1, 2. Nujiawu tẹwẹ jọ to azán Pẹntikọsti owhe 33 W.M. gbè?

SẸGBE afọnnu de wẹ to Jelusalẹm. Azán Pẹntikọsti tọn gbè wẹ to owhe 33 W.M. Nudi devi 120 pli dopọ to abò aga tọn ohọ̀ de tọn mẹ. (Owalọ 1:13-15; 2:1) Azán kleun delẹ jẹnukọn, Jesu ko na yé anademẹ nado gbọṣi Jelusalẹm, na yé na mọ nunina vonọtaun de yí. (Owalọ 1:4, 5) Etẹwẹ jọ bọdego?

² “To ajiji mẹ, nudidọ de he taidi jẹhọn sinsinyẹn de tọn wá sọn olọn mẹ.” Nudidọ lọ gọ́ ohọ̀ lọ blebu mẹ. Enẹgodo, “odẹ́ lẹ taidi miyọ́n” jẹ do ota devi lọ lẹ tọn ji, podọ yemẹpo sọ “gọ́ na gbigbọ wiwe.” (Owalọ 2:2-4) Aliho jiawu ehe mẹ wẹ Jehovah kọ̀n gbigbọ wiwe etọn do pipli enẹ ji te. (Owalọ 1:8) Yé lẹzun omẹ tintan he yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe * dali lẹ, bo tindo todido lọ nado dugán hẹ Jesu to olọn mẹ.

3. Naegbọn mẹhe yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali to azán Pẹntikọsti tọn gbè lẹ ma tindo ayihaawe depope?

³ Eyin a yin dopo to devi he pli dopọ to abò aga tọn lọ mẹ to gbenẹgbe lẹ mẹ, a ma na wọn nujijọ enẹ gbede. Nuhe taidi odẹ́ miyọ́n tọn de jẹ do ota towe ji, bọ a jẹ hodọ ji to ogbè voovo lẹ mẹ! (Owalọ 2:5-12) A ma na tindo ayihaawe depope dọ a ko yin dide gbọn gbigbọ wiwe dali. Ṣigba, be mẹhe yin dide gbọn gbigbọ wiwe dali lẹpo wẹ yin yiyiamisisadode to aliho jiawu de  mẹ podọ to ojlẹ dopolọ mẹ to gbẹzan yetọn mẹ ya? Lala. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn?

4. Be mẹyiamisisadode owhe kanweko tintan whenu tọn lẹpo wẹ mọ oylọ yetọn to ojlẹ dopolọ mẹ to gbẹzan yetọn mẹ ya? Basi zẹẹmẹ.

⁴ Mì gbọ mí ni dọhodo ojlẹ he mẹ mẹde sọgan yin yiyiamisisadode te ji. E ma yin pipli nudi Klistiani 120 enẹlẹ tọn kẹdẹ wẹ yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali to Pẹntikọsti owhe 33 W.M. gba. To nukọn mẹ to gbenẹgbe, nudi gbẹtọ 3 000 devo lẹ mọ gbigbọ wiwe dopagbe lọ yí. Yé yin yiyiamisisadode to baptẹm yetọn whenu. (Owalọ 2:37, 38, 41) Ṣigba to owhe he bọdego lẹ mẹ, e ma yin Klistiani lẹpo wẹ yin yiyiamisisadode to baptẹm yetọn whenu. Samalianu delẹ yin yiyiamisisadode ojlẹ vude to baptẹm yetọn godo. (Owalọ 8:14-17) Podọ Kọneliọsi po whédo etọn po yin dide to aliho vonọtaun de mẹ, yé yin yiyiamisisadode jẹnukọnna baptẹm yetọn.—Owalọ 10:44-48.

5. Sọgbe hẹ 2 Kọlintinu lẹ 1:21, 22, etẹwẹ nọ jọ to whenue mẹde yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali?

⁵ Mì gbọ mí nisọ dọhodo nuhe nọ jọ to whenue mẹde yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali ji. To whenue mẹdelẹ yin yiyiamisisadode, e sọgan vẹawuna yé to tintan whenu nado kẹalọyi dọ Jehovah ko de yé. Yé sọgan kanse yede dọ, ‘Naegbọn Jiwheyẹwhe do de mi?’ Mẹdevo lẹ sọgan nọma yinuwa to aliho enẹ mẹ. Depope he whẹho lọ yin, apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ nuhe nọ jọ do mẹhe yin yiyiamisisadode lẹpo go tọn dọmọ: “To whenue mìwlẹ ko yise godo, gbigbọ wiwe dopagbe lọ sọ yin yíyí do dohiagona * mì gbọn ewọ dali, ehe yin ohia jẹnukọn de gando ogú mítọn go.” (Efe. 1:13, 14, Odò.) Enẹwutu, Jehovah wẹ nọ yí gbigbọ wiwe etọn do hẹn ẹn họnwun na Klistiani enẹlẹ gblegede dọ emi ko de yé. Gbọnmọ dali, gbigbọ wiwe yin “ohia [yèdọ opagbe kavi afàsúnú de]” he yin nina yé nado hẹn yé deji dọ to sọgodo, yé na nọgbẹ̀ kakadoi to olọn mẹ, e ma yin to aigba ji.—Hia 2 Kọlintinu lẹ 1:21, 22.

6. Etẹwẹ Klistiani yiamisisadode de dona wà nado mọ ahọsumẹ olọn mẹ tọn etọn yí?

 ⁶ Eyin Klistiani de yin yiyiamisisadode, be enẹ dohia dọ e na mọ ahọsumẹ olọn mẹ tọn etọn yí dandan wẹ ya? Lala. E kudeji dọ emi ko yin dide nado yì olọn mẹ. Ṣigba, e dona flin ayinamẹ ehe dọmọ: “Mẹmẹsunnu lẹ emi, na whẹwhinwhẹ́n ehe wutu, mì wà nuhe go mì pé lẹpo pete nado hẹn oylọ po mẹdide mìtọn po họnwun na mìde, na eyin mì to onú ehelẹ wà zọnmii, mì ma na gboawupo to aliho depope mẹ gbede.” (2 Pita 1:10) Enẹwutu, eyin Klistiani yiamisisadode de tlẹ ko yin dide kavi mọ oylọ lọ yí nado yì olọn mẹ, e na mọ ahọsumẹ etọn yí kiki eyin ewọ hẹn nugbonọ-yinyin etọn go.—Flp. 3:12-14; Heb. 3:1; Osọ. 2:10.

7. Nawẹ mẹyiamisisadode lẹ nọ yọnẹn gbọn dọ yé mọ oylọ olọn mẹ tọn yí?

⁷ Ṣigba, nawẹ mẹde nọ yọnẹn gbọn dọ emi mọ oylọ olọn mẹ tọn yí? Gblọndo lọ họnwun hezeheze to nuhe Paulu dọna mẹhe to Lomu lẹ mẹ, yèdọ “mẹhe yin yiylọ nado yin omẹ wiwe lẹ.” E dọna yé dọmọ: “Mìwlẹ ma mọ gbigbọ afanumẹ-yinyin tọn he sọ nọ hẹn obu wá yí gba, ṣigba gbigbọ sọdodovi tọn de wẹ mì mọyi, yèdọ gbigbọ he nọ whàn mí nado dawhá dọmọ: ‘Abba, Otọ́!’ Gbigbọ lọ lọsu nọ dekunnu hẹ gbigbọ mítọn dọ ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ mí yin.” (Lom. 1:7; 8:15, 16) Enẹwutu, gbọn gbigbọ wiwe etọn gblamẹ, Jiwheyẹwhe nọ hẹn ẹn họnwun na mẹyiamisisadode lẹ dọ yé mọ oylọ olọn mẹ tọn ehe yí.—1 Tẹs. 2:12.

8. Nawẹ 1 Johanu 2:20, 27 dohia gbọn dọ e ma biọ dọ mẹdevo lẹ ni hẹn Klistiani yiamisisadode lẹ kudeji dọ yé ko yin dide?

⁸ Jehovah nọ gọalọna mẹhe mọ oylọ olọn mẹ tọn yí lẹ ma nado tindo ayihaawe depope gando oylọ yetọn go. (Hia 1 Johanu 2:20, 27.) Nugbo wẹ dọ Jehovah nọ plọn Klistiani yiamisisadode lẹ gbọn agun lọ gblamẹ dile e nọ yindo na Klistiani he pò lẹ. Ṣigba, e ma biọ dọ mẹde ni dohia yé dọ yé yin mẹyiamisisadode. Jehovah ko yí huhlọn daho hugan wẹkẹ lọ tọn, enẹ wẹ gbigbọ wiwe etọn do hẹn ẹn họnwun na yé hezeheze dọ yé yin yiyiamisisadode!

9. Sọgbe hẹ Efesunu lẹ 1:18, whenue mẹde yin yiyiamisisadode, diọdo tẹwẹ nọ wá gbẹzan etọn mẹ?

⁹ E sọgan nọ vẹawuna suhugan devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn to egbehe nado mọnukunnujẹ nuhe nọ jọ do mẹde go mẹ, to whenue Jiwheyẹwhe yiamisisadode mẹlọ. E sọgbe dọ ni yinmọ na yewlẹ ma yin mẹyiamisisadode wutu. Jiwheyẹwhe dá gbẹtọvi lẹ nado nọgbẹ̀ kakadoi to aigba ji, e ma yin to olọn mẹ. (Jen. 1:28; Salm. 37:29) Amọ́ Jehovah ko de mẹdelẹ nado nọgbẹ̀ to olọn mẹ. Enẹwutu, whenue e yiamisisadode yé, e nọ diọ todido yetọn po aliho nulẹnpọn tọn yetọn po petepete, bọ yé nọ to nukọnpọnhlan nado yì nọgbẹ̀ to olọn mẹ.—Hia Efesunu lẹ 1:18.

10. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin “vivọji”? (Sọ pọ́n nudọnamẹ odò tọn.)

¹⁰ Whenue Klistiani lẹ yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali, yé nọ yin “vivọji,” kavi “yin jiji sọn aga.” * Jesu sọ dohia dọ e ma yọnbasi nado basi zẹẹmẹ na mẹhe ma yin yiyiamisisadode de lehe e nọ ṣí nado yin “vivọji,” kavi “yin jiji gbọn gbigbọ dali.”—Joh. 3:3-8; Odò.

11. Basi zẹẹmẹ lehe aliho nulẹnpọn tọn mẹde tọn nọ diọ do tọn to whenue ewọ yin yiyiamisisadode.

¹¹ Eyin Klistiani lẹ yin yiyiamisisadode, nawẹ aliho nulẹnpọn tọn yetọn nọ diọ gbọn? Whẹpo Jehovah do de Klistiani ehelẹ, yé ko yiwanna todido gbẹninọ kakadoi to aigba ji  tọn. Po jeje daho po wẹ yé nọ to nukọnpọnhlan ojlẹ he mẹ Jehovah na de kanyinylan lẹpo sẹ̀ bo hẹn aigba zun paladisi te. Vlavo yé nọ yí nukun homẹ tọn do mọ yede dile yé to kuavọdona hagbẹ whẹndo tọn kavi họntọn de he yin finfọnsọnku. Ṣigba, to whenue yé yin yiyiamisisadode godo, yé nọ jẹ nulẹnpọn ji to aliho devo mẹ. Etẹwutu? E ma yindọ todido aigba ji tọn masọ jlo yé ba wẹ gba. Yé ma diọlinlẹn na yé jẹflumẹ kavi biọ bẹwlu mẹ wutu. Yé ma fọ́n gbèdopo poun bo mọdọ gbẹninọ kakadoi to aigba ji na yin apọṣimẹnu. Kakatimọ, Jehovah wẹ yí gbigbọ wiwe etọn do diọ aliho nulẹnpọn tọn yetọn gọna todido he yé yiwanna dai lọ.

12. Sọgbe hẹ 1 Pita 1:3, 4, etẹwẹ nọ yin numọtolanmẹ Klistiani yiamisisadode lẹ tọn gando todido yetọn go?

¹² Mẹhe yin yiyiamisisadode de sọgan mọdọ emi ma jẹna lẹblanulọkẹyi họakuẹ ehe. Ṣigba, e ma nọ tindo ayihaawe gbede dọ Jehovah ko de emi. Ahun etọn nọ gọ́ na ayajẹ po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn po to whenue e lẹnnupọndo todido sọgodo tọn etọn ji.—Hia 1 Pita 1:3, 4.

13. Nukun tẹwẹ mẹyiamisisadode lẹ nọ yí do pọ́n gbẹninọ yetọn to aigba ji fi?

¹³ Ṣigba, be ehe zẹẹmẹdo dọ mẹyiamisisadode lẹ nọ jlo nado kú wẹ ya? Apọsteli Paulu na gblọndo kanbiọ enẹ tọn. E yí agbasa gbẹtọvi tọn yetọn jlẹdo gòhọ de go, bo dọmọ: “Na nugbo tọn, míwlẹ he to gòhọ ehe mẹ lẹ nọ wẹnhun, na mí yin agbàn do na, na míwlẹ ma jlo nado de ehe lọ dai gba, ṣigba mí jlo nado ze awetọ lọ do, na ogbẹ̀ nido sọgan ze dehe nọ kú lọ mì.” (2 Kọl. 5:4) Klistiani enẹlẹ ma mọdọ gbẹninọ to aigba ji fi yin apọṣimẹnu, bo nọ to jijlo dọ ni yawu wá vivọnu gba. Kakatimọ, yé nọ duvivi ogbẹ̀ tọn bo nọ jlo na yí azán dopodopo zan nado sẹ̀n Jehovah to pọmẹ hẹ whẹndo po họntọn yetọn lẹ po. Etomọṣo, mahopọnna nudepope he wà yé te, yé nọ flin todido gigonọ he to tepọn yé to sọgodo lọ to whelẹponu.—1 Kọl. 15:53; 2 Pita 1:4; 1 Joh. 3:2, 3; Osọ. 20:6.

14. Etẹwẹ ma nọ dohia dọ mẹde ko yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali?

¹⁴ Vlavo a nọ kanse dewe eyin a ko yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali. Eyin mọ wẹ, bo lẹnnupọndo kanbiọ titengbe ehelẹ ji: Be a nọ jlo vẹkuvẹku nado wà ojlo Jehovah tọn ya? Be a nọ mọdọ emi tindo zohunhun vonọtaun to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ wẹ ya? Be a nọ plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn po sọwhiwhe po bosọ yiwanna nupinplọn gando “onú sisosiso Jiwheyẹwhe tọn lẹ” go ya? (1 Kọl. 2:10) Be a mọdọ Jehovah ko hẹn we tindo kọdetọn jiawu lẹ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ wẹ ya? Be a nọ tindo numọtolanmẹ sisosiso lọ dọ emi dona gọalọna mẹdevo lẹ to gbigbọ-liho wẹ ya? Be a mọ kunnudenu lọ dọ Jehovah ko gọalọna we to aliho tangan susu mẹ to gbẹzan towe mẹ wẹ ya? Eyin gblọndo towe na kanbiọ ehelẹ yin mọwẹ he tátá de, be ehe dohia dọ a ko mọ oylọ olọn mẹ tọn yí todin wẹ ya? Lala, e ma yinmọ. Etẹwutu? Na devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹpo wẹ sọgan tindo numọtolanmẹ ehe, vlavo yé yin mẹyiamisisadode kavi lala. Podọ gbọn gbigbọ wiwe etọn gblamẹ, Jehovah sọgan na huhlọn dopolọ devizọnwatọ etọn lẹpo, mahopọnna todido yetọn. Na nugbo tọn, eyin a to kinkanse dewe eyin vlavo emi ko yin yiyiamisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali, ayihaawe mọnkọ tintindo poun na dohia dọ a ma yin mẹyiamisisadode. Mẹhe Jehovah ylọ lẹ ma nọ kanse yede eyin vlavo yé yin mẹyiamisisadode kavi lala! Yé nọ yọnẹn wẹ!

15. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ e ma yin mẹhe mọ gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn yí lẹpo wẹ yin dide nado yì olọn mẹ?

¹⁵ Biblu bẹ apajlẹ sunnu nugbonọ susu tọn  hẹn, he mọ gbigbọ wiwe yí, ṣogan yé ma tindo todido lọ nado nọgbẹ̀ to olọn mẹ. Davidi yin anadena gbọn gbigbọ wiwe dali. (1 Sam. 16:13) Gbigbọ wiwe gọalọna ẹn nado mọnukunnujẹ onú sisosiso Jehovah tọn lẹ mẹ, bosọ deanana ẹn nado kàn adà Biblu tọn delẹ. (Malku 12:36) Etomọṣo, apọsteli Pita dọ dọ Davidi “ma hẹji yì olọn mẹ.” (Owalọ 2:34) Johanu Baptizitọ lọ “gọ́ na gbigbọ wiwe.” (Luku 1:13-16) Jesu dọ dọ sunnu de ma tin he klohu Johanu, ṣigba e yidogọ dọ Johanu ma na yin dopo to mẹhe na tin to Ahọluduta olọn tọn lẹ mẹ. (Mat. 11:10, 11) Jehovah yí gbigbọ wiwe etọn do na huhlọn sunnu ehelẹ nado wà onú vonọtaun lẹ, amọ́ e ma yí gbigbọ enẹ do de yé nado nọgbẹ̀ to olọn mẹ. Be ehe zẹẹmẹdo dọ omẹ enẹlẹ ma yin nugbonọ sọ mẹhe yin dide nado dugán to olọn mẹ lẹ wẹ ya? Lala. E zẹẹmẹdo poun dọ Jehovah na fọ́n yé sọnku nado nọgbẹ̀ to Paladisi mẹ to aigba ji.—Joh. 5:28, 29; Owalọ 24:15.

16. Ahọsumẹ tẹwẹ suhugan devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn to nukundo to egbehe?

¹⁶ Suhugan devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn he to aigba ji to egbehe lẹ tọn ma tindo todido nado nọgbẹ̀ to olọn mẹ. Taidi Ablaham, Sala, Davidi, Johanu Baptizitọ lọ gọna sunnu po yọnnu po susu devo he nọgbẹ̀ to ojlẹ Biblu tọn mẹ lẹ, yé to nukundo nado nọgbẹ̀ to aigba ji to whenue Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na dugán do yé ji.—Heb. 11:10.

17. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?

¹⁷ Na mẹyiamisisadode delẹ gbẹ́ pò to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn to egbehe wutu, e sọgbe dọ kanbiọ delẹ ni fọndote. (Osọ. 12:17) Di apajlẹ, nukun tẹwẹ mẹyiamisisadode lẹ dona nọ yí do pọ́n yede? Eyin mẹde to agun lọ mẹ jẹ akla dù ji bosọ nọ nù ovẹn to hùnwhẹ Oflin tọn whenu, nawẹ a dona yinuwa hẹ ẹ gbọn? Podọ etẹwẹ lo eyin sọha mẹhe nọ dọ dọ emi yin mẹyiamisisadode lẹ tọn fọ́n bo to jijideji? Be enẹ dona dotukla we wẹ ya? Mí na na gblọndo kanbiọ enẹlẹ tọn to hosọ he bọdego mẹ.