Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 2

Si̱nʼioá kon je xíngiaa

Si̱nʼioá kon je xíngiaa

“Xi tjíosíxákaona tʼatsʼe kjoatéxomale Niná, tojésa xi síjekonna” (COL. 4:11).

KJOAJNDA 90 Kʼoainganʼiolee xíngiaa

XI TÍNCHJA̱NI *

1. Jmé kjoa xi ñʼai tjín tjíofaʼatojin kʼa je choʼndale Jeobá.

JNGO tjíjtsa Sonʼnde, nkjín mani je ndsʼee xi kjoa tjíofaʼatojin xi nʼio tse kjoañʼai tjíosíkjaʼá, kʼoa tsakui nichxin saʼnda tjíokʼa ya jinjtínná. Tjínkʼa xi nʼio táo chʼin bʼetʼale kʼoa tsa xi xínkjín kisicha. Kʼoati tjíokʼa xi tse kjoañʼai tjíofaʼá xi totʼatsʼe nga je xínkjín kʼoa tsa je miyole tsín tije Jeobá tjíosíxánile, kʼoa tsakuije̱ nga kjoaxkón bichóne. Ngatsʼi ndsʼee jebi machjén nga si̱nʼioá kon. Jósʼin koa̱n kʼoainganʼiolee.

2. Ánni nga kinroajen sakʼoani kon je Pablo.

2 Nkjín kʼa nga tse kjoa jaʼatojin je Pablo (2 Cor. 11:23-28). Kʼoati kitso nga “jngo naʼyá” kisasensʼenjin yaole, tsakui nichxin kui xokitsole nga chʼin kiskatʼale (2 Cor. 12:7). Kʼoati ba kisʼe kon nga tsín tiya ñatjen kisixáni kao je Demas nga̱ kui ngisa kitʼale jmeni xi chon sonʼnde (2 Tim. 4:10). Ningalani nʼiojin koan je Pablo kʼoa ya kisʼele kjoachoya ya ngʼajmi, kʼoati sakʼoa kinroajen kon (Rom. 9:1, 2).

3. Jósʼin kisinʼio kon Jeobá je Pablo.

3 Je Pablo nkjín koya josʼin kitsʼainganʼiole. Je Jeobá kui nganʼiotsjele kisichjén nga tsakasenkao (2 Cor. 4:7; Filip. 4:13TNM). Tonga kʼoati kisichjén je ndsʼee nga kisinʼio kon je Pablo (Col. 4:11). Tobʼelañá, je Aristarco, Tíquico kao Marcos kitsjoanganʼiole nga kichokjoajinle je kjoa xi jaʼatojin. Jmé xi kisʼin nga jan chjotale Cristo jebi nga kisinʼio kon je xi ngikʼa. Jósʼin koa̱n chjénngiaa je choa̱le.

KIXI KATAMAA JONI ARISTARCO

Kʼoati sʼiaan jokisʼin je Aristarco, tsín kuinjíotokoán je ndsʼee kʼianga kjoa faʼatojin (Chótsenlai párrafo 4, 5) *

4. Jósʼin tsakakó je Aristarco nga ñaki miyole koan je Pablo.

4 Je Aristarco kao Pablo miyo tsakjáo kʼoa tsínkʼia kitsjionkon xínkjín. Je Aristarco yaa Tesalónica tsʼe, jngo naxinandá xi ya Macedonia nchja̱ni. Kʼianga bʼaxki̱ títjon ya Biblia, yaa Éfeso tíjna kao je Pablo kʼianga koanjanni kʼa nga kjin kikakóyason. Nga ya tjío, jngojtín mani chjota xi kitsoa je Aristarco (Hech. 19:29). Kʼianga jekinikʼéjnandái, alikui xin ki kʼoa alikui kitsjionkon je Pablo. Kʼianga jenkjín sá jaʼato, nga ya Grecia tjío, tjínkʼa chjota xi koanmele kisikʼien je pastro Pablo, tonga je Aristarco kʼoati tsín kitsjionkon nga kʼia (Hech. 20:2-4). Kʼianga nó 58, nga ya Roma kichaní ndoyá je Pablo, je Aristarco kʼoati ya kikao kʼoa yaa tjenkao nga koanxkoa̱ je chitso xi tjíoya (Hech. 27:1, 2, 41). Kʼianga jeya tjío ya Roma, tsakui nichxin kʼoati ya kinikʼéjnaʼya choatse ndoyá jñani tsakʼejnaʼya je Pablo (Col. 4:10). Nʼiojin kitjonganʼiole je Pablo nga tsínkʼia kitsjionkon je Aristarco.

5. Tojo tso Proverbios 17:17, jósʼiaan nga tsínkʼia kuinjíotokoán je miyoná.

5 Koaan kʼoati sʼiaan jokisʼin je Aristarco, tsín kuinjíotokoán je ndsʼee kʼianga kjoa faʼatojin (tʼexkiai Proverbios 17:17). * Tsakui nichxin tojo machjén nga kʼoainganʼiolee je ndsʼee kʼianga jetsín tikjoa tjíojinni. Tobʼelañá, je xijchále tichjaa xi Frances ʼmi * to jan sá kʼienni nga cáncer koanle. Je tichjaa itso: “Je kjoaba xi síkatíojinná je kjoañʼai alikui tokjoán chajinná. Tsjoale kjoanda je miyona nga tsín tsjionkonna kʼoa nga majinle nga tojo ba sʼe tokoan ninga jekjoatse nga kʼien je xijchána”.

6. Jósʼin bakoñá nga kixi maa.

6 Je miyo xi kixi síkʼayaa nichxinle kao nganʼiole nga binyakao je miyole. Tobʼelañá, jngo ndsʼee xi Peter ʼmi nʼio táo chʼin kiskatʼale, kʼoatsakʼinle nga tochoatsesa kʼoéjnakon. Je Kathryn, xi chjoónle mani, itso: “Jngo ndsʼee kao chjoónle xi ya jinjtín tjío, jé kikaonajin nga tsangínjin tsʼe chjinexki, kʼoakitsonajin nga tsínkʼia tsjiónkonnajin kʼoa tjíobinyakaonajin nga nganʼio machjénnajin”. A tsí tsjoánganʼio kjoaixiná nga binyakaoná je miyoná kʼianga kjoa bitjatojiaan.

NʼIOTʼA KATAMAA XÍNGIAA JOKISʼIN TÍQUICO

Tojo kisʼin Tíquico, koakolee xíngiaa nga miyole maa kʼianga kjoa faʼatojin (Chótsenlai párrafo 7-9) *

7, 8. Tojo tso Colosenses 4:7-9, jósʼin tsakakó Tíquico nga kixi koan.

7 Je chjotale Cristo xi Tíquico tsakʼin yaa Asia tsakʼejna, miyole koan Pablo kʼoa nʼiotʼa koan (Hech. 20:4). Kʼiala nga nó 55, je pastro Pablo kʼoasʼin tsakʼéndajin nga tsjoánganʼiole je chjotale Cristo xi Judea tsʼe, tsakui nichxin je Tíquico tsakasenkao nga tsakʼéña je tao̱n (2 Cor. 8:18-20). Kʼianga koanskanni, nga kinikʼéjnaʼya títjon ndoyá je Pablo ya Roma, jé Tíquico tsakʼéxále nga kikao je carta xi kiski kʼoa jé kisikʼatoya jmeni xi kitsole Pablo je chjotale Cristo xi Asia tsʼe nga kitsjoanganʼiole (Col. 4:7-9).

8 Je Tíquico tosi tonda miyo tsakjáo kao Pablo (Tito 3:12). Nga kui nichxin, alikui tongatsʼi je chjotale Cristo xi kʼoakisʼin. Tobʼelañá, kʼiala nga nó 65, nga koanjaoni kʼa nga kinikʼéjnaʼya ndoyá je Pablo ya Roma, kʼoatso xi kiski nga tjíokʼa chjotale Cristo xi Asia tsʼe xi tsín tije kuenta kisʼinni, tsakui nichxin kui kʼoakisʼinni nga je kitsokjonle chjota xi kitjenngike Pablo (2 Tim. 1:15). Tonga je Pablo nʼiotʼa koan je Tíquico kʼoa ijngo xá tsakánele (2 Tim. 4:12). Nʼiojin tsabechjí Pablo nga nda kisʼin je Tíquico xi miyole koanni.

9. Jósʼin chjénngiaa choa̱le Tíquico.

9 Jósʼiaan nga nʼiotʼa koaan xíngiaa jokisʼin je Tíquico. Jngo koya xi koa̱n sʼiaan kʼiaa nga si̱tjosoán jmeni xi bixoán (Mat. 5:37; Luc. 16:10). Je xíngiaa xi nganʼio machjénle nda satío kon kʼianga tiyondaa nga bisenkoaa. Jngo tichjaa xi i̱ tso: “Alikui nʼio nikjáojiaan nga̱ ʼyañá nga sitjoson jmeni xi katsoná xíngiaa”.

10. Tojo tso Proverbios 18:24, ʼyáni xi koa̱n tsjoánganʼiole je xi kjoa faʼatojin.

10 Je xi kjoa faʼatojin nda satío kon kʼianga fákaonajmí jngo miyo xi nʼiotʼa (tʼexkiai Proverbios 18:24). * Kʼoakoan jngo ndsʼee xi Bijay ʼmi. Kʼianga kitjojin naxinandále Niná je tile, i kitso: “Kui xi koanmena nga tjín xi kʼoeyanajmíle jotjín tokoan”. Ijngo ndsʼee xi Carlos ʼmi, xi kisicha je xá xi kjinele ya jinjtín xi totʼatsʼe nga tsín ndatjín jmeni xi kisʼin, itso: “Kui xi koanmena nga je tsakʼeyanajmíle ndsʼee xi tsín tokui kʼoakuitsona jme xi kisʼian”. Jé xi chjotajchínga sʼin tjío tsakasenkao nga nda kisʼeni kon. Xi ijngosani, nda kisʼe kon nga tsín kjaʼaí xi kʼoakitsole je ndsʼee jmeni xi tsakʼéyanajmíle.

11. Jméni xi sʼiaan nga nda miyo katamaa.

11 Kʼianga nda miyo koaan machjén nga tsejta katamaa. Kʼianga ki xʼinle je Zhanna, je xi tsakasenkao kuinga tsakʼéyanajmíle je miyole jotjín kon, itso: “Ninga tikui tima én tsakjakaoña, ngasin nganda kinrʼoéna je miyona”. Nda miyo cho̱bá tsa ngasin nganda kuinóʼyalee xíngiaa nga jme xi kʼoeyanajmíná.

KUISENKOAA XÍNGIAA JOKISʼIN JE MARCOS

Jmeni xi kisʼin je Marcos tsakasenkao je Pablo nga kichokjoajinle je kjoa xi jaʼatojin, ñá kʼoati koa̱n kuisenkoaa je xíngiaa kʼianga kjoa faʼatojin (Chótsenlai párrafo 12-14) *

12. ʼYáni xi Marcos tsakʼin, kʼoa jósʼin tsakakó nga kisitjoson tojme xá xi tsakʼaile.

12 Je Marcos yaa Jerusalén tsakʼejna kʼoa primole koanni je Bernabé je xi nʼio tsaʼyale nga kjin kikakóyason (Col. 4:10). Tochale nyiná koan je xínkjín Marcos, tonga je alikui kui kitsjoale kjoandosin. Jokjitse tsakʼejna, tsakasenkao xi kjaʼaí kʼoa tsjoa kisʼe kon nga kʼoakisʼin. Tobʼelañá, nkjín kʼa kikao je Pablo kao Pedro nga kisitjoson je xá xi kisʼenele, kʼoa jé Marcos kikatse tsojmi xi kiskine, tsakásjai jña tsakationi kʼoa tsa jmesani xi koanchjénle (Hech. 13:2-5; 1 Ped. 5:13). Je Pablo kʼoakitso nga je Marcos kʼoati ya kisixákao nga kitsoyason xi tʼatsʼe Chjotaxále Niná kʼoa nga kʼoati kisinʼio kon (Col. 4:10, 11).

13. Tojo tso 2 Timoteo 4:11, jósʼin ʼyañá nga tsabechjí Pablo je xá xi kisʼin je Marcos.

13 Je Marcos kao Pablo nʼio miyo tsakjáo. Tobʼelañá, kʼianga tokʼoatjínsa kinikʼéjnaʼya ndoyá je Pablo ya Roma nga nó 65, nga kiskile Timoteo xi majaoni carta, kʼoakitsole je Timoteo nga ya Roma katafi kʼoa nga katafikao Marcos (2 Tim. 4:11). Alikui jao tjínná nga tsabechjí Pablo je xá xi kisʼin Marcos kʼoa kuinga kʼoakitsonile nga ya katafikonle. Nkjín koya josʼin tsakasenkao, tsakui nichxin je kikaole tsojmi xi kiskine kʼoa tsakuije̱ xi kisichjén nga kiski. Nga tsakʼainganʼiole kʼoa nga kininʼio kon je Pablo nʼiojin tsakasenkao nga tojeme ni̱kʼien.

14, 15. Jmé xi bakóyaná Mateo 7:12 josʼin kuinyakoaa je xíngiaa.

14 (Tʼexkiai Mateo 7:12). * Kʼianga kjoa bitjatojiaan, bʼaiñá kjoanda kʼianga ʼya xi basenkaoná. Tobʼelañá, je Ryan xi tosasa kʼienni je nʼaile, itso: “Nkjín koya jmeni xi nʼia nga nyaon nyaon, tonga nga kjoaba tiyojiaan nʼio ñʼai maná nga kʼoanʼia. Ninga toʼi̱natjín i̱natje̱n xi kuinyakaoná xíngiaa nʼio bʼailee kjoanda”.

15 Kʼiatsa kuenta sʼiaan xíngiaa, jchañá josʼin kuisenkoaa. Kataʼyala ijngokʼá je choa̱le Peter kao Kathryn xi kanikʼaxki̱ná ya párrafo 6. Jngo tichjaa tsakasenkao nga kikonle je chjinexki. Kʼoa nga tsín tikʼoakoannile nga je kisixákao carrole, je tichjaa xi tsakasenkao jngo programa tsakʼénda jñani tsakʼétʼa jaʼaínle je ndsʼee xi koanmele kikao ya tsʼe chjinexki. Jósʼin kichomani nga kʼoasʼin tsakʼainganʼiole je ndsʼee. Je Kathryn itso: “Nga kʼoasʼin tsakinyakaonajin ñaki koantjanajin”. Si̱kjaʼaitsjeen nga nʼio tsjoánganʼiole je xíngiaa ninga toʼi̱natjín i̱natje̱n josʼin kuinyakoaa.

16. Jméni xi bakóyaná je choa̱le Marcos.

16 Kataʼyala ijngokʼá je choa̱le Marcos, xi chjotatjenngile Cristo koan xi kʼia tsakʼejna nga siglo 1. Je Marcos nʼio kisixá kʼoa nʼio tjínle kjoandosin je xá xi tsakánele Jeobá, tobʼelañá, nga kiski je libro xi jaʼaínle yʼa. Ninga kʼoalani, kisikʼaya nichxin nga kitsjoanganʼiole je Pablo, kʼoa je Pablo kʼoati kisijéle nganʼio. Je Ángela, xi xínkjín kinikʼien, kʼoatso nga tsjoále kjoanda je ndsʼee xi kisinʼio kon nga kʼoasʼin kjoaba tsakʼejnajin. Itso: “Kʼianga binyakaoná je ndsʼee manʼio tokoán nga kʼoati nijélee nganʼio. Kao kjoatsjoa binyakaoná kʼoa tsín tobʼénele yaole nga kʼoasʼín”. Kuinga machjénsíni nga chjónangilee yaoná jebi: “A kʼoasʼin síkjaʼaitsjen xi ngikʼa nga basenkoa je xi nganʼio machjénle”.

SI̱NʼIOÁ KON JE XÍNGIAA

17. Jósʼin basenkaoná nga nikjaʼaitsjenjiaan jotso 2 Corintios 1:3, 4.

17 Nkjín ndsʼee xi machjénle nga si̱nʼioá kon. Koa̱njin kʼoatisʼin kʼoainganʼiolee josʼin tsakʼainganʼioná ñá. Je tichjaa xi Nino ʼmi, xi kʼien je majchále, itso: “Je Jeobá koaan sichjénná nga kʼoainganʼiolee xi kjaʼaí kʼiatsa ñá xi kʼoaiʼndelee” (tʼexkiai 2 Corintios 1:3, 4). * Je tichjaa Frances, xi kanikʼaxki̱ná ya párrafo 5, itso: “Ñaki kʼoatjín jmeni xi tso ya 2 Corintios 1:4. Koaan kʼoatisʼin si̱nʼioá kon je xíngiaa josʼin kininʼio tokoán”.

18. 1) Ánni nga ñʼai ma sakʼoanile xíngiaa nga sínʼio kon xi kjaʼaí. 2) Jósʼin si̱nʼioá kon xíngiaa. Jngo choa̱ tʼejnai.

18 Machjén nga kjoásjee josʼin si̱nʼioá kon je xíngiaa ninga tsín ʼyaa jme xi sʼiaan kʼoa jme xi kuixoán kʼianga kjoañʼai tjíofaʼatojin. Jngo xi chjotajchínga sʼin tíjna xi Paul ʼmi kʼoatso jmeni xi kisʼin je ndsʼee kʼianga kʼien je nʼaile. Itso: “Koanjinna nga ñʼai koanle josʼin tsakjákaonajmína. Tonga tsjoale kjoanda nga kʼoatjío kon nga tsakasenkaona”. Kʼoa jngo ndsʼee xi Tajon ʼmi kʼoatso josʼin tsakʼainganʼiole nga cháon kichone, itso: “Xi kjoaixi alikui faʼaitsjenna jotso je mensaje xi kinikasénna. Tokui xi faʼaitsjenna nga koanndosinle xi tʼatsʼan je xi kisikasénna mensaje”. Kʼiatsa kʼoasʼin koa̱nndosinná tʼatsʼe xíngiaa nʼio tsjoánganʼiole.

19. Ánni machjénni nga si̱nʼioá kon je xíngiaa.

19 Kʼianga nichxin fetʼa tiyoaa sa ñʼai sa ñʼai koa̱nchon (2 Tim. 3:13). Xi ijngosani, nga chjotajée maa sakʼoajin tsín kixi tjín jmeni xi sʼiaan kʼoa kuinga machjénni nga ʼya xi sinʼio tokoán. Je pastro Pablo kichokjoajinle je kjoa xi jaʼatojin saʼnda nga kʼien, kʼoa je xi kʼoati tsakasenkao kuinga kisinʼiojin je ndsʼe̱. Kuinga machjénni nga kixi katamaa jokisʼin Aristarco, nga nʼiotʼa katamaa xíngiaa jokisʼin Tíquico kʼoa nga kuisenkoaa xíngiaa jokisʼin je Marcos. Tsa kʼoasʼiaan, kuisenkaoñá je ndsʼee nga kixi koaitʼale je Jeobá (1 Tes. 3:2, 3).

^ párr. 5 Je pastro Pablo tsee kjoa jaʼatojin. Tjínkʼa je ndsʼee xi kisinʼio kon kʼianga kjoa jaʼatojin. I̱ kjoaʼmiya jebi jan koya tjínni xi jchaa jmeni xi kisʼin je chjotale Cristo nga kisinʼio kon je xi ngikʼa. Kʼoati jchaa josʼin koa̱n chjénngilee.

^ párr. 5 Proverbios 17:17: “Jngo xi ñaki miyo tsjoakená tokʼiani, kʼoa jngoyale ndsʼeñá kʼianga kjoaba tijnajiaan”.

^ párr. 5 Alikui tsa ñaki kʼoaʼmi kʼa chjota xi bʼaxki̱ i̱bi.

^ párr. 10 Proverbios 18:24: “Tjín miyo xi síkiʼaonngáñá xínkjín, tonga tíjnaa jngo miyo xi ngisa tsjentʼalee tikʼoajinni jngo xi ñaki ndsʼee mani”.

^ párr. 14 Mateo 7:12: “Kʼoasʼin ngayije kjoa xi meno nga síkaono chjota, kʼoatisʼin tikaonio nga je. Kui kjoa jebi xi tso kjoatéxoma kao chjota xi kinchja̱ya tʼatsʼe Niná”.

^ párr. 17 2 Corintios 1:3, 4: “Kjoanda katabʼaile je Ninále kʼoa Nʼaile Nainá Jesucristo, je Nʼai xi tsʼe kjoamatakon, kʼoa Niná xi tsʼe ngayije kjoanijetakon, 4 xi síjekonná ngayije kjoañʼainá, jméni nga kʼoati ñá koa̱nsíniná si̱jetakoán je xi tjíojin tojñale kjoañʼaini kao xi tikuini kjoanijetakon, josʼin síjekonná Niná nga ñá”.

KJOAJNDA 111 Xi tsjoa fáya tokoán

^ párr. 60 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je Aristarco kao Pablo yaa ñatjen tjíoya je chitso nga koanxkoa̱.

^ párr. 62 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je Pablo kʼoakitsole Tíquico nga je katafikao kʼa je carta xi kiski.

^ párr. 64 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je Marcos nkjín koya josʼin tsakasenkao Pablo.