Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 1

Tangíon “kʼoa chjotana tikao je chjota”

Tangíon “kʼoa chjotana tikao je chjota”

TEXTO XI TSʼE NÓ 2020: “Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota [...], cha̱nisʼenngindáo” (MAT. 28:19TNM).

KJOAJNDA 79 Kʼuínyalee nga kixi katafitʼale Niná

XI TÍNCHJA̱NI *

1, 2. Jméni xi kitsole jngo ánkje je yánchjín xi kicho jñani kisʼeñe je Jesús, kʼoa jméni xi kitsole Jesús je yánchjín jebi.

KʼIANGA jekisʼesén nga 16 sá nisán nó 33, jngojtín mani yánchjín kichokotsen jñani kisʼeñe je Jesús, nga kʼia jetsʼato jngo nichxin jaʼato nga kisʼeñe. Kui xá kichoni nga siti̱ sikajon je yaole Jesús kao xki xi naskánje̱. Kʼianga kicho tokʼoakoanle nga tokjitia je tsjó. Jngo ánkje xi kʼoakitsole nga jejaʼáyanile Jesús, kʼoa kʼoakitsole nga ya Galilea ska̱jin (Mat. 28:1-7; Luc. 23:56; 24:10).

2 Kʼianga jetjíofini yánchjín jebi, je Jesús i kitsole: “Tangín nikinrʼoáo ndsʼe, jméni nga koaisíni ya Galilea, kʼoa ya skoe̱na” (Mat. 28:10). Nga jejaʼáyanile Jesús, je xi títjon kisʼin kuinga kisikatíojtín je chjotatjenngile. Alikui jao tjínná nga nʼio tjínle kjoandosin jmeni xi kuitsole nga sikatíojtín.

ʼYÁNI XI KʼOAKITSOLE JESÚS NGA CHJOTATJENNGILE KATASÍKAO CHJOTA

Kʼianga jejaʼáyanile Jesús kisikatíojtín ya Galilea je pastrole kao chjotatjenngile, kʼoa i kitsole: “Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota” (Chótsenlai párrafo 3, 4).

3, 4. Ánni kʼoabixónsíñá nga tsín toje pastrole Jesús xi kʼoatsakʼinle jmeni xi tso Mateo 28:16-20 (chótsenlai sén xi faʼaitʼa ya portada).

3 (Tʼexkiai Mateo 28:16-20). * Kʼianga kisikatíoxkó je chjotatjenngile Jesús, nʼio tjínle kjoandosin je xá xi tsakánele nga siglo 1, kʼoa ndʼaibi kʼoati kui xá tinʼia. I kitsole: “Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota xi tjín ngakjijnda naxinandá, [...] takoyalao nga katasítjoson ngayeje jme xi tsakʼeneno”.

4 Kui xi mele je Jesús nga kuitsoyason ngatsʼi chjotatjenngile. Ali tsa tojejin kʼoakitsole je pastrole xi 11 koanni xi kixi kitʼale. Ánni nga kʼoabixónsíñá. Kuinga tsín toje pastrole Jesús xi kicho ya nindo xi tíjna ya Galilea kʼianga kʼoakitso je Jesús nga chjotatjenngile ni̱kao je chjota. Kuenta sʼiaan nga je ánkje kʼoakitsole je yánchjín xi kichokotsen ya tsjó nga ya Galilea ska̱jin je Jesús. Kuinga kʼoabixónsíñá nga kʼoati nkjín koanni je yánchjín xi kicho xi kixi kitʼale Niná. Xi ijngosani, je pastro Pablo kʼoakitso nga “jngo kʼakjoan tsʼatsenle ndsʼee xi tojngo tjío xi tsʼato aon siento mani” (1 Cor. 15:6). Jñáni tsʼatsenle Jesús je chjotale xi tsʼato 500 mani.

5. Ánni kʼoabixónsíñá nga 1 Corintios 15:6, kui tínchja̱ni nga kisikatíojtín je chjotatjenngile Jesús ya Galilea tojo tso Mateo capítulo 28.

5 Ánni kʼoabixónsíñá nga 1 Corintios 15:6, kui tínchja̱ni nga kisikatíojtín je chjotatjenngile Jesús ya Galilea tojo tso Mateo capítulo 28. Xi títjon, me ngatsʼi je chjotatjenngile Jesús xi Galilea tsʼe. Nga nkjín koanni xi tsakatiojtín ngisaa kiskenndiaale nga ya nindo xi tíjna Galilea koanxkó tikʼoajinni tsa jngo ndʼia ya Jerusalén. Xi majaoni, kʼianga jejaʼáyanile Jesús tsakatiojtín kao xi 11 pastrole ya Jerusalén. Kʼiajin kʼoakitsole je pastrole tsa tojelani xi kui xá tsakánele nga kuitsoyason kʼoa nga chjotatjenngile sikao je chjota. Tsa kʼoalani, alikuijin kʼoasʼin kisikatíojtín ya Galilea je pastrole, je yánchjín kʼoa kao xi ngikʼa chjotatjenngile (Luc. 24:33, 36).

6. Ánni kʼoabixónsíñá nga tíbitjoson ndʼaibi jmeni xi tso Mateo 28:20, kʼoa jósʼin tíbitjoson.

6 Xi majanni, ali tojejin chjotatjenngile Jesús xi tsakatio nga siglo 1 kʼoakitsole nga chjotatjenngile katasíkao chjota. Jósʼin ʼyañá. Kuinga i̱ kitsole je chjotatjenngile Jesús: “An tijnakaono ngantsjai nichxin saʼnda nga kuichokjetʼa xi chon sonʼnde” (Mat. 28:20TNM). Tojo kitso je Jesús, ngisaa nkjín mani ndʼaibi je xi chjotatjenngile kjima. Tobʼelañá me 300,000 chjota fisʼenngindá nga xki̱ nó nga testigole Jeobá ma.

7. Jmé xi chótʼayajiaan i̱ kjoaʼmiya jebi, kʼoa ánni.

7 Nʼio nkjín mani je chjota xi kotʼaya Biblia xi fisʼenngindá. Tonga kʼoati tjínkʼa xi tsín tjíojngo kon nga chjotale Cristo koa̱n. Tsjoake nga sakóyale jmeni xi tso Biblia, tonga tsín mele nga chjotale Cristo koa̱n. Mená nga kuinyakoaa je chjota xi ʼmiyalee Biblia nga sitjoson jotso je Énle Niná kʼoa nga chjotatjenngile Cristo katama. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan jósʼiaan nga kuichokajin ni̱ma̱le chjota je Énle Niná kʼoa jósʼin kuinyakoaa nga chjotatjenngile Cristo katama. Nʼio tjínle kjoandosin nga kui chótʼayajiaan, nga̱ koasenkaoná nga si̱kjaʼaitsjenjiaan tsa tosi tonda kʼuínyalee kʼoa tsa mai je chjota xi Biblia tiʼmiyalee.

KUISENKOAA JE XI TIʼMIYALEE BIBLIA NGA KATABICHÓKAJIN NI̱MA̱LE JE ÉNLE NINÁ

8. Ánni nga ñʼai ma sakʼoaniná josʼin binyakoaa je chjota nga bichókajin ni̱ma̱le je Énle Niná.

8 Je Jeobá kui xi mele nga ni̱ma̱le katanroajinni chjota nga je katasíxále. Kuinga machjénsíni nga katamajinle je chjota xi tiʼmiyalee Biblia nga mandosinle Jeobá xi tʼatsʼe kʼoa nga tsjoake. Kui xi mená nga katabe nga je Jeobá “Nʼaile mani je xi jchʼa̱n kʼoa jé basenkao je yánchjínkʼan” (Sal. 68:5). Kʼianga majinle je chjota xi ʼmiyalee Biblia nga tsjoake Niná, kʼoati tsjoake ma tsanda je. Nga tjínkʼa je chjota xi tsín kisakole kjoatsjoacha nga sʼa ʼndí kjoan, ñʼai male kʼianga majinle nga je Jeobá jngoo Nʼai xi nʼio tsjoakená (2 Tim. 3:1, 3). Kuinga machjénsíni nga koakoyalee je xi ʼmiyalee Biblia jokjoan Jeobá. Kuinyakoaa nga katamajinle nga kui xi mele Niná nga katasʼená kjoabijnachon xi tsínkʼia fetʼa kʼoa nga tíjnanda nga koasenkaoná. Jmésani xi koa̱n sʼiaan.

9, 10. Jmé libroni xi koa̱n si̱chjén nga kʼuínyalee Biblia je chjota, kʼoa ánni nga kui si̱chjénsíñá.

9 Si̱chjén je libro Jmé kjoanni xi bakóya je Biblia kao “Tosi tonda katasʼeno kjoatsjoachale Niná”. * Je libro jebi kui xá kisʼendani nga koa̱nná kʼuínyalee chjota nga kuichokajin ni̱ma̱le je Énle Niná. Tobʼelañá, ya capítulo 1 xi tsʼe libro Jmé kjoanni xi bakóya je Biblia kui tsoya tʼatsʼe jebi: a mandosinle Niná xi tʼatsaan axo tsʼeen je Niná, jósʼe kon Niná kʼianga kjoañʼai chjaʼá, kʼoa a koaan miyole koaan. Je libro “Tosi tonda katasʼeno kjoatsjoachale Niná” koasenkao je chjota xi tiʼmiyalee Biblia nga koa̱njinle nga ndasʼin bichómani nga mangíntjenngiaa je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá Biblia, kʼoa nga kui xi koasenkao nga ndasʼin kʼoéjna kʼoa nga miyole Jeobá koa̱n. Ningalani jenkjín kʼa nichjén libro jebi nga ʼmiyalee chjota, tjínnele nga nda chótʼayajiaan kʼianga kui si̱kjaʼaitsjeen jmeni xi ngisa koasenkao je chjota xi ʼmiyalee Biblia.

10 Jméni xi koa̱n sʼiaan tsa je chjota xi tiʼmiyalee Biblia kui koa̱nmele skótʼaya je xi kjaʼaínile xi tsín ya tíjnajin xo̱n kao video xi nichjén nga ʼmiyaa. Tsa kʼoalani, koaan kʼoakʼuínlee nga toje katabʼéxkia kʼoa tosi tonda kao kui kʼuínyanilee je libro xi jekanikʼaxkiaa.

Kao kjoabʼetsʼoa kʼoétsʼiakaoñá nga jngó jngó kʼa kʼuínyalee Biblia je chjota xi tiʼmiyalee (Chótsenlai párrafo 11)

11. Kʼiáni jekoa̱n kʼoéjnaa kjoabʼetsʼoa nga kʼuínyalee je chjota, kʼoa jmé xi koa̱n kʼuínlee nga kui chja̱kaonajmíñá xi tʼatsʼe kjoabʼetsʼoa.

11 Kao kjoabʼetsʼoa kʼoétsʼiakaoñá nga jngó jngó kʼa kʼuínyalee Biblia chjota. Kʼiáni jekoa̱n kʼoéjnaa kjoabʼetsʼoa nga kʼuínyalee je chjota. Ngisaa nda nga kao kjoabʼetsʼoa kʼoétsʼiakaoñá kʼoa nga kao kui sikjetʼañá kʼianga tosʼa jngo jao kʼa tiʼmiyalee je chjota. Machjén nga katamajinle je xi tiʼmiyalee nga tokʼia koa̱njinná je Énle Niná kʼianga si̱jélee nganʼiotsjele. Tjínkʼa ndsʼee xi kui bakóle chjota jmeni xi tso Santiago 1:5 nga tʼatsʼe kjoabʼetsʼoa fákaonajmíni, jñani tso: “Tsa jngo xi jon xi chale kjoaʼisentakon, katasíjéle Niná”. Xijema, itsole je chjota: “Jósʼin koa̱n si̱jélee Niná je kjoachjine”. Tsakui nichxin tije chjota kʼoakuitsoni nga machjén nga kʼoétsʼoalee Niná.

12. Jósʼin koa̱n si̱chjén jmeni xi tso Salmo 139:2-4 nga kuisenkoaa je xi tiʼmiyalee Biblia nga kʼoetsʼoale je Jeobá.

12 Kʼuínyalee je xi tiʼmiyalee Biblia nga katamale katabʼétsʼoa. Kʼoakʼuínlee nga nrʼoéná je Jeobá kʼianga bʼetsʼoalee, nga koa̱n kʼoéyanajmílee jotjín tokoán kʼoa jmeni xi tsín kuitso tokoán nga kjaʼaí xi kʼoakʼuínlee. Nga̱ je Jeobá be jotjín tokoán (tʼexkiai Salmo 139:2-4). * Kʼoati koa̱n kʼoakʼuínlee je xi tiʼmiyalee nga katasíjéle Niná kʼianga katabasenkao nga sikʼantjaiya josʼin síkjaʼaitsjen kʼoa nga tsín tikui kʼoasʼinni xi tsín kixi tíjna. Tobʼelañá, tsa ʼyani xi jetíkotʼaya Biblia tojo kui tsjoake je sʼuí xi tsín sasénle Niná, ningalani majinle nga tsín ndatjín nga ya koai, tonga tsa tojo tsjoake jmeni xi ma, koaan kʼoakʼuínlee nga kʼoakatatsole je Jeobá jokjoantjín kon kʼoa katasíjéle nga katabasenkao nga tokui tsjoake katama jmeni xi tsjoake Jeobá (Sal. 97:10).

Kʼoakʼuínlee je xi tiʼmiyalee Biblia nga katafi kjoajtín (Chótsenlai párrafo 13)

13. 1) Ánni nga tsín cha̱nichxinnilee nga kʼoakʼuínlee je xi tiʼmiyalee Biblia nga katafi je kjoajtín. 2) Jmé xi koa̱n sʼiaan nga tsjoa katasʼe kon je xi tiʼmiyalee Biblia nga koai kjoajtín.

13 Alikui cha̱nichxian nga kʼoakʼuínlee je xi tiʼmiyalee Biblia nga katafi je kjoajtín. Ánni. Nga̱ jmeni xi kjuinrʼoé kʼoa jmeni xi koa̱njinle nga koai kjoajtín kuichokajin ni̱ma̱le kʼoa kui xi koasenkao nga tosi tonda koa̱ntaja kjoamakjainle. Kuinga koa̱n koakonilee je video xi Jméni xi ma kʼianga biyojtínjin ʼmi kʼoa kʼoakʼuínlee nga katafi ya Ndʼia jña chotʼayá. Kʼiatsa kʼoakoa̱nná koaan kʼoakʼuínlee nga kuitjáchʼatoaa nga satío kjoajtín. Xi kʼoati koa̱n sʼiaan kuinga kʼoakʼuínlee xi kjaʼaí ndsʼee nga katafikaoná kʼianga kʼuínyalee Biblia je chjota. Tsa kʼoasʼiaan, je chjota xi ʼmiyalee Biblia skoe̱xkon je ndsʼee kʼoa ngisaa tsjoa sʼe̱ kon nga koai kjoajtín.

KUISENKOAA JE XI TIʼMIYALEE BIBLIA NGA TOSI TONDA KATAMATAJA KJOAMAKJAINLE

14. Jmé xi koasenkao je xi tiʼmiyalee Biblia nga tosi tonda koa̱ntaja kjoamakjainle.

14 Je xi mená kuinga kuisenkoaa je xi tiʼmiyalee Biblia nga tosi tonda katamataja kjoamakjainle (Efes. 4:13). Kʼianga jngo chjota mamele kotʼaya je Biblia, tsakui nichxin kui xi mele nga ndasʼin kʼoéjna. Tonga kʼianga sa tsjoake sa tsjoake koa̱n je Jeobá, kʼoati koa̱nmele koasenkao je xi kjaʼaí, jolani je ndsʼee xi tjío jinjtín (Mat. 22:37-39). Xi ijngosani, kʼianga bele tokoán koaan kʼoakʼuínlee nga je tao̱n xi machjén nga tíʼmiyason je Énle Niná kui xi tsjoá chjota jotjín nroajin ni̱ma̱le kʼoa nga kʼoati koa̱n tsjoánganʼio tsanda je.

Koakoyalee je xi tiʼmiyalee Biblia nga koa̱nle kʼoendajin je kjoa xi kjoaʼatojin (Chótsenlai párrafo 15)

15. Jósʼin koa̱n kuisenkoaa je xi tiʼmiyalee Biblia nga koa̱nle kʼoendajin je kjoa xi sʼe̱le.

15 Kʼuínyalee je xi tiʼmiyalee Biblia nga koa̱nle kʼoendajin je kjoa xi sʼe̱le. Jngola choa̱ si̱kʼéjnaa. Tsa jngo xi tiʼmiyalee Biblia xi jetsoyason tonga xi kje fisʼenngindájin kʼoakuitsoná nga kjoa kisʼele kao jngo ndsʼee, jmé xi koa̱n sʼiaan. ʼNdele nga ñá sóyojiaan je kjoa, tosa chótʼayajiaan kao je xi tiʼmiyalee jmeni xi tso je Biblia. Koaan kʼoakʼuínlee nga jao koya tjínni jmeni xi koa̱n sʼin: koaan sichatʼale je ndsʼee. Tonga tsa tsín chajinle jmeni xi koan, koaan kʼoakʼuínlee nga ngasin nganda katafákaonajmí je ndsʼee nga nda katafáo ngindiani (tingósonkoai Mateo 18:15). Kuisenkoaa je xi tiʼmiyalee Biblia nga katasíkjaʼaitsjen jme xi kuitso. Kʼuínyalee josʼin sichjén je aplicación JW Library®, Xo̱n xi síchjén je testigole Jeobá nga jme xi básjaiya kao jw.org® ánni nga koa̱nnile kʼoendajin je kjoa xi kjoaʼatojin. Kʼianga koa̱nle kʼoendajin je kjoa xi sʼe̱le nga kjesa fisʼenngindájin, ngisaa nda koaikao je ndsʼee nga koa̱nskanni.

16. Jósʼin basenkaoná nga kʼoaʼmilee xi kjaʼaí ndsʼee nga katafikaoná nga ʼmiyalee Biblia jngo chjota.

16 Kʼoakʼuínlee je ndsʼee xi kjaʼaí kao je superintendente xi tsʼe circuito nga kuichosíxatʼa je jtín nga katafikaoná nga kʼuínyalee Biblia je chjota. Ánni. Koasenkao je xi tiʼmiyalee Biblia tojosʼin kaʼyaa ya párrafo 13. Xi ijngosani, tsakui nichxin je ndsʼee xi ngikʼa ngisa koa̱nle koasenkao jñani ñʼai maná ñá. Tobʼelañá, tsa je xi tiʼmiyalee Biblia ñʼai male nga síkʼéjna je na̱jno̱, koaan je kjuinkoaa jngo ndsʼee xi kʼoati na̱jno̱ kisken ngasʼa ánni nga kʼoeyanajmínile je xi tiʼmiyalee jméni xi tsakasenkao nga kisikʼéjna je na̱jno̱. Tsa tsín tso tokoán nga ʼmiyalee je chjota nga je tjenkoaa jngo ndsʼee xi ngisa tjínle kjoafaʼaitsjen koaan kʼoakʼuínlee nga je katatsoya. Tsa kʼoasʼiaan, nʼio koasenkaoná je kjoafaʼaitsjen xi tjínle xíngiaa. Kui xi mená nga katamataja kjoamakjainle je chjota xi tiʼmiyalee Biblia.

KʼIÁNI NGA TSÍN TIKʼUÍNYANILEE BIBLIA JE CHJOTA

17, 18. Jmé xi kuenta sʼiaan tsa tosi tonda kʼuínyalee Biblia je chjota kʼoa tsa mai.

17 Tsa tsín bʼénele yaole je chjota xi tiʼmiyalee Biblia nga síkʼantjaiya yaole, machjén nga si̱kjaʼaitsjenjiaan tsa tosi tonda kʼuínyalee kʼoa tsa mai. Je xi kuenta sʼiaan kui jokji majinle je chjota. Alikui tongóson kji nichxin machjénle nga jngó jngó. Kuinga machjénsíni nga chjónangilee yaoná jebi: “A jekjimajinle je chjota xi tixinyale Biblia jmeni xi tíkotʼaya. A jekʼoasʼin tífikao yaole jokji jekjimajinle je Énle Niná” (Mat. 28:20). Ningalani tsín tongotjo chjotale Cristo koa̱nni je xi tiʼmiyalee Biblia, tonga tjínnele koako nga tísíkʼantjaiya yaole.

18 Jósʼiaan tsa je xi tiʼmiyalee Biblia tsín nanda bechjí jmeni xi tíkotʼaya kʼoa tsa ñaki tsín bechjí. Tsa jejetʼale nga tíkotʼaya je libro Jmé kjoanni xi bakóya je Biblia kʼoa tsakui jetíkotʼayaje̱ libro “Tosi tonda katasʼeno kjoatsjoachale Niná”, tonga tsa nisañandiajin fi je kjoajtín xi satíoná kʼoa ni kʼiajinla nga faʼaitsjenya je Kjoabiyale Cristo. Xi ijngosani, tsa totjín totjenni kjoa nga tsín kotʼaya sakʼoa. Tsa kʼoalani, koa̱njin nga chja̱kaonajmiá xi tʼatsʼe jebi. *

19. Jmé xi koa̱n kʼuínlee je xi tiʼmiyalee Biblia tsa kʼoasʼin matsen nga tsín bechjí jmeni xi tíʼmiyale, kʼoa jméni xi kuenta sʼiaan.

19 Koaan kui chjónangilee jebi je xi tiʼmiyalee Biblia: “Jmé xi nʼio bʼéchjoali nga testigole Jeobá koai̱n”. Tsa je chjota xi jetíkotʼaya Biblia kʼoakuitsoná nga tsjoake nga Biblia ʼmiyale tonga tsa tsínkʼia koa̱nmele nga testigole Jeobá koa̱n, a tjínnele tosi tonda kʼuínyalee. Xi ijngosani, kʼianga jechjónangilee jngo chjota xi tiʼmiyalee Biblia, tsakui nichxin kʼia kʼoakuitsoná anni nga ñʼai manile nga tsín ndi̱to̱n chjotale Cristo ma. Tobʼelañá, tsakui nichxin kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsín koa̱nle nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia kuitsoyason. Kʼianga jejchaa josʼin síkjaʼaitsjen, ngisaa jchaa josʼin kuisenkoaa.

Alikui tosi tonda je koakoyalee xi tsín bakó nga tísíkʼantjaiya yaole (Chótsenlai párrafo 20)

20. Jósʼin basenkaoná jmeni xi tso Hechos 13:48 nga chósonnilee tsa tosi tonda kʼuínyalee Biblia jngo chjota kʼoa tsa mai.

20 Tjínkʼa je chjota xi ʼmiyalee Biblia xi ya mangóson jokisʼin je chjota israelita nga nichxinle Ezequiel. Je Jeobá i kitsole je Ezequiel xi tʼatsʼe chjota jebi: “Koeni, kʼoasʼin bekonli joni jngo chjota xi kui se kjoajnda xi tsʼe kjoatsjoacha tínchja̱ni, xi naskánasʼin noʼyale jta̱le kʼoa xi naskánatso najníle. Kjuinrʼoéli tonga niʼyajin xi sitjoson” (Ezeq. 33:32). Tsakui nichxin ñʼai koa̱nná nga kʼoakʼuínlee je chjota xi tiʼmiyalee Biblia nga tsín tikʼuínyanilee, tonga xi kuenta sʼiaan kuinga tochoasa nichxin tíjna (1 Cor. 7:29). ʼNdele nga tosi tonda je si̱kʼayalee nichxinná jngo chjota xi tsín bʼénele yaole nga chjotale Cristo koa̱n, ngisaa nda nga je kjoásjee xi tjíondaa nga sʼe̱le kjoabijnachon ngantsjai (tʼexkiai Hechos 13:48). *

Tsakui nichxin tjín je chjota ya jñani ʼmiyasoán xi nganʼio tjíosíjéle Niná (Chótsenlai párrafo 20)

21. Jñánile je texto xi tsʼe nó 2020, kʼoa ánni nga nʼio nda kuinyakaoniná.

21 Je texto xi tsʼe nó 2020, kuinyakaoná nga ngisa nda koa̱nná koakoyalee Biblia je chjota. Yaa kitjoéni jmeni xi kitso je Jesús nga kisikatíojtín chjotatjenngile ya nindo xi tíjna Galilea, nga kitso: “Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota [...], cha̱nisʼenngindáo” (Mat. 28:19TNM).

Nʼio kʼoailee kjoandosin nga ngisa nda koakoyalee Biblia je chjota kʼoa kuisenkoaa nga koa̱n koaisʼenngindá (Chótsenlai párrafo 21)

KJOAJNDA 70 Kjoásjee ʼyani xi bakinle

^ párr. 5 Je texto xi tsʼe nó 2020 kʼoatsoná nga chjotatjenngile Cristo si̱koaa je chjota. Kui xá kjinená ngatsʼiaa xi choʼndale Jeobá maa. Jósʼiaan nga kuichokajin Énle Niná ni̱ma̱le je chjota xi tiʼmiyalee Biblia nga chjotatjenngile Cristo katama. I kjoaʼmiya jebi kuitsoyaná jósʼin kuinyakoaa chjota nga miyole Jeobá katama. Kʼoati jchaa jméni xi kuenta sʼiaan tsa tosi tonda koakoyalee Biblia je chjota xi tiʼmiyalee kʼoa tsa mai.

^ párr. 3 Mateo 28:16-20TNM: “Je xi 11 chjotale Jesús ki ya Galilea, ya nindo jñani kitsole Jesús nga jtsaojin. 17 Kʼianga tsabe tsakjénjenle jko̱. Tonga tjínkʼa xi to jao kisatio kon. 18 Je Jesús kisichriantʼale kʼoa tsakjákao, kitsole: Tsakʼaina ngayeje kjoatéxoma ya ngʼajmi kao i̱ sonʼnde. 19 Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota xi tjín ngakjijnda naxinandá, cha̱nisʼenngindáo kao jaʼaínle Nʼai kʼoa kao tsʼe ʼNdí kʼoa kao tsʼe nganʼiotsje, 20 takoyalao nga katasítjoson ngayeje jme xi tsakʼeneno. Kʼoa koeni, an tijnakaono ngantsjai nichxin saʼnda nga kuichokjetʼa xi chon sonʼnde”.

^ párr. 9 Kui koa̱nchjén je libro Jmé xi bakóyaná je Biblia kʼoa kao Tosi tonda katasʼeli kjoatsjoachale Niná kʼianga jekuitjo.

^ párr. 12 Salmo 139:2-4: “ʼYaní kʼianga batejna kʼoa nga bisotje̱n. Kʼoa kjin ʼyani jotjín je kjoafaʼaitsjenna. 3 Chotsennái kʼianga bʼamje̱ kʼoa kʼianga bajna̱; nda ʼyai ngayeje je ndiaana. 4 Kʼoa saʼnda kje tíjnaʼajin én ya ndsoʼba, kʼoa ji Jeobá, jeʼyai jmeni xi xian”.

^ párr. 18 Chótsenlai je video xi Ali tiʼmiyajinnilai kʼiatsa tsín síkʼantjaiya yaole je chjota ʼmi, xi faʼaitʼa ya JW Broadcasting®.

^ párr. 20 Hechos 13:48: “Kʼia nga je chjota xi li judíojin kinrʼoé én xo tjínbi, ali tokʼoakji koantsjoale. Tsʼasjejeya je énle Nainá. Koankjainle ngatsʼi xi kisinyanda xi tʼatsʼe kjoabijnachon ngantsjai”.