1-2. AD 33, Pentekos ni ah zei bantuk khuaruahhar thil dah a cang?

MAH HI zarhpi ni zingka, Jerusalem ah a cangmi a si. AD 33, Pentekos ni ah a si. Zultu 120 hrawng cu inn cungdot ah an i pum. (Lam. 1:13-15; 2:1) Mah hlan ni tlawmpal lioah Jesuh nih Jerusalem khua ah um peng dingin lamhruainak a pek hna, zeicahtiah a ṭha tukmi laksawng an hmuh lai caah a si. (Lam. 1:4, 5) Mah hnuah zeidah a cang?

² “Chikkhatte ah khin van in aw pakhat a rung i a thawng cu thlitu fakpi in a hrangmi thawng bantuk a si.” Mah thawng cu innchung dihlak ah theih khawh a si. Cun “meizik he aa lomi lei” kha zultu hna lu cungah a chuak i an dihlak in “Thiang Thlarau in an khat.” (Lam. 2:2-4) Jehovah nih cu bantuk khuaruahhar a simi lam in mah phu kha thiang thlarau a toih hna. (Lam. 1:8) Annih cu thiang thlarau * in a hmasa bik chiti thuhmi an hung si i Jesuh he vancung ah uktu ṭuanṭi dingin ruahchannak pek an si.

3. Pentekos ni ah aa pummi hna nih thiang thlarau in chiti thuh an si kha zeicah an lung a hrin lo?

³ Mah ni i inn cungdot ah aa pummi zultu hna lakah naa tel  ve ahcun mah kha zeitikhmanh ah na philh lai lo. Na lu cungah meizik he aa lomi lei a chuak i holh dang in na hun holh khawh. (Lam. 2:5-12) Thiang thlarau in chiti thuh ka si ti kha fiang tein na hngalh. Asinain thiang thlarau in chiti thuhmi dihlak cu khuaruahhar lam in le caan khatte ah chiti thuh dih an si maw? A si lo. Zeitindah kan hngalh khawh?

4. Kumzabu pakhatnak i chiti thuhmi hna cu an dihlak in aa khatmi caan chungah chiti thuh an si maw? Fianter.

⁴ A caan he aa tlaiin zoh hna hmanh u sih. Mah phu i Khrihfa 120 hrawng lawng kha AD 33, Pentekos ni ah thiang thlarau in chiti thuhmi an si lo. Mah hnuah a dang 3,000 hrawng zong nih thiang thlarau kha an hmuh ve. Annih cu tipil an in lioah chiti thuh an si. (Lam. 2:37, 38, 41) Asinain mah hnu kum tampi chung chiti thuhmi Khrihfa cu an dihlak in tipil an in lioah chiti thuh an si lo. Samaria mi hna cu tipil an in hnu caan caankhat ah chiti thuh an si. (Lam. 8:14-17) Asinain aa thleidang ngaimi pakhat cu Kornelias le a chungkhar pawl tu cu tipil an in hlanah chiti thuh an si.—Lam. 10:44-48.

5. Mi pakhat cu 2 Korin 1:21, 22 ningin thiang thlarau in zeitindah chiti thuh a si?

⁵ Mi pakhat cu thiang thlarau in zeitindah chiti thuh a si ti kha zoh hna hmanh u sih. Chiti thuhmi cheukhat nih a hmasa ahcun Jehovah nih a thimmi hna kha cohlan awkah an i harh men lai. Hitin an ruah men lai: ‘Pathian nih zeicah a ka thim hnga?’ Cheukhat tu nih cun cutin an ruat men lai lo. Zei bantukin a si hmanhah lamkaltu Paul nih chiti thuhmi dihlak cungah a cangmi kong kha hitin a fianter: “Nan zumh i Pathian nih a ta nan si hmelchunhnak * cu nan cungah a khenh; cu hmelchunhnak cu bia aan kamhmi hna Thlarau aan pek hna hi a si. Pathian nih a mi hna bia a kan kamhmi kha kan hmuh hrimhrim lai tinak aamahkhaan cu . . . a si.” (Efe. 1:13, 14.) Cucaah Jehovah nih a thim hna kha a thiang thlarau hmangin a hngalhter hna. Cuticun thiang thlarau cu hmailei an hmuh  hngami ro i “aamahkhaan [tehte asiloah biakamnak]” a hung si.—2 Korin 1:21, 22 rel.

6. Chiti thuhmi Khrihfa pakhat nih vancung laksawng hmuh awkah zeidah a tuah awk a si?

⁶ Khrihfa pakhat cu chiti thuh a si tikah vancung a kai hrimhrim lai tiah chim khawh a si maw? A si lo. Vancung kai dingin thim a si a fianmi tu a si. Asinain mah ralrin peknak hi aa cinken awk a si: “Ka u le ka nau hna, Pathian nih an thimnak hna le an kawhnak hna cu nan chungah fehter chinchin ko u; cuti nan tuah ahcun nan tlu bal lai lo.” (2 Pet. 1:10) Cucaah chiti thuhmi Khrihfa pakhat cu vancung kai awkah thim a si hmanhah zumhfek tein a um lawngah a laksawng kha a hmuh lai.—Fil. 3:12-14; Heb. 3:1; Biat. 2:10.

7. Chiti thuhmi hna nih vancung kai dingin thim an si kha zeitindah an hngalh?

⁷ Mi pakhat nih vancung kai dingin sawm a si kha zeitindah a hngalh? A phi kha Pathian nih ‘amah mi si dingah a kawhmi’ Rom khua i unau hna sinah Paul nih a chimmi bia in hngalh khawh a si. Hitin a ti hna: “Pathian nih an pekmi hna thlarau cu sal i an canter ṭhantu hna ding thlarau a si lo, ther lengmang le phang lengmang i nan rak nunning ah an kalpi ṭhantu hna ding zong a si fawn lo, Pathian fa ah a kan sertu ding tu kha a si i amah nih cun Pathian kha, ‘Ka Pa, ka Pa,’ tiah a kan auhter khawh. Cuti kan aunak ahcun Pathian thlarau le kan thlarau cu hmunkhat ah an i fon i Pathian fa kan si kha tehte an khaan; fa kan si ahcun rocotu zong kan si colh.” (Rom 1:7; 8:15, 16) Cucaah Pathian nih chiti thuhmi pawl kha vancung ah kai dingin thim an si kha thiang thlarau in a hngalhter hna.—1 Thes. 2:12.

8. Chiti thuhmi Khrihfa hna cu chiti thuh an sinak kong kha midang nih an chimh hna a hau lo ti kha 1 Johan 2:20, 27 nih zeitindah a langhter?

⁸ Vancung kai dingin sawm a simi hna nih fiang tein an i hngalh nakhnga Jehovah nih a chimh hna. (1 Johan 2:20, 27 rel.) Cucaah chiti thuhmi hna cu a dang Khrihfa hna bantukin Jehovah cawnpiaknak an herh ve. Asinain chiti thuh an simi kha pakhatkhat nih chimh an hau lo. Jehovah nih chiti thuh an simi kha a ṭhawng bikmi a thiang thlarau hmangin a hngalhter hna.

9. Mi pakhat cu chiti thuh a si tikah Efesa 1:18 ningin a sining cu zeitindah aa thlen?

⁹ Pathian salle tam deuh nih mi pakhat cu zeitindah chiti thuh a si ti kha hngalhthiam awkah an i harh men ko lai. Mah cu a phung a si ko, zeicahtiah anmah theng chiti thuh an si lo caah a si. Pathian nih minung kha van ah si loin vawlei ah zungzal nun dingin a ser hna. (Gen. 1:28; Salm 37:29) Asinain Jehovah nih mi cheukhat kha vancung ah nun dingin a thim hna. Cucaah chiti thuh an si tikah an i ruahchanmi le an khuaruahmi aa thleng i vancung nunnak kha an i ngaih.—Efesa 1:18 rel.

10. “Hrin ṭhan” timi cu zei sullam dah a si? (A tanglei fianternak zong zoh.)

¹⁰ Khrihfa hna cu chiti thuh an si tikah annih cu “hrin ṭhan” * an si. Jesuh nih chiti thuh a si lomi pakhat kha ‘hrin ṭhannak’ asiloah ‘thlarau in hrinnak’ kong he aa tlaiin a dikthliar in chimh khawh a si lo tiah a ti.—Johan 3:3-8.

11. Chiti thuh a si tikah mi pakhat a ruahnak aa thlen ning kha fianter.

¹¹ Khrihfa hna cu chiti thuh an si tikah an ruahnak cu zeitindah a hun i thlen? Mah  Khrihfa hna cu Jehovah nih chiti a thuh hna hlanah vawlei ruahchannak an rak ngei. Jehovah nih ṭhatlonak vialte a hrawh lai caan le vawlei kha paradis ah a ser lai caan kha an rak i ngaih tuk. An hawikom asiloah an chungkharmi pakhat a thawhṭhan tikah kan don ti hmanhin an mitthlam ah an cuanter men lai. Asinain chiti thuh an si hnu ahcun an ruahning cu a hun i thleng. Zeicah? Vawlei ruahchannak cungah an lung a tlin lo caah a si lo. An lung a dongh ruang asiloah harnak tampi an ton ruang zongah a si lo. Vawleicung ah zungzal in nun cu mi a nor lai tiah an ruah ca zongah a si lo. Mah canah Jehovah nih thiang thlarau hmangin an ruahnak le an sunsak tukmi an i ruahchannak kha a thlen.

12. Chiti thuhmi Khrihfa hna cu 1 Peter 1:3, 4 ningin an i ruahchannak kong he aa tlaiin zeitindah an um?

¹² Chiti thuhmi pakhat nih mah a sunglawi tukmi tinvo sung kha hmuh awkah kaa tlak lo tiah a ruah men lai. Asinain Jehovah nih a thimmi a si kha a lung a hring bal lo. Hmailei aa ruahchannak kong a ruah tikah a sunsak tuk i aa nuam tuk.—1 Peter 1:3, 4 rel.

13. Chiti thuhmi hna nih vawleicung nunnak he aa tlaiin zeitindah an ruah?

¹³ Mah cu chiti thuhmi hna nih thih an duh tinak a si maw? Lamkaltu Paul nih mah biahalnak kha a phi a pek. Minung pum kha “thlam” he a tahchunh i hitin a ti: “Hi vawleicung thlam chung i kan um lioah hin cun hremnak ing lengmang in kan hrum kan ai; hi vawleicung pum hi hlawt kan duh ti a si lo, sihmanhsehlaw vancung pum kha hun kan hruk hna sehlaw ti kha kan duh i thih thiammi hi nunnak nih dolh sehlaw ti kha kan duh.” (2 Kor. 5:4) Mah Khrihfa hna cu vawlei nunnak nih a nor hna lo i thih colh zong an duh lo. Mah he i ralkah in nunnak ah an i nuam i an chungkhar le an hawile he nifatin Jehovah rian ṭuan kha an duh. Asinain zei an tuah hmanhah a sunglawimi hmailei ruahchannak an ngeihmi kong kha an ruat zungzal.—1 Kor. 15:53; 2 Pet. 1:4; 1 Johan 3:2, 3; Biat. 20:6.

14. Mi pakhat cu thiang thlarau in chiti thuh a si ti kha zeinihdah a langhter lo?

¹⁴ Thiang thlarau in chiti thuh ka si hnga maw tiah na ruah men lai. Cutin na ruah ahcun a biapimi mah biahalnak hna hi ruat: Jehovah duhnak tuah awkah lungthawhnak na ngei maw? Phungchim rian ah ka lung a tho tuk tiah na ruat maw? Baibal le “Pathian nih aa tinhmi a thukmi” kong cawn kha na duh maw? (1 Kor. 2:10) Phungchim rian na ṭuannak ah Jehovah nih khuaruahhar lam in ṭhancho awkah a ka bawmh tiah na ruat maw? Midang kha Jehovah kong cawn dingin bawmh awkah rian ka ngei tiah na ruat maw? Na nunnak ah Jehovah nih khuaruahhar lam in aan bawmh ti a langhtermi thil a um maw? Mah biahalnak hna kha a si tiah na leh ahcun vancung kai awkah sawm na si tinak a si maw? A si lo. Zeicah? Chiti thuhmi an si ah, vawlei ruahchannak a ngeimi an si ah, Pathian salle dihlak nih cutin an ruah caah a si. An i ruahchanmi cu zei a si hmanhah Jehovah nih a salle dihlak kha a thiang thlarau a pek hna. Thiang thlarau in chiti thuh ka si maw timi ruahnak na ngeih ahcun chiti thuh na si lo tinak a si. Jehovah nih a thimmi hna nih cun chiti thuh ka si maw, si lo timi lunghrinnak an ngei lo. Chiti thuh an si kha fiang tein an hngalh.

15. Pathian thiang thlarau a hmumi dihlak cu vancung kai awkah thim an si lo ti kha zeitindah kan hngalh?

¹⁵ Baibal ah thiang thlarau a hmu ko nain vancung ah a kai lomi zumhfekmi pa hna kong tampi a um. David cu thiang thlarau nih lam a rak hruai. (1 Sam. 16:13) A thukmi Jehovah  kong hngalhthiam awk le Baibal cheubang ṭial awkah thiang thlarau nih a rak bawmh. (Mar. 12:36) Asinain lamkaltu Peter nih “David cu vancung ah a kai ṭung lo” tiah a rak ti. (Lam. 2:34) Tipil Petu Johan zong “Thiang Thlarau in a khat.” (Luka 1:13-16) Jesuh nih Johan tlukin a nganmi ahohmanh an um lo tiah a ti nain Johan cu vancung Pennak ah aa tel lo tiah a ti. (Matt. 11:10, 11) Jehovah nih khuaruahhar thil tuah khawh awkah mah pa hna kha a thiang thlarau a pek ko hna nain vancung kai awkah a thim hna lo. Mah cu vancung ah uktu ṭuan awkah thim a simi hna nakin an zumhnak a der deuh tinak a si maw? A si lo. Jehovah nih vawleicung Paradis ah a nunter ṭhan hna lai ti cu a fiang ko.—Johan 5:28, 29; Lam. 24:15.

16. Tuchan i Pathian salle tam deuh nih zei ruahchannak dah an ngeih?

¹⁶ Tuchan ah vawleicung i Pathian salle tam deuh cu vancung ruahchannak an ngei lo. Abraham, Sarah, David, Tipil Petu Johan le Baibal chan i zumhfekmi pa le nu hna bantukin Pathian Pennak nih a uk tikah vawleicung ah nun dingin an i ruahchan.—Heb. 11:10.

17. A hnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

¹⁷ Tuchan ah chiti thuhmi cheukhat cu kan lakah an um rih caah biahalnak cheukhat kan tuah men lai. (Biat. 12:17) Tahchunhnak ah, chiti thuhmi hna nih anmahle anmah kha zeitindah an i hmuh awk a si? Nan Khrihfabu chung i pakhatkhat nih Ruahnolhnak ah mitsur zu le changreu a hun hman tikah zeitindah na pehtlaih awk a si? Chiti thuh ka si tiah aa timi an tam deuh thluahmah tikah lungretheih awk a si maw? Mah kong hna kha a hnu capar ah kan i ruah hna lai.