1, 2. ¿Imatam angel nirqa warmikunaman rikuriykuspan, hinaspa Jesuspas imatam nirqa paykunaman rikuriykuspan?

KIMSA chunka kimsayuq watapim, domingo punchaw achikyayta warmikuna rirqaku Jesuspa pampakusqanman. Rirqakuqa tukuy imata chay pampakusqanman aparikuspam, ichaqa mana imatapas tarispam mancharikurqaku. Chayna kachkaptinkum huk angel paykunaman rikuriykuspan niykurqa Jesusqa kawsarirusqanmanta. Nirqataqmi: “Payqa Galileamanmi ñawpachkan, chaypim paytaqa rikunkichik”, nispa (Mat. 28:1-7; Luc. 23:56; 24:10).

² Jesuspa pampakusqan lawmanta pasakusqanku qipallatam kikin Jesus rikuriykurqa chay warmikunaman, hinaspam nirqa: “Rispaykichikyá wawqiykunaman willamuychik Galileaman rinankupaq, chaypim rikuwanqaku”, nispa (Mat. 28:10). Chaynataqa nirqa imamantapas qatiqninkunawan rimayta munasqanraykuchá, chayraykuch kawsariruspallan Galileapi huñunakunankupaq nirqa.

3, 4. ¿Jesusqa kamachirqa apostolkunalla willakunankupaqchu? (Qaway qaranpi kaq dibujota)

³ (Qaway Mateo 28:16-20). Jesusqa qatiqninkunata huñuruspanmi nirqa: “Llapallan nacionpi runakunaman rispayá yachachimuychik qatiqniykunaña kanankupaq [...]. Yachachimuychikyá tukuy ima kamachisqaykunata kasukunankupaq”,  nispa. Jesuspa nisqanta kasukusqanchikraykum ñuqanchikpas willakunchik.

⁴ Jesusqa kamachirqa llapallan qatiqninkuna willakunankupaqmi, manam apostolninkunalla willakunankupaqchu. Chaymantapas Jesusqa huñurqa manam apostolninkunallatachu chay kamachikuyta qunanpaqqa, aswanqa llapallan qatiqninkunatam. Angelpa rikuriykusqan warmikunapas chaypim karqaku. Chaynaqa manam apostolkunallachu chaypiqa karqaku, aswanqa 500 masnin runakunam (1 Cor. 15:6).

5. ¿Maypim Jesusqa qatiqninkunawan huñunakunman karqa, imaynanpim chayna kasqanmanta ninchik?

⁵ Apostol Pablopas 500 masnin qatiqninkunawan Jesus huñunakusqankumantam rimarqa. Ichaqa, ¿maypim huñunakurqa? Galileapichusmi, ¿imaynanpitaq Galilea lawpiqa huñunakunman karqa? Jesuspa qatiqninkuna achkaq Galilea lawmanta kasqankuraykum. Chaynataq Jesuspas kawsarirusqan qipallata Jerusalenpi apostolninkunawan huñunakurusqanraykum. Apostolkunalla willakunankupaq kaptinqa chaypich paykunallaman ninman karqa. Manach hukkunatawan kuskataraqchu huñunman karqa chay kamachikuyta qunanpaqqa (Luc. 24:33, 36).

6. ¿Kunanchu Jesuspa nisqanman hina ruwakuchkan, chayqa sutillachu qawakun?

⁶ Apostolkunallaman mana kamachisqantaqa yachanchiktaqmi Jesuspa kayna nisqanwanpas. Nirqam: “Sapa punchawmi ñuqaqa qamkunawan kasaq kay tiempopa tukupayninkama”, nispa (Mat. 28:20). Chayna nisqanwanqa yachanchikmi llapallanchikta willakunapaq kamachiwasqanchikmanta. Chay kamachiwasqanchikta kasukusqanchikraykum kunanqa yaqa 300.000 sapa wata bautizakuchkanku.

7. ¿Imamantam yachasun, imaynanpitaq chaymanta yachananchik?

⁷ Achkaqmi yachachisqanchikkunamantaqa bautizakunku, wakinkum ichaqa mana. Munankum hinalla yachachinanchikta ichaqa manam kallpanchakunkuchu bautizakunankupaqqa. Ñuqanchikqa paykunatam yanapayta munanchik, paykunapas Jehova Diostaña yupaychanankupaq. Chayraykum kunan yachasun paykunata imayna yanapanamanta. ¿Imaynanpitaq ñuqanchikpas chaykunamanta sumaqta yachananchik? Yachachisqanchik runakunaman hinalla yachachinapaq utaq manaña yachachinapaq tantiakunapaqmi.

8. ¿Imaynanpitaq yachachisqanchikkunamanta wakinqa sasachakunku kikinkumanta Diosta kuyanankupaq?

⁸ Kuyasqankurayku yupaychanankutam Jehova Diosqa munan, chayraykum yachachisqanchik runakunata yanapananchik paykuna kikinkumanta Jehova Diosta kuyanankupaq. Ninanchiktaqmi Jehova Dios paykunata kuyasqanmantapas. Paykunaqa yachanankum Jehova Diosqa “mana tayta-mamayuqkunapa” taytan kasqanta chaynataq warmisapakunamanta nanachikusqantapas (Sal. 68:5). Paykunaqa Jehova Dios chayna kuyakuqllaña kasqanmanta yachaspankum kikinkumanta kuyayta qallarinqaku. Chaywanpas wakinkuqa sasachakunqakum taytankupa mana kuyasqan kasqankurayku Jehova Dios kuyasqanmanta musyakunankupaqqa (2 Tim. 3:1, 3). Chayraykuyá paykunata yachachispaqa Jehova Dios imayna kasqanmanta yachachisun. Nisuntaqyá wiñay kawsay haypanankuta Jehova Dios munasqantapas chaynataq chayta haypanankupaq yanapananmantapas. Chaywanpas, ¿imaynatawanraqmi yanapachwan?

9, 10. ¿Mayqin qillqanchikkunawantaq yachachisqanchik runakunaman yachachinanchik, imaynanpitaq kay qillqakunawan yachachinanchik?

 ⁹ ¿Imamantam bibliaqa yachachiwanchik?, niq qillqawan, hinaspa Hinallayá Dioswan kuyachikusun niq qillqawanyá yachachisunchik. Kay qillqakunaqa ruwakurqa yachachisqanchik runakunata yanapanapaqmi. Chayraykum paykunata yachachispaqa yachachichwan, ¿Diosqa mana llakipayakuqchu?, niqmanta. Yachachichwantaqmi ¿Imaynataq Diosqa tarikun ñakarisqanchikta qawaspan?, niqmantapas. Hinaspapas yachachichwanmi ¿Atiwaqchu Jehova Dioswan kuyachikuyta?, niqmanta. Kaykunaqa kachkan Yachachiq qillqapa qallariynillanpim. Dioswan kuyachikuy niq qillqawanpas yanapachwantaqmi yachachisqanchik runakunataqa. Chaynapi Jehova Diosta astawan kuyanankupaq chaynataq nisqankunata kasukunankupaq. Kay qillqakunawan achka runakunamanña yachachispapas, sapakamamanmi allinta yachachinanchik. Chaypaqqa sapakama imayna kasqankutam qawananchik.

 ¹⁰ Yachachisqanchik runakuna hukkunamanta yachayta munaptinkuqa nichwanmi kikillanku qillqanchikkunapi chay yachay munasqankumanta yachanankupaq. Ichaqa hinallam yachachinanchik Yachachiq qillqawan kaspa utaq Dioswan kuyachikuy niq qillqawan kaspapas.

11. ¿Haykapimantam mañakuyta qallarinanchik, imatam nichwan mañakuptillanchik Jehova Dios yanapawananchikmanta yachanankupaq?

¹¹ Sapa yachachispayá mañakusun. Qallariymantapacham Jehova Diosta mañakuykuspa yachachinanchik. Yachachisqanchik runatapas yanapananchikmi Diosta mañakuyqa allin kasqanmanta yachananpaq. Yanapananchiktaqmi Dioslla yanapawasqanchikmanta yachananpaqpas. Wakin iñiqmasinchikkunaqa Jehova Diosta mañakuy allin kasqanmanta ninankupaqmi ñawinchapunku Santiago 1:5 nisqanta. Chaypim nin: “Mayqinnikichikpapas yachaynikichik pisilla kaptinqa Diostayá [...] mañakuychik”, nispa. Chayta ñawincharuspankupas iñiqmasinchikkunaqa ninkuraqmi: “Kaypi nisqanman hinam Jehova Diosta mañakunanchik yachayta quwananchikpaq”, nispa.

12. ¿Imaynatam yanapachwan yachachisqanchik runakuna kikinkumanta mañakunankupaq?

¹² Yachachisunyá kikinkumanta mañakunankupaq. Yachachisqanchik runakunamanqa nisunyá Jehova Dios mañakusqanchikta uyarisqanmanta. Nisuntaqyá imayna tarikusqanchikta Jehova Dios yachaspanpas kikinchik willakunanchikta munasqanmanta (qaway Salmo 139:2-4). Ninanchiktaqmi mana allin ruwaykunata utaq mana allin kusirikuykunata saqinanpaq mañakuy atisqankutapas. Wakiqninkuqa sasachakunkum llaqtankupi mana allin kusirikuykunata saqinankupaq utaqmi munanku chaykunawan hinalla kusirikuyta. Chayraykum ninanchik Jehova Diosta mañakunanpaq chaynataq paytaña yupaychanankupaq yanapaykunanpaqpas (Sal. 97:10).

13. (1) ¿Imaynanpitaq yachachisqanchik runakunata chaylla huñunakuyman rinankupaq ninanchik? (2) ¿Imaynatam yanapachwan yachachisqanchik runakunata huñunakuyman rispa mana pinqapakunankupaq?

¹³ Yachachiyta qallaykusqanchikmantapachayá huñunakuykunaman rinankupaq nisun. Chaylla huñunakuyman rispankuqa astawanmi yachanqaku hinaspapas allin iñiyniyuqmi kanqaku. Chaypaqqa qawachisuntaqyá ¿Imaynataq huñunakuyniykuqa? niq videota, hinaspayá nisun huñunakuyman kuska rinanchikpaq. Allintaqmi kanman yachachiq rispanchik mana huk kaq iñiqmasillanchikwan riyninchikpas. Mana chay iñiqmasillanchikwan riptinchikqa achka iñiqmasinchikkunawanmi riqsinakunqaku. Chaynapim huñunakuyman rispanpas manaña pinqapakunqachu.

14. ¿Imam yanapanqa yachachisqanchik runata ñawparinanpaq?

¹⁴ Sumaqtam yanapananchik yachachisqanchik runakuna hinalla ñawparinankupaq (Efes. 4:13). Bibliamanta yachachinanchiktaqa ichapas munanqaku sasachakuyninkumanta lluqsiyta munasqankuraykulla. Jehova Diosta astawan kuyaspankuqa munanqakum hukkunatapas yanapayta (Mat. 22:37-39). Chaymantapas atikusqanman hinam nichwan kapuqchankuwan yanapakunankupaq.

15. ¿Imaynatam yanapachwan yachachisqanchik runa sasachakuypi tarikuspan mana chaylla hukmanyarunanpaq?

¹⁵ Yachachisunyá sasachakuykunawan mana chaylla hukmanyarunankupaq. Yachachisqanchik runa huk kaqnin iñiqmasinchikwan hukmanyanakurusqanmanta niwaptinchikqa, ¿imatam nisun? Mana  yuyaymanarispa chaylla rimarunamantaqa bibliawanyá yanapaykusun. Nichwanmi pampachaykunanpaq utaqmi nichwan chay hukmanyanakusqan iñiqmasinchikwan sapallankupi rimananpaq, chaynapi iskayninku allinlla kanankupaq (Mateo 18:15 nisqanwan tupachiy). Ichaqa yanapananchikmi kanqa. Chaypaqqa yachachichwanmi JW Library^® nisqanpi, chaynataq Qillqakunapi maskanapaq hinaspa jw.org^® nisqanpi yanapakuykunata maskananpaq. Manaraq bautizakuchkaspan chaykunamanta sumaqta yachaspanqa qipakunamanpas manañam sasachakunqachu iñiqmasinchikkunata pampachananpaqqa.

16. ¿Yanapanmanchu yachachisqanchik runakunata mana huk kaq iñiqmasillanchikwan riyninchik?

¹⁶ Yachachiq rispaqa amayá huk kaq iñiqmasillanchikwanchu risun, watukuq iñiqmasinchik watukamuwaptinchikpas paytayá nisun riysiwananchikpaq. ¿Imaynanpi? 13 kaqpi qawamusqanchikman hinam Iñiqmasinchikkunaqa yachachisqanchik runakunataqa allinta yanapanmanku. Ichapas wakinkuqa sasachakunkuraq coca akuyta saqinankupaq. Chayna kaptinqa allinmi kanman ñawpaqta chayna sasachakuypi tarikuq iñiqmasinchikwan yachachiq riyninchik. Chaynapi pay imayna saqisqanmanta willaspa kallpanchananpaq. Chaymantapas huk kaqnin iñiqmasinchikwan yachachiq rispaqa saqichwanmi chay iñiqmasinchik yachachisqanchik runaman yachachinanpaq. Chaynaqa iñiqmasinchikkunatayá nisun yachachisqanchik runata yanapaykunanpaq. Chaynaqa tukuytayá ruwasun yachachisqanchik runakuna hinalla ñawparinankupaq.

17, 18. ¿Imaynanpim yachachisqanchik runakunata manaña yachachinapaq nichwan?

¹⁷ Yachachisqanchik runakuna mana ñawpariptinkuqa, yuyaymanananchikmi chay runa imanasqa mana ñawpariy atisqanpi. Wakinkum chaylla ñawparinku, wakinkuñataqmi mana. Chaynaqa yuyaymanasunyá: “¿Kay runaqa chiqaptachu yachayta munan, icha yanqallachu?”, nispa. Utaq, “¿yachasqanman hinañachu kawsakuchkan icha manachu?”, nispa (Mat. 28:20). Yachachisqanchik runa mana chaylla ñawpariptinpas allintaña kawsakusqanmi sutilla qawakunan.

¹⁸ Yachachisqanchik runataqa, ¿hinallaraqchu yachachinanchik bibliamanta yachachisqanchikta mana kaqpaqta hina hapiptinpas? Kaymanta allinta tantianapaqqa kaypim yuyaymanachwan: Yachachisqanchik runawanqa Yachachiq qillqamantam yachayta tukuruchwanña, hinaspapas Dioswan kuyachikuy niq qillqamantañam yachayta qallaykuchkachwan, ichaqa mayqin huñunakuymanpas manaraqtaq rinraqchu, manataqmi rinchu Jesuspa wañukusqanta yuyarinapaq huñunakuymanpas. Chaymantapas sapa yachachiq riptinchikmi niwanchik: “Ruwanaykunam  kachkan”, nispa. Chayna kaptinqa paywanmi sumaqta rimananchik hinalla yachachinapaq utaq manaña yachachinapaqpas. *

19. ¿Imatam nichwan yachachisqanchik runakunata, imaynanpim chaynata nichwan?

¹⁹ Unayña yachachisqanchik runakunataqa nichwanmi: “¿Imataq sasachasuchkanki bautizakunaykipaq?”, nispa. Chaynata niptinchikqa ichapas niwasun yachayllata munasqankumanta, utaq bautizakuruspanku wasin-wasin willakuyta mana atipaq hina kasqankumanta. Chaykunata yachaspaqa atisunmi hinalla ñawparinankupaq imayna yanapaykuyta.

20. Hechos 13:48 nisqanman hinaqa, ¿imaynatam tantiakuchwan hinalla yachachinapaq utaq manaña yachachinapaqqa?

²⁰ Yachachisqanchik runakunamanta wakinpas Diosmanta willakuq Ezequielpa tiemponpi runakuna hinam kanku. Chay runakunapaqqa Ezequielpa willakusqanmi sumaqllaña karqa, ichaqa sumaqllaña kaptinpas manam chay nisqantaqa kasukurqakuchu (Ezeq. 33:32). Yachachisqanchik runakuna chayna kaptinkuqa saqinanchikmi kanqa, manañam yanqapas-yanqaqa tiemponchiktaqa usuchinanchikñachu (1 Cor. 7:29). Paykunawan tiemponchikta usuchichkanamantaqa wiñaypaq kawsakuyta munaqkunatayá maskasun (qaway Hechos 13:48).

21. ¿Mayqinmi kay watapaq texto, imaynanpitaq chayqa ancha allin?

²¹ Kay watapaq textoqa anchatam yanapawasun yachachisqanchik runakunata allinta yanapananchikpaq. Jesuspas Galilea urqupi qatiqninkunata huñuykuspanmi nirqa: “Llapallan nacionpi runakunaman rispayá yachachimuychik qatiqniykunaña kanankupaq, hinaspayá bautizamuychik”, nispa (Mat. 28:19).