တၢ်မၤလိ ၃
ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်နၤဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤနၤ
“သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤလၢ ပဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် [မ့တမ့ၢ် ပသူၣ်အုးသးအုး] အဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၆:၂၃.
တၢ်သးဝံၣ် ၃၃ ပာ်ထီၣ်နတၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ယဟိဝၤအလိၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤအါဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်လဲၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အိၣ်သး သၢခါအံၤတက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတခါလၢ အမၤလီၤစၢ်အဂံၢ်အဘါ ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသးနံၣ်အိၣ် ၅၀ ဘျဲၣ်ဒီးအမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်တဂၤန့ၣ် ဘၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်မၤ ဒီးအဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုတၢ်မၤလၢအဂၤ သနာ်က့ ဃုဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးပှၢ်တဂၤ မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တန့ၢ်ထဲသိးဒီး လၢညါလၢၤဘၣ်.
၂ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ်လၢ နလုၢ်နပှ့ၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးနမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤန့ၣ် နတၢ်သးခု လီၤမၢ်ကွံာ်သ့, နကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအတဂ့ၤ လၢနနီၢ်ကစၢ် အဖီခိၣ် ဒီးအမၤဘၣ်ဒိ နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤသ့လီၤ.
၃. မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးပှၤလၢအကွၢ်လိမၤဒိးအီၤတဖၣ်န့ၣ် ထံၣ်ဝဲပှၤသးသမူဒ်လဲၣ်.
၃ ဒ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အသိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤဂၤသးသမူဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ် ပာ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒ်တၢ်ကမှံၤအသိးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နီၢ်အံၣ်အု မ့ၢ်တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်သံဝဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲလဲၤတဲဘၣ်ဒံး နီၢ်အံၣ်အုလၢ အမ့ၢ်တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့လီၤ. တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး စံပွါယ့, ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ် အစုပူၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤအါဂၤလၢ အမၤစံပွါယ့, ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်န့ၣ် တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤဂၤအသးသမူ ဒီးတသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပှၤဂၤအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်ဘၣ်.
၄. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ်ဘၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကသ့ၣ်ညါလီၤပသးလၢ ပမ့ၢ်ပှၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် ဒီးဖဲပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပလုၢ်ပပှ့ၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်အခါ အဝဲမၤစၢၤပှၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၆:၂၃; ရိမ့ၤ ၁၂:၃) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး (၁) ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, (၂) ဖဲပအိၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး (၃) ဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်ဒီး ပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တကဲနီတမံၤလၢၤဘၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်. အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤ
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လဲၣ်.
၅ ပဘၣ်တၢ်တ့လီၤပှၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်သနာ်က့ ပလုၢ်ပပှ့ၤ အိၣ်အါန့ၢ်ဒံး ဟီၣ်ခိၣ်တစှီၤဒံးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၇) ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လဲၣ် န့ၣ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤ တ့လီၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကကွၢ်လိမၤဒိးအီၤအဂီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၇) မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ တ့လီၤပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဒ်န့ၣ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ဘၣ်တ့အဂၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးအဝဲပာ်လီၤပှၤလၢ ပကကွၢ်ထွဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈:၄-၈.
၆. တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတဖၣ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ဖဲစီၤအၤဒၣ် မၤကမၣ်တၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံဒၣ်လဲာ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ဒံးလီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤဒိၣ်မးအဃိ အဝဲဟ့ၣ်လီၤကွံာ် အဖိခွါသးဘိယ့ၣ်ၡူး ဒ်သိးကပှ့ၤက့ၤပှၤလၢ ပတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၉, ၁၀) ခီဖျိလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံလၢ “အတီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တတီဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ” လၢအဘၣ်သံလၢ စီၤအၤဒၣ် အတၢ်ဒဲးဘးအဃိလီၤ. (မၤတၢ် ၂၄:၁၅) ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ မ့ၢ်တဂ့ၤဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပမ့ၢ်ဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပသးမ့ၢ်ပှၢ်ထီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ကစၢ်ယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤလီၤ.—မၤတၢ် ၁၀:၃၄, ၃၅.
၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် နာ်ဝဲသ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤန့ၣ်လဲၣ်.
၇ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတဖၣ်လၢ အဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤန့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲ မိၤဃီၤပှၤဆူအအိၣ် ဒီးဖဲပနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်အခါ ပမၤဆၢက့ၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၆:၄၄) ဖဲပသုးဘူးပသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ အဝဲသုးဘူးအသးဆူ ပအိၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၄:၈) ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးအတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ကသိၣ်လိနဲၣ်လိပှၤအဂီၢ် စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ် ဒီးပမၤဂ့ၤထီၣ်ပသး အါန့ၢ်အလီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢအဝဲအဲၣ်ပှၤအဃိ သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤလီၤ. (ကတိၤဒိ ၃:၁၁, ၁၂) အဃိပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤလီၤ.
၈. ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအဆၢကတီၢ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၈:၂၇-၂၉ ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၈ ပှၤတနီၤ တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ စီၤဒၤဝံးသနာ်က့ စီၤဒၤဝံး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အီၤဒီးဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤလီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤဒၤဝံးသ့ၣ်ညါဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ မၤစၢၤအီၤဒ်သိး အကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ် လၢအတၢ်အိၣ်သး အဖီခိၣ် ဒီးလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၆:၅-၇) ဖဲပသူၣ်အုးသးအုး မ့တမ့ၢ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ အဆၢကတီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤသ့ ဒီးအမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤသ့လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၈:၂၇-၂၉ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤပှၤန့ၣ် ပမၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤ ကသ့ထီဘိလီၤ. (ရိမ့ၤ ၈:၃၁) ပကတဲသကိး တၢ်အိၣ်သး သၢမံၤလီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤအခါ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤလီၤ.
ဖဲပအိၣ်တဆူၣ်အိၣ်တချ့အခါ
ပမ့ၢ်ဖး ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ကထါန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိ ပသးအတၢ်တူၢ်ဘၣ် လၢအတဂ့ၤ လၢအဟဲကဲထီၣ် ခီဖျိလၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါအဃိ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉-၁၂)
၉. ပအိၣ်မ့ၢ်တဆူၣ်ဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၉ ပအိၣ်မ့ၢ်တဆူၣ်ဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပသးကဘၣ်ဒိ ဒီးပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤသူပှၤတသ့ နီတဂၤလၢၤဘၣ်. ဒီးဖဲပှၤဂၤတဖၣ် ထံၣ်ပတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ် မ့တမ့ၢ် ပမ့ၢ်ဘၣ်သန့ၤပသး လၢပှၤဂၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပမဲာ်ကဆှးလီၤ. ဒီးပှၤဂၤမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်ဒၣ်လဲာ် မ့ၢ်လၢပမၤတၢ်လၢ ပမၤညီနုၢ်အီၤတဖၣ် တကဲလၢၤဘၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပမဲာ်ကဆှးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၀. ဒ် ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲပအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်အခါ တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၁၀ ဖဲပအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်အခါ “တၢ်ကတိၤမုာ်တထံၣ်” န့ၣ်မၤဆူၣ်ထီၣ်ပဂံၢ်ပဘါ သ့လီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅ တက့ၢ်.) လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်ပှၤတၢ်ဂ့ၢ်အါမးလၢ အဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပအိၣ်မ့ၢ်တဆူၣ်ဒၣ်လဲာ် ပမ့ၢ်ပှၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢအဂီၢ်ဒံးလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၁:၁၉; ၄၁:၃) ပမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးက့ၤဖးကဒါက့ၤအီၤ တဘျီဝံၤတဘျီန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကလဲၤခီဖျိ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢအတဂ့ၤ လၢအဟဲကဲထီၣ် ခီဖျိလၢ ပအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ.
၁၁. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ကၠိကၠံ အတၢ်လဲၤခီဖျိတက့ၢ်. အဝဲမ့ၢ် ပှၤသးစၢ် လၢအအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ် ဒီးအတၢ်ဆါန့ၣ် နးထီၣ်ဝဲချ့မးအဃိ အတူၢ်ဘၣ်လၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်. ကၠိကၠံတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယတၢ်ဆါအဃိ ယကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီပှၤဂၤကထံၣ်ယၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤယသးဒံးဘၣ်. ဖဲယတၢ်ဆါ နးထီၣ်အခါ ယဆိကမိၣ်လၢ တၢ်ကမၤအသးဒီးယၤဒ်လဲၣ်, အဃိ ယသးဟးဂီၤ ဒီးယဃ့ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤလီၤ.” ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤ ကၠိကၠံဒ်လဲၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဖးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ လၢအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် အခ့အပှၤတဖၣ်အဂ့ၢ်, ဒီးမ့ၢ်လၢယသးစၢၢ်ဆၢတၢ် တန့ၢ်ဘၣ်အဃိ ယမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံတဘျီန့ၣ် ယဖးအီၤထဲ စှၤကိာ်ဆၢလီၤ. ဒီးယဖးကဒါက့ၤ လံာ်စီဆှံအဆၢအံၤ ကိးနံၤဒဲးအဃိ ယသးမုာ်ထီၣ်လီၤ. ဒီးပှၤဂၤတဖၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ ယနံၤကမှံအါထီၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ ယအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢယတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. အဝဲမၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကဆီတလဲ ယတၢ်ထံၣ်လၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဖီခိၣ်လီၤ. ယစးထီၣ်သးစၢၢ်ဆၢ ကစၢ်ယွၤတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယအိၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ သနာ်က့ အဝဲထံၣ်ယၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.”
၁၂. နအိၣ်မ့ၢ်တဆူၣ်ဘၣ်န့ၣ် ဒ်သိးနကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၂ နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါသနာ်က့ နနာ်သ့ သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လၢအကဲထီၣ်အသးဒီးနၤန့ၣ်လီၤ. ဃ့ကစၢ်ယွၤ လၢကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ် လၢနတၢ်အိၣ်သး အဖီခိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် ဃုဖးကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ လၢယဟိဝၤယွၤ ကွဲးလီၤပာ်စၢၤဝဲလၢ နဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးသးစၢၢ်ဆၢ လံာ်စီဆှံအဆၢဖိတဖၣ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အခ့အပှၤဒိၣ်မးန့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဂ့ၤဝဲလၢ ပှၤလၢအတီဒီးအီၤတဖၣ် အဖီခိၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၄:၁၁.
ဖဲပအိၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ
ဖဲပဃုတၢ်မၤ တဘၣ်ဘၣ်အခါ ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အကအံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢပဂီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၃-၁၅)
၁၃. ဟံၣ်ခိၣ်တဂၤ မ့ၢ်ဘၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်မၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဟံၣ်ခိၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အဲၣ်ဒိးလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ အဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ တမၤကမၣ်တၢ် နီတမံၤဘၣ်သနာ်က့ ပှၤထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်မၤလီၤ. အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုတၢ်မၤလၢအဂၤတခါ ဘၣ်ဆၣ် ဃုတၢ်မၤတန့ၢ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ်. အဝဲမ့ၢ်သးစၢၢ်ဆၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ တီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤလဲၣ်.
၁၄ ယဟိဝၤယွၤ တီဒီး အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ထီဘိလီၤ. (ယိၤၡူ ၂၁:၄၅; ၂၃:၁၄) ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲတီဒီး အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလဲၣ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအကျါ တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ခီဖျိလၢ အဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးအမံၤ မ့တမ့ၢ် အမံၤလၤသၣ်ကပီၤအဃိလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ အခ့အပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဖၣ် ဒီးအဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ အကဘၣ်မၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၁:၁-၃) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမ့ၢ်တကွၢ်ထွဲဝဲ ပှၤလၢအပၣ်ဃုာ်လၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အကျါန့ၣ် ပကသးဘၣ်ဒိ မ့တမ့ၢ် သးဟးဂီၤလီၤ. အဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကကွၢ်ထွဲပှၤလၢ နီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး ခံကပၤလၢာ်လီၤ. ဒီးတၢ်လၢကမၤတံာ်တာ်အီၤ ဒ်သိးအတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ သုတလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်.—မးသဲ ၆:၃၀-၃၃; ၂၄:၄၅.
၁၅. (က) ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤလဲၣ်. (ခ) စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၁၈, ၁၉ ဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤလၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ တီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလဲၣ်န့ၣ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပကနာ်လၢ အဝဲကမၤစၢၤပှၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲပှၤမၤအၢမၤနး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အခါ “ပှၤခဲလၢာ် လီၤပြံလီၤပြါ . . . သကုၤဆးဒးလီၤ. တဟးဘၣ်ဝဲထဲ ပှၤတၢ်မၢဖိတဖၣ်ဧိၤလီၤ.” (မၤတၢ် ၈:၁) အဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. လီၤဂာ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အဟံၣ်အဃီ ဒီးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်မၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ တသးပ့ၤနီၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (မၤတၢ် ၈:၄; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၅, ၆; ယၤကိာ် ၁:၂, ၃) ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ ခရံာ်ဖိလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဖၣ်အံၤ ဒီးအဝဲကမၤစၢၤပှၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.—ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၁၈, ၁၉ တက့ၢ်.
တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ နထံၣ်ဘၣ်အီၤ ဖဲနသးပှၢ်ထီၣ်အခါ
ပသးမ့ၢ်ပှၢ်ထီၣ်ဒၣ်လဲာ် ပမ့ၢ်သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢပမၤအီၤသ့တဖၣ်န့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်လၢပမၤအီၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤတဖၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၆-၁၈)
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်န့ၣ် အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်ဘၣ်လဲၣ်.
၁၆ ဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပဟ့ၣ်ယဟိဝၤယွၤတၢ် န့ၢ်ထဲတစဲးဖိလီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံး အသးပှၢ်ထီၣ်အခါစ့ၢ်ကီး အဝဲကတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၁:၉) ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၁၇. ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိ မနုၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ကၠၢၤရံၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိလဲၣ်.
၁၇ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ကၠၢၤရံၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိတက့ၢ်. ပှၤကွဲမုာ်အီၤလၢ ကလဲၤထီၣ် တၢ်သိၣ်လိလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤတၢ် လၢပှၤမၤအီၤ ဖဲဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတအဲၣ်ဒိးလဲၤဝဲဘၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယသးပှၢ် ဒီးယမ့ၢ်မုၣ်ကမဲ ဒီးယတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲသ့န့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ပှၤသူယၤ တသ့ဘၣ်.” တချုးလၢ ပှၤဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်လိအနၤန့ၣ် အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒီးတဲဘၣ်ယဟိဝၤယွၤ လၢအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လီၤ. ဒီးလၢခံတနံၤ ဖဲအဝဲလဲၤတုၤလၢ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အခါဒၣ်လဲာ် အသးဒ့ဒီဒံးဝဲလၢ မ့ၢ်အကြၢးဟဲထီၣ် တၢ်သိၣ်လိအံၤ စ့ၢ်ကီးဧါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဝဲန့ၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အသိၣ်လိတၢ်တဂၤ တဲဝဲလၢ ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပပျဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သိၣ်လိပှၤလီၤ. ကၠၢၤရံၤ တဲဝဲလၢ “ယဆိကမိၣ် ‘ယအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တခါအံၤ’ ဒီးယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢယတၢ်ထုကဖၣ်အဃိ ယဟီၣ်ယဲလီၤ. အဝဲဒုးနာ်န့ၢ်ယၤလၢ ယအိၣ်ဒီး တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် တမံၤမံၤလၢ ယကဟ့ၣ်အီၤ ဒီးအအဲၣ်ဒိး သိၣ်လိယၤလီၤ. ဖဲယလဲၤအခါ ယလဲၤလၢ တၢ်သူၣ်ကနိးသးကနိး, တၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤ ဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးအပူၤ, ဘၣ်ဆၣ် ယဟဲက့ၤဟးထီၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယအိၣ်ဒီးယလုၢ်ယပှ့ၤလီၤ.”
၁၈. ပသးပှၢ်ထီၣ်သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဒံးန့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၈ ပသးမ့ၢ်ပှၢ်ထီၣ် သနာ်က့ ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ သ့ဒံးဝဲလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉၂:၁၂-၁၅) ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ တၢ်လၢပမၤအီၤသ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဖျါလၢအရ့တဒိၣ်ဘၣ် သနာ်က့ တသ့ဖဲအသ့ ပမ့ၢ်မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲလီၤ. (လူၤကၣ် ၂၁:၂-၄) အဃိ သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢနမၤအီၤသ့တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဒိ တဲဘၣ်ပှၤဂၤ လၢယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်, ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ် ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ လၢကအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်နၤဒ်သိး အပှၤမၤသကိးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ တၢ်လၢနမၤအီၤ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်တဖၣ်အဃိဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် မ့ၢ်လၢနသးအိၣ် ဒိကနၣ် အကလုၢ်အဃိ အဝဲပာ်နၤဒ် အပှၤမၤသကိးတၢ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၃:၅-၉.
၁၉. ရိမ့ၤ ၈:၃၈, ၃၉ ဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤလၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤတဖၣ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ကစၢ်ယွၤ တ့လီၤပှၤဒ်သိး ပကမၤအတၢ်မၤအဃိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမ့ၢ်အတီန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု လၢပတၢ်အိၣ်မူပူၤလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကထံၣ်ပှၤလၢ ပလုၢ်ပပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ တထံၣ်ပှၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၁၆, ၃၈) ခီဖျိလၢ ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့, ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပသးပှၢ်ထီၣ်အဃိ ပသးမ့ၢ်ဟးဂီၤ သနာ်က့ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်လၢအကထုးဖးပှၤဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်န့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်.—ဖး ရိမ့ၤ ၈:၃၈, ၃၉ တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 5 တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ နတၢ်အိၣ်သးအဃိ မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်လၢ နလုၢ်နပှ့ၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်ဧါ. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်နၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤနၤ ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးကပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးနၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ နအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ လၢနနီၢ်ကစၢ်အဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၃၀ ယသကိး, ယပၢ်, ယယွၤ
