Skip to content

Skip to table of contents

VALA TALA FAKAAKO 2

Eke a Koe mo ‘Fakamafanatia Lahi’

Eke a Koe mo ‘Fakamafanatia Lahi’

“Ko lautolu hoko lautolu ni kua gahua fakalataha mo au ke he kautu he Atua, ne eke foki a lautolu mo fakamafanatia [lahi] kia au.”​—KOLO. 4:11.

LOLOGO 53 Gahua Fakalataha

FAKAMAAMAAGA KŪ *

1. Ko e heigoa e tau tuaga tupetupe lahi kua fehagai e tokologa he tau fekafekau fakamooli ha Iehova?

KE HE lalolagi katoa, tokologa e fekafekau ha Iehova kua fehagai mo e tau tuaga tupetupe lahi mo e mamahi foki. Mailoga nakai e koe e mena nei he fakapotopotoaga haau? Falu Kerisiano kua fehagai mo e gagao hagahaga kelea po ke mate he fakahele. Falu kua fakauka ke he mamahi lahi he kitia e tagata he magafaoa po ke kapitiga tata kua toka e kupu mooli. Ka ko e falu hane fehagai foki mo e tau lauiaaga he tau matematekelea tupu pauaki. Ko e tau matakainaga oti ia kua lata ke fakamafana. Lagomatai fēfē e tautolu a lautolu?

2. Ko e ha ne lata e aposetolo ko Paulo he falu magaaho ke fakamafana?

2 Lagaloga e fehagai he aposetolo ko Paulo mo e tau tuaga hagahaga kelea lahi he moui. (2 Kori. 11:23-28) Fakauka foki a ia ke he “mena mahukihuki ke he tino,” liga he lekua e malolō tino. (2 Kori. 12:7) Ti lata foki a ia ke fahia ke he mamahi lahi he tiaki he matakainaga haana ko Tima ha kua “loto a ia ke he mouiaga nai.” (2 Timo. 4:10) Ko Paulo ko e Kerisiano ne fakauku he agaaga kua loto malolō he lagomatai fakamokoi e falu, ka e he falu mogo ne loto lolelole foki a ia.​—Roma 9:1, 2.

3. Moua mai e Paulo ia hai e fakamafana mo e lalago?

3 Moua e Paulo e fakamafana mo e lalago kua lata. Puhala fe? Fakaaoga mooli e Iehova e agaaga tapu Haana ke fakamalolō a ia. (2 Kori. 4:7) Fakamafana foki e Iehova a ia puhala he tau matakainaga Kerisiano. Fakamaama e Paulo ko e falu he tau matakainaga haana kua ‘eke mo fakamafanatia lahi.’ (Kolo. 4:11) Ko lautolu ne totoku e ia ke he tau higoa ko Aritako, Tuiko, mo Mareko. Fakamalolō e lautolu a Paulo he lagomatai a ia ke fakauka. Ko e heigoa e tau mahani ati maeke e tau Kerisiano tokotolu nei ke eke mo fakamafanatia lahi? Muitua fēfē e tautolu e fakafifitakiaga mitaki ha lautolu he lali a tautolu ke fakamafana mo e atihake e taha mo e taha?

FAKAMOOLI KE TUGA A ARITAKO

Tuga a Aritako, eke a tautolu mo kapitiga fakamooli he pipiki ke he tau matakainaga ha tautolu he ‘tau magaaho matematekelea’ (Kikite paratafa 4-5) *

4. Eke fēfē a Aritako mo kapitiga fakamooli ha Paulo?

4 Ko Aritako ko e Kerisiano mai i Tesalonia i Maketonia ne eke mo kapitiga fakamooli ki a Paulo. Totou fakamua a tautolu hagaao ki a Aritako he mogo ne ahiahi atu a Paulo ki Efeso he fenoga misionare ke lagatolu aki haana. He ō a Aritako mo Paulo, ne tapaki he matakau a laua. (Gahua 19:29) He fakatoka mai a ia he mogo fakamui, nakai kumi ni e ia e puipuiaga haana ka e pipiki fakamooli a ia mo Paulo. Fai mahina he mole, ne fakalataha agaia a Aritako mo Paulo i Heleni pete he matutaki e tau tagata totoko he lali ke tamate a Paulo. (Gahua 20:2-4) Kavi ke he 58 V.N. he mogo ne fakafano atu a Paulo ki Roma ko e pagotā, ne fina atu a Aritako mo ia he fenoga loa ti fakauka tokoua a laua he pē e foulua. (Gahua 27:1, 2, 41) He hoko ki Roma, ne fai magaaho foki ne fakalataha a ia mo Paulo he fale puipui. (Kolo. 4:10) Nakai ofo ai kua atihake mo e mafanatia a Paulo ha ko e kapitiga fakamooli pihia!

5. Hagaao ke he Tau Fakatai 17:17, eke fēfē a tautolu mo tau kapitiga fakamooli?

5 Tuga a Aritako, eke a tautolu mo kapitiga fakamooli he pipiki ke he tau matakainaga ha tautolu he tau magaaho mitaki ti pihia foki mo e ‘tau magaaho matematekelea.’ (Totou Tau Fakatai 17:17.) Pete he mole e kamatamata, liga lata agaia e tau matakainaga ha tautolu ke fakamafana. Ko Frances, * ne nakai femamaoaki e mamate he tau matua haana he kenesā, ne pehē: “Manatu au ko e tau kamatamata uka kua leva lahi e lauia ha tautolu. Ti loto fakaaue au ke he tau kapitiga fakamooli ne manatu kua mamahi agaia au pete he fai magaaho he mole e mamate e tau matua haaku.”

6. Ko e heigoa ka fakalagalaga he mahani fakamooli a tautolu ke taute?

6 Ko e tau kapitiga fakamooli kua foaki e tau magaaho mo e tau malolō ke lagomatai e tau matakainaga ha lautolu. Ma e fakatai, ko e matakainaga ko Peter ne lauia he gagao hagahaga kelea lahi. Ko e hoana haana ko Kathryn, ne pehē: “Ko e hoa he fakapotopotoaga ha maua ne uta a maua ke he ekekafo he mogo ne logona e maua hagaao ke he gagao ha Peter. Fifili mogoia a laua ke nakai fakaatā a maua ke fehagai mo e matematekelea nei hoko maua ni, ti fakalataha tumau a laua mo maua he tau magaaho oti ka manako a maua ki a laua.” Ko e mafanatia ha ia ke moua e tau kapitiga mooli ka lagomatai a tautolu ke fakauka ke he tau kamatamata ha tautolu!

FALANAKI KE TUGA A TUIKO

Tuga a Tuiko, eke a tautolu mo kapitiga kua falanaki ka taufetului e falu ke he tau lekua (Kikite paratafa 7-9) *

7-8. Ia Kolose 4:7-9, falanaki mooli fēfē a Tuiko?

7 Ko Tuiko ko e Kerisiano mai he faahimotu i Asia i Roma, ne eke mo kapitiga falanaki lahi ha Paulo. (Gahua 20:4) Kavi ke he 55 V.N., ne fakatokatoka e Paulo ke oko e tau tupe ke lagomatai e tau Kerisiano Iutaia, ti liga fakaatā e ia a Tuiko ke lagomatai e matagahua aoga nei. (2 Kori. 8:18-20) He mogo fakamui ne tuku laia a Paulo he fale puipui i Roma, kua eke a Tuiko mo utafekau ha Paulo. Ti uta e ia e tau tohi mo e tau fekau atihake ha Paulo ke he tau fakapotopotoaga i Asia.​—Kolo. 4:7-9.

8 Fakatumau a Tuiko ke eke mo kapitiga falanaki ha Paulo. (Tito 3:12) Nakai falanaki oti e tau Kerisiano he magahala ia ke tuga a Tuiko. Kavi ke he 65 V.N., he tuku a Paulo ke lagaua aki he fale puipui, ne tohi e ia kua tokologa e tagata taane Kerisiano he matakavi i Asia ne kalo kehe he fakalataha mo ia, liga kua matakutaku a lautolu he tau tagata totoko. (2 Timo. 1:15) Ka e maeke a Paulo ke falanaki ki a Tuiko ti age foki ki a ia e taha kotofaaga. (2 Timo. 4:12) Loto fakaaue mooli a Paulo he moua e kapitiga mitaki tuga a Tuiko.

9. Fifitaki fēfē e tautolu a Tuiko?

9 Fifitaki e tautolu a Tuiko he eke mo kapitiga kua falanaki mooli. Ma e fakatai, nakai ni mavehe a tautolu ke lagomatai e tau matakainaga ha tautolu kua lata ka e taute foki e tau mena kua aoga ke lagomatai a lautolu. (Mata. 5:37; Luka 16:10) Ka iloa he tau tagata to lagomatai e tautolu a lautolu kua falanaki a lautolu ki a tautolu, ti mafanatia mooli a lautolu. Taha e matakainaga fifine ne fakamaama e kakano. Pehē a ia, “To logona hifo e koe e totokaaga he iloa ko e tagata kua foaki e lagomatai to fakamooli ke lagomatai he magaaho tonu tuga he mavehe e ia.”

10. Ia Tau Fakatai 18:24, moua e tautolu ia hai e mafanatia ke fahia he kamatamata po ke fakaita?

10 Ko lautolu kua fahia ke he kamatamata po ke fakaita kua fa moua e mafanatia he tutala ke he kapitiga ne falanaki ki ai. (Totou Tau Fakatai 18:24.) He mole e ita ha Bijay he kitia e tama taane haana ne tuku ki tua, pehē a ia, “Manako au ke talahau e tau logonaaga haaku ke he taha kua falanaki au ki ai.” Ko Carlos ne utakehe mai e kotofaaga uho ia ia he fakapotopotoaga ha ko e hehē fakatagata. Pehē a ia, “Lata au ke moua e ‘huaga haohao mitaki’ ke talahau e tau manatu haaku ka e nakai matakutaku neke fakafili.” Moua e Carlos e huaga haohao mitaki ia he tau motua, ne lagomatai a ia ke kautū ke he lekua haana. Mafanatia foki a ia he iloa kua lotomatala e tau motua mo e to nakai talahau e lautolu ke he falu e tau mena ne tala age e ia.

11. Eke fēfē a tautolu mo kapitiga kua falanaki?

11 Ke eke mo kapitiga kua falanaki, lata a tautolu ke feaki e mahani fakauka. He mogo ne toka he taane ha Zhanna a ia, moua e ia e mafanatia he talahau e tau logonaaga haana ke he tau kapitiga tata. “Fakauka a lautolu he fanogonogo ki a au,” he ui e ia, “pete kua liga fatiaki tumau e au e tau tala haaku.” Eke mooli a koe mo kapitiga mitaki he eke mo tagata fanogonogo mitaki.

MAKAI KE FEKAFEKAU KE TUGA A MAREKO

Ko e tau gahua totonu ha Mareko ne lagomatai a Paulo ke fakauka, ti lagomatai e tautolu e tau matakainaga he tau magaaho matematekelea (Kikite paratafa 12-14) *

12. Ko hai a Mareko, ti fakakite fēfē e ia e aga makai?

12 Ko Mareko ko e Kerisiano Iutaia mai i Ierusalema. Ko e kasini haana ko Panapa ko e misionare talahaua. (Kolo. 4:10) Tuga kua monuina fakatino e magafaoa ha Mareko, ka e nakai tuku fakamua e Mareko e tau koloa fakatino he moui haana. He moui katoa ha Mareko, ne fakakite e ia e aga makai. Kua fiafia a ia ke fekafekau ma e falu. Ma e fakatai, he tau magaaho kehekehe ne fekafekau fakalataha a ia mo e aposetolo ko Paulo mo e aposetolo ko Peteru he taute e laua e tau matagahua ha laua, ka e leveki e Mareko a laua ke he tau tuaga fakatino. (Gahua 13:2-5; 1 Pete. 5:13) Fakamaama e Paulo ko Mareko kua “gahua fakalataha mo [ia] ke he kautu he Atua,” ti eke “mo fakamafanatia” ki a ia.​—Kolo. 4:10, 11.

13. Fakakite fēfē he 2 Timoteo 4:11 kua loto fakaaue a Paulo ke he fekafekauaga fakamooli ha Mareko?

13 Kua eke a Mareko mo taha he tau kapitiga tata ha Paulo. Ma e fakatai, he tuku a Paulo he fale puipui he mogo fakahiku i Roma, kavi ke he 65 V.N., ne tohia e ia e tohi ke uaaki ki a Timoteo. He tohi ia, ole a Paulo ki a Timoteo ke hau ki Roma ti tamai foki a Mareko. (2 Timo. 4:11) Loto fakaaue mooli a Paulo ke he fekafekau fakamooli ha Mareko he tau tau fakamua, ti ole a ia ke fakalataha mai a Mareko he magaaho uho ia. Lagomatai e Mareko a Paulo ke he tau puhala aoga, liga he tamai e tau mena kai po ke tau koloa ke tohitohi a ia. Ko e lalago mo e atihake ne moua e Paulo kua liga lagomatai a ia ke fakauka he tau aho fakamui ne takitaki atu ke he kelipopo haana.

14-15. Ko e heigoa kua fakaako he Mataio 7:12 ki a tautolu hagaao ke he lagomatai e falu ke he tau puhala aoga?

14 Totou Mataio 7:12. Ka lauia a tautolu he tau magaaho uka, to loto fakaaue a tautolu ki a lautolu kua foaki e tau lalagoaga he tau puhala aoga! “Loga lahi e gahua he aho ti tuga ke nakai oti he taute ka matematekelea a koe,” he ui e Ryan, ne mate fakaofo e matua taane he pakia. “Ko e tau lagomataiaga aoga ne tuga ko e mena ikiiki kua uho lahi.”

15 He mataala mo e matakite, to moua e tautolu e tau puhala aoga ke lagomatai e falu. Ma e fakatai, taha e matakainaga fifine ne fifili ke lagomatai a Peter mo Kathryn ne totoku fakamua ke ta atu tumau a laua ke he ekekafo. Nakai maeke a Peter po ko Kathryn ke fakaholo mogonei, ti taute he matakainaga fifine e fakaholoaga ke fai tagata he fakapotopotoaga ke uta a laua. Lagomatai nakai e fakaholoaga nei? Pehē a Kathryn, “Logona hifo e maua tuga kua utakehe e kavega he tau tukeua ha maua.” Ua fakateaga ke he uho he mafanatia he tau gahua ikiiki he mahani totonu ha mutolu.

16. Ko e heigoa kua fakaako e tautolu hagaao ke he foaki e fakamafana mai he fakafifitakiaga ha Mareko?

16 Ko e tutaki ko Mareko he senetenari fakamua ko e Kerisiano lavelave mooli. Lalahi e tau kotofaaga fakaagaaga haana ke taute, putoia e tohia he Evagelia ne tū ai e higoa haana. Ka e fai magaaho tumau a Mareko ke fakamafana a Paulo, ti logona hifo e Paulo e atāina ke ole ki a Mareko ma e lagomatai. Ko Angela ne fahia ke he mate fakamamahi he tagata he magafaoa ne loto fakaaue ke he makai pihia ha lautolu ne fakamafana a ia. “Ka manako moolioli e tau kapitiga ke lagomatai, kua mukamuka ke tutala ki a lautolu,” he ui e ia. “Nakai fakauaua po ke nakai mataofi a lautolu ke lagomatai.” Hūhū hifo ki a tautolu ni, ‘Iloa lahi nakai au he makai ke fakamafana e tau matakainaga tapuaki haaku ke he tau puhala aoga?’

EKETAHA KE FAKAMAFANA E FALU

17. Omoomoi fēfē a tautolu he manamanatu fakahokulo ke he 2 Korinito 1:3, 4 ke foaki e fakamafana?

17 Mukamuka a tautolu ke kitia e tau matakainaga kua lata ke fakamafana. Liga maeke foki a tautolu ke talahau e tau manatu atihake pihia ne kua fakaaoga he falu ke fakamafana a tautolu. Ko Nino ne mate e tupuna fifine, ne pehē: “Fakamafana e Iehova e falu he puhala ia tautolu ka fakaatā e tautolu a tautolu ke fakaaoga e ia.” (Totou 2 Korinito 1:3, 4.) Talahau e Frances ne totoku fakamua: “Ha ha i ai e mooli he 2 Korinito 1:4. Maeke a tautolu ke tala age ke he falu e fakamafanaaga ne moua e tautolu.”

18. (a) Ko e ha ne liga matakutaku e falu ke foaki e fakamafana? (e) Maeke fēfē a tautolu ke fakamafana fakamooli e falu? Talahau e fakatai.

18 Lata a tautolu ke fakailoilo he lagomatai e falu pete kua matakutaku a tautolu. Tuga anei, liga matakutaku a tautolu he nakai iloa e mena ke talahau po ke taute ma e tagata he tuaga matematekelea. Ko e motua ko Paul ne manatu e tau laliaga ne taute he falu he mole e mate he matua taane haana. “Mailoga e au kua nakai mukamuka ma lautolu ke tutala ki a au,” he ui e ia. “Taufetului a lautolu ke vagahau. Ka e loto fakaaue au ha kua manako a lautolu ke foaki e fakamafana mo e lalago.” Pihia foki, he mole e mafuike lahi, pehē e matakainaga taane ko Tajon: “Nakai manatu e au e tau tala oti ne fakafano mai he tau tagata ki a au he mole e mafuike, ka e manatu e au kua fakaalofa a lautolu he fakakia au.” Eke a tautolu mo tau tagata fakamafana mitaki ka fakakite e tautolu kua manatu e tautolu a lautolu.

19. Ko e ha kua eketaha a koe ke ‘eke mo fakamafanatia lahi’?

19 He tata lahi a tautolu ke he moumouaga he fakatokaaga nei, to holo ki mua e kelea he tau tuaga he lalolagi ti paleko lahi mahaki e moui. (2 Timo. 3:13) Ko e tau lekua ne lauia a tautolu ha ko e agahala mo e nakai mitaki katoatoa kua kakano to matutaki a tautolu ke lata ke fakamafana. Maeke e aposetolo ko Paulo ke fakauka fakamooli ke hoko ke he fakaotiaga he moui haana ha ko e fakamafanaaga ne moua e ia mai he tau matakainaga Kerisiano. Kia fakamooli a tautolu tuga a Aritako, falanaki tuga a Tuiko, mo e makai ke fekafekau tuga a Mareko. He taute pihia, to lagomatai e tautolu e tau matakainaga ke fakatumau e mauokafua ke he tua.​—1 Tesa. 3:2, 3.

^ para. 5 Lauia e aposetolo ko Paulo ke he loga e tau mena uka he moui haana. He tau magaaho uka, ha ha i ai e falu matakainaga ne fakamafanatia lahi ki a ia. To fakatutala a tautolu ke he tolu e mahani pauaki ne eke e tau matakainaga nei ke mitaki lahi he fakamafana e falu. To fakatutala foki a tautolu ke he puhala ka muitua e tautolu e fakafifitakiaga ha lautolu ke he tau puhala aoga.

^ para. 5 Hiki e falu higoa he vala tala nei.

LOLOGO 28 Ko e Lologo Foou

^ para. 56 FAKAMAAMA E FAKATINO: Ko Aritako mo Paulo ne fakauka tokoua a laua he pē e foulua.

^ para. 58 FAKAMAAMA E FAKATINO: Age ki a Tuiko e matagahua ke uta e tau tohi ha Paulo ke he tau fakapotopotoaga.

^ para. 60 FAKAMAAMA E FAKATINO: Lagomatai e Mareko a Paulo ke he tau puhala aoga.