1. Jehovap kif­fai aalajaatsut amerlasuut qanoq erloqinar­torsior­pat?

JEHOVAP kif­fai amerlasuut silarsuaq tamak­kerlugu erloqinar­torsior­put. Il­lit taman­na ilagiin­ni maluginiar­piuk? Qatan­ngutit­ta ilaat perulun­nar­tumik nap­paateqar­put asasamin­nil­luun­niit toquk­kut an­naasaqarsimal­lutik. Al­lat ilaqut­tamik ikin­ngutigil­luak­kamil­luun­niit sal­lusuis­sum­miik­kun­naar­nerat an­niaatigaat. Al­lal­lu pin­ngor­titami ajunaar­nersuit pis­sutigalugit naal­liuuteqar­put. Qatan­ngutivut taamatut atugaqar­tut tamarmik tup­pal­lersar­neqar­tariaqar­put. Qanoq ikiorsin­naavavut?

2. Sooq apustilip Paulusip tup­pal­lersar­neqar­nis­sani ilaan­nik­kut pisariaqar­tit­tar­paa?

² Apustili Paulusi inuunermini navianar­torsior­tar­poq. (2 Kor 11:23-28) Aam­ma ‘kapinar­toq timiminut kap­put­toq’, im­maqa nap­paat, naam­magalugu ator­tariaqar­paa. (2 Kor 12:7) Aam­ma qatan­ngutimi kif­far­toqatigisimasami, Demasip, “silarsuaq man­na nuan­narinerulerlugu” qimam­mani pakatsingaarsimas­saaq. (2 Tim 4:10) Paulusi kristumiuuvoq tanitaq sapiitsoq al­lanik ikiuingaar­tar­toq. Ilaan­nik­kul­li aam­ma taan­na nikal­lungasar­poq. – Rom 9:1, 2.

3. Jehovap Paulusi qanoq tup­pal­lersar­paa?

³ Paulusi pisariaqar­titaminik ikior­neqar­poq. Qanoq? Qular­nan­ngivis­sumik Jehovap anersaani il­ler­nar­toq aq­qutigalugu nakus­satsit­tar­paa. (2 Kor 4:7; Fil 4:13) Aam­ma pal­lorfigin­nitsini al­lat aq­qutigalugit tup­pal­lersar­tar­paa. Paulusip kristumioqatimi ilaat ‘tup­pal­liutaasutut’ al­laatigai. (Kol 4:11) Ilaatigut Aristarki, Tykikosi Markusilu aq­qisigut taavai. Taak­kua  Paulusi piner­tusaar­nias­sam­mat nakus­satsit­tar­paat. Kristumiut pingasut taak­ku qanoq pis­suseqaramik taama tup­pal­lersaataatigip­pat? Tup­pal­lersaqatigiin­niar­nitsin­ni qiim­mas­saqatigiin­niar­nitsin­nilu qanoq ilaarsin­naavavut?

4. Aristarkip Paulusimut ikin­ngutitut ilumoor­tuunini qanoq ersersip­paa?

⁴ Aristarki, kristumiu Makedoniamioq Thes­salonikameersoq, Paulusimut ikin­ngutaavoq ilumoor­toq. Aristarki siul­lermeerluni Biibilimi eq­qaaneqar­poq Paulusip pingajus­saanik ajoqersuiar­tor­titatut angalanermini Efesosimiin­nera oqalut­tuarineqarmat. Paulusi angalaqatigitil­lugu Aristarki inup­pas­suar­nit tigusarineqar­poq. (ApS 19:29) Naggataatigut iperagaagami navianar­torsior­nis­sani aarlerinagu aalajaal­luni Paulusi najuin­nar­paa. Qaam­matialuit qaangium­mata Grækenlandimi Paulusi akeq­qaminit toqun­niar­neqaraluar­toq Aristarkip qiman­ngilaa. (ApS 20:2-4) Ukiup 58-ip nalaani Paulusi par­naarus­satut Romamut aal­lar­titaam­mat aq­qutaa tamaat Aristarkip angalaqatigaa. Aq­qutaani umiugamik marluul­lutik aniguip­put. (ApS 27:1, 2, 41) Romamut pereerlutik Paulusi par­naarus­saaqatigaa. (Kol 4:10) Tupin­nan­ngilaq Paulusip taama ilumoorfigin­nitsigisumik ikin­nguteqar­nini qiim­mas­saatigalugulu tup­pal­lersaatigisimagaa!

5. Us­satit 17:17 naaper­torlugu qanoq ikin­ngutaasin­naavugut ilumoor­tut?

⁵ Uagut­taaq qatan­ngutivut, aam­ma “an­nikil­lior­nermi”, ilumoorfigigutsigit Aristarkip ilumoorfigin­nin­nera ilaarlugu ikin­ngutaal­luas­saagut. (Ussatit 17:17 atuaruk). Qatan­ngutit­ta an­nikil­liuutaa qaangiutereeraluar­toq tup­pal­lersar­neqar­nis­sani suli pisariaqar­tis­sin­naavaa. Frances, * qaam­matit pingasut iluan­ni angajoq­qaaminik kræftimut toquk­kut an­naasaqar­toq, ima oqar­poq: “Isumaqar­punga misilin­neqaativut sivisuumik sun­ner­neqaatigisin­naal­lutigit. Qujamasut­taqaanga ikin­ngutima ilumoorfigin­nit­tut suli aliasuuteqar­nera eq­qaamagaangas­suk, naak  angajoq­qaama toquk­kut qimagun­neran­nit pif­fis­saq sivisooq ingerlareeraluar­toq.”

6. Ilumoorfigin­nik­kut­ta sus­saagut?

⁶ Ikin­ngutit ilumoorfigin­nit­tut qatan­ngutitik ikior­niarlugit pil­liuteqariaan­naasar­put. Aap­pariit taman­na misigaat. Uiusoq Peterimik atilik timimi siaruaatipal­lat­tar­tumik toqus­sutaasus­samil­lu nap­paateqalersimanerminik nakorsamit paasitin­neqar­poq. Nulia Kathryn ima oqar­poq: “Ilagiitsin­ni aap­pariit nakorsiar­nitsin­ni biiliup­paatigut. Peterip nap­parsimanera tamatumani paasigatsigu aalajanger­put an­nikil­lior­nitsin­ni ikior­niarluta, aam­ma taamanimiil­li pisariaqar­titsigaangat­ta najor­tar­paatigut.” Misilin­neqar­nitsin­ni ilumoor­tunik ikin­nguteqar­neq tup­pal­liutaangaarami!

7-8. Kolos­semiut 4:7-9 naaper­torlugit Tykikosip ikin­ngutitut tatiginar­tuunini qanoq ersersip­paa?

⁷ Tykikosi, kristumiu Romamiut nunasiaan­nit Asiameersoq, Paulusimut suleqataavoq tatiginar­toq. (ApS 20:4) Ukiup 55-ip nalaani Paulusip Judæami kristumiut ikiorumal­lugit aningaasanik katersuinis­samik aaq­qis­suus­sigami Tykikosi suliami tamatumani ikiueq­qul­lugu suliak­kersimasin­naavaa. (2 Kor 8:18-20) Kingor­na Paulusip siul­lermeerluni Romami par­naarus­saagami Tykikosi nalunaariar­tor­titamisut ikior­tigaa. Paulusip Asiami ilagiin­nut al­lagai oqaasiilu qiim­mas­saataasut Tykikosip ingerlateq­qit­tar­pai. – Kol 4:7-9.

⁸ Tykikosi Paulusimut ikin­ngutaajuar­poq tatiginar­toq. (Tit 3:12) Taamani kristumiut ilaan­naat Tykikositut tatiginar­tigip­put. Ukiup 65-ip nalaani Paulusi aap­pas­saan­nik par­naarus­saagami al­lap­poq nunap im­mik­koor­tuani Asiami kristumiut arlal­lit ilaginaveersaar­taraan­ni, im­maqa akerlilersuisut an­nilaangagigamik­kit. (2 Tim 1:15) Tykikosili tatigisin­naagamiuk Paulusip al­lamik sulias­sip­paa. (2 Tim 4:12) Tykikosi ikin­ngutigigamiuk qujamasus­simas­saqaaq.

9. Tykikosi qanoq ilaarsin­naavar­put?

⁹ Tatiginar­tuunitsigut Tykikositut ikin­ngutaal­luarsin­naavugut. As­sersuutigalugu qatan­ngutivut ikior­niarlugit neriorsuun­nar­nagit  iluaqutigisin­naasaan­nik iliuuseqar­tariaqar­pugut. (Matt 5:37; Luk 16:10) Ikior­tarial­lit tatigisin­naap­patigut taak­kunun­nga tup­pal­liutaangaas­saagut. Sooq taamaan­neranik qatan­ngut ar­naq ima nas­suiaavoq: “Ikiuerusut­tup oqaatsini naaper­torlugit pif­fis­saq eq­qorlugu ikiuiumaar­nera nalunagu eq­qis­sial­lan­nar­poq.”

10. Us­satit 18:24 naaper­torlugu misilin­neqar­tut pakatseq­qasul­lu kik­kun­nit tup­pal­lersar­neqarsin­naap­pat?

¹⁰ Misilin­neqar­tut pakatseq­qasul­lu ikin­ngum­mut tatigisamut oqalut­tuar­ner­tik tup­pal­lersaatigisar­paat. (Ussatit 18:24 atuaruk). Bijay, er­nermi ilaajun­naarsitaanerata kingunerisaanik pakatseq­qasoq, ima oqar­poq: “Misigivunga tatigisan­nik oqaloqateqar­tariaqarlunga.” Carlos kuk­kus­suteqar­nermi kingunerisaanik ilagiin­ni akisus­saaf­fim­mik an­naasaqar­toq ima oqar­poq: “Toq­qis­sisimal­lunga eq­qar­tuun­neqar­nis­saralu er­numas­sutiginagu am­masumik oqaloqateqar­nis­sara pisariaqar­tip­para.” Carlosip paasivaa utoq­qaaner­tat tatigisin­naal­lugit, ajor­nar­torsiutiminil­lu qaangiinis­saminut taak­kunan­nga ikior­neqar­poq. Aam­ma utoq­qaaner­tanut oqalut­tuarisimasani ingerlateq­qin­neqar­navian­ngitsut ilisimal­lugu tup­pal­lersaatigaa.

11. Qanoq ikin­ngutaasin­naavugut tatiginar­tut?

¹¹ Tatigisaasutut ikin­ngutaajumal­luta tusar­naar­nis­samut piareersimajuar­tariaqar­pugut. Zhan­nap uimi qimam­mani ikin­ngutiminut qanigisaminut misigis­sutsiminik an­nis­suinini tup­pal­lersaatigaa. Ima oqar­poq: “Tusar­naaq­qis­saar­tar­paan­nga naak oqaatsik­ka uteqat­taar­tarunaraluarik­ka.” Il­lit­taaq tusar­naarluar­tar­nik­kut ikin­ngutaal­luarsin­naavutit.

12. Markusi kinaava, ikiueriaan­naaninilu qanoq ersersip­paa?

¹² Markusi kristumiuuvoq juutinik nagguilik Jerusalemimeersoq. Il­looraa Bar­naba ajoqersuiar­tor­titaavoq ilisimaneqarluar­toq. (Kol 4:10) Markusip ilaqutai aningaasatigut amigaateqan­ngil­lat, taamaak­kaluar­toq aningaasat pigisal­lu inuunermini pingaar­ner­paatin­ngilai. Inuunini tamaat Markusip al­lanik ikiuerusut­tuunini ersersip­paa, taamaalior­ninilu nuan­naarutigaa. As­sersuutigalugu Paulusi Petrusilu akisus­saaf­fim­min­nik isumagin­nit­tut kif­far­toqatigai timik­kut pisariaqar­titaan­nik ikior­tarunarlugit. (ApS 13:2-5; 1 Petr 5:13) Markusi ‘Guutip naalagaaf­fia pil­lugu suleqataasutut’ Paulusip taavaa, oqarluni im­minut ‘tup­pal­liutaasoq’, tas­sa nakus­satsis­sutaasoq. – Kol 4:10, 11.

13. Timotheusimut al­lak­kat aap­paat 4:11-mi qanoq erser­pa Markusip aalajaal­luni ikiuinera Paulusip qujamasuutigigaa?

¹³ Markusi Paulusimut qanimut ikin­ngutaaler­poq. Ukiup 65-ip nalaani Paulusi Romami kingul­lermik par­naarus­saaq­qanermini Timotheusi aap­pas­saanik al­laf­figaa. Al­lak­kamini Timotheusi qin­nuigaa Romamukaleruni Markusi ilasereq­qul­lugu. (2 Tim 4:11) Markusip siusin­nerusuk­kut aalajaal­luni ikiuisimanera Paulusip qular­nan­ngitsumik qujamasuutigigamiuk pif­fis­sami pingaaruteqaqisumi tamatumani najuun­nis­saa kis­saatigaa. Markusip Paulusi arlalitsigut ikior­paa, im­maqa nerisas­saanik al­lak­kanil­lu al­lan­nis­saminut ator­tus­saanik pajut­tarlugu. Taamatut tapersersor­neqar­nini qiim­mas­sar­neqar­ninilu Paulusip toqutaangajalerluni piner­tusaar­nis­samut iluaqutigisimas­savai.

14-15. Al­lat qanoq ikius­sanerlugit paasinis­saanut Mat­thæusi 7:12 qanoq iluaqutigaar­put?

¹⁴ Matthæusi 7:12 atuaruk. Atugarlior­nitsin­ni tapersersuiumal­lutik uagutsin­nik ikiueriaan­naasut qujamasuutigeqaavut! Ryan, ataataminik ajunaar­toor­toq, ima oqar­poq: “Naal­liuk­kaan­ni ul­luin­nar­ni suliarisar­tak­kat  amerlasuut saper­narsisutut it­tar­put. Ikiuisut, an­nikik­kaluar­tumil­luun­niit, tup­pal­lersaataangaar­tar­put.”

¹⁵ Qatan­ngutit­ta pis­sutsit atugaat eq­qumaf­figigutsigit qanoq ikiorsin­naanerlugit periarfis­sarsioriaan­naas­saagut. As­sersuutigalugu Peter aam­ma Kathryn, siusin­nerusuk­kut eq­qaaneqar­tut, nakorsiar­nis­saan­nik ikiorumal­lugit qatan­ngut ar­naq iliuuseqar­poq. Aap­pariit taak­ku nam­min­neerlutik biilersin­naajun­naarsimam­mata ilagiin­niit­tut piumasut biilius­sisar­nis­saan­nik pilersaarusior­poq. Taamaalior­nera iluaqutaava? Kathryn ima oqar­poq: “Misigivugut soorlulusooq naner­tuutit­ta ilaat kivin­neqar­toq.” Eq­qaamajuaruk ikiuinitit an­nikip­pasis­sin­naasul­luun­niit tup­pal­lersaataangaarsin­naam­mata.

16. Markusip maligas­siuinerani tup­pal­lersaanermut tun­ngatil­lugu suna pingaarutilik ilik­kar­par­put?

¹⁶ Ajoqersugaq Markusi, Jiisusip nalaani inuusoq, kristumiuuvoq ulap­putilik. Jehovamut kif­far­tor­nermini pingaarutilin­nik sulias­saqar­poq, ilaatigut iivangkiiliumik al­lal­luni. Taamaak­kaluar­toq Paulusimik tup­pal­lersaanis­sani pif­fis­saqarfigaa, Paulusil­lu nalun­ngilaa Markusimut ikioq­qusin­naal­luni. Angelap ilaqut­tami ilaat toqutaam­mat al­lat tup­pal­lersaarusun­nerat qujamasuutigaa. Ima oqar­poq: “Ikin­ngutit ilumoor­tumik ikiuerusut­tut oqaloqatigiuminar­put. Nangaanatik ikiuerusut­tar­put.” Im­minut ima aperisin­naavugut: “Ikiuinik­kut up­peqatin­nik tup­pal­lersaariaan­naasutut ilisimaneqar­punga?”

17. Korinthimiunut al­lak­kat aap­paat 1:3, 4-mil­lu eq­qarsaatigin­neq­qis­saar­neq tup­pal­lersaanis­samut qanoq kil­litsis­sutigisin­naavar­put?

¹⁷ Ilagiin­ni qatan­ngutit tup­pal­lersar­neqar­tariaqar­tut amerlap­put. Al­lat tup­pal­lersar­niarluta oqaasii al­lanut tup­pal­lersaatigisin­naavavut. Nino, qatan­ngut ar­naq aanaminik toquk­kut an­naasaqar­toq, ima oqar­poq: “Piumagut­ta Jehovap al­lanik tup­pal­lersaanerani uagut atorsin­naavaatigut.” (2 Korinthimiut 1:3, 4 atuakkit). Frances, siusin­nerusuk­kut eq­qaaneqar­toq, ima oqar­poq: “Korinthimiunut al­lak­kat aap­paat 1:4-mi al­las­simasut  ilumoor­put. Nam­mineq tup­pal­lersaatigisavut al­lat tup­pal­lersaatigisin­naavaat.”

18. (a) Sooq ilaasa tup­pal­lersaanis­sar­tik merserisin­naavaat? (b) Qanoq tup­pal­lersaal­luarsin­naavugut? As­sersuuteqarit.

¹⁸ Er­numas­suteqaraluarut­taluun­niit ikiuinis­sar­put eq­qumaf­figisariaqar­par­put. As­sersuutigalugu aliasut­tumut qanoq oqas­sanerluta iliuuseqas­sanerlutaluun­niit nalor­nis­sutigisin­naavar­put. Utoq­qaaner­tap Paulimik atil­lip ataatami toqunerata kingor­na inuit ilaasa iliuuseqar­neri eq­qaamavai. Ima oqar­poq: “Malun­nar­poq ilaasa uan­nut saaf­figin­nin­nis­sar­tik saper­nar­tik­kaat. Oqaasis­satik nalor­nis­sutigaat, tup­pal­lersaarusun­neral­li tapersersuerusun­neral­lu pil­lugit qujamasuutigeqaak­ka.” Tamatumun­nga as­singusumik Tajon, nunap sajorujus­suar­neranik misigisaqar­toq, ima oqar­poq: “Ilumoorlunga oqas­saguma tamatuma kingunin­ngua inuit al­lataat tamaasa eq­qaaman­ngilak­ka, ajun­ngin­nersungali aperisar­nermin­ni asan­nin­nerat eq­qaamavara.” Uagut­taaq asan­nin­ner­put ersersik­kutsigu tup­pal­lersaal­luarsin­naavugut.

19. Sooq ‘tup­pal­liutaanis­sat’ aalajangiusimaviuk?

¹⁹ Silarsuup matuma ajor­tup naggatis­saa qanil­liar­tor­til­lugu silarsuarmi pis­sutsit ajorsigalut­tuin­nas­sap­put inuuniar­nerlu saper­nar­neruleralut­tuin­narluni. (2 Tim 3:13) Naam­mal­luin­nan­ngitsuul­lutalu kuk­koq­qajaasarat­ta tup­pal­lersar­neqar­nis­sar­put pisariaqar­tit­tas­savar­put. Paulusi toqus­si tikil­lugu piner­tusaarsin­naasimavoq ilaatigut kristumioqatimi tup­pal­lersar­tarmani. Qanor­toq uagut Aristarkitut ilumoorfigin­nit­tuugisa, Tykikositut tatiginar­tuugisa Markusitul­lu ikiueriaan­naal­luta. Taamaalior­nitsigut qatan­ngutivut up­per­nermin­ni aalajaan­nis­samut ikiorsin­naavavut. – 1 Th 3:2, 3.