Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

OSHITOPOLWA SHOKUKONAKONWA 2

Oto vulu okukala “ekwatho enene” kuyalwe

Oto vulu okukala “ekwatho enene” kuyalwe

Mbaka oya longo pamwe nangame omolwOshilongo shaKalunga. Oyo oya kala ekwatho enene kungame.’ — KOL. 4:11.

EIMBILO 90 Tu tsaathaneni omukumo

ELALAKANO LYOSHITOPOLWA *

1. Aapiya yaJehova oyendji aadhiginini oya taalela oonkalo oondhigu dhini?

MUUYUNI awuhe, aapiya yaJehova oyendji oya taalela oonkalo oondhigu, ndhoka nokuli hadhi ya yemateke. Mbela shoka owe shi ndhindhilika megongalo lyeni? Aakriste yamwe oye na uuvu wa kwata miiti nenge ya silwa omuholike gwawo. Yalwe oya yemata, molwaashoka omukwanezimo gwawo nenge kuume kawo kopothingo, a etha po okulongela Jehova. Yamwe natango otaya mono iihuna, omolwiiponga yopaunshitwe. Aamwatate naamwameme ayehe mboka oya pumbwa ehekeleko. Ongiini tatu vulu oku ya kwathela?

2. Omolwashike omathimbo gamwe omuyapostoli Paulus a li a pumbwa ehekeleko?

2 Omuyapostoli Paulus okwa li a taalele oonkalo dha nika oshiponga, kepaya taku zi. (2 Kor. 11:23-28) Okwa li wo e na okwiidhidhimikila “okwega monyama” (OB-1954), tashi vulika uupyakadhi wontumba wu na ko nasha nuukolele. (2 Kor. 12:7) Okwa li wo a uvu nayi, sho Demas ngoka a li omulongi pamwe naye e mu thigi po, ‘oshoka okwa li a hokwa uuyuni mbuka.’ (2 Tim. 4:10) Paulus okwa li Omukriste omugwayekwa omulaadhi, ngoka a li ha kwathele yalwe, ihe naye omathimbo gamwe okwa li ha kala a teka omukumo. — Rom. 9:1, 2.

3. Oolye ya li ya hekeleke Paulus noku mu tsa omukumo?

3 Paulus okwa li a mono ehekeleko nekwatho ndyoka a li a pumbwa. Omomukalo guni? Jehova okwa li a longitha ombepo ye ondjapuki, e mu nkondopaleke. (2 Kor. 4:7; Fil. 4:13) Okwa li wo e mu hekeleke okupitila mAakriste ooyakwawo. Paulus okwa popi yamwe yomaalongi pamwe naye kutya “oya kala ekwatho enene” kuye. (Kol. 4:11) Yamwe yomwaamboka a tumbula komadhina oAristarkus, Tikikus naMarkus. Oya li ya tsu Paulus omukumo i idhidhimike. Omaukwatya geni ga li ga kwathele Aakriste mboka yatatu, ya kale ye shi okuhekeleka? Ongiini tatu vulu okulandula oshiholelwa shawo oshiwanawa, uuna tatu kambadhala okuhekelekathana nokutsaathana omukumo?

KALA OMUDHIGININI NGAASHI ARISTARKUS

Otatu vulu okukala kuume omudhiginini ngaashi Aristarkus, mokukala pamwe naamwatate naamwameme “moluhepo” nenge tu tye momathimbo omadhigu (Tala okatendo 4-5) *

4. Aristarkus okwa ulike ngiini kutya ye okuume kaPaulus omudhiginini?

4 Aristarkus, Omukriste Omumakedonia, ngoka a za kuTessalonika, okwa li e shi ulike kutya oku li kuume omudhiginini kaPaulus. Oshikando shotango Aristarkus a popiwa mOmbiimbeli, oosho Paulus a ka talela po kuEfeso, molweendo lwe lwuutumwa olutitatu. Manga a li pamwe naPaulus, okwa li a kwatwa po kongundu yaantu. (Iil. 19:29) Sho a ethiwa, ka li a fadhuka po, ihe okwa kala pamwe naPaulus. Konima yoomwedhi dhontumba, Aristarkus okwa li a kala natango naPaulus muGreka, nonando aapataneki oya li ya hala natango okudhipaga Paulus. (Iil. 20:2-4) Sho Paulus a falwa kuRoma e li onkwatwa, momumvo 58 E.N. lwaampono, Aristarkus okwa yi pamwe naye molweendo ndoka olule, noya li yi idhidhimikile pamwe oshiponga shetekosikepa. (Iil. 27:1, 2, 41) Sho a thiki muRoma, otashi vulika a li a tulwa mondholongo pamwe naPaulus uule wokathimbo. (Kol. 4:10) Osha yela kutya Paulus okwa li e uvite a tsuwa omukumo nokwa hekelekwa kukuume ke ngoka omudhiginini!

5. Shi ikolelela kOmayeletumbulo 17:17, ongiini tatu vulu okukala kuume omudhiginini?

5 Ngaashi Aristarkus, natse otatu vulu okukala kuume omudhiginini, mokukala pamwe naamwatate naamwameme, uuna ye li “moluhepo” nenge tu tye momathimbo omadhigu, ihe hamomathimbo owala omawanawa. (Lesha Omayeletumbulo 17:17.) Nokuli nokonima yeshongo, omumwatate nenge omumwameme otashi vulika a kale natango a pumbwa okuhekelekwa. Omumwameme Frances, * ngoka aavali ye ayehe ya si kokankela muule woomwedhi ndatu, ota ti: “Ondi wete kutya omashongo omadhigu ohaga vulu oku tu guma ethimbo ele. Onda pandula ookuume aadhiginini mboka haya dhimbulukwa kutya natango inandi hupula, nonando opwa pita ethimbo, konima yeso lyaavali yandje.”

6. Uudhiginini otawu ke tu inyengitha tu ninge shike?

6 Ookuume aadhiginini ohaya yamba po ethimbo noonkondo dhawo, opo ya kwathele ooitaali ooyakwawo. Pashiholelwa, omumwatate Peter, okwa li a monika uuvu wa kwata miiti, mboka tawu vulu oku mu dhipaga meendelelo. Omukadhi Kathryn ota ti: “Aaihokani yamwe megongalo lyetu, oya li ye tu fala kundohotola ngoka e ke tu lombwela kutya Peter ota ehama shike. Aaihokani mboka oya li ya tokola kaaye tu ethele monkalo ndjoka ondhigu otse atuke, noya kala aluhe ekwatho kutse, uuna twe ya pumbwa.” Itashi tu hekeleke tuu, sho tu na ookuume yashili mboka haya vulu oku tu kwathela tu idhidhimikile omashongo!

KALA OMWIINEKELWA NGAASHI TIKIKUS

Otatu vulu okukala kuume omwiinekelwa ngaashi Tikikus, uuna yalwe taya kondjo nomaupyakadhi (Tala okatendo 7-9) *

7-8. Shi ikolelela kAakolossa 4:7-9, Tikikus oku ulike ngiini kutya oku li omwiinekelwa?

7 Tikikus, Omukriste a za koshikandjo shaRoma muAsia, okwa li kuume omudhiginini kaPaulus. (Iil. 20:4) Momumvo 55 E.N. lwaampono, Paulus okwa li a unganeke ku gongelwe iimaliwa yi ka kwathele Aakriste yokuJudea, notashi vulika a li a pula Tikikus e mu kwathele moshinakugwanithwa shoka sha simana. (2 Kor. 8:18-20) Lwanima sho Paulus a li a tulwa mondholongo muRoma oshikando she shotango, Tikikus oye a li omutumwa gwe. Okwa li ha fala oontumwafo nomatumwalaka gaPaulus komagongalo gomuAsia, taga tsu omukumo. — Kol. 4:7-9.

8 Tikikus okwa kala kuume omwiinekelwa kaPaulus. (Tit. 3:12) HAakriste ayehe yonale ya li ye shi okwiinekelwa ngaashi Tikikus. Mo 65 E.N. lwaampono, sho Paulus a li mondholongo oshikando oshitiyali, okwa li a nyola kutya aalumentu Aakriste yomoshitopolwa shaAsia, kaya li ya hala okweendathana naye, tashi vulika molwaashoka ya li ya tila aapataneki. (2 Tim. 1:15) Ihe nando ongawo, Paulus okwa li a vulu okukala i inekela Tikikus nokwe mu pe ishewe oshinakugwanithwa shilwe. (2 Tim. 4:12) Paulus ka li tuu e shi pandula, okukala e na kuume omwaanawa ngaashi Tikikus!

9. Ongiini tatu vulu okuholela Tikikus?

9 Otatu vulu okuholela Tikikus mokukala kuume omwiinekelwa. Pashiholelwa, katu na owala okuuvanekela aamwatate naamwameme kutya otatu ke ya kwathela uuna ye li mompumbwe, ihe otu na wo oku ya ningila iinima yontumba tu ya kwathele. (Mat. 5:37; Luk. 16:10) Uuna mboka ya pumbwa ekwatho ye shi kutya otu na ehalo lyoku ya kwathela, ohashi ya hekeleke noonkondo. Omumwameme okwe shi yelitha kutya omolwashike hashi kala ngawo, a ti: “Oho kala wu uvite wa pepelelwa, molwaashoka iho kala to ipula ngele omuntu ngoka a ti kutya ote ke ku kwathela, opo ngaa ta ka kala a ninge shoka a uvaneka.”

10. Ngaashi sha popiwa mOmayeletumbulo 18:24, mboka tayi idhidhimikile eshongo nenge euvonayi lyontumba, otaya vulu okumona ehekeleko kulye?

10 Mboka tayi idhidhimikile eshongo nenge euvonayi lyontumba, olundji ohaya hekelekwa mokukala ye na kuume omwiinekelwa. (Lesha Omayeletumbulo 18:24.) Omumwatate Bijay, ngoka a li a uvu nayi konima sho omwanamati a kondwa, okwa ti: “Onda li nda pumbwa okulombwela gumwe ngoka tandi vulu okwiinekela, nkene ndi uvite.” Omumwatate Carlos okwa li a kanitha uuthembahenda we megongalo mboka a li a lenga, omolwepuko lyontumba ndyoka a ninga. Ota ti: “Onda li nda pumbwa ‘aantu aainekelwa’ mboka tandi vulu okulombwela nda manguluka nkene ndi uvite, nopwaa na okutila okupangulwa.” Aantu aainekelwa mboka Carlos a li a mono, aakuluntugongalo, mboka ye mu kwathele a pite muudhigu mboka a li e na. Okwa li wo a hekelekwa mokutseya kutya aakuluntugongalo oya kotoka noitaya ka popya shoka e ya lombwela.

11. Ongiini to vulu okukala kuume omwiinekelwa?

11 Opo tu kale kuume omwiinekelwa, otwa pumbwa okukala tu na eidhidhimiko. Sho Zhanna a thigwa po komusamane gwe, okwa mono ehekeleko mokulombwela ookuume ke kopothingo nkene e uvite. Okwa ti: “Oya pulakene ndje neidhidhimiko, nonando onda kala tandi popi iinima ya faathana lwiikando.” Nangoye oto vulu okuulika kutya owu li kuume omwaanawa, mokukala omupulakeni omwaanawa.

KALA WU NA EHALO LYOKUYAKULA YALWE NGAASHI MARKUS

Olukeno lwaMarkus olwa li lwa kwathele Paulus i idhidhimike, onkene natse otatu vulu okukwathela aamwatate momathimbo omadhigu (Tala okatendo 12-14) *

12. Markus okwa li lye, nongiini a ulike ombepo yeiyambo?

12 Markus okwa li Omukriste Omujuda gwokuJerusalem. Gwaantsezi ye, Barnabas, okwa li omutumwa ngoka a tseyika nawa. (Kol. 4:10) Aakwanezimo yaMarkus oya li aayamba, ihe Markus ka li a pititha komeho iinima yopamaliko monkalamwenyo ye. Onkalamwenyo ye ayihe, okwa ulike ombepo yeiyambo. Okwa li ha nyanyukilwa okuyakula yalwe. Pashiholelwa, omathimbo nomathimbo okwa li a longo pamwe nomuyapostoli Paulus naPetrus, sho taya gwanitha po iinakugwanithwa yawo. Markus otashi vulika a li e ya kwathele naashoka ya pumbwa. (Iil. 13:2-5; 1 Pet. 5:13) Paulus okwa popi Markus e li gumwe gwomwaamboka ya li ‘aalongi pamwe naye, omolwOshilongo shaKalunga’ nosho wo kutya oku li “ekwatho enene” kuye. — Kol. 4:10, 11.

13. Timoteus omutiyali 4:11, ota ulike ngiini kutya Paulus okwa li a pandula iilonga yuudhiginini yaMarkus?

13 Markus okwa li a ningi kuume kaPaulus kopothingo. Pashiholelwa, sho Paulus a tulwa mondholongo oshikando she shahugunina muRoma, mo 65 E.N. lwaampono, okwa nyolele Timoteus ontumwafo ye ontiyali. Montumwafo ndjoka Paulus okwa li a pula Timoteus e ye kuRoma pamwe naMarkus. (2 Tim. 4:11) Osha yela kutya Paulus okwa li a pandula Markus, omolwiilonga ye yuudhiginini yomonakuziwa, nomolwaashono e mu pula e ye kuye pethimbo ndyoka lya simana. Markus okwa li a kwathele Paulus momikalo tadhi longo, tashi vulika a li e mu pe iikulya nenge iinima mbyoka a pumbwa okulongitha, sho ta nyola. Paulus otashi vulika a li a kwathelwa keyambidhidho noketsomukumo ndyoka a pewa, opo i idhidhimikile omasiku gahugunina ngoka ga fala sigo omokudhipagwa kwe.

14-15. Mateus 7:12, ote tu longo shike kombinga yokukwathela yalwe momikalo tadhi longo?

14 Lesha Mateus 7:12. Uuna tu li methimbo edhigu, ihatu kala tuu twa pandula mboka taye tu kwathele momikalo tadhi longo! Omumwatate Ryan, ngoka a silwa he ombadhilila moshiponga shinyanyalitha, ota ti: “Opu na iinima oyindji mbyoka hatu ningi esiku kehe, mbyoka uuna to mono iihuna, hayi monika ya fa itaayi wapa okuningwa. Ekwatho tali longo, nokuli nando otali monika eshona noonkondo, ohali hekeleke lela.”

15 Ngele otwa kala hatu pulakene nohatu ndhindhilike, otashi vulika tu mone omikalo tadhi longo, moka tatu vulu okukwathela yalwe. Pashiholelwa, omumwameme gumwe okwa li a tokola a kwathele Peter naKathryn mboka ya popiwa metetekelo, ya falwe komapango gawo agehe gopaunamiti. Peter naKathryn kaya li we haya vulu okuhinga, onkene omumwameme ngoka okwa ningi elandulathano, opo aamwatate naamwameme yomegongalo ya ninge omalufo goku ya fala koshipangelo. Mbela elandulathano ndyoka olya kwathela? Kathryn ota ti: “Otwa li tu uvite twa fa twa kuthwa omutenge komapepe getu.” Inatu dhiladhila nando kutya ehekeleko ndyoka tatu gandja kali na oshilonga kutya nduno oli kale eshona.

16. Oshiilongomwa shini sha simana tatu ilongo moshiholelwa shaMarkus kombinga yokugandja ehekeleko?

16 Omulongwa Markus, ngoka a li ko omimvo 2 000 nasha dha ka pita, okwa li shili Omukriste i ipyakidhila. Okwa li e na iinakugwanithwa ya simana, mwa kwatelwa okunyola Evaangeli ndyoka lye mu lukilwa. Ihe Markus okwa li a kongo ethimbo a hekeleke Paulus, na Paulus okwa li e uvite a manguluka okupula Markus e mu kwathele. Angela, ngoka a li ti idhidhimikile eso enyanyalithi lyomukwanezimo gwe, naye okwa li a pandula mboka ye mu hekeleke. Okwa ti: “Uuna ookuume ye na ehalo lela lyokukwathela, ohashi kala oshipu okupopya nayo. Ihaya monika ya fa inaaya hala okukwathela nenge taya kakadhala.” Otatu vulu okwiipula tatu ti: ‘Mbela onda tseyika ngaa ndi na ehalo lyokuhekeleka ooitaali ooyakwetu momikalo tadhi longo?’

KALA WA TOKOLA TOKO OKUHEKELEKA YALWE

17. Aakorinto aatiyali 1:3, 4, otaya vulu ngiini oku tu inyengitha tu hekeleke yalwe?

17 Oshipu okumona aamwatate naamwameme mboka ya pumbwa ehekeleko. Otashi vulika nokuli tu longithe oohapu tadhi tsu omukumo ndhoka yalwe ya li ya longitha, sho taye tu hekeleke. Omumwameme Nino, ngoka a silwa yinakulu, okwa ti: “Jehova ota vulu okuhekeleka yalwe okupitila mutse, ngele otwa pitike e tu longithe.” (Lesha 2 Aakorinto 1:3, 4.) Frances ngoka a popiwa metetekelo, okwa ti: “Aakorinto aatiyali 1:4, otaya popi oshili. Otatu vulu okuhekeleka yalwe nehekeleko ndyoka twa pewa.”

18. (a) Omolwashike yamwe haya kala ya tila okugandja ehekeleko? (b) Ongiini tatu vulu okupondola mokuhekeleka yalwe? Gandja oshiholelwa.

18 Otwa pumbwa okukonga omikalo moka tatu vulu okukwathela yalwe, nokuli nando otu kale twa tila oku shi ninga. Pashiholelwa, otashi vulika tu kale twa tila, sho kaatu shi shoka tu na okupopya nenge tu na okuningila gumwe, ngoka e li monkalo ondhigu. Omukuluntugongalo gwedhina Paul, ota dhimbulukwa oonkambadhala ndhoka yalwe ya li ya ningi, sho a silwa he. Ota ti: “Odhoshili kutya kasha li oshipu kaantu okupopya nangame. Kaya li ye shi kutya naya tye shike. Nonando ongawo, onda pandula, sho ya li ye na ehalo lyokuhekeleka ndje nokwaambidhidha ndje.” Sha faathana, omumwatate gwedhina Tajon, konima yekakamo lyevi edhigu moshitopolwa shawo, okwa ti: “Odhoshili kutya itandi dhimbulukwa omatumwalaka agehe ngoka aantu ya li ya tumine ndje konima yekakamo lyevi, ihe otandi dhimbulukwa kutya oya li ya sile ndje lela oshimpwiyu, mokukala taya tala ngele ondi li tuu nawa.” Otatu vulu okukala aahekeleki haya pondola, ngele otwa ulike kutya otu na ko nasha nayalwe.

19. Omolwashike wa tokola toko okukala “ekwatho enene” kuyalwe?

19 Sho tatu ende tatu hedha popepi nehulilo lyuuyuni mbuka, oonkalo otadhi ka nayipala, nonkalamwenyo otayi ka enda tayi dhigupala noonkondo. (2 Tim. 3:13) Otatu ka tsikila okukala twa pumbwa ehekeleko, omolwomaupyakadhi ngoka hatu iyetele, oshoka tse aalunde noinatu gwanenena. Omuyapostoli Paulus okwa li a vulu okwiidhidhimika nuudhiginini sigo omeso, omolwehekeleko ndyoka a li a pewa kAakriste ooyakwawo. Natu kaleni ano aadhiginini ngaashi Aristarkus, aainekelwa ngaashi Tikikus nokukala tu na ehalo lyokuyakula yalwe ngaashi Markus. Ngele otwe shi ningi, otatu vulu okukwathela aamwatate naamwameme ya tsikile okukala ye na eitaalo lya kola. — 1 Tes. 3:2, 3.

^ okat. 5 Omuyapostoli Paulus okwa li a taalele omashongo ogendji monkalamwenyo ye. Pomathimbo omadhigu, aalongi pamwe naye yamwe oya li ekwatho enene kuye. Otatu ka kundathana omaukwatya gatatu gokondandalunde, ngoka ga kwathele ooitaali mboka, ya kale ye shi nawa okuhekeleka yalwe. Otatu ka kundathana wo nkene tatu vulu okulandula oshiholelwa shawo momikalo dhontumba.

^ okat. 5 Omadhina gamwe moshitopolwa shika oga lunduluka.

EIMBILO 111 Otu na omatompelo gokukala twa nyanyukwa

^ okat. 56 OMATHANO: Aristarkus naPaulus ye li moshiponga shetekosikepa.

^ okat. 58 OMATHANO: Tikikus okwa li i inekelelwa oshinakugwanithwa shokufala oontumwafo dhaPaulus komagongalo.

^ okat. 60 OMATHANO: Markus okwa li ha kwathele Paulus momikalo tadhi longo.