1-2. Die yen amakashe ọvo vuẹ eya ri rhe asan re shi Jesu phiyọ, kẹ iji vọ yen Jesu vwọ kẹ ayen?

ỌNANA edegburhiọke ri Nisan 16, 33 C.E. Eya evo ri muomaphiyọ ri ji vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ de kpo asan re shi Jesu rọ dia Ọrovwori na phiyọ. Ọ vrẹ inọke 36 re shiro phiyọ etiyin re. Ayen vwo te etiyin rere ayen vwẹ ori kugbe ishani ri gbo ọrhe ororo vwo ghworo, o de gbe ayen unu nẹ ushi na ofefe! Amakashe ọvo da vuẹ eya na nẹ Jesu vrẹnushi re, ọ da je ta: “[Ọ] karo kẹ ovwan kpo Galili; oboyi kọye ovwan da mrẹ.”—Mat. 28:1-7; Luk 23:56; 24:10.

² Eya na vwo nẹ asan ushi na nu, Jesu komobọ da mrẹ ayen, ọ da vwẹ iji nana kẹ ayen: “Ovwan ra vuẹ imoni mẹ ri chekọ nẹ, ayen wan fi Galili, kẹ oboyi ayen da mrẹ vwẹ.” (Mat. 28:10) O muẹro nẹ Jesu vwo odjekẹ eghanghanre rọ guọnọ vwọ kẹ idibo rọyen kidie ọnana yen omẹvwa rẹsosuọ rọ vẹ ayen ruru ro vwo vrẹnushi nu!

3-4. Diesorọ a sa vwọ tanẹ ọ dia iyinkọn na ọvo yen e jẹ iji rọhẹ Matiu 28:19, 20 na kẹ-ẹ? (Ni uhoho rọhẹ opharo ọbe na.)

³ Se Matiu 28:16-20. Vwẹ omẹvwa yena ri Jesu ruru na, ọ da vuẹ idibo rọyen kpahen owian ọghanghanre rẹ ayen che ru rọ dia owian re ji ruẹ nonẹna. Jesu da ta: “Ovwan gba yanran, rere we re gbe idibo rẹ ihworakpọ na ejobi, . . . we yono ayen vwọ riẹn otọ rẹ imu na ejobi rẹ mi ji iji kẹ ovwan na.”

⁴ Jesu guọnọre nẹ idibo rọyen eje ruiruo aghwoghwo na. Ọ dia iyinkọn 11 na ọvo yen ọ vwẹ owian nana  kẹ-ẹ. Mavọ yen avwanre ru riẹn? Ọ dia iyinkọn na ọvo yen rhe omẹvwa rẹ Jesu ruru vwẹ enu ugbenu na-a. Diesorọ a vwọ ta ọtiọyen? Karophiyọ, amakashe na vuẹ eya na nẹ, “[Galili] kọye ovwan da mrẹ.” Kọyen ọhọhọre nẹ eya jehẹ usun rẹ ihwo ri kpo omẹvwa yena. Jẹ ọ dia ayen ọvo-o. Ọyinkọn Pọl tare nẹ Jesu “vwẹ oma phia kẹ imoni ri bunọ ujori iyori ẹsiẹvo.” (1 Kọr. 15:6) Tivọ ihwo nana da vwoma?

5. Mavọ yen e ru riẹn nẹ omẹvwa re ruru vwẹ Galili ra niyẹnrẹn rọyen vwẹ Matiu uyovwin 28 na yen Pọl riobọ ra vwẹ 1 Kọrẹnt 15:6?

⁵ O vwo oboresorọ a sa vwọ tanẹ omẹvwa re ruru vwẹ Galili ra niyẹnrẹn rọyen vwẹ Matiu uyovwin 28 na yen Pọl ta ota kpahan vwẹ 1 Kọrẹnt 15:6. Diesorọ? Ẹsosuọ, idibo ri Jesu buebun ihwo ri Galili. Kọyen ugbenu ọvo rẹ ihwo buebun de se sikoko yen e de che ru omẹvwa yena, ọ dia uwevwin vuọvo vwẹ Jerusalẹmu-u. Ọrivẹ, Jesu ra kpare nushi na je ka mrẹ iyinkọn 11 na vwẹ ubruwevwin ọvo vwẹ Jerusalẹm jovwo re. Kọ dianẹ iyinkọn na ọvo yen ọ guọnọre nẹ i ghwoghwo ota na jovwo, manẹ ọ ra vuẹ ayen vwẹ Jerusalẹm ukperẹ rọ vwọ vuẹ ayen vẹ ihwo efa nẹ i vwoma vwẹ Galili.—Luk 24:33, 36.

6. Mavọ yen Matiu 28:20 wan djephia nẹ iji re vwo gbe idibo na ji shekpahen avwanre nonẹna?

⁶ Jokaphiyọ iroro rerha na. Ọ dia Inenikristi rẹ ọke yena ọvo yen Jesu vwẹ iji re vwo gbe idibo na kẹ-ẹ. Mavọ yen e ru riẹn? Jesu vwo kuẹ iji na phiyọ, ọ da ta: “Me vẹ ovwan herọ vwẹ ọke ejobi, rhirin rhi te oba rẹ eyeren na.” (Mat. 28:20) Ihwo buebun ghene ruiruo rẹ odibo egbe na nonẹna kirobo rẹ Jesu tare. Di roro! Kukpe kukpe yen ihwo re joma te 300,000 vwo bromaphiyame kerẹ Iseri ri Jihova, je dia idibo ri Jesu Kristi!

7. Die yen a cha ta ota kpahen enẹna, kẹ diesorọ?

⁷ Ihwo evo ri yono Baibol na yan obaro te ẹdia rẹ ayen de bromaphiyame. Jẹ, ọhọhọre nẹ oshọ muẹ ihwo evo ayen vwọ dia odibo ri Jesu. Oma rẹ uyono na vwerhen ayen, ẹkẹvuọvo ayen yan obaro-o. O muẹro nẹ ọdavwẹ wọ vwọ vwẹ Baibol na yono ohwo ọyen ro vwo ru nene obo ro yono na je dia odibo ri Jesu. Uyono nana che dje oborẹ avwanre sa vwọ chọn ihwo re yono uko vwo vwo ẹguọnọ ri Jihova je yan obaro vwẹ ẹga rọyen. Diesorọ ro vwo fo nẹ a ta ota kpahen ọnana? Kidie, ọkiọvo che te re che vwo brorhiẹn sẹ e ji ru uyono na yẹrẹ dobọ rọyen ji.

8. Diesorọ rọ vwọ bẹn ra vwọ chọn ihwo ra vwẹ Baibol yono uko ayen vwo vwo ẹguọnọ ri Jihova?

⁸ Jihova guọnọre nẹ ihwo ga fikirẹ ẹguọnọ rẹ ayen vwo kpahọn. Oboratẹnrovi yen a vwọ chọn ihwo ra vwẹ Baibol yono uko vwọ mrẹvughe nẹ Jihova vwo ẹguọnọ vẹ ọdavwẹ rayen ohwo ọvuọvo. Avwanre je guọnọ chọn ayen uko vwọ mrẹ Jihova kerẹ “ọsẹ rẹ ọmọphrorivwi ọchochọ rẹ eyauku.” (Une 68:5) Ayen da rhe mrẹ oborẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ vwo kpahen ayen gan te, ememerha na, ẹguọnọ rẹ ayen vwo kpahọn kọ je cha ganphiyọ. Ihwo evo ra vwẹ Baibol yono sa mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwọ ni Jihova kerẹ Ọsẹ kidie ọsẹ aruakpọ rayen vwo ọdavwẹ rayen yẹrẹ dje ẹguọnọ kẹ aye-en. (2 Tim. 3:1, 3) Ọke rẹ wo de ru uyono na, wọ me kanrunumu iruemu iyoyovwin ri Jihova ri che si ayen urhuru. Chọn ayen uko vwọ riẹn nẹ Ọghẹnẹ rẹ ẹguọnọ rẹ avwanre na guọnọre nẹ ayen vwo arhọ ri  bẹdẹ, nẹ ọ je cha chọn ayen uko vwo vwo. Die ọfa yen e ji se ru?

9-10. Ẹbe vọ yen e vwo ru uyono ri Baibol, kẹ diesorọ?

⁹ Reyọ ẹbe rẹ “Die Yen Baibol na Se Yono Avwanre?” kugbe “Dia Evunrẹ Ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ” vwo ruiruo. A teyen ẹbe nana re vwọ chọn avwanre uko vwo te ubiudu rẹ ihwo re yono. Kerẹ udje, uyovwinrota 1 rẹ ọbe ri Yono Avwanre na kpahenphiyọ enọ nana: Ọghẹnẹ davwerhọn rẹ avwanre, gbanẹ ohwo vẹ ọkon?, Ẹro vọ yen Ọghẹnẹ vwo ni ojaẹriọ?, kugbe Wọ sa dia ugbeyan rẹ Jihova? Kẹ ọbe rẹ Dia Evunrẹ Ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ na vwo? Ọbe yena cha chọn ohwo re yono na uko vwo vwo ẹruọ rẹ iji ri Baibol, oborẹ ẹreyọ vwo ruiruo rayen sa vwọ nẹrhẹ o yerin omamọ akpọ ji sikẹrẹ Jihova phiyọ. Wọ da tobọ vwẹ ọbe na vwo yono ihwo efa jovwo re, ofori nẹ wọ je nabọ muegbe vwọ kẹ uyono ọvuọvo rere wo se vwo churo si ọdavwẹ rẹ ohwo ru wo yono na.

¹⁰ Die wo che ru siẹrẹ ohwo wo yono na  de mu ẹwẹn wẹn kpo uyovwinrota ọfa rọhẹ ẹbe ọvuọvo vwevunrẹ Ekpeti Uyono na-a? Wo se jiro kẹ nẹ ọyen ọvo se ọbe rẹ uyovwinrota na hepha rere ovwan se vwo mu ẹwẹn kpahen ọbe rẹ ovwan yono na.

11. Ọke vọ yen o vwo fo nẹ a vwẹ ẹrhovwo vwọ ton uyono ri Baibol phiyọ, kẹ mavọ yen a sa vwọ chọn ohwo re yono na uko vwọ riẹn ọghanrovwẹ rẹ ẹrhovwo ẹnẹ?

¹¹ Vwẹ ẹrhovwo vwọ ton uyono na phiyọ. Vwọrẹ uyota ofori nẹ a ghwọrọ ọke tavwen a ke vwẹ ẹrhovwo vwọ ton uyono na phiyọ-ọ. E jẹ ihwo re yono na riẹn nẹ ẹwẹn ọfuanfon ri Jihova ọvo yen sa chọn ayen uko vwo vwo ẹruọ rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ. Ighwoghwota evo dje ọghanrovwẹ rẹ ẹrhovwo ẹnẹ kẹ ihwo rẹ ayen yono womarẹ ayen vwo se Jems 1:5, rọ tare nẹ, “ohwo ro rhe vwo aghwanre vwẹ usun rẹ ovwa-an, e jọ nọ vwẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ.” Ayen de se nu kẹ ayen nọ: “Mavọ yen aghwanre rẹ Ọghẹnẹ na se vwo te avwanre obọ?” Ohwo re yono na me rhọnvwe nẹ a nẹrhovwo.

12. Mavọ yen wọ sa vwọ reyọ eta rehẹ Une Rẹ Ejiro 139:2-4 vwọ chọn ohwo re yono uko vwo rhievun nẹrhovwo rhe Jihova?

¹² Yono ayen obo ra nẹrhovwo. Dje kẹ ayen nẹ Jihova guọnọ nyo ẹrhovwo ro nẹ otọ ẹwẹn rayen rhe. Je vuẹ ayen nẹ avwanre sa ta ẹwẹn rẹ avwanre kẹ vwẹ ẹrhovwo, tobọ vuẹ ọdavwẹ okokodo rẹ avwanre cha rhọnvwe vuẹ ohwo vuọvo-o. Karophiyọ nẹ Jihova riẹn iroro rẹ avwanre eje kpai. (Se Une Rẹ Ejiro 139:2-4.) A je sa vuẹ ohwo re yono na nẹ ọ yare ukẹcha ri Jihova ro se vwo wene erharhe iroro vẹ iruemu ri rhere. Kerẹ udje, ohwo re yono na ji vwo ẹkuruemu ro vwo vwobọ vwẹ erẹ evo ri Baibol na rhọnvwephiyọ-ọ. Ọ riẹnre nẹ orẹ na chọre jẹ oma rẹ erọnvwọn evo re ruẹ vwẹ orẹ na ji je. Phiuduphiyọ awọ nẹ ọ ta obo re nẹrhẹ ọ bẹn kẹ na kẹ Jihova je yare ukẹcha rọyen ro se vwo vwo ẹguọnọ kpahen erọnvwọn ri je Ọghẹnẹ ọvo.—Une 97:10.

13. (a) Diesorọ o vwọ fo nẹ a fobọ durhie ohwo re yono kpo emẹvwa? (b) Die yen e se ru rere ẹwẹn rẹ ohwo re yono na vwo totọ siẹrẹ ọ da rhe emẹvwa?

¹³ Fobọ durhie ohwo ru wo yono na kpo emẹvwa. Oborẹ ohwo re yono na nyo vwẹ emẹvwa se te ubiudu rọyen ji muo vwo brorhiẹn rọ vwọ ga Jihova. Dje ividio rẹ Die Yen E Ruẹ Vwevunrẹ Ọguan Ruvie? vwọ kẹ, rere wo ji durhie. Wẹ vẹ ọyen sa yan usun. Ofori nẹ ighwoghwota sansan nene uwe re ru uyono na. Ọke yena ohwo re yono na ko se vughe iniọvo na buebun, ẹwẹn rọyen ko se totọ siẹrẹ ọ da rhe omẹvwa rẹ avwanre.

14. Die yen se mu ohwo re yono na vwo ru ewene?

¹⁴ Ọdavwẹ rẹ avwanre yen a vwọ chọn ohwo ra vwẹ Baibol yono uko vwọ bọn oyerinkugbe rọyen vẹ Jihova gan. (Ẹfe. 4:13) Ohwo sa rhọnvwe nẹ ọyen nene avwanre yono Baibol na fikirẹ erere romobọ rọyen. Jẹ ẹguọnọ ro vwo kpahen Jihova vwọ rhuaphiyọ ye, ko che roro obo rọ sa vwọ vwẹ obo ro yono na vwọ chọn ihwo efa uko ji te iniọvo rehẹ ukoko na. (Mat. 22:37-39) Wo de roro ọke ro shephiyọ, wọ me vuẹ kpahen uphẹn ro vwo toro itetoro vwo bicha iruo rẹ Uvie na.

15. Mavọ yen a sa vwọ chọn ohwo ra vwẹ Baibol yono uko vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn rọyen phiyọ?

¹⁵ Dje kẹ ohwo ru wọ vwẹ Baibol yono obo ro se ru ọke rẹ ebẹnbẹn da vwomaphia. Je dje nẹ oghwoghwota ọvo ru  wo yono vuẹ wẹ nẹ oniọvo ọvo ru ọyen chọ. Ukperẹ wọ vwọ dia ẹbẹre rọyen, vuẹ oborẹ Baibol na tare nẹ o ru. Vuẹ nẹ o se vwo ghovwo oniọvo yena yẹrẹ o bro ra, ọ vẹ ọyen ta ota kpahen ebẹnbẹn na vwẹ idjerhe rẹ ọghọ rere ọ vẹ ọyen sa vwọ rhuẹrẹkugbe. (Ni Matiu 18:15.) Wẹ vẹ ọyen muegbe rẹ obo rọ cha ta. Dje obo ro se vwo ru ehiahiẹ kpahen ota na vwẹ aplikeshọni ri JW Library^®, Research Guide for Jehovah’s Witnesses, kugbe jw.org^®. Ọ da sa rhuẹrẹ ebẹnbẹn rọ vẹ iniọvo na vwori phiyọ enẹna, ọ vẹ ayen ki se vwo uvi rẹ oyerinkugbe ọke ro de bromaphiyame nu.

16. Erere vọ yen a sa mrẹ siẹrẹ e de durhie iniọvo efa nene oma re ru uyono na?

¹⁶ Durhie iniọvo efa ji te oniruo okinriariẹ vwẹ ọke ro de kiẹn ukoko rẹ ovwan nẹ i nene uwe re ru uyono na. Diesorọ? Vwọba iroro re djunute vwẹ obenu na, o se vwo ukẹcha rẹ ighwoghwota efa sa vwọ kẹ ohwo wo yono na ru wọ cha sa vwọ kẹ-ẹ. Je dje nẹ ohwo na davwẹngba rọ vwọ dobọ rẹ isigati ephopho ji, jẹ o se ruo-o. Wo se durhie oniọvo ro phi ebẹnbẹn yena kparobọ re nẹ o nene uwe re ru uyono na. Uchebro rẹ oniọvo tiọyena sa vwẹ ukẹcha kẹ ohwo ru wo yono na vwo phi ebẹnbẹn rọyen na kparobọ. Ọ da dianẹ oshọ wo vwo ru uyono vwẹ irharo rẹ oniọvo rọ tona mu we, wọ sa vwẹ uphẹn kẹ rere oniọvo tiọyena ru uyono na. Ohwo ru wo yono na cha mrẹ erere vwo nẹ ena uyono rẹ iniọvo rhi nene uwe re ru uyono na. Karophiyọ, ọdavwẹ rẹ avwanre yen a vwọ chọn ohwo ra vwẹ Baibol yono na uko vwọ bọn oyerinkugbe rọyen vẹ Jihova gan.

17-18. Die ofori nẹ wo roro kpahen tavwen wọ ke dobọ rẹ uyono rẹ ohwo wọ vwẹ Baibol yono ji?

¹⁷ Siẹrẹ ohwo wọ vwẹ Baibol yono rhe ru ewene vwẹ akpeyeren rọye-en wọ sa nọ oma wẹn, ‘Me dobọ rẹ uyono na ji?’ Tavwen wo ki brorhiẹn, ofori nẹ wo roro kpahen uruemu rẹ ohwo wo yono na. Eyan obaro rẹ ihwo evo phẹrẹ nọ ọ rẹ ihwo efa. Gba nọ oma wẹn: ‘A mrẹ eyan obaro rẹ ohwo ri mi yono na?’ ‘Ọ “riẹn otọ” yẹrẹ vwo ẹruọ rẹ obo re yono na je vwẹ ayen vwo ruiruo re?’ (Mat. 28:20) Ọ sa reyọ ọke ohwo re yono na ke rhe dia odibo ri Jihova, ẹkẹvuọvo ofori nẹ a mrẹ odjephia rẹ ewene ro ruẹ vwẹ akpeyeren rọyen.

¹⁸ Die yen e che ru ọ da rha dianẹ a ghwọrọ ọke vwo yono ohwo na jẹ o ni uyono na fiemu-u? Vwẹro roro ẹdia nana: Ọ sa dianẹ ohwo ru wo yono na yono ọbe re se Yono Avwanre na re re, je tobọ tuẹn ọ rẹ Dia Evunrẹ Ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ na phiyọ re, ẹkẹvuọvo o ji rhi kpo uyono yẹrẹ Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu dẹvo-o!  Nọke ra ruọke yen ọ vwọ kpare uyono rọyen fikirẹ erọnvwọn ri fiemu-u. Ọnana da dia uruemu rọyen, ofori nẹ ovwan nabọ chidia ta ota kpahen uyono na. *

19. Die yen wọ sa vuẹ ohwo ro vwo ọdavwaro kpahen uyono ri Baibol na-a, kẹ die ofori nẹ wo roro kpahen?

¹⁹ Wọ sa nọ ohwo na, ‘Die yen cha nẹrhẹ ọ bẹn kẹ wẹ, wọ vwọ dia Oseri ri Jihova?’ Ọ re yono na sa ta: ‘Uyono na je vwe, ẹkẹvuọvo me cha sa dia Oseri ri Jihova bẹdẹ-ẹ!’ Ọ da dia ẹwẹn tiọna yen rhere rhavwẹn ọke rẹ ovwan vwo yono cha na, o che fo ra vwọ dobọ rẹ uyono tiọyena ji. Ọkiọvo, ohwo re yono na sa vwẹ ọke yena vuẹ wẹ oboresorọ ọ rha yan obaro-o. Kerẹ udje, o se roro nẹ ọyen che se ruiruo rẹ aghwoghwo ri nuwevwin kpo uwevwin na-a. Wọ da rhe riẹn ebẹnbẹn rọyen re, kẹ wọ cha riẹn idjerhe ro me yovwin ru wọ sa vwọ chọn uko.

20. Mavọ yen eta rehẹ Iruo Rẹ Iyinkọn Na 13:48 vwọ chọn avwanre uko vwọ riẹn sẹ e ji ru uyono na yẹrẹ dobọ rọyen ji?

²⁰ Ọ da ohwo nẹ ihwo evo ra vwẹ Baibol yono na họhọ ihwo rẹ Izrẹl rẹ ọke rẹ Izikiẹl. Jokaphiyọ oborẹ Jihova djisẹ rayen kẹ Izikiẹl: “Gbe, nighe, ku wọ epha kẹ ayen kerẹ ihwo ri kerẹ ighọmọ re ghrẹghrẹ urhuru ri hworo ekuakua, kidie ayen nyo obo re wọ ta, ẹkẹvuọvo yẹ ayen che ruo-o.” (Izi. 33:32) Ọ sa dia bẹnbẹn ra vwọ vuẹ ohwo re yono nẹ a cha dobọ rẹ uyono na ji. Jẹ, ofori nẹ a mrẹvughe nẹ “ọke re bruru na rhe krẹ phihọ.” (1 Kọr. 7:29) Ukperẹ a vwọ ghwọrọ ọke vwo yono ohwo rọ yan obaro-o, ofori ra vwọ guọnọ ihwo “re ve arhọ ri bẹdẹ na kẹ.”—Se Iruo Rẹ Iyinkọn Na 13:48.

21. Die yen uyovwinrota rẹ ukpe ri 2020, kẹ die yen ọ cha chọn avwanre uko vwo ru?

²¹ Uyovwinrota rẹ ukpe ri 2020 cha chọn avwanre uko vwo ru ona rẹ iruo rẹ odibo egbe rẹ avwanre na yovwinphiyọ. A reyerọ nẹ eta ri Jesu tare vwẹ omẹvwa ọghanghanre yena rẹ ayen ruru vwẹ enu rẹ ugbenu ọvo vwẹ Galili nẹ “Ovwan gba yanran, rere we re gbe idibo rẹ ihworakpọ . . . , we bru ayen phiyọ ame.”—Mat. 28:19, NW.