Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 3

Chɛhowa Mɛlɛka Che Num Bɔɔ Wana Sɔvɛ!

Chɛhowa Mɛlɛka Che Num Bɔɔ Wana Sɔvɛ!

“Boondii [naŋ wa o kɔl tambɛiyo niŋndo, mi Chɛhowa] loonuŋ a naa.”​—SAM 136:​23.

CHONDII 33 Chɔm Chɛhowa Ba Num Havɛiyo

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1-2. Bahawɛila kuɛɛ wanaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ nɔ yɛ, nduyɛ fulamakɔɔli kuɛɛ la chuu yɛ nda?

YIYAŊNDƆ a taamaseliila yaalaŋ ndaŋ okɔɔ: Wana chiɔuwaa dimul puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ maa naa cho ndu wo cho tosa mbo yomi. A soli puaapilɛnɔ hiou niŋ wɔsilaŋ 50 wo o wallo niŋ, nduyɛ o cho niŋ wali cheleŋ nuuviaa kɛ o sɔla wɔ le. Ndepilɛnɔ yuuwɛi cho niŋ Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo le teleŋ vilɛiyo tiu lɛ ba mbo tosa tau le Chɛhowa maa paandu le.

2 Te a wa pɛ o bahawɛila naŋ soo laŋ okɔɔ laŋ niŋ opilɛ, naapum ma yiyaŋ maa a cho lɛ wana sɔvɛ le. Mi bahawɛilaŋ ndaŋ la tosa a ve lɛ a kɔl kɛndɛ le, ma nɔ yiyaŋ wɔɔŋndo a numpila okɔɔ, nduyɛ mi la tosa pɛŋ a nɔ lɛ chaŋyɛi kɛndɛ a acheleŋnda le.

3. Vɛɛ Setana a wanaa cho ndu tooloo wa che yɛ yoomu wanachioo?

3 Yiyaŋ Setanaa waŋnda o chieeŋndo hoo niŋ nɔ a yoomu wanachioo okɔɔ ni. Kani masindɛ, Setana cho waŋchieeya biyɔɔ naŋ chaa a cho wanaa sɔvɛ le. Setana ndoo sina maa te wana kɛɛ Mɛlɛka diikɔŋndo pɛ piɔmndo ŋ sɔla ni. Kɛ o nɛi chaa niŋ, mbo dimul Ifi maa o cho wa hɛnɛkɛ te o kɛɛ pɛ Mɛlɛka diikɔŋndo. Lelaŋ, kɔndɔfili bii naa le sinaa maa wanaa leyulaa, wanaa cho o masale chieeŋndeŋ niŋnda, a simlachiaa lepiɛiya nɔ lebɛɛ kposoŋ le yoomu wanachioo le, nduyɛ a buulaŋ a wana le.

4. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

4 O baa pilɔɔ choo, Chɛhowa yeema naa miŋ sina maa ŋ cho wanaa sɔvɛ. Nduyɛ mbo mala naa te sɔɔŋ tosa miŋ nɔ yiyaŋ wɔɔŋndo a naapila okɔɔ woŋ komal naa pɛ. (Sam 136:​23; Luomaŋ. 12:​3) Buŋgɛi hei cho yaasiaa mɛɛ Chɛhowa mala naa o sɔɔŋ muŋ niŋ yɛ: (1) Te ŋ wa pɛ saŋgaa a dialii nɛyɛi, (2) Te bahawɛi nyɛsɔlaa komal naa pɛ, (3) Te yuuwɛi kuuna naa pɛ le tosaa tau le Chɛhowa maa paandu. Kɛ tuupa miŋ soo a sɔɔŋ muŋ okɔɔ, ŋ yaasiaŋndɔ fɛŋ sabu naŋ nɔ tiindaŋndo maa ŋ cho wanaa sɔvɛ Chɛhowa o hɔllo.

CHƐHOWA CHE NAA BƆƆ WANAA SƆVƐ

5. Le yɛɛ ŋ laalaŋ yɛ kɛsɛ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ Chɛhowa o hɔl?

5 Mi che bɛɛ a puuloo Chɛhowa toosiaa naa ni, kɛ ŋ cho bɔɔ wanaa sɔvɛ ndu o hɔl. (Chɛ. 2:​7) Ŋ tofaŋndɔ sabulaŋ latiŋ la tosa miŋ sina maa ŋ cho wanaa sɔvɛ Chɛhowa o hɔllo. Mbo toosiaa waŋchieeya mɛɛ nda nɔla ma tol suliŋnda ndɔlaŋ kɔɔli yɛ. (Chɛ. 1:​27) Hei tosa ni mi waŋchieeya wa teŋgeŋ a nyɛ o nyɛ cheleŋ Chɛhowa toosiaa o chieeŋndo choo. Nduyɛ, mbo dimul naa vɛlɛ le miŋ manda chieeŋndo a visiaa cho lechoo wa.—Sam 8:​4-8.

6. Yɛɛ chɔm yɛ vɛlɛ maa Chɛhowa che wanaa lahakiaa a sɔvɛ?

6 O haki Adam tosa wo kɔɔli, mi Chɛhowa hiau wɔ lachi a waŋchieeya chuaa wanaa sɔvɛ. Le mɛɛ o hiu naa chua wanaa sɔvɛ yɛ o yɔŋgu Po ndɔ kaalaa ni mbo soliŋ yoomu ndɔɔ sala le hakila naalaŋ. (1 Chɔŋ 4:​9, 10) Le haki Adam tosa wo naŋ cho hau wuoo ni. Kɛ le mɛɛ Chiisu vi le naa yɛ, Chɛhowa cho hunɔɔ miŋgi wanaa vi wa yoomu “wana kɛndɛ ni, wana wɔɔŋ ni.” (Walta. 24:​15) Diom ndɔɔ chɔm naa kpendekele maa ŋ cho bɔɔ wanaa sɔvɛ ndu o hɔl o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ kɛndiaa sɔvɛ le, mi bahawɛi nyɛsɔlaa komal naa, ɔɔ miŋ yuuwa.—Walta. 10:​34, 35.

7. Sabula cheleŋ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ le laalaŋndo maa Chɛhowa che naa bɔɔ wanaa sɔvɛ?

7 Ŋ nɔ sabula cheleŋ le laalaŋndo maa Chɛhowa che naa bɔɔ wanaa sɔvɛ. O sina nyɛ naŋ tosa wo mɛɛ naŋ tuei yooŋgu kɛndɔɔ nduyɛ, keŋ tosa ni mbo sɔɔŋguu naa ndupila ikɛi. (Chɔŋ 6:​44) Mɛɛ naŋ kandu sɔɔŋguu wo Chɛhowa ikɛi kpɛɛluŋ, mi ndu bɛɛ sɔɔŋguu naa ikɛi. (Chemi. 4:​8) Teleŋ Chɛhowa cho soliŋndo kpeku le naa pɛɛkoo wo chɔm vɛlɛ kɛsɛ maa o che naa bɔɔ wanaa sɔvɛ. O sina wanaa suu naŋ cho wa a hiouwɔɔ lachi naŋ tuiba miŋ tosa wo. Nduyɛ, mbo sila naa vɛlɛ kanifuule o kaala naa. (Pulɔ. 3:​11, 12) Hei kɛsɛ chɔm ni maa Chɛhowa che naa bɔɔ wanaa sɔvɛ!

8. Vɛɛ nyɛ dimiŋ o Sam 18:​27-29 niŋndo mala yɛ naa le sinaa mɛɛ naŋ nɔ miŋ bii bahawɛila naalaŋ yɛ?

8 Waŋnda apum ndaa chi Masaa Deeve wana sɔvɛ le. Kɛ, ndoo sina maa Chɛhowa kaala ndu nduyɛ mbo wa ndu malaa. Mi hei mala Deeve le kaa kɛndɔɔ chɔmndo a biuwɔŋndo nyɛ kindilaa komal ndu wo. (2 Saam. 16:​5-7) Te ŋ tambu pɛ kɔl ɔɔ mi bahawɛiyo komal naa, mi Chɛhowa mala naa le miŋ che sɔɔŋ o nɛi cheleŋ choo nduyɛ mbo mala naa miŋ biuŋ. (Nuawɔ Sam 18:​27-29.) Te Chɛhowa wa naa pɛ tooloo, nyɛ o nyɛ kuuna naa ndu piɛiyo a nyaale le. (Luomaŋ. 8:​31) Te sɔɔŋ pum komal naa pɛ o yoomoo niŋ, miŋ yiyaŋ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ le. Ŋ yaasiaŋndɔ niko sɔɔŋ muŋ ŋgaa le sinaa maa Chɛhowa kaala naa nduyɛ maa o che naa bɔɔ wana sɔvɛ o yɔŋ bɛɛ miŋ komal naa.

TE Ŋ WA PƐ SAŊGAA A DIALII NƐYƐI

Diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ mala naa ni miŋ soliŋ yiyaŋnda wɔɔŋnda naa chuu naa laŋ o kɔl (Tofa pɛlta 9-12)

9. Yiyaŋ yɛɛ dialii nɛyɛi tosa yɛ miŋ nɔ a naapila okɔɔ?

9 Mi dialii nɛyɛi tosa ŋ ve a kɔl kɛndɛ le nduyɛ miŋ yiyaŋ pɛŋ maa wana o wana chi lɛ naa wana sɔvɛ le. Mi siɔmbulaŋ la bii naa te waŋnda sina pɛ maa ŋ nɔ dialii nɛyɛi suu wo o pum ɔɔ ŋ nɔla lɛ nyɛ tosa a ba naa le. Kɛ o yɔŋ bɛɛ mi wana sina a dialii nɛyɛi cho naa choo ve okɔɔ le, miŋ tambu kɔl kanifuule, ŋ tiu lɛ ba le sɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ tosaa le. A teleŋnda waa naa, mi Chɛhowa dɛɛniaa naa kɔllo. Vɛɛ o tosa yɛ keŋ?

10. A mɛɛ Pulɔwaa 12:​25 dimi yɛ, yɛɛ mala yɛ naa te ŋ wa pɛ a naa?

10 Te ŋ wa pɛ a naa, “diomnda kɛndɛlaŋ” la nɔla mi la dɛɛniaa naa kɔllo. (Nuawɔ Pulɔwaa 12:​25.) O Baabuiyo niŋ, Chɛhowa dimul naa sɔŋ kɛndɔŋ tau. Sɔɔŋ muŋ loonuŋ naa maa o che naa bɔɔ wanaa sɔvɛ o yɔŋ bɛɛ miŋ wa a naa. (Sam 31:​19; 41:​3) Te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, Chɛhowa cho naa mala miŋ soliŋ yiyaŋnda wɔɔŋnda naa chuu naa laŋ o kɔl.

11. Vɛɛ puaapilɛnɔ pilɛ sɔla yɛ mala Chɛhowaa?

11 Tofawɔ nyɛ yɔŋnuŋ Chɔɔchi wo. Teleŋ o wa chua piaandu wo, mi naa wɔɔŋ bii ndu wo keleŋa ndu bɛɛlaŋ tɛɛmbuu nduyɛ mbo yiyaŋ maa o cho lɛ wana sɔvɛ le. Mbo dimi aa, “I ve kɔl maa I cho naa waa naa sɔla le. Mi siɔmbulaŋ la bii ya a naa hoo kanifuule, mi waŋnda handu ya hɔlteŋ kɔɔli. Mɛɛ naa nuu wa hiouwɔɔ lachi, mi yiyaŋ a mɛɛ yoomu nuu siŋgaŋ niŋ yɛ. Mi tambu kɔl tau, okoŋ mi nyuna Chɛhowa o piɛileŋ niŋ le mbo mala ya.” Vɛɛ Chɛhowa mala yɛ Chɔɔchi? Mbo dimi aa, “Le mɛɛ ya nɔla kɔllo handɔɔ o sɔɔŋ choo le yɛ, buŋgɛi biŋgi koni ya veelu diomndaŋ o yau Sam ndo niŋ ni, naa o chɔm mɛɛ kpɛ Chɛhowa buulaŋ a wanaa nduaa okɔɔ wa. Mi veelu diomndaŋ o buŋgɛi biŋgi ya hɛli ve niŋ lepaa o lepaa, nduyɛ mi sɔla kɔl dɛɛniaa o hei niŋ tau. Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mi waŋnda kandu chɔɔ maa I cho niŋ mamɔɔ muɛɛŋ mbo hiau maa paandu nduyɛ, ma dimi pɛŋ maa keŋ cho nda kɔltaŋ dɛɛniaa. Mi sina kɛsɛ maa Chɛhowa cho piɛile nileŋ mulioo! O mala ya niŋ le mi siŋga yiyaŋ nuu. Mi kandu kɔllo handɔɔ o nyɛ Diom ndɔɔ dimi wo choo a mɛɛ o che ya wana sɔvɛ yɛ mi che bɛɛ I cho a naa.”

12. Te a wa pɛ saŋgaa a dialii nɛyɛi, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le ma sɔla mala Chɛhowaa?

12 Te a wa pɛ saŋgaa a dialii nɛyɛi, kɛsiŋ o kɔl maa Chɛhowa sina nyɛ kindilaa cho num choo wo. Nyɔɔlu ndu le mbo mala num ma nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a numpila okɔɔ. Veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ le ma sina sɔɔŋ sɔvɛŋ Chɛhowa poonyiaa loŋ le num ndoŋ. Handu kɔllo o bolii Baabui soo a mɛɛ kpɛ Chɛhowa che buɛiyaa nduaa wanaa sɔvɛ yɛ okɔɔ. Te a tosa keŋ pɛ, a cho chɔ maa Chɛhowa cho wana kɛndɛ o wanaa cho ndu piɛiyo o laalaŋndo choo wa lo.​—Sam 84:​11.

TE BAHAWƐI NYƐSƆLAA KOMAL NAA PƐ

Loonɔŋndo maa Chɛhowa mɛi lediom le naa kioo nyɛm naŋ hauba woŋ cho naa mala te i wa pɛ naa ikala o ba le wallo sɔlaa (Tofa pɛlta 13-15)

13. Vɛɛ wana cho yuŋgoo bolleŋndo yiyaŋ yɛ te a soli ndu pɛ o wallo niŋ?

13 Wana o wana cho yuŋgoo bolleŋ yeema mbo ke yuŋgu ndɔɔ nyɛm nda hauba woŋ. Kɛ yiyaŋndɔ maa a soli puaapilɛnɔɔ o wallo niŋ o fondo fuu wo choo nduyɛ, mbo kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le wali cheleŋ nuuviaa kɛ o sɔla le. Te bahawɛi waa naa komal puaapilɛnɔɔ pɛ, mbo yiyaŋ maa o cho lɛ wana sɔvɛ le. Kɛ vɛɛ kɔllo handɔɔ o nyɛ Chɛhowa mɛi lediomndo choo mala yɛ ndu?

14. Le Sabula yɛɛ Chɛhowa lo yɛ lɔɔlɔɔ o lediom?

14 Mi Chɛhowa lo lɔɔlɔɔ o lediom. (Chɔɔ. 21:​45; 23:​14) Mbo tosa hei le sabulaŋ tau. Sabu tasoo cho ni, mii chuu diola ndɔlaŋ tɔɔ wɔɔŋndo te o lo o lediom te. Chɛhowa mɛi lediom maa o cho buɛiyaa nduaa laalaŋnda manda, nduyɛ o cho lɔɔlɔɔ o bɛɛndiaŋ le keŋ tosaa. (Sam 31:​1-3) O fulawɔ o koŋ kɔɔli, Chɛhowa sina maa miŋ tambu kɔl te o ke wanaa cho o yuŋgu ndɔɔ niŋnda nyɛm nda hauba woŋ te. O mɛi lediom le naa kioo nyɛm naŋ hauba le waa yoomu woŋ, a nyɛm mala naa le pɛɛkoo a ndu okɔɔ woŋ. Nduyɛ nyɛ o nyɛ kuuna Chɛhowa nyɛ o dimi wo tosaa le!—Maa. 6:​30-33; 24:​45.

15. (a) Simul kuɛɛ ndoo komallɛ Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ? (b) Tiindaŋ yɛɛ Sam 37:​18, 19 ke yɛ naa?

15 Te ŋ loonuŋ pɛ le sabu Chɛhowa lo o lediomndo, koŋ mala naa miŋ laalaŋ kɛsɛ maa o cho naa mala te bahawɛi nyɛsɔlaa komal naa pɛ. Tofawɔ taamasi Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ. Mɛɛ tɔɔndaŋ kala kalaa komal kunda leKilisiɔŋndo Chulusɛlɛm, “ma sɛŋi wanaa laalaŋnda kpede . . . mɛɛ wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa ma lo.” (Walta. 8:​1) Yiyaŋndɔ a nyɛ keŋ ndii simndo. Mi bahawɛi nyɛsɔlaa komal nda! Naapum mi chiɛila ndalaŋ a yulale ndaleŋ le hialuŋ nda. Kɛ a koŋ kpou, Chɛhowa mel nda le, nduyɛ ma hiau lachi a waa a nyaale. (Walta. 8:​4; Hibu. 13:​5, 6; Chemi. 1:​2, 3) Mi Chɛhowa mala Kilisiɔŋaa laalaŋaa kaŋ, nduyɛ naa bɛɛ o cho naa mala.—Nuawɔ Sam 37:​18, 19.

TE YUUWƐI KUUNA NAA PƐ LE SƆƆŊ PUM TOSAA

Kɔllo handɔɔ o nyɛ naŋ tiuba le tosaa wo choo o yɔŋ bɛɛ miŋ yuuwa, ke naa tiindaŋndo maa Chɛhowa che naa a wali naŋ cho tosaa le ndu wo o sɔvɛ (Tofa pɛlta 16-18)

16. Yɛɛ tosa yɛ naa miŋ yiyaŋ maa Chɛhowa chi lɛ wali naŋ tosal ndu wo o sɔvɛ le?

16 Mɛɛ naŋ yuuwa fau, miŋ yiyaŋ maa ŋ nɔla lɛ tosaa tau le Chɛhowa le. Naapum Masaa Deeve bɛɛ ndoo nɔ yiyaŋ waa naa mɛɛ o wa hiouwɔɔ lachi a yuuwɛi. (Sam 71:​9) Vɛɛ Chɛhowa mala yɛ naa?

17. Yɛɛ nyɛ yɔŋnuŋ Chɛli wo pɛɛku yɛ naa?

17 Tofawɔ nyɛ yɔŋnuŋ ndepilɛnɔ pilɛ wo diolaŋ aa Chɛli. Ma veelu ndu o bɔŋaŋ nda kɔɔna le pɛɛkoo a Toŋgo leMasaa toosiaa okɔɔ wo. Kɛ ndoo yeema mbo kuɛ le. Mbo dimi aa: “I cho niŋ o yuuwɛi, nduyɛ pɔnɔ nuu vi niŋ. I nɔ taasi a Toŋgo leMasaa toosiaa okɔɔ le. I cho lɛ wana sɔvɛ le.” Ndaa nɔ le kɔlaŋ o bɔŋaŋ koŋ diimandɔɔ, okoŋ, mbo piɛi o Chɛhowa lo ichɔl koŋ. Mɛɛ o fuuluu o Toŋgo leMasaa diimandɔ koŋ, o wa wɔ yiyaŋndo maa teleŋ ndɔɔ koni o kuɛ tɛɛmboo ni. O bɔŋaŋ koŋ choo, mi puaapilɛnɔɔ kindila o suɛi nduɛi niŋ maa nyɛ sɔvɛ naŋ nɔ mbo hiau nyɔɔŋ kpou wo cho yɔŋgɔŋ naa le mi Chɛhowa pɛɛku naa ni. Mi Chɛli dimi aa: “Mi dimiŋ o kɔl maa ya bɛɛ nɔ ndu! Mi kandu chaŋndo mɛɛ ya sina maa Chɛhowa wa piɛile nileŋ mulioo. Tiindaŋndo kɛsɛ Chɛhowa wa ya koŋ kioo ni maa o nɔla mbo soliŋ ya kpeku nduyɛ maa o cho ya pɛɛku!” Mɛɛ Chɛli yiyaŋ a nyɛ o pɛɛku o bɔŋaŋ koŋ ndo okɔɔ, mbo dimi aa: “Mɛɛ ya wa kɔlaŋ o bɔŋaŋndo hoo, siooŋnde wa ya a kɔl tambɛiyo nduyɛ, mi yiyaŋ maa I cho wana sɔvɛ le. Kɛ mɛɛ bɔŋaŋndo chuu, mi naŋ kɔl tau le sinaa maa Chɛhowa nɔla mbo soliŋ ya kpeku!”

18. Vɛɛ Baabuiyo chɔm yɛ maa Chɛhowa che nyɛ naŋ tosa le ndu wo o sɔvɛ o yɔŋ bɛɛ miŋ yuuwa?

18 O yɔŋ bɛɛ miŋ yuuwa, ŋ nɔ miŋ nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa nɔla wɔ mbo soliŋ naa kpeku. (Sam 92:​12-15) Mi Chiisu pɛɛku naa maa o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔla lɛ tosaa tau maa paandu le, mi Chɛhowa che o naŋ tuiba le tosaa wo o sɔvɛ. (Luku 21:​2-4) Lelaŋ, handu kɔllo o nyɛ ŋ tiuba le tosaa wo choo. Le taamaseliiyo, a tiuba ma soo a Chɛhowa okɔɔ, ma piɛi le puaapiliaa numnda, nduyɛ ma dɛɛniaa acheleŋnda le ma lo o tiindaŋ ndaa choo. Chɛhowa chua num maa nya ndu cho wallo latulu ni o cho le mɛɛ kpɛ ŋ tiuba le tosaa yɛ le, kɛ le mɛɛ ŋ nɔ yeemɛi le ndu diikɔŋndo yɛ.​—1 Kɔliŋ. 3:​5-9.

19. Tiindaŋ yɛɛ nyɛ dimiŋ o Luomaŋnda 8:​38, 39 niŋndo ke yɛ naa?

19 Chɛhowa che bɔɔ wanaa cho ndu piɛiyo wa a sɔvɛ. Lelaŋ, ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ naŋ cho ndu piɛiyo yɛ! O toosiaa naa le miŋ tosa hɛnaŋ ndɔɔ, nduyɛ keŋ chuu naa nyaaloo o yoomoo niŋ ni. (Sɔɔŋ. 4:​11) Mi che bɛɛ chieeŋndo chi naa wanaa sɔvɛ le, kɛ siɔmbula cho Chɛhowa a naa le. (Hibu. 11:​16, 38) Te ŋ tambu pɛ kɔl le mɛɛ dialii nɛyɛi cho naa choo yɛ, bahawɛi nyɛsɔlaa, ɔɔ yuuwɛi, ŋ kɛsiŋ o kɔl maa nyɛ o nyɛ nɔla mbo faŋa naa o kaala Finya naa cho o choo choo niŋndo bɛŋgu le.​—Nuawɔ Luomaŋnda 8:​38, 39.

^ pɛl. 5 Baa isɔɔ komal num niŋ pa ma yiyaŋ maa a cho wana sɔvɛ le? Buŋgɛi hei cho num mala ma sina mɛɛ kpɛ Chɛhowa che num wana sɔvɛ yɛ. I cho yaasiaa nyɛ mala num ma nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a numpila okɔɔ wo mɛɛ mɛɛ sɔɔŋ komal num o yoomoo niŋ.

CHONDII 30 Kɛkɛ Nuu, Mɛlɛka Nuu a Chaaŋ Nuu