1-2. Acani cino umungeli wanenile awanaci wano wayile ku manda ya kwe Yesu, swinya e Yesu wawanenile ukucita cani?

CALINJI amutondo tondo pa Nisani 16 mu mwaka wa 33 lyo papita vye amanda yawili ukufuma pano wazicizile Yesu. Awanaci wano wakatina Leza, wapuluka mwa kwe pwi ukuya ku manda lyo wali nu wulanda nkaninye. Waya mukupaka icitumbi ca kwe Yesu amafuta amanuncile. Cino wazana cawazungusya nkaninye! Umungeli wawanena ukuti e Yesu azyulupusile. Wawanena nu kuti e Yesu, ‘wandi wamuzane ku Galili akuno wandi waye wamulole.’​—Mat. 28:1-7; Luka 23:56; 24:10.

² Pano wakufuma ku manda, e Yesu wawasunkanya, wawanena nu kuti: “Yanji kanenani awanji ukuti waye ku Galili, akuno wize wandole.” (Mat. 28:10) Kufwile kuli vimwi ivicindame vino akulonda ukuwanena. Amuno acili icintu cino watalicilapo ukulanda pa nsizi ya kuzyulupuka.

3-4. Amulandu ci wuno tungalandila ukuti isundo lino lyawa pe Mateyu 28:19, 20 litapilwe vye ku watumwa? (Lolani icikope pa nkupo.)

³ Wazyani Mateyu 28:16-20. Pe ko-o ukusunkana, e Yesu wanenile awasambi wakwe pa mulimo uwucindame nkaninye wuno na sweswe tukawombako. Walanzile ukuti: “Acino, yanji kapanganji awasambilizi ku wantu wa mu nko zyonsinye, . . . muwawasambilizya ukukonka vyonsinye vino naminenile.”

⁴ E Yesu akalonda awasambi wakwe wonsinye wawizya. Atapile vye wo-o umulimo ku watumwa wakwe awa cisinka 11. Amuno pa kusunkana kuno kwalinji mu Galili patalinji  vye awasambi wa kwe Yesu watupu. Acani cino twalandila wo-o? Yizukani ukuti umungeli wanenile awanaci wano wayile ku manda ukuti: “Ku Galili akuno mwandi mukamulole.” Fwandi na walyanye awanaci wa cisinka wafwile apano walinji pe ko-o ukusunkana. Lelo palinji na wanjinye. Umutumwa Paulo walondolozile ukuti e Yesu ‘walolesile ku wanawitu ukucila pe 500.’ (1 Kor. 15:6) Nomba akwinye kuno e Yesu wasunkanizizye iwumba lyakula wo-o?

5. Acani cino tukasambilila pe 1 Wakorinte 15:6?

⁵ Kwawa ivisinka ivivule vino vikalanjizya ukuti pano e Paulo walandanga pe 1 Wakorinte 15:6, walozyanga pa kusunkana kwa mu Galili kuno kwalandwapo na mwe Mateyu icipandwa 28. Acani cino twalandila wo-o? Ica kutalicilapo aca kuti, awasambi wa kwe Yesu awavule walinji awina Galili. Fwandi calinji acipepuke ukusunkanya awantu awavule pa mwamba wa Galili ukucila mu ng’anda ya muntu mu Yerusalemu. Ica citi wili aca kuti, e Yesu watalicizilepo ukulolana na watumwa wakwe 11 mu ng’anda ku Yerusalemu pano kutani kuwe na ko-o ukusunkana. Fwandi panye pa-a nga apano wawapezile na wo-o umulimo uwa kupanga awasambi, swinya nga atanenile na wawo awanaci na wantu wanji ukuti wize wamusunkanye ku Galili.​—Luka 24:33, 36.

6. Uzye iwaliko lye Mateyu 28:20 likalanjizya wuli ukuti umulimo wa kupanga awasambi wukuwombwa na mwe yanye amanda? Uzye awantu wakalanjizya wuli ukuti wakwivwila isundo lya kwe Yesu?

⁶ Ica citi tatu aca kuti, vino e Yesu walanzile pe wo-o umulimo vitalinji nu kupelela vye ku Wina Klistu wa mu mpindi zya watumwa. Twamanya wuli ukuti vitalinji nu kupelela ku watumwa? Amuno e Yesu walecelezizye na mazwi ya kuti: “Nandi nawa namwe mpaka na ku nsilo ya nsi.” (Mat. 28:20) Wonye wo-o vino Yesu walanzile avino vikucitika mwe ya-a amanda. Umulimo wa kupanga awasambi wukuwombwa insi yonsinye. Te yelenganyanipo, awantu mupipi na 300,000 wakabatizwa cila mwaka nu kuwa Inte zya kwe Yehova. Aca kuzungusya nkaninye!

7. Acani cino twandi tusambililepo, swinya amulandu ci?

⁷ Awavule wano wakasambilila Baibolo wakafika na mukubatizwa. Lelo wamwi wakatina ukuwa awasambi. Wakatemwa sana ukusambilila lelo wasilonda ukubatizwa. Nga ca kuti mukatungulula isambililo lye Baibolo, tumanyile ukuti mukalonda ukwavwa wino mukasambilizya ukuti awakonka vino akusambilila nu kuwa umusambi wa kwe Klistu. Acino mwe co-o icipande twandi tusambilile vino tungavwa wino tukasambilizya Baibolo ukutemwa e Yehova nu kulunduluka. Amulandu ci wuno tukulonda tulande pe lyo-o ilyasi? Amuno lyandi litwavwe ukumanya wano tungatwalilila ukusambilizya Baibolo na wano tungaleka ukusambilizya Baibolo.

8. Amulandu ci wuno citapepucila ukwavwa wano tukasambilizya Baibolo ukutemwa Yehova?

⁸ E Yehova akalonda wonsinye wamuwombela pa mulandu wa kuti wamutemwa. Acino tukalondesya sana ukwavwa wano tukasambilizya Baibolo ukumanya ukuti e Yehova akawasakamala swinya wawatemwa. Tukalonda walola nu kuti ‘amukwasi wa kwa ndekwa swinya akacinjilila wa mukamfwilwa.’ (Amalu. 68:5) Wano tukasambilizya Baibolo nga wamanya vino e Leza wawatemwa na wonye wakatalika ukumutemwa. Lelo wamwi wangapotwa ukulola Yehova ukuti Amukwasi wa kutemwa pa mulandu wa kuti awakwasi wawo watawalanjizyanga ukutemwa. (2 Tim. 3:1, 3) Nga ca kuti mukusambilizya umuntu wa musango wo-o, muzipizile ukuwombesya pa  kuti mumwavwe ukusinincizya ukuti e Yehova wamutemwa. Cino cingamyavwa, akukomaila sana pa miwele yino e Yehova wakwata. Mwawavwa ukumanya ukuti e Leza witu uwa kutemwa akalonda wize wawe nu wumi wa muyayaya, swinya wayipekanya ukuwavwa. Avyani vinji vino mungacita?

9-10. Amabuku ci yano tuzipizile ukuwomvya pa kusambilizya awantu Baibolo, swinya amulandu ci?

⁹ Mwawomvya ibuku lya kuti “Acani Cino Baibolo Ikasambilizya?” ni lya kuti “Vino Mungatwalilila Ukukunda Leza.” Cino walembela ya-a amabuku akutwavwa pa kuti twafika wano tukasambilizya Baibolo pa mwezo. Ku ca kulolelako, mu cipandwa 1 mwi buku lya kuti Co Baibolo Ikasambilizya wasuka amawuzyo ya kuti: Uzye Leza akatusakamala nanti wakalaala?, Uzye Leza akakwivwa wuli nga tukucula?, ni lya kuti, Uzye ungawa e ciwuza wa kwe Leza? Ibuku lya kuti Ukukunda Leza, nalyo lingavwa umusambi ukumanya ukuti nga akukonka ivisinka vya masundo ya mu Baibolo aliwapalamila kwe Yehova nu kuwa nu wumi uwuzima. Acino nanti aca kuti mwasambilizya awantu awavule ukuwomvya lyo-o ibuku, mufwile ukupekanizizya lyankani  pano mutani muye mukutungulula isambililo amuno awantu wapusanapusana.

¹⁰ Uzye tungacita wuli nga ca kuti wino tukatungulula isambililo akulonda ukumanya vimwi pi lyasi lino litawa mu mabuku na mavidyo yano tukawomvya pa kusambilizya awantu Baibolo? Cingazipa vye ukumuwomelezya ukuti akayiwazizye umweneco pa mpindi yakwe pa kuti tutatalika ukuwomvya amabuku yanji.

11. Ampindi ci yino tufwile ukutalika ukupepa pi sambililo, swinya tungavwa wuli umusambi ukumanya umulandu wuno ipepo lyacindamila?

¹¹ Muwapepa pano mutani mutalike ukusambilila. Cikazipa sana nga ca kuti mwatalika ukupepa palyanye pano mwatalika vye ukusambilizya umuntu Baibolo. Tuzipizile ukwavwa umusambi ukumanya ukuti ipepo lyacindama nkaninye pa kuti twivwicisye Izwi lya kwe Leza. Wakawizya wamwi wakatalicila ukuwazya pe Jemusi 1:5, pano pa kati: “Ukuwa ndi wumwi wasowelwa amano, wazipila apepa kwe Leza.” Nga apano awuzya umusambi ukuti, “Nga tukulonda ukuwa na mano, acani cino tufwile ukucita?” Umusambi akakwasuka ukuti akupepa.

12. Uzye mungawomvya wuli Amalumbo 139:2-4 pa kwavwa umusambi ukulanda vyonsinye vino vili ku mwezo pano akupepa?

¹² Musambilizyani ivya kupepa. Mwavwani ukumanya ukuti e Yehova akalondesya ukwivwa ku mapepo yakwe, nu kuti angasimicila Yehova vyonsinye vino vili mu mwezo. E Yehova wamanya vino twawa na vino tukapitamo. (Wazyani Amalumbo 139:2-4.) Mungamuwomelezya nu kupepa kwe Yehova pa kuti awacimvya amelenganyo mawipe. Nomba, mungavwa wuli umusambi nga ca kuti akazevyako amaholide ya mu mipepele ya wufi yano wamanya nu kumanya ukuti yatazipa? Mufwile ukumuwomelezya ukupepa kwe Yehova ukuti amwavwe ukupata vino wapata nu kutemwa vino watemwa.​—Amalu. 97:10.

13.(a) Amulandu ci wuno tufwile ukwitila wano tukasambilizya Baibolo mu kulongana? (b) Tungacita wuli pa kuti umusambi ayize awelele zuwa nga watalika ukwiza mu kulongana?

¹³ Mwitani ukwiza mu kulongana pano mwatalika vye ukusambilila nawe. Vino umusambi wiza wivwa pa kulongana, vingamufika sana pa mwezo nu kumwavwa ukulunduluka. Mungatacilapo ukumutambisyako e vidyo ya kuti Uzye Acani Cino Cikacitika pa Ng’anda ya Wufumu?, apano mumwite ukwizazanwako. Mungamwavwako na mu mipitile. Cingazipa ukusendako awanawitu awapusanepusane pano mukuya mukumutungulula isambililo. Nga mukucita wo-o, umusambi alimanyana na wanawitu swinya cilimupepucila ukuwelela nga watalika ukwiza mu kulongana.

14. Acani cino cingalenga wino tukatungulula isambililo ukulunduluka?

¹⁴ Cinji cino tukalondesya, akwavwa amasambililo ye Baibolo ukulunduluka. (Efes. 4:13) Nanti aca kuti pa kutalika wumwi angazumila vye ukusambilila Baibolo pa mulandu wavizima vino alizana, pano akuya akutemelwako Yehova akatalika ukuwika amano pa kwavwa awantu wanji ukuwikako na wa mwi wungwe. (Mat. 22:37-39) Pano mwalola ukuti cayana, mungamunenako nu kuti twawa nu longo lwa kusangwilako indalama pa kutunjilila umulimo wa Wufumu.

15. Tungacita wuli pa kwavwa umusambi ukumanya ivya kumala intazi?

¹⁵ Musambilizyani ivya kumala intazi. Tuti wino mukatungulula isambililo we kawizya wino atabatizwa. Nomba wiza waminena ukuti umwanawitu wumwi nanti e nkazi  amuluvinye, uzye mungamwavwa wuli? Ukucila ukutalika ukuvwambilizya nu kumanya wino ali ni ciluwo, cingazipa vye ukumulanjizya vino Baibolo ikalanda pa vya kucita ndi wumwi watuluvyanya. Umweneco angasolapo ukumutetela nanti nga walola ukuti iciluwo cikuzile, angaya waye walanzyanye mu nzila nzima pa kuti watwalilile ukwivwana. (Linganyaniko Mateyu 18:15.) Mungamwavwa vye ukupekanizizya lyankani vino wandi waye walanzyanye. Mungamulanjizya ivya kuzana ivyewo ukuwomvya JW Library^® app, webusaiti yitu iya jw.org na mabuku yanji yano yalembwa ni Nte zya kwe Yehova pa kuti alole na vinji vino vingamwavwa. Nga mukucita wo-o, na pano wiza wabatizwa alimanya ivya kumala intazi na wa mwi wungwe.

16. Amulandu ci wuno cazipila ukusendako wanji kwi sambililo?

¹⁶ Muwasendako na wanawitu awapusanepusane ukusanzyako ne kangalila wa muputule nga watandalila iwungwe linu. Amulandu ci wuno ukucitila wo-o kwazipila? Ukulunda pe vyo tulanzilepo, wakawizya wangavwa sana umusambi mwe vino tutanga tukumanisye. Ku ca kulolelako, tuti umusambi akakwelezya na maka ukuleka ukupepa fwaka nomba akavilwa. Cingazipa ukusendako umwanawitu wino wapepanga fwaka wino cawomezile ukuleka ukupepa pano atani abatizwe. Umwanawitu angalondolola vino vyamwavwile ukuleka ukupepa vino vingavwa sana umusambi. Nga mukuwomba nu Mwina Klistu wino wamanya sana ukusambilizya ica kuti mukulola ngati mutanga mutungulule icete isambililo, cingazipa ukumunena ukuti awino atungulule. Ukucita wo-o kulilenga musambilile ivya kutungulula icete ica kuti nu musambi nye vilimwavwa. Muwakwizuka ukuti cino tukalonda akwavwa wano tukasambilizya Baibolo ukulunduluka.

17-18. Avyani vino muzipizile ukwelenganyapo pano mutani muleke ukutungulula isambililo?

¹⁷ Nga ca kuti wino mukasambilizya Baibolo asa kulunduluka, cingazipa sana ukuyiwuzya ukuti, ‘Uzye ndeke ukusambilila nawe?’ Pano mutani muleke, cingazipa ukutela ukwelenganya pe vino umusambi wawa amuno wamwi wasilunduluka zuwa. Acino mungayiwuzya ukuti: ‘Uzye akwelezya na maka ukulunduluka ukulingana ni ciimo cakwe na vino akupitamo?’ ‘Uzye atalisile “ukukonka” nanti ukuwomvya vino akusambilila?’ (Mat. 28:20) Umusambi azipizile awakonka vino akusambilila mu mikaliile yakwe nanti aca kuti atani apingulepo ukuwa umusambi wa kwe Klistu.

¹⁸ Uzye tungacita wuli nga ca kuti umusambi akulanjizya ukuti atacindamika vino akasambilila? Tuti mwamala kali ibuku lya kuti Co Baibolo Ikasambilizya swinya pamwi mwatalika ni lya kuti Ukukunda Leza, nomba asitela alyateko ni tamba mu kulongana nanti ku Cizusyo. Swinya lyonsinye nga mwaya mukusambilila  akasengawuka pa kuti mutasambilila. Uzye mungacita wuli? Cingazipa ukulanzyanya nawe mukulungatika pa kuti amanye cino tukasambilizizya awantu Baibolo. *

19. Avyani vino mungacita nga ca kuti umusambi atakuwika amano kwe vino akusambilila, swinya acani cino muzipizile ukwelenganyapo?

¹⁹ Mungatalicila ukumuwuzya ukuti; ‘Acani cino mukulola ukuti acino cikumilesya ukupingulapo ukuwa Inte ya kwe Yehova?’ Nga wasuka ukuti, ‘Natemwa sana vino tukasambilila nomba ntalitela imbe Inte ya kwe Yehova!’ Cingazipa ukuleka vye ukumutungulula maka maka nga mwasambilila nawe pa mpindi ntali amuno lyo mukonona vye impindi. Lelo impindi zimwi umusambi angalanda intazi yimwi yino yikulenga ukuti atalunduluka. Ku ca kulolelako, pamwi angati akakwivwa intete zya kuwizya ku ng’anda ni ng’anda. Nga mwamanya cino cikalenga, apano mungamwavwa ukumala intazi.

20. Uzye vino vyawa pa Imilimo 13:48 vingatwavwa wuli ukumanya nga tungatwalilila ukutungulula isambililo nanti ukuleka?

²⁰ Ku ca wulanda, awasambi wamwi wawa ngati awina Israeli awa mu manda ya kwe Ezekiel. E Yehova wanenile Ezekiel pe wa-a awina Israeli ukuti: ‘Kwe woliwo uli ngati awino akakwimbila indwimbo zya citemwiko, ngati awino wawa ni zwi izima swinya wino akalizya icete icilimba. Ukwivwa waliyivwa vino ulilanda nomba pasi wano walicita vino ukulanda.’ (Ezek. 33:32) Kweni citapepuka ukunena wumwi ukuti twaleka ukusambilila Baibolo. Lelo tuzipizile twakwizuka ukuti ‘impindi yino yisyazileko yicefile sana.’ (1 Kor. 7:29) Cazipapo ukusambilila na wino ali ‘nu mwezo wuno wukalonda ukupusuka’ ukucila ukusumba impindi kwe wino asa kuwomvya vino akusambilila.​—Wazyani Imilimo 13:48.

21. Uzye ilembo lya mwaka wa 2020 likuti wuli, swinya lilitwavwa ukucita cani?

²¹ Ilembo lya mwaka wa 2020 lyandi liwatwavwa sana ukumanya muno tungazifyako pa kuti twawomba icete umulimo wa kupanga awasambi. Amuno muli amazwi yamwi yano e Yesu walanzile pa kusunkana ukucindame nkaninye kuno kwalinji pa Mwamba wa Galili aya kuti: ‘Acino, yanji kapanganji awasambilizi . . . , muwawabatizya.’​—Mat. 28:19.