1-2. Hi xihi xiendlakalo xo hlamarisa lexi endlekeke hi Pentekosta ya 33 C.E.?

 A KU ri hi Sonto nimixo eYerusalema hi lembe ra 33 C.E., naswona a ku ri siku ra Pentekosta. Vadyondzisiwa va 120 a va hlengeletane ekamareni ra le henhla. (Mint. 1:13-15; 2:1) A ku nga ri khale Yesu a va byele leswaku va nga suki eYerusalema hikuva a va ta kuma nyiko yo hlawuleka. (Mint. 1:4, 5) Ku endleke yini endzhaku ka sweswo?

² “Hi xitshuketa ku [humelele] huwa yi huma etilweni yi kotisa rimoyana leri hungaka hi rivilo ra matimba.” Huwa yoleyo yi tate yindlu hinkwayo. “Hiloko ku vonaka tindzimi leti fanaka ni ndzilo,” ti fika ti tshama etinhlokweni ta vadyondzisiwa kutani va sungula ku “tala moya lowo kwetsima.” (Mint. 2:2-4) Yehovha u chululele moya wakwe lowo kwetsima eka vadyondzisiwa volavo hi ndlela yo hlamarisa. (Mint. 1:8) Hi vona vo sungula ku totiwa hi moya lowo kwetsima * ni ku hlawuriwa leswaku va ya fuma na Yesu etilweni.

3. Hikwalaho ka yini lava a va ri kona hi Pentekosta a va nga kanakani leswaku va totiwe hi moya lowo kwetsima?

³ Loko a wu ri un’wana wa vadyondzisiwa lava a va hlengeletane ekamareni ra le henhla, a wu nga ta pfuka u ri rivarile siku rero. Loko ku humelela nchumu wun’wana lowu fanaka ni langavi ra ndzilo wu fika wu tshama enhlokweni ya wena kutani u sungula ku vulavula hi tindzimi! (Mint. 2:5-12) A wu nga ta  kanakana nikatsongo leswaku u totiwe hi moya lowo kwetsima. Xana vanhu hinkwavo lava totiweke hi moya lowo kwetsima, va totiwe hi ndlela yo hlamarisa hi nkarhi wun’we? Doo! Hi swi tiva njhani leswi?

4. Xana vatotiwa hinkwavo va le nkarhini wa vaapostola va totiwe hi nkarhi wun’we? Hlamusela.

⁴ A hi buleni hi nkarhi wa ku totiwa. Vadyondzisiwa va kwalomu ka 120, a hi vona ntsena lava totiweke hi moya lowo kwetsima hi Pentekosta ya 33 C.E. Hi ku famba ka siku, vanhu van’wana va kwalomu ka 3 000 na vona va totiwe hi moya lowo kwetsima. Va totiwe loko va khuvuriwa. (Mint. 2:37, 38, 41) Kambe emalembeni lama landzeleke, a hi vatotiwa hinkwavo lava totiweke loko va khuvuriwa. Vasamariya va totiwe endzhaku ka nkarhi loko va khuvuriwile. (Mint. 8:14-17) Eka xiendlakalo xin’wana lexi nga tolovelekangiki, Korneliyo ni ndyangu wakwe va totiwe va nga si khuvuriwa.—Mint. 10:44-48.

5. Hi ku ya hi 2 Vakorinto 1:21, 22, ku endleka yini loko munhu a totiwa hi moya lowo kwetsima?

⁵ A hi buleni hi leswi endlekaka loko munhu a totiwa hi moya lowo kwetsima. Vanhu van’wana lava totiweke, swi nga va tikela ku amukela leswaku Yehovha u va hlawurile. Va nga tivutisa leswi, ‘Hikwalaho ka yini Xikwembu xi hlawule mina?’ Kasi van’wana swi nga endleka va nga titwi tano. Muapostola Pawulo u hlamusela leswi endlekaka eka hinkwavo lava totiweke, u ri: “Loko mi khorwile, mi funghiwile * hi moya lowo kwetsima lowu tshembisiweke, lowu wu nga mfungho wa le mahlweni wa ndzhaka ya hina.” (Efe. 1:13, 14) Yehovha u komba Vakreste lava leswaku u va hlawurile hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima. Hi ndlela leyi, moya lowo kwetsima i “mfungho wa le mahlweni” kumbe xitiyisekiso xa leswaku enkarhini lowu taka va ta ya hanya etilweni hilaha ku nga heriki ku nga ri laha misaveni.—Hlaya 2 Vakorinto 1:21, 22.

6. Mukreste loyi a totiweke u fanele a endla yini leswaku a ta kuma hakelo yakwe yo ya hanya etilweni?

⁶ Loko Mukreste a totiwile, xana swi vula leswaku u ta yi kuma hakelo hambi ko ba lexi  dumaka? Doo! Wa swi tiva leswaku u hlawuriwe ku ya hanya etilweni. Kambe u fanele a tsundzuka xitsundzuxo lexi nge: “Vamakwerhu, endlani hinkwaswo leswi mi nga swi kotaka hilaha ku engetelekeke leswaku mi ku tiyisekisa hi xin’wina ku vitaniwa ni ku hlawuriwa ka n’wina; hikuva loko mi tama mi endla swilo leswi a mi nge tshuki mi khunguvanyeka mi wa hambi rini.” (2 Pet. 1:10) Hikwalaho, Mukreste loyi a totiweke kumbe loyi a hlawuriweke ku ya hanya etilweni, u ta kuma hakelo yakwe ntsena loko a tshama a tshembekile.—Filp. 3:12-14; Hev. 3:1; Nhlav. 2:10.

7. Vatotiwa va swi tiva njhani leswaku va hlawuriwe ku ya hanya etilweni?

⁷ Xana munhu u swi tiva njhani leswaku u hlawuriwe ku ya hanya etilweni? Nhlamulo yi kumeka eka marito ya Pawulo, lawa a ma tsaleleke Vakreste va le Rhoma, lava a va ‘vitaniwe leswaku va va vakwetsimi.’ U va byele leswi: “A mi amukelanga moya wa vuhlonga lowu vangaka nchavo nakambe, kambe mi amukele moya wa ku vekiwa tanihi vana, moya lowu hi huwelelaka ha wona hi ku: ‘Abba, Tatana!’ Moya hi woxe wu nyikela vumbhoni swin’we ni moya wa hina leswaku hi vana va Xikwembu.” (Rhom. 1:7; 8:15, 16) Hi ku tirhisa moya wa xona lowo kwetsima, Xikwembu xi tivisa vatotiwa leswaku va hlawuriwe ku ya hanya etilweni.—1 Tes. 2:12.

8. Hi ku ya hi 1 Yohane 2:20, 27, hi swi tiva njhani leswaku Vakreste lava totiweke a va lavi ku byeriwa hi munhu leswaku va totiwile?

⁸ Yehovha u endla vatotiwa va tiyiseka hi mhaka ya ku hlawuriwa ka vona leswaku va ya hanya etilweni. (Hlaya 1 Yohane 2:20, 27.) Vakreste lava totiweke va fanele va dyondzisiwa hi Yehovha etinhlengeletanweni ta vandlha ku fana ni Vakreste lavan’wana hinkwavo. Kambe a va lavi ku byeriwa hi munhu leswaku va totiwile. Yehovha u tirhisa moya wakwe wa matimba swinene, ku nga moya lowo kwetsima leswaku a va tiyisekisa hi ta ku totiwa ka vona!

9. Loko munhu a totiwa, i ku cinca ka njhani loku a langutanaka na kona hilaha swi hlamuseriweke hakona eka Vaefesa 1:18?

⁹ Malandza yo tala ya Xikwembu namuntlha swa ma tikela ku twisisa leswi endlekaka eka munhu loko Xikwembu xi n’wi tota. Leswi swa twisiseka hikuva wona a ma totiwanga. Loko Xikwembu xi vumba vanhu, a xi lava leswaku va hanya hilaha ku nga heriki laha misaveni, ku nga ri etilweni. (Gen. 1:28; Ps. 37:29) Kambe Yehovha u hlawule van’wana leswaku va ya hanya etilweni. Loko a va tota, u cinca ntshembo lowu a va ri na wona ni ndlela leyi va ehleketaka ha yona hi ku helela, kutani va va ni ntshembo wo ya hanya etilweni.—Hlaya Vaefesa 1:18.

10. Swi vula yini ku “velekiwa ra vumbirhi”? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

¹⁰ Loko Vakreste va totiwa hi moya lowo kwetsima, va “velekiwa ra vumbirhi.” * Yesu u kombise leswaku a swi olovi ku hlamusela munhu loyi a nga totiwangiki leswaku swi njhani ku “velekiwa ra vumbirhi” kumbe ‘ku velekiwa hi moya.’—Yoh. 3:3-8.

11. Hlamusela ku cinca loku vaka kona loko munhu a totiwa.

¹¹ Hi kwihi ku cinca loku va ka kona loko Vakreste va totiwa? Loko Yehovha a nga si va tota, a va ri ni ntshembo wo hanya laha misaveni hilaha ku nga heriki. A va wu langutele hi mahlongati nkarhi lowu Yehovha a nga ta herisa vuhomboloki hinkwabyo ni ku endla misava  leyi yi va paradeyisi. Kumbexana a va tivona va ri karhi va hoyozela swirho swa mindyangu ya vona kumbe vanghana va vona lava pfuxiweke eku feni. Kambe endzhaku ka loko va totiwile, va sungule ku ehleketa hi ndlela leyi hambaneke. Hikwalaho ka yini? Phela a va wu tsakela ntshembo lowu a va ri na wona wo hanya laha misaveni. A va cincanga ndlela leyi a va ehleketa ha yona hikwalaho ka leswi a va tshikilelekile emianakanyweni. A va nga ehleketi leswaku swi ta phirha ku hanya laha misaveni. Ku ri na sweswo, Yehovha u tirhise moya wakwe lowo kwetsima leswaku a cinca ndlela leyi a va ehleketa ha yona ni ntshembo lowu a va ri na wona.

12. Hi ku ya hi 1 Petro 1:3, 4, Vakreste lava totiweke va titwa njhani hi ntshembo lowu va nga na wona?

¹² Swi nga endleka mutotiwa un’wana a tivona a nga faneleki ku ya hanya etilweni. Kambe a nga kanakani nikatsongo leswaku Yehovha u n’wi hlawurile. U khapakhapa ntsako loko a ehleketa hi ntshembo lowu a nga na wona wo ya hanya etilweni.—Hlaya 1 Petro 1:3, 4.

13. Vatotiwa va titwa njhani hi vutomi lebyi va byi hanyaka laha misaveni?

¹³ Xana leswi swi vula leswaku vatotiwa va swi navela ku fa? Muapostola Pawulo wa hlamula. U fanise miri wa munhu ni ntsonga, u te: “Entiyisweni, hina lava hi nga entsongeni lowu ha konya, hi tshikileriwile; hikuva a hi lavi ku yi hluvula, kambe hi lava ku ambala yin’wana, leswaku leswi faka swi mitiwa hi vutomi.” (2 Kor. 5:4) Vakreste lava va tiphina swinene hi vutomi naswona a va lavi ku hatla va fa. Va lava ku ya emahlweni va tirhela Yehovha swin’we ni mindyangu ni vanghana va vona. Hambiloko va endla yini na yini, mikarhi hinkwayo va ehleketa hi ntshembo wo tsakisa lowu va nga na wona wo ya hanya etilweni.—1 Kor. 15:53; 2 Pet. 1:4; 1 Yoh. 3:2, 3; Nhlav. 20:6.

14. I yini leswi nga kombisiki leswaku munhu u totiwe hi moya lowo kwetsima?

¹⁴ Kumbexana wa tivutisa loko Yehovha a ku totile hi moya wakwe lowo kwetsima. Loko swi ri tano, ehleketa hi swivutiso leswi swa nkoka: Xana u tiyimisele hi mbilu ya wena hinkwayo ku endla ku rhandza ka Yehovha? Xana u wu hisekela ngopfu ntirho wo chumayela? Xana wa swi rhandza ku dyondza Rito ra Xikwembu ni ku dyondza “swilo leswi enteke swa Xikwembu”? (1 Kor. 2:10) Xana u vona onge Yehovha wa ku pfuna leswaku swi ku fambela kahle entirhweni wo chumayela? Xana u tiyimisele hi mbilu hinkwayo ku hetisisa vutihlamuleri bya wena byo pfuna vanhu leswaku va dyondza hi Yehovha? Xana u vona onge Yehovha u ku pfunile swinene hi swilo swo tala evuton’wini bya wena? Loko nhlamulo ya wena ku ri ina, xana swi vula leswaku u hlawuriwe ku ya hanya etilweni? Doo! Hikwalaho ka yini? Hikuva malandza hinkwawo ya Yehovha ma nga titwa hi ndlela leyi fanaka, swi nga ri na mhaka leswaku ma totiwile kumbe a ma totiwanga. Yehovha a nga nyika malandza yakwe hinkwawo matimba lama fanaka hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima, ku nga khathariseki ntshembo lowu ma nga na wona. Loko u kanakana leswaku u totiwile hi moya lowo kwetsima, ku kanakana koloko ku kombisa leswaku a wu totiwanga. Lava hlawuriweke hi Yehovha a va kanakani nikatsongo leswaku va totiwile! Va swi tiva!

15. Hi swi tiva njhani leswaku a hi vanhu hinkwavo lava kumeke moya lowo kwetsima lava hlawuriweke ku ya hanya etilweni?

¹⁵ EBibeleni, ku ni swikombiso swo tala swa vanhu vo tshembeka lava kumeke moya lowo kwetsima kambe a va hlawuriwanga leswaku va ya hanya etilweni. Davhida a a kongomisiwa hi moya lowo kwetsima. (1 Sam. 16:13) Wu  n’wi pfunile leswaku a tiva Yehovha ku antswa ni ku tsala tibuku to karhi ta Bibele. (Mar. 12:36) Nilokoswiritano, muapostola Petro u vule leswaku Davhida “a nga tlhandlukelanga ematilweni.” (Mint. 2:34) Yohane Mukhuvuri a a tale “moya lowo kwetsima.” (Luka 1:13-16) Yesu u vule leswaku a ku nga ri na munhu lonkulu ku fana na Yohane, kambe u tlhele a vula leswaku Yohane a nge vi xiphemu xa lava nga ta Fuma na yena etilweni. (Mat. 11:10, 11) Yehovha u nyike vanuna lava matimba yo endla swilo swo hlamarisa hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima kambe a nga va hlawulanga leswaku va ya hanya etilweni. Xana leswi swi vula leswaku a va nga tshembekanga ngopfu loko va pimanisiwa ni lava hlawuriweke ku ya fuma na Yesu etilweni? Doo! Yehovha u ta va pfuxa leswaku va ta tiphina hi vutomi eParadeyisini laha misaveni.—Yoh. 5:28, 29; Mint. 24:15.

16. Hi yihi hakelo leyi malandza yo tala ya Xikwembu ma yi languteleke hi mahlongati namuntlha?

¹⁶ Malandza yo tala ya Xikwembu namuntlha a ma na ntshembo wo ya hanya etilweni. Ku fana na Abrahama, Sara, Davhida, Yohane Mukhuvuri ni vavanuna ni vavasati van’wana vo tala va le mikarhini ya Bibele, ma swi langutele hi mahlongati ku hanya laha misaveni ehansi ka Mfumo wa Xikwembu.—Hev. 11:10.

17. Hi swihi swivutiso leswi nga ta hlamuriwa eka nhlokomhaka leyi landzelaka?

¹⁷ Leswi exikarhi ka vanhu va Xikwembu ka ha riki ni vatotiwa namuntlha, hi nga ha tivutisa swivutiso swi nga ri swingani. (Nhlav. 12:17) Hi xikombiso, xana vatotiwa va fanele va titeka njhani? Loko un’wana a sungula ku dya swifanekiselo eXitsundzuxweni, u fanele u endla yini? Naswona ku vuriwa yini loko nhlayo ya lava va vulaka leswaku va totiwile yi ya yi tlakuka? Xana u fanele u vilela hi mhaka leyi? Swivutiso leswi swi ta hlamuriwa eka nhlokomhaka leyi landzelaka.