1-2. Oware igbunu vẹ o via evaọ ẹdẹ Pẹntikọst ọrọ ukpe 33 C.E.?

EVAỌ ohiohiẹ Ẹdoka nọ o jọ ẹdẹ Pẹntikọst ọrọ ukpe 33 C.E., ilele Jesu nọ i bu te oware wọhọ udhozeza (120) i kokohọ ubruwou ehru jọ nọ o jọ Jerusalẹm. (Iruẹru 1:13-15; 2:1) Emedẹ jọ nọ i kpemu, Jesu ọ vuẹ rai nọ a du no Jerusalẹm ho re obọdẹ okẹ jọ o sai te ai obọ. (Iruẹru 1:4, 5) Kọ eme ọ via?

² “Idudhe na, edo jọ o te do no obọ odhiwu ze wọhọ edo ofou ọgaga.” Edo na ọ tẹ vọ uwou na soso. Kẹsena “eware jọ nọ e wọhọ ẹrọo nọ e be ware wọhọ erae” e tẹ jọ ehru uzou ilele na, “ẹzi ọfuafo ọ tẹ vọ aikpobi oma.” (Iruẹru 2:2-4) Edhere igbunu otiọna Jihova o ro ku ẹzi ọfuafo ku ilele yena. (Iruẹru 1:8) Ae a jọ ahwo ọsosuọ nọ a rọ ẹzi ọfuafo wholo, * a tẹ rọ ere wo ẹruore nọ a ti ro lele Jesu su evaọ obọ odhiwu.

3. Ẹvẹ ilele nọ e jariẹ evaọ ẹdẹ Pẹntikọst na a rọ riẹ nọ a rọ ẹzi ọfuafo wholo ai?

³ O hae jọ nọ whọ jọ usu ilele nọ i kokohọ ubruwou ehru na evaọ ẹdẹ yena, oware nọ o via na o hae thọrọ owhẹ ẹro vievie he. Oware jọ nọ o wọhọ erae o ziọ ehru  uzou ra, who te mu evẹrẹ sa-sa họ ẹjẹ. (Iruẹru 2:5-12) Whọ rẹ nwane riẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹzi ọfuafo wholo owhẹ no. Rekọ onọ na họ, kọ oghẹrẹ igbunu utiona gbe oke ovona a rọ rehọ ẹzi ọfuafo wholo ikpodhiwu na kpobi? Ijo. Ẹvẹ ma rọ riẹ?

4. Kọ oke ovona a rọ rehọ ẹzi wholo Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na kpobi? Ru ei vẹ.

⁴ Joma ta kpahe oke na. Ileleikristi yena nọ i bu te oware wọhọ udhozeza (120) na ọvo họ enọ a rọ ẹzi wholo evaọ ẹdẹ Pẹntikọst 33 C.E. na ha. Oke ofa jọ evaọ ẹdẹ ọvo yena, ẹzi ọfuafo nọ a ya eyaa riẹ na o te ilele idu esa (3,000) efa obọ. A rọ ẹzi wholo ai evaọ okenọ a rọ họ-ame. (Iruẹru 2:37, 38, 41) Rekọ evaọ ikpe nọ i lele i rie, orọnikọ oke ame-ọhọ a rọ rehọ ẹzi wholo Ileleikristi na kpobi hi. Wọhọ oriruo, nọ ahwo Sameria a họ-ame no, omoke jọ o ruọ emu taure Ọghẹnẹ ọ tẹ te rọ ẹzi wholo ai. (Iruẹru 8:14-17) Yọ orọ Kọniliọs avọ uviuwou riẹ o jọ oghẹrẹ sa, keme Ọghẹnẹ ọ tubẹ rọ ẹzi wholo ai taure a tẹ te họ-ame dede.​—Iruẹru 10:44-48.

5. Wọhọ epanọ o rrọ 2 Ahwo Kọrint 1:21, 22, eme ọ rẹ via nọ a tẹ rọ ẹzi wholo ohwo?

⁵ Joma ta kpahe oware nọ o rẹ via nọ a tẹ rọ ẹzi ọfuafo wholo ohwo. O rẹ sae jọ bẹbẹ kẹ ahwo jọ nọ Jihova ọ rọ ẹzi wholo re a rọwo nọ Jihova ọ ginẹ salọ ae. A rẹ sae jọ udu rai ta nọ, ‘Fikieme Ọghẹnẹ ọ rọ salọ omẹ?’ Ẹsejọhọ amọfa nọ Ọghẹnẹ ọ salọ a ti roro ere he. Oghẹrẹ kpobi nọ o rrọ kẹhẹ, Pọl ukọ na ọ ta kpahe oware nọ o rẹ via kẹ ohwo kpobi nọ a rọ ẹzi wholo, inọ: “Nọ wha rọwo no, a tẹ rọ ẹkwoma riẹ rehọ ẹzi ọfuafo nọ a ya eyaa riẹ na kpe oka họ * owhai, onọ o rrọ imuẹro nọ a kẹ kpahotọ rọkẹ ukuoriọ mai.” (Ẹf. 1:13, 14; ẹme-obotọ) Onana u dhesẹ nọ Jihova ọ rẹ rehọ ẹzi ọfuafo riẹ dhesẹ kẹ Ileleikristi nana vevẹ  inọ ọ salọ e rai no re a kpobọ odhiwu. Enẹ ẹzi ọfuafo na ọ rẹ rọ kẹ ae “imuẹro [hayo ya eyaa kẹ ae]” inọ evaọ obaro, a te rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ obọ odhiwu orọnikọ otọakpọ họ.​—Se 2 Ahwo Kọrint 1:21, 22.

6. Eme o gwọlọ nọ Oleleikristi nọ a rọ ẹzi wholo o re ru re ọ sai kpobọ odhiwu?

⁶ Nọ a tẹ rọ ẹzi wholo Oleleikristi, kọ oyena o nwani dhesẹ nọ ọ te siọ obọ odhiwu ba ẹnya ha? Ijo. U mu rie ẹro nọ a zizie i rie no re o kpobọ odhiwu. Rekọ u fo nọ ọ rẹ kareghẹhọ ohrẹ nana: “Inievo, wha romatotọ ru eware avọ ọwhọ vi epaọ anwẹdẹ re wha ru use gbe ẹsalọ rai muẹro kẹ omarai, keme otẹrọnọ wha tẹ ruabọhọ bi ru eware nana wha ti kie vievie he.” (2 Pita 1:10) Onana u dhesẹ nọ, a tẹ make salọ Oleleikristi re o kpobọ odhiwu, nọ o te kru ẹrọwọ riẹ te urere ọvo ọ te sai ro kpobọ odhiwu.​—Fil. 3:12-14; Hib. 3:1; Evia. 2:10.

7. Ẹvẹ ikpodhiwu a rẹ rọ riẹ nọ a salọ e rai?

⁷ Ẹvẹ ohwo ọ rẹ rọ riẹ sọ a salọ e riẹ inọ o ti kpobọ odhiwu? Ma rẹ sae ruẹ uyo onọ yena evaọ ẹme nọ Pọl ukọ na o kere se Ileleikristi obọ Rom, “enọ a se re a jọ erẹri.” Ọ ta kẹ ae nọ: “Orọnikọ ẹzi nọ o re fi ohwo họ igbo ọye a kẹ owhai hi, onọ o rẹ wariẹ wha ozọ ze, rekọ a kẹ owhai ẹzi nọ a ro ru owhai họ emọ, ẹzi nọ ọ be wọ omai bo nọ: ‘Abba, Ọsẹ!’ Ẹzi na omariẹ o re se isẹri kugbe ẹzi mai inọ mai yọ emọ Ọghẹnẹ.” (Rom 1:7; 8:15, 16) Ọghẹnẹ ọ rẹ rehọ ẹzi riẹ ru ei vẹ kẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na inọ a ti kpobọ odhiwu.​—1 Tẹs. 2:12.

8. Ẹvẹ 1 Jọn 2:20, 27 u ro dhesẹ nọ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na a du gwọlọ omọfa nọ ọ rẹ vuẹ ae taure u te ti mu ai ẹro ho?

⁸ Jihova o re ru nọ Ileleikristi nana a gbe ro wo avro ọvuọvo ho sọ a ti kpobọ odhiwu. (Se 1 Jọn 2:20, 27.) Uzẹme inọ o gwọlọ nọ Jihova ọ rẹ rọ ukoko riẹ wuhrẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na wọhọ epanọ o bi wuhrẹ Ileleikristi efa kpobi. Rekọ u du gwọlọ nọ omọfa ọ rẹ vuẹ ae taure u te mu ai ẹro nọ a rọ ẹzi wholo ai no ho. Jihova ọ rọ ẹzi ọfuafo riẹ, ẹgba nọ ọ mae ga evaọ ehrugbakpọ na ro ru ei vevẹ kẹ ae no inọ ae yọ ikpodhiwu.

9. Nọ a tẹ rọ ẹzi wholo ohwo, eme o re nwene evaọ uzuazọ riẹ wọhọ epanọ o rrọ Ahwo Ẹfisọs 1:18?

⁹ O rẹ sae jọ bẹbẹ kẹ idibo Ọghẹnẹ buobu nẹnẹ re a riẹ epanọ o rẹ jọ ohwo oma nọ Ọghẹnẹ ọ tẹ rọ ẹzi wholo iei. O sae ginẹ jọ ere keme a re rọ ẹzi wholo ai ẹdẹvo ho. Ọghẹnẹ ọ ma ahwo-akpọ re a rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ na, orọnikọ obọ odhiwu hu. (Emu. 1:28; Ol. 37:29) Rekọ Jihova ọ salọ ahwo-akpọ jọ re a kpobọ odhiwu. Fikiere, nọ Ọghẹnẹ ọ tẹ rọ ẹzi wholo ai no, o re nwene ẹruore nọ a wo gbe iroro rai. No umuo oke yena vrẹ a ve bi rẹro uzuazọ obọ odhiwu.​—Se Ahwo Ẹfisọs 1:18.

10. Eme u dhesẹ re a “wariẹ ohwo yẹ”? (Rri ẹme-obotọ na re.)

¹⁰ Nọ a tẹ rọ ẹzi ọfuafo wholo Oleleikristi, a rẹ “wariẹ ohwo [na] yẹ,” hayo “yẹ ohwo [na] no obọ ehru ze.” * Jesu o te je dhesẹ nọ, a gbẹ rọ ẹzi wholo ohwo ho, o lọhọ vievie he re o wo otoriẹ  epanọ o rẹ jọ re a “wariẹ ohwo yẹ,” hayo re “a rọ ẹzi yẹ” ohwo.​—Jọn 3:3-8; ẹme-obotọ.

11. Ẹvẹ iroro Ileleikristi i re ro nwene nọ a tẹ rọ ẹzi wholo ai?

¹¹ Ẹvẹ iroro Ileleikristi i re ro nwene nọ a tẹ rọ ẹzi wholo ai? Taure Jihova ọ tẹ te rọ ẹzi wholo Ileleikristi nana, a je rẹro nọ a te rria otọakpọ na bẹdẹ bẹdẹ. A jẹ rọ ọwhọ rẹro okenọ Jihova o ti si emuemu kpobi notọ je ru otọakpọ na kpobi fihọ aparadase. Ẹsejọhọ a jẹ hai roro kpahe epanọ a ti ro dede ohwo uviuwou rai hayo ogbẹnyusu rai jọ nọ o whu no zihe ziọ uzuazọ. Rekọ nọ a rọ ẹzi wholo ai no, iroro rai i te nwene. Fikieme? Orọnikọ fikinọ ẹruore otọakpọ ọ gbẹ be were ae he a ro nwene iroro ho. Orọnikọ fiki ọkora nọ o rrọ ae oma hayo uye ogaga nọ u te rai hi. Yọ orọnikọ a nwene iroro fikinọ a roro nọ re a rria otọakpọ na u ti fou ehoo ho. Ukpoye, Ọghẹnẹ ọ rọ ẹzi riẹ nwene iroro gbe ẹruore rai.

12. Wọhọ epanọ o rrọ 1 Pita 1:3, 4, ẹvẹ ikpodhiwu na a rri ẹruore rai?

¹² Ohwo nọ a rọ ẹzi wholo ọ sai roro nọ o te ohwo nọ a rẹ kẹ obọdẹ uvẹ-ọghọ nana ha. Rekọ o re wo avro vievie he sọ Jihova ọ salọ e riẹ. Eva e rẹ were iẹe gaga nọ o te roro kpahe obọ odhiwu nọ ọ te rria na.​—Se 1 Pita 1:3, 4.

13. Ẹvẹ ikpodhiwu a rri uzuazọ rai evaọ otọakpọ?

¹³ Kọ onana u dhesẹ nọ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo a gwọlọ whu? Pọl ọ kuyo onọ yena. Ọ rehọ ugboma rai evaọ otọakpọ dhesẹ uwou-udhu, ọ ta nọ: “Evaọ uzẹme, mai nọ ma rrọ uwou-udhu nana ma bi dimẹ, ma wo awaọruọ ọgaga keme ma gwọlọ si onana no ho, rekọ ma gwọlọ whẹ odekọ na họ, re uzuazọ o ruẹse rehọ ẹta ugboma nọ u re whu na.” (2 Kọr. 5:4) Orọnikọ Ileleikristi nana a gwọlọ whu re uzuazọ otọakpọ rai u kuhọ vẹrẹ hẹ. Uzuazọ otọakpọ o be were ae, yọ a gwọlọ rọ edẹ uzuazọ rai kpobi enẹna lele ahwo uviuwou gbe egbẹnyusu rai gọ Jihova. Rekọ oware kpobi nọ a bi ru nẹnẹ kẹhẹ, a be hae kareghẹhọ oware nọ Ọghẹnẹ ọ ya eyaa riẹ kẹ ae kpahe obaro.​—1 Kọr. 15:53; 2 Pita 1:4; 1 Jọn 3:2, 3; Evia. 20:6.

14. Eware jọ vẹ e nwani dhesẹ hẹ inọ a rọ ẹzi wholo ohwo no?

¹⁴ Ẹsejọhọ whọ be hai roro sọ Jihova ọ rọ ẹzi ọfuafo wholo owhẹ no. O tẹ rrọ owhẹ oma ere, roro kpahe enọ nana nọ i wuzou gaga na: Kọ o rrọ owhẹ oja gaga re who ru oreva Jihova? Kọ whọ ruẹ nọ who wo ajọwha gaga kẹ iruo usi uwoma ota na? Kọ o rẹ were owhẹ gaga re who wuhrẹ Ebaibol na jẹ kiẹ “eware ididi Ọghẹnẹ”? (1 Kọr. 2:10) Kọ o rrọ owhẹ oma nọ Jihova ọ rọ obọdẹ idhere jọ ghale owhẹ no evaọ iruo usi uwoma ota na? Kọ who wo uyoyou udidi kẹ amọfa jẹ rehọ iẹe nọ u fo re who fiobọhọ kẹ ae gọ Jihova? Kọ u wo igogo eware jọ nọ e via evaọ uzuazọ ra nọ who jo wo imuẹro nọ Jihova họ ọnọ o fiobọhọ kẹ owhẹ? Otẹrọnọ Ee họ uyo ra kẹ enọ nana kpobi, kọ onana u dhesẹ nọ Ọghẹnẹ ọ salọ owhẹ kẹ uzuazọ obọ odhiwu no? Ijo, u dhesẹ ere he. Fikieme? Keme o sae jọ idibo Ọghẹnẹ kpobi oma ere, te a rrọ ikpodhiwu hayo ikpodhiwu hu. U te no ere no, Jihova ọ sae rehọ ẹzi riẹ fiobọhọ kẹ idibo riẹ kpobi ru eware nana re, ghelọ ẹruore nọ a wo kẹhẹ. Uzẹme na họ, avro ọ tẹ dina rrọ owhẹ udu sọ Ọghẹnẹ ọ salọ owhẹ kẹ uzuazọ obọ odhiwu, kiyọ  ọ re salọ owhẹ hẹ. Ahwo nọ Jihova ọ rọ ẹzi riẹ wholo no a re wo avro kpahe onana vievie he. A rẹ riẹ vevẹ!

15. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ orọnikọ ahwo kpobi nọ a wo ẹzi Ọghẹnẹ a re kpobọ odhiwu hu?

¹⁵ Ma rẹ jọ Ebaibol na se iku ahwo buobu nọ a wo ẹrọwọ, nọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ jọ oma, rekinọ a wo ẹruore obọ odhiwu hu. Ẹzi ọfuafo na ọ jọ Devidi oma. (1 Sam. 16:13) Ẹzi na o fiobọhọ kẹe wo otoriẹ eware ididi kpahe Jihova jẹ wọe kere abọjọ Ebaibol na. (Mak 12:36) O make jọ ere na, Pita ukọ na ọ ta nọ Devidi “o muvrẹ kpobọ idhiwu hu.” (Iruẹru 2:34) Jọn Ọhọahwo-Ame na omariẹ ọ jọ ohwo nọ ‘ẹzi ọfuafo ọ vọ oma.’ (Luk 1:13-16). Jesu ọ ta nọ ohwo ọvo nọ ọ rro vi Jọn ọ riẹ hẹ, rekọ ọ ta re nọ Jọn ọ te jọ omọvo enọ e te jọ Uvie obọ odhiwu na ha. (Mat. 11:10, 11) Jihova ọ rọ ẹzi riẹ kẹ ahwo nana ogaga nọ a ro ru ikpeware, rekọ ọ rọ ẹzi riẹ salọ ae re a kpobọ odhiwu hu. Kọ onana u dhesẹ nọ a wo ẹrọwọ te ahwo nọ a salọ re a kpobọ odhiwu hu? Ijo. Ukpoye u dhesẹ nọ Jihova ọ te kpare ae zihe ziọ uzuazọ evaọ Aparadase otọakpọ.​—Jọn 5:28, 29; Iruẹru 24:15.

16. Ẹruore vẹ ibuobu idibo Ọghẹnẹ a wo nẹnẹ?

¹⁶ Idibo Ọghẹnẹ buobu nẹnẹ a wo ẹruore obọ odhiwu hu. Ahwo wọhọ Abraham, Sera, Devidi, Jọn Ọhọahwo-Ame na, gbe idibo Ọghẹnẹ efa buobu evaọ oke yena, te ezae te eyae, a wo ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ Aparadase otọakpọ, okenọ Uvie Ọghẹnẹ u te muhọ esuo no.​—Hib. 11:10.

17. Enọ vẹ ma te kiyo rai evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

¹⁷ Fikinọ ikpodhiwu jọ a gbẹ rrọ otọakpọ nẹnẹ, u wo enọ jọ nọ e rẹ sae jọ omai udu. (Evia. 12:17) Wọhọ oriruo, ẹvẹ u fo nọ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na a re rri omarai? Ohwo jọ evaọ ukoko ra o te mu ebrẹdi na họ ẹre je mu udi na họ ẹda evaọ Ekareghẹhọ na, ẹvẹ u fo nọ who re rri rie? Otẹrọnọ unu ahwo nọ a ta nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹzi wholo ai u bi dhe ebuebu, kọ u fo re whọ ruawa kpahe onana? Ma te kiyo enọ nana evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.