Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

ARTIKEL WAMAHAʼÖ 2

Tola Tobali Ndraʼugö ”Umbu Wondrara Dödö” ba Niha Böʼö

Tola Tobali Ndraʼugö ”Umbu Wondrara Dödö” ba Niha Böʼö

”Yaʼira zi falulu fohalöwö khögu ba Wamatörö Lowalangi ba tobali ira umbu wondrara dödögu.”​—KOL. 4:11.

SINUNÖ 90 Faoma Tafarou Dödö Nawöda

NITUTUNÖ *

1. Hadia manö gabula dödö nitaögö nono mbanua Yehowa irege larasoi waʼafawuka wangera-ngera?

BA ZI sagörö ulidanö, ato nono mbanua Yehowa zanaögö abula dödö, irege larasoi waʼaombö dödö mazui fangabu dödö. Hadia no öʼila daʼö göi ba mbanua niha Keriso si farahu yaʼugö? So ndra talifusöda si göna fökhö sabölö-bölö. Mazui, so zi göna fangabu dödö börö me mate niha niʼomasiʼöra. So göi zabu tödö börö me so nösi nomonia mazui si fahuwu khönia zondröi sindruhu. Aefa daʼö, so göi zi göna abula dödö börö me göna ira bencana alam. Moguna khöra fefu wondrara dödö. Hewisa wanoloda yaʼira?

2. Hana wa itaria moguna muʼabölöʼö Waulo?

2 No hauga kali itaögö Faulo wangabu dödö, si tobali famaʼala waʼaurinia. (2 Kor. 11:23-28) Moguna göi itaögö ’ndroi bakha ba mbotonia’, si tobali abula dödönia. (2 Kor. 12:7) Aefa daʼö, no irai afatö dödönia khö Dema si fao khönia ba wohalöwö, börö ”me iʼomasiʼö gulidanö ba götö daʼa”. (2 Tim. 4:10) Faulo andrö niha Keriso nibayoini sangokhögö faʼabarani ba lö tebulö itolo niha böʼö si fao faʼaoha gölö. Hizaʼi, so ginötönia moguna göi muʼabölöʼö ia.​—Rom. 9:1, 2.

3. Hewisa Yehowa ba wameʼe fondrara dödö hegöi ba wangabölöʼö Faulo?

3 Hewisa Waulo ba wanema fanolo hegöi fondrara dödö soguna khönia? Tatu manö, iʼogunaʼö Yehowa geheha niʼamoniʼö ba wangabölöʼö Faulo. (2 Kor. 4:7; Fil. 4:13) Iʼogunaʼö göi ndra talifusö si sara lala ba wamati ba wameʼe fondrara dödö khö Waulo. Iwaʼö Faulo wa so ndra talifusö si tobali ”umbu wondrara dödö” khönia. (Kol. 4:11) Itötöi ösa döira, simane Arisaro, Tikhiko, hegöi Mareko. Laʼabölöʼö Waulo ba latolo ia enaʼö anau gölönia. Hadia manö gamuata niʼokhögö zi datölu ndra matua andrö, irege tola labeʼe wondrara dödö ba niha böʼö? Hewisa woloʼöda duma-dumara ba ginötö taforege ba wameʼe fondrara dödö hegöi ba wangabölöʼö niha böʼö?

LÖ FARÖI SIMANE ARISARO

Simane Arisaro, tola tobali ita si fahuwu si lö faröi na lö mamalö-malö fao ita khö ndra talifusöda na göna ira fangabu dödö (Faigi ngenoli si-4-5) *

4. Hewisa wangoromaʼö Arisaro wa yaʼia andrö si fahuwu si lö faröi khö Waulo?

4 Arisaro no si falulu fohalöwö khö Waulo moroi ba mbanua Desalonika si so ba Makedonia. Yaʼia andrö awö Waulo si lö faröi. Yaʼia zi oföna sibai mutötöi ba Zura Niʼamoniʼö, me ifalua Waulo wofanönia si tölu kali tobali utusan injil. Me luo daʼö, fao Arisaro khö Waulo weʼamöi ba Efeso. Ba daʼö laraʼu Arisaro ira niha sato. (Hal. 19:29) Me laʼefasi ia, lö mofanö ia ba wanimbagö deʼala. Hizaʼi, si fao faʼalöfaröi lö tebulö fao ia khö Waulo. Hauga waŵa aefa daʼö me so ira ba Yunani, lö iröi Waulo hewaʼae na so niha si fatuwu ba sedöna mamunu Faulo. (Hal. 20:2-4) Te me döfi 58 M, me laʼohe Waulo ba Roma tobali niha gurunga, lö tebulö fao Arisaro khönia sagötö wofanönia. Ba dalu lala, ahöndrö göfara. (Hal. 27:1, 2, 41) Me larugi Roma, hulö göi no fakhamö mukuru Arisaro fao khö Waulo. (Kol. 4:10) Sindruhu wa teʼabölöʼö Waulo börö me iʼokhögö zi fahuwu si lö faröi!

5. Moloʼö Gamaedola 17:17, hewisa lala enaʼö tobali ita si fahuwu si lö faröi?

5 Tola tobali ita si fahuwu si lö faröi simane Arisaro. Omasi ita so ba ngai ndra talifusöda ba ginötö so waʼomuso dödö hegöi fangabu dödö. (Baso Gamaedola 17:17.) Hewaʼae na no aefa gabula dödö nitaögö ndra talifusöda, tola manö moguna nasa khöra wondrara dödö. Nehegö zalua andre. Ha ba zi tölu waŵa, mate zatua Frances * si darua börö wökhö kanker. Imane Frances, ”Moloʼö yaʼo, ara ginötö taʼogunaʼö ba wangeheta abula dödö sebua andrö. Uʼandrö sibai saohagölö börö me uʼokhögö zi fahuwu si lö faröi. Hewaʼae na no ara mate ndra satuagu, aboto ba dödö ndra awögu wa urasoi nasa waʼabu dödö.”

6. Hadia nifaluada na yaʼita samösa si fahuwu si lö faröi?

6 Si fahuwu si lö faröi hasambalö aoha gölöra ba wanolo ndra talifusöra. Duma-dumania, samösa dalifusöda sotöi Peter, ifatunö khönia doto wa no göna ia fökhö sabölö-bölö ba lö ara tö mate ia. Imane foʼomonia sotöi Kathryn, ”Me luo daʼö, ifasao ndraʼaga talifusöda si no mongambatö si so ba mbanua niha Keriso ba weʼamöi khö doto. Me larongo wökhö si göna Peter, laʼanemaiʼö lahalö gangetula wa lö irai laröi ndraʼaga ba wanaögö abula dödö daʼa. Lö tebulö so ira ba ginötö moguna khöma wanolo.” Tatu manö, terara sibai dödöda me taʼokhögö zi fahuwu sindruhu, si lö tebulö fao khöda ba wanaögö ngawalö gabula dödö!

TOLA MUFADUHUSI TÖDÖ SIMANE TIKHIKO

Simane Tikhiko, tola tobali ita si fahuwu si tola mufaduhusi tödö ba ginötö laforege niha böʼö ba wanaögö abula dödö (Faigi ngenoli si-7-9) *

7-8. Moloʼö Kolose 4:7-9, hadia dandra zangoromaʼö wa no tobali si fahuwu si tola mufaduhusi tödö Tikhiko?

7 Tikhiko andrö si falulu fohalöwö ba wamati khö Waulo moroi ba Asia, Provinsi Romawi. Yaʼia andrö samösa si fahuwu si tola mufaduhusi tödö. (Hal. 20:4) Te me döfi 55 M, ibeʼe gamakhoita Waulo ba wangowuloi dolo-tolo ba wanolo niha Keriso ba Yudea. Na tafaigi, tefarahu Tikhiko ba gotalua niha nifaduhusi tödö Waulo ba wamalua halöwö si tohude andrö. (2 Kor. 8:18-20) Ba gafuriata, me awena sibai lakuru Waulo ba Roma, Tikhiko andrö zolohe turia moroi khö Waulo. Iʼohe zura nibeʼe Waulo si tobali fangabölöʼö mbanua niha Keriso si so ba Asia.​—Kol. 4:7-9.

8 Lö tebulö tobali Tikhiko si fahuwu si tola mufaduhusi tödö khö Waulo. (Tit. 3:12) Lö fefu niha Keriso me götö daʼö tola mufaduhusi tödö simane Tikhiko. Te me döfi 65 M, lakuru Waulo ba zi mendrua kali. Me luo daʼö, isura Faulo wa ato ndra talifusö ba Provinsi Asia si lö omasi fariawö khönia, tola manö börö me ataʼu ira ba niha si fatuwu. (2 Tim. 1:15) Hizaʼi, tola ifaduhusi tödö Tikhiko ba ibeʼe nasa khönia halöwö tanö böʼö. (2 Tim. 4:12) Tatu iʼameʼegö tödö sibai Faulo zi fahuwu si sökhi simane Tikhiko.

9. Hewisa woloʼöda duma-duma Tikhiko?

9 Tola taʼoʼö duma-duma Tikhiko na tobali ita si fahuwu si tola mufaduhusi tödö. Duma-dumania, na no tafabuʼu ba wanolo zi samösa dalifusöda ba wamati, hasambalö tafalua ba taforege ba wanolo yaʼia. (Mat. 5:37; Luk. 16:10) Na iʼila wa tola mufaduhusi tödö ita, tola terara dödönia. Imane samösa dalifusöda ira alawe, ”So khöda waʼahono dödö börö me taʼila wa hasambalö ifalua mbuʼusa linia niha sedöna mameʼe fanolo.”

10. Simane nitutunö Gamaedola 18:24, hezo tola lasöndra wondrara dödö niha si göna abula dödö?

10 Sasesenia, tola terara dödö niha si göna abula dödö mazui safatö tödö, na no latutunö nösi dödöra khö nawöra si tola mufaduhusi tödö. (Baso Gamaedola 18:24.) Irasoi wa afatö dödö talifusöda sotöi Bijay, börö me laʼefasi nononia moroi ba mbanua niha Keriso. Imane, ”Moguna ututunö hadia nirasoigu ba niha si tola ufaduhusi tödö.” Talifusöda tanö böʼö sotöi Carlos, tebai saʼae mubeʼe khönia noro dödö ba mbanua niha Keriso börö me no ifalua zala. Imane, ”Moguna uʼalui niha si tola ufaduhusi tödö ba wanutunö hadia nirasoigu, irege lö khögu faʼataʼu alai na ihuku ndraʼo.” Aboto ba dödö Carlos wa ha ira satua sokubaloi zi tola mufaduhusi tödö. Yaʼira zanolo yaʼia ba wanaögö abula dödönia. Irasoi göi waʼahono dödö Carlos börö me faduhu dödönia wa lö laʼombakhaʼö ba niha böʼö hadia zi no itutunö khö ndra satua sokubaloi.

11. Hewisa enaʼö tola tobali ita si fahuwu si sökhi si tola mufaduhusi tödö?

11 Na omasi ita tobali si fahuwu si tola mufaduhusi tödö, moguna so khöda waʼebolo dödö. Terara sibai dödö dalifusöda ira alawe sotöi Zhanna, me no aefa itutunö nösi dödönia khö ndra si fahuwu khönia börö me no iröi ia foʼomonia. Imane, ”Si fao faʼebolo dödö, lafondrondrongo hadia niwaʼögu hewaʼae no hauga kali ututunö daʼö khöra.” Na tobali ndraʼugö samondrongo si sökhi, daʼö zangoromaʼö wa yaʼugö andrö no si fahuwu si sökhi.

AOHA GÖLÖ BA WAMEʼE FANOLO SIMANE MAREKO

Faʼasökhi dödö niforomaʼö Mareko zi möi fangabölöʼö Waulo irege anau gölönia. Tola göi tatolo ndra talifusöda ba ginötö göna ira fangabu dödö (Faigi ngenoli si-12-14) *

12. Haniha Mareko andrö, ba hewisa wangoromaʼönia faʼaoha gölö ba wanolo niha böʼö?

12 Mareko andrö niha Keriso Yahudi moroi ba Yeruzalema. Si tenga böʼönia sotöi Baranaba samösa utusan injil si no laʼila niha sato. (Kol. 4:10) Mareko andrö, hulö moroi ba nösi nomo si lö moʼamböta ba zoguna. Hizaʼi, tenga daʼö zabölö moguna ba waʼaurinia. Sandrohu faʼaurinia, iforomaʼö Mareko waʼomasi ia ba wanolo niha böʼö. Duma-dumania, no hauga kali itolo Waulo hegöi sinenge sotöi Fetero me lafalua halöwöra. Tola manö Mareko zowöli mbalazora, zangalui nahia waʼatoröira ba ibönökhi zoguna khöra tanö böʼö. (Hal. 13:2-5; 1 Fet. 5:13) Iwaʼö Faulo wa Mareko ’zi falulu fohalöwö khönia ba Wamatörö Lowalangi’ hegöi si ’tobali umbu wondrara dödönia’.​—Kol. 4:10, 11.

13. Hewisa 2 Timoteo 4:11, ba wangoromaʼö wa iʼameʼegö tödö Faulo wanolo nibeʼe Mareko?

13 Tatu iʼameʼegö tödö sibai Faulo fefu wanolo nibeʼe Mareko. Mareko no samösa si fahuwu si sökhi khö Waulo. Me lakuru Waulo safuria ba Roma te me dofi 65 M, isura zurania si mendrua kali khö Dimoteo. Ba zurania andrö, iʼandrö Waulo khö Dimoteo enaʼö möi ia ba Roma ba iʼohe awönia Mareko. (2 Tim. 4:11) Me luo daʼö, hulö irasoi Waulo wa lö ara tö labunu ia, andrö wa omasi ia na fao khönia Mareko. Sindruhu sa wa no oya wanolo nibeʼe Mareko. Tola manö, yaʼia zolohe mbalazo mazui gama-gama niʼogunaʼö Waulo ba wanura surania. Fanolo hegöi fondrara dödö nitema Waulo moroi khö Mareko, tola manö möi fangabölöʼönia sandrohu faʼaurinia.

14-15. Moloʼö Mataiʼo 7:12, hadia goi-goi zanolo yaʼita ba wanolo niha böʼö?

14 Baso Mataiʼo 7:12. Ba ginötö göna ita abula dödö sebua, tatu taʼandrö sibai saohagölö na so niha sameʼe khöda fanolo. Faigi hadia zi no irai alua khö dalifusöda sotöi Ryan. Mate namania ba zi lö mudöna-döna. Imane Ryan, ”Na göna ita fangabu dödö, hulö abua sibai ba wamalua ngawalö zi töʼölö tafalua ero maʼökhö. Andrö, hewaʼae na no ide-ide wanolo nibeʼe niha böʼö, moʼeluaha sibai daʼö ba waʼaurida.”

15 Na taforege ba wamaigi hadia zoguna ba niha böʼö, itugu aoha khöda ba wangalui lala ba wameʼe fanolo soguna khöra. Duma-dumania, so samösa dalifusöda ira alawe sangai angetula ba wanolo Peter hegöi Kathryn, si no mututunö no mege, ba weʼamöi khö doto. Peter hegöi Kathryn tebai saʼae laʼohe moto, andrö wa itatugöi ginötö talifusöda ira alawe andrö, enaʼö tola lafalali-lali ira talifusöda tanö böʼö ba wamasao yaʼira, ero na möi ira khö doto. Hadia moguna wanolo simane daʼö? Imane Kathryn, ”Hulö no tefazawa noro sebua si so ba galisima.” Börö daʼö, böi osilöʼögö wanolo side-ide nibeʼemö. Hewaʼae na no ide-ide daʼö ba wamaigimö, hizaʼi tola tobali fondrara dödö ba niha böʼö.

16. Moroi ba duma-duma Mareko, hadia wamahaʼö si sökhi si tola tahalö sanandrösa ba wameʼe fondrara dödö ba niha böʼö?

16 Mareko si falulu fohalöwö khö Waulo, tatu manö oya halöwönia. Oya halöwö si tohude nibeʼe Yehowa khönia, simane ba wanura injil Mareko. Hewaʼae simanö, ibeʼe ginötönia Mareko ba wameʼe fondrara dödö khö Waulo, ba lö alawö Waulo ba wangandrö tolo khö Mareko. Samösa dalifusöda sotöi Angela, göna ia fangabu dödö börö me no labunu nenenia. Ato ndra talifusöda sameʼe inötöra ba wangabölöʼö yaʼia. Iʼandrö sibai saohagölö Angela. Imane, ”Na soroi ba dödö ndra si fahuwu khöda ba wanolo yaʼita, aoha khöda ba wangahatöʼö yaʼita khöra ba lö alawö ira ba wameʼe fanolo.” Fefu ita tola tasofu khöda samösa, ’Hadia laʼila niha wa so khögu waʼaoha gölö ba wanolo ndra talifusögu si sara lala wamati?’

HALÖ GANGETULA BA WONDRARA DÖDÖ NIHA BÖʼÖ

17. Na taʼangerönusi 2 Korindro 1:3, 4, hewisa wa tola tefarou dödöda ba wameʼe fondrara dödö ba niha böʼö?

17 Ato ndra talifusöda somasi manema fondrara dödö moroi khöda. Tola taʼabölöʼö ira na taʼogunaʼö wondrara dödö si no irai tatema moroi ba niha böʼö. Imane talifusöda ira alawe sotöi Nino, si göna fangabu dödö börö me no mate nenenia, ”Tola iʼogunaʼö ita Yehowa ba wameʼe fondrara dödö ba niha böʼö na omasi ita iʼogunaʼö.” (Baso 2 Korindro 1:3, 4.) Imane Frances si no mututunö moroi yawa, ”Sindruhu sa hadia niwaʼö ba 2 Korindro 1:4. Fondrara dödö si no irai tatema moroi ba niha böʼö, tola taʼogunaʼö ba wameʼe fondrara dödö ba niha böʼö.”

18. (a) Hana wa so ösa niha saombö tödö ba wameʼe fondrara dödö ba niha böʼö? (b) Hewisa enaʼö terara dödö niha nibeʼeda fondrara dödö? Beʼe duma-duma.

18 Na omasi tatolo niha si göna fangabu dödö, tola manö aombö dödöda börö me lö taʼila hadia zinangea tawaʼö mazui tafalua. Hewaʼae simanö, moguna taʼalui lala ba wangabölöʼö niha böʼö. Samösa dalifusöda satua sokubaloi sotöi Paul, itörö tödönia hadia zi no lafalua ira talifusöda ba wameʼe khönia fondrara dödö me no aefa mate namania. Imane Paul, ”Tola uʼila wa sindruhunia abua khöra fahuhuo khögu, börö me lö laʼila hadia zinangea lawaʼö. Hizaʼi, uʼandrö sibai saohagölö wanolo hegöi fondrara dödö nibeʼera khögu.” Imane talifusöda tanö böʼö sotöi Tajon, si no göna ndruru danö sabölö-bölö, ”Sindruhu sa, lö itörö tödögu nösi zura nibeʼe niha böʼö khögu me no aefa ndruru danö. Si tebai uʼolifugö yaʼia daʼö foʼameʼegö tödö niforomaʼöra khögu. Latatugöi enaʼö telumöʼö ndraʼo.” Na taforomaʼö ba niha böʼö wa taʼameʼegö tödö ira, tatu terara sibai dödöra.

19. Hana wa öhalö gangetula tobali ”umbu wondrara dödö” ba niha böʼö?

19 Itugu ahatö gamozua götö danö andre, andrö wa itugu lö sökhi zalua ba itugu tosasa göi waʼaurida ba gulidanö iadaʼa. (2 Tim. 3:13) Aefa daʼö, yaʼita niha si lö moʼahonoa, asese tafalua zala si tola mamaʼala faʼaurida. Andrö wa moguna sibai khöda wondrara dödö. Itema wondrara dödö zinenge sotöi Faulo moroi khö ndra talifusö si sara lala wamati. Daʼö sambua mbörö wa tola anau gölönia sandrohu faʼaurinia. Börö daʼö, yatobali ita fefu si fahuwu si lö faröi simane Arisaro, tola mufaduhusi tödö simane Tikhiko, ba aoha gölö simane Mareko. Na tafalua daʼö, tola taʼabölöʼö ndra talifusöda enaʼö lö tebulö lafosumange Yehowa si fao faʼalöfaröi.​—1 Tes. 3:2, 3.

^ par. 5 Oya gabula dödö nitaögö zinenge sotöi Faulo ba waʼaurinia. Me alua khönia gabula dödö andrö, so ösa ndra talifusö si sara lala wamati si tobali fondrara dödö khönia. So tölu gamuata niʼokhögö zi falulu fohalöwö khö Waulo, irege tobali umbu wondrara dödö ira ba niha böʼö. Tatutunö zi tölu gamuata niʼokhögöra andrö, ba hewisa göi lalada ba woloʼö duma-dumara.

^ par. 5 So zi no lafaböʼöni töi.

SINUNÖ 111 Oya Mbörö Waʼomuso Dödöda

^ par. 56 ELUAHA GAMBARA: Arisaro hegöi Faulo me ahöndrö göfara.

^ par. 58 ELUAHA GAMBARA: Tikhiko nifaduhusi tödö ba wolohe sura moroi khö Waulo ba mbanua niha Keriso.

^ par. 60 ELUAHA GAMBARA: Oya wanolo nibeʼe Mareko khö Waulo.