьтеба Пироз дәрбаз дьбьн, ле хԝә паш дьхьн рӧһʹанида пешда һәрʹьн. Ԝанрʹа һʹәԝас ә һин бьн, ле әԝана пешда начьн кӧ бенә ньхӧмандьне. Һәрге һун тʹәви кәсәки һинбуна Кʹьтеба Пироз дәрбаз дькьн, фәʹмдари йә һун дьхԝазьн, ԝәки әԝ мәрьв чь кӧ педьһʹәсә, әʹмьре хԝәда бинә сери у бьбә шагьрте Мәсиһ. Ве готареда әме шеԝьр кьн, кӧ ча рʹастийе бьгьһиньнә дьле ԝан мәрьва у ча али ԝан бькьн, ԝәки рʹӧһʹанида пешда һәрʹьн. Ле чьрʹа лазьм ә әм дәрһәԛа ве йәке шеԝьр кьн? Чьмки щара әм гәрәке сафи кьн һәла тʹәви ԝи мәрьви һинбуна Кʹьтеба Пироз бәрдәԝам кьн йан на.

8. Чьрʹа һьнәкʹара чәтьн ә Йаһоԝа һʹьз бькьн?

⁸ Йаһоԝа дьхԝазә мәрьв жь һʹьзкьрьне жерʹа хьзмәт кьн. Ләма жи нета мә әԝ ә, ԝәки али ԝан мәрьва бькьн, йед кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, ԝәки фәʹм кьн кӧ Йаһоԝа бона ԝана хәм дькә у ԝана гәләк һʹьз дькә. Әм дьхԝазьн али ԝан бькьн, ԝәки әԝана Йаһоԝа һʹәсаб кьн ча «баве сеԝийа, тайе жьнәбийа» (Зәб. 68:5). Чахе әԝана һʹьзкьрьна Хԝәде һьндава хԝә бьвиньн, әԝ йәк ԝе ԝана һелан кә, әԝана жи ԝи һʹьз кьн. Һьнәкарʹа чәтьн ә баԝәр кьн, ԝәки Йаһоԝа Баве һʹьзкьри йә, чьмки ԝана жь баве хԝә һʹьзкьрьн нәдитьнә (2 Тимтʹ. 3:1, 3). Ләма жи ԝәʹде һинбуна Кʹьтеба Пироз, әм гәрәке дина ԝан бьдьнә сәр хәйсәт-һʹӧнӧред Йаһоԝайи баш. Али ԝан бькьн кӧ фәʹм кьн, ԝәки Хԝәдейе мәйи һʹьзкьри дьхԝазә әԝана әʹмьре һʹәта-һʹәтайе бьстиньн, у әԝ һазьр ә ве йәкеда али ԝан бькә. Әм диса чь дькарьн бькьн?

9-10. Кʹижан әʹдәбйәта әм гәрәке бьдьнә хәбате чахе тʹәви кәсәки һинбуне дәрбаз дькьн, у чьрʹа һәма пе ԝан әʹдәбйәта гәрәке дәрбаз кьн?

⁹ Бьдьнә хәбате кʹьтеба «Чь Һин Дькә  Кʹьтеба Пироз?» у кʹьтеба «Нава Һʹьзкьрьна Хԝәдеда Бьминә». Әԝ кʹьтеб бона ве йәке һатьнә дәрхьстьне, сәва рʹастийе бьгьһиньнә дьле мәрьва. Мәсәлә, кʹьтеба «Чь Һин Дькә» сәре 1 щаба ԝан пьрса дьдә: «Гәло Хԝәде бона мә хәм дькә? Гәло әԝ дьлрʹәʹм ә? Хԝәде ча дьньһерʹә ль сәр нәһәԛийед дор-бәре мә? У гәло әм дькарьн незики Йаһоԝа бьн?». Ле дәрһәԛа кʹьтеба «Һʹьзкьрьна Хԝәде» әм чь дькарьн бежьн? Әԝ әʹдәбйәт ԝе али ԝан бькә, йед кӧ һин дьбьн, ԝәки принсипед Кʹьтеба Пироз әʹмьре хԝәда бьдьнә хәбате у незики Йаһоԝа бьн. Һәрге жи ԝә әԝ дӧ кʹьтеб тʹәви мәрьвед майин жи дәрбаз кьрийә, йәкә ԝе баш бә, ԝәки һун бона һәр кәси башԛә хԝә һазьр кьн, сәва хут али ԝан бькьн.

¹⁰ Ле бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, ԝәки йе кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбә тʹемәкә ӧса вәдькә, кʹижан кӧ ԝан әʹдәбйәтада, демәк Һащәтед Сәрәкә бона Һинкьрьнеда, тʹӧнә йә. Ве дәрәщеда һун чь гәрәке бькьн? Һун дькарьн ԝи һелан кьн, ԝәки паше хԝәха дәрһәԛа ве тʹемайе әʹдәбйәтед мәда бьхунә, сәва кӧ һун бькарьбьн  пе кʹьтеба «Чь Һин Дькә» йан жи «Һʹьзкьрьна Хԝәде» һинбуне бәрдәԝам кьн.

11. Кʹәнге әм гәрәке пе дӧа һинбуне дәстпекьн у хьлаз кьн, у ча әм дькарьн дәрһәԛа ве йәке хәбәр дьн тʹәви ԝан, кʹе Кʹьтеба Пироз һин дьбә?

¹¹ Һинбуне пе дӧа дәстпекьн. Ԝе гәләк баш бә, зу мәрьварʹа шьровәкьн, ԝәки лазьм ә һинбуне пе дӧа дәстпекьн у хьлаз кьн, мәсәлә, һәма һʹәфтийед пешийеда ӧса дәрбаз кьн. Әԝана гәрәке бьзаньбьн, ԝәки әм Хәбәра Хԝәде тʹәне пе аликʹарийа рʹӧһʹе Хԝәдейи пироз дькарьн фәʹм кьн. Һьнә хушк-бьра чахе һинбуне дәстпедькьн у дьхԝазьн шьровәкьн, ԝәки чьрʹа пе дӧа гәрәке дәстпекьн, мәрьварʹа рʹеза жь Аԛуб 1:5 дьхуньн: «Һәгәр сәрԝахтийа йәки жь ԝә тʹера ԝи накә, бьра һиви жь Хԝәде бькә». У паше пьрсе дьдьнә ԝан: «Чаԝа әм дькарьн жь Хԝәде сәрԝахтийе бьхԝазьн?» Мәрьв дьбәкә ԛайил бә, ԝәки әм гәрәке Хԝәдерʹа дӧа бькьн.

12. Чаԝа әм дькарьн Зәбур 139:2-4 бьдьнә хәбате, сәва али мәрьва бькьн дӧайед хԝәда дьле хԝә Йаһоԝарʹа вәкьн?

¹² Ԝана һин кьн кӧ чаԝа дӧа бькьн. Ԝанрʹа шьровәкьн, ԝәки Йаһоԝа дьхԝазә дӧайед ԝани бь дьл бьбьһе. Ԝанрʹа бежьн, ԝәки әԝана дькарьн дӧайед хԝәда дьле хԝә Йаһоԝарʹа вәкьн. Ӧса жи ԝанрʹа шьровәкьн, ԝәки әԝана чь кӧ дьбәкә нькарьн мәрьварʹа бежьн, бьра Йаһоԝарʹа гьли кьн, чьмки әԝ ида фькьред ԝанә кʹур занә. (Бьхунә Зәбур 139:2-4.) Әм ӧса жи дькарьн ԝана һелан кьн, ԝәки жь Хԝәде аликʹарийе бьхԝазьн, сәва ньһерʹандьна нәрʹаст у хәйсәтед хьраб бьтʹәрькиньн. Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, мәсәлә, кәсәк тʹәви кʹе һун ида һьнә ԝәʹдә һинбуне дәрбаз дькьн, щәжьнәке һʹьз дькә, кʹижан кӧ рʹелигийа ԛәлпва гьредайи йә. Әԝ занә, ԝәки әԝ нәрʹаст ә, ле йәкә ԝи хԝәш те ве щәжьне дәрбаз кә. Ԝи һелан кьн, ԝәки дьле хԝә Йаһоԝарʹа вәкә у бьра һиви жь Йаһоԝа бькә, сәва аликʹарийе бьдә ԝи, кӧ тʹәне ԝан тьшта һʹьз бькә, чь кӧ Хԝәде һʹьз дькә (Зәб. 97:10).

13. а) Чьрʹа лазьм ә ԝан мәрьвед кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, зу тʹәглифи сәр щьвате кьн? б) Чь әм дькарьн бькьн, ԝәки әԝана щьватеда хԝә рʹьһʹәт тʹәхмин кьн?

¹³ Чьԛас дькарьн зу ԝана тʹәглиф кьн, ԝәки бенә сәр щьвата. Чахе әԝана бенә сәр щьвате, чь кӧ әԝана ԝедәре бьбьһен у бьвиньн, дькарә дьле ԝан бьгьрә у али ԝан бькә кӧ рʹӧһʹанида пешда һәрʹьн. Ԝанрʹа нишан кьн видео «Чь Дьԛәԝьмә Ода Щьватеда?» у бь дьл ԝана тʹәглиф кьн, кӧ тʹәви ԝә бен. Һәрге һун дькарьн, хԝәха ԝана бьвьн щьвате. Ԝе гәләк баш бә, һәрге һун щурʹә-щурʹә хушк-бьра тʹәглиф кьн сәр һинбуна ԝан. Ӧса әԝана щьватеда ԝе тʹәви гәләка бьбьнә нас, у гава бенә щьвате, ида ԝе хԝә аза тʹәхмин кьн.

14. Мәрьве кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбә, чь дькарә ԝи һелан кә кӧ рʹӧһʹанида пешда һәрʹә?

¹⁴ Нета мә әԝ ә, ԝәки али ԝан бькьн, йед кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, рʹӧһʹанида пешда һәрʹьн (Әфәс. 4:13). Чахе кәсәк ԛайил дьбә кӧ Кʹьтеба Пироз һин бә, әԝ дьбәкә пешийе дьхԝазә бьзаньбә, ԝәки әԝ һинбун ԝе ча хут жерʹа кʹаре бинә. Ле гава һʹьзкьрьна ԝи һьндава Йаһоԝа һе мәзьн бә, әԝ ида дьбәкә дәстпекә бьфькьрә, кӧ ча әԝ дькарә али мәрьвед дьн бькә, демәк ӧса жи али ԝан, йед кӧ щьватеда ньн (Мәт. 22:37-39). Ԝәʹде лайиԛ, һун дькарьн ԝанрʹа бежьн, кӧ мәщала ԝан һәйә пе ԛӧрбанкьрьна пʹәра жи пьштгьрийа шьхӧле Пʹадшатийе бькьн.

15. Әм ча дькарьн али ԝан бькьн, йед кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, сәва проблемед хԝә рʹаст сафи кьн?

¹⁵ Ԝана һин кьн, кӧ ча проблема сафи кьн. Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, әԝ мәрьве кӧ  һун тʹәви ԝи һинбуне дәрбаз дькьн, кʹижан ида буйә мьзгинване нәньхӧманди, щьватеда жь кәсәки хәйдийә. Дәԝса кӧ алийе кәсәки бьгьрьн, һе баш ә жерʹа шьровәкьн, ԝәки дәрһәԛа ве йәке Кʹьтеба Пироз чь дьбежә. Әԝ гәрәке йан бьбахшинә ԝи мәрьви, йан жи һәрге нькарә хәйде бир кә, гәрәке тʹәви ԝи хәбәр дә бь ве нете, кӧ бь һʹьзкьрьн у нәрми бьре хԝә ԛазанщ кә (Бәрамбәр кьн Мәтта 18:15). Ԝирʹа нишан кьн кӧ ча дькарә бьдә хәбате «JW Library^®», «Рʹебәрийа леколинкьрьне бона Шәʹдед Йаһоԝа», у jw.org^®, сәва бьзаньбә ча проблема рʹаст сафи кә. Һәрге әԝ һин бә пешийа ньхӧмандьне тʹәви мәрьва проблема сафи кә, паши ньхӧмандьне ортʹа ԝи у хушк-бьред щьватеда ԝе кем проблем пешда бен.

16. Чьда кʹар ә һәрге әм щурʹә-щурʹә хушк-бьра тʹәглифи сәр һинбуне бькьн?

¹⁶ Хушк-бьред щьвате у ӧса жи бәрпьрсийаре мьһале тʹәглиф кьн сәр һинбуне. Ле чьрʹа? Хенщи ԝан мәʹнийед кӧ мә жоре шеԝьр кьр, ӧса жи хушк-бьра дькарьн али ԝи бькьн ве йәкеда, чьда һун нькарьн. Бәʹса хәбәре, әԝ дьхԝазә щьхаре бьтʹәрькинә, ле чәнд щара бал ԝи нәһатийә сьтандьне. Ләма жи жь щьвате кәсәки ӧса тʹәглиф кьн сәр һинбуне, кʹе ида бәре әв хәйсәте хьраб тʹәрькандийә, у дьԛәԝьмә бал ԝи жи чәнд щара нәһатийә стандьне. Әԝ хушк йан бьра дькарә ширәтәкә баш бьдә ԝи, кӧ жерʹа лазьм ә. Һәрге ԝәрʹа нәһеса йә бәр бьре щерʹьбанди һинбуне дәрбаз кьн, жерʹа бежьн бьра әԝ дәрбаз кә. Чь жи һәбә, йәкә мәсәла хушк-бьра дькарә кʹаре бьдә ԝи, йе кӧ һин дьбә. Бир нәкьн, ԝәки нета мә әԝ ә, кӧ али ԝи бькьн рʹӧһʹанида мәзьн бә.

17-18. Һун чь гәрәке һьлдьн һʹәсаб, чахе дьхԝазьн сафи кьн кӧ һинбуне бьдьнә сәкьнандьне йан на?

¹⁷ Һәрге әԝе кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбә, әʹмьре хԝәда гӧһастьна накә, дьбәкә һун пьрсе бьдьнә хԝә: «Гәло лазьм ә әз һинбуне бьдьмә сәкьнандьне?» Сәва әве сафикьрьне бькьн, һун гәрәке бьфькьрьн дәрһәԛа фәрәсәт у дәрәща ви мәрьви. Һьнәкарʹа һе зедә ԝәʹдә лазьм ә, сәва рʹӧһʹанида пешда һәрʹьн. Ләма сәр ԝан пьрса бьфькьрьн: «Гәло әԝ дәрәща хԝәда һәма һьнә гӧһастьна дькә? Гәло әԝ чь кӧ педьһʹәсә, ида дәстпедькә әʹмьре хԝәда дьдә хәбате?» (Мәт. 28:20) Дьбәкә әԝе кӧ һин дьбә, рʹӧһʹанида зу пешда начә, ле әԝ гәрәке әʹмьре хԝәда һеди-һеди һьнә гӧһастьна бькә.

¹⁸ Ле әм чь гәрәке бькьн, һәрге әԝ кәс кӧ епʹещә ԝәʹдә һин дьбә, надә кʹьфше ԝәки һинбуне фәрз һʹәсаб дькә? Дина хԝә бьдьн ве дәрәще: Әԝ мәрьве кӧ һун тʹәв һинбуне дәрбаз дькьн, кʹьтеба «Чь Һин Дькә» хьлаз кьр, дьԛәԝьмә һәла һе жи кʹьтеба «Һʹьзкьрьна Хԝәде» ида дәрбаз дьбә, ле ԛә щарәке жи нәһатийә щьвате, нә жи сәр Евара Биранине. У һьн жи әԝ гәләк щар бона мәʹнийед бьчʹук һинбуне бәрʹдьдә. Ве  дәрәщеда ԝе баш бә һʹәлал тʹәви ԝи хәбәр дьн. *

19. Һун чь дькарьн бежьнә ԝи, йе кӧ ча те кʹьфше һинбуна Кʹьтеба Пироз ԛимәт накә, у һун гәрәке чь һьлдьн һʹәсаб?

¹⁹ Һун дькарьн тʹәви ԝи пе ве пьрсе хәбәрдане дәстпекьн: «Бона тә чь йә лапә чәтьн, кӧ тӧ нькари бьби Шәʹде Йаһоԝа?» Дьбәкә әԝ бежә: «Мьн хԝәш те Кʹьтеба Пироз һин бьм, ле әзе тʹӧ щар нәбьм Шәʹде Йаһоԝа!» Һәрге әԝ һьнә ԝәʹдә ида һин дьбә, у ньһерʹандьна ԝи ӧса йә, дьбәкә лазьм ә тʹәви ԝи һинбуна Кʹьтеба Пироз бьдьнә сәкьнандьне. Ле дьбәкә әԝ ԝәрʹа мәʹнийе бежә, кӧ чьрʹа пешда начә. Мәсәлә, дьбәкә әԝ дьфькьрә кӧ ԝе тʹӧ щар нькарьбә мал бь мал хьзмәт кә. Чахе һун ида бьзаньбьн бь рʹасти әԝ чь дьфькьрә, һуне һе баш бькарьбьн али ԝи бькьн.

20. Рʹеза жь Кʹаред Шандийа 13:48 ча али мә дькә тедәрхьн, һәла һинбуне бьдьнә сәкьнандьне йан на?

²⁰ Йазьх, ле һьнә мәрьвед кӧ Кʹьтеба Пироз һин дьбьн, мина Исраелийед ԝәʹде Һәзәԛел ьн. Дәрһәԛа ԝан Йаһоԝа готә Һәзәԛел: «Тӧ бона ԝан те бежи мина кʹьламәкә һʹьзкьрьне йи, мина мәрьвәки кӧ бь дәнге хԝәш дьстьре у бь һостәти сазе ледьхә. Әԝана ԝе гьлийед тә бьбьһен, ле тʹӧ кәс ԝе нәйнә сери» (Һәзԛл. 33:32, ДТʹ). Бәле, мәрʹа дьбәкә нәһеса йә ԝи мәрьвирʹа бежьн, ԝәки әме тʹәви ԝи һинбуне бьдьнә сәкьнандьне. Ле «ԝәхт һьндьк майә» (1 Корн. 7:29). Дәԝса кӧ ԝәʹдә хәрщ кьн сәр ԝан, йед кӧ ԛә пешда начьн, әм гәрәке ԝан мәрьва бьвиньн, дьле кʹижана һазьр ә мьзгинийе ԛәбул кьн. (Бьхунә Кʹаред Шандийа 13:48.)

21. Рʹеза сала 2020 кʹижан ә, у әԝ рʹез ԝе чьда али мә бькә?

²¹ Ԝәʹде сала 2020, рʹеза сале ԝе али мә бькә, ԝәки бьфькьрьн кӧ ча әм дькарьн бьбьнә һе щерʹьбанди, сәва мәрьва бькьнә шагьрт. Әԝ гьлийед Иса нә, кʹижан кӧ әԝи ԝәʹде щьвина фәрз сәр чʹийайе ль Щәлиле гот: «Һәрʹьн һʹәму мьләта һин кьн у ԝана . . . бьньхӧминьн» (Мәт. 28:19).