1. ¿Bin la yal Jehová te ya xkʼot ta pasel ta jtiempotik?

TE Jehová la yal te bin ya xkʼot ta pasel ta jtiempotik: «Ta hich ora, ay lajuntuhl jyanlumetic te bayel ta chahp scʼopic, ya stsacbe stiʼil scʼuʼ jtuhl judio, hich ya yalbeyic: Acʼa jtʼunatcotic bahel te haʼexe, como la jcaʼiycotic te sjoquinejex te Diose» (Zac. 8:23). Te «judio» jaʼ skʼoplal te machʼatik tsabilik yuʼun Dios ta swenta schʼul espiritu, jaʼnix jich naʼbil sbaik bitʼil «te Israel yuʼun Dios» (Gál. 6:16). Te «lajuntuhl jyanlumetic» jaʼ spisil te machʼatik ya xjilik ta Balumilale. Te «lajuntuhl jyanlumetic» ya snaʼik te jaʼ Jehová te machʼa ya stsa te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchane sok jaʼ mukʼul bendision ya yilik te jun ya x-abatinik ta stojol te Diose.

2. ¿Bin-utʼil te «lajuntuhl jyanlumetic» ya xjuʼ ya stʼunik bael te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchane?

² Manchukme ma naʼbiluk sbiil spisil te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchan te liʼ ayikto ta Balumilale, * te machʼatik ya xjilik ta Balumilal ya xjuʼ ya stʼunik bael. ¿Bin-utʼil? Te Biblia ya yal ta stojol te «lajuntuhl jyanlumetic» te ya stsakbeyik «stiʼil scʼuʼ jtuhl judio» sok jich ya yalbeyik: «Acʼa jtʼunatcotic bahel te haʼexe, como la jcaʼiycotic te sjoquinejex te Diose». Te bersikulo ini jtulnax judío ya yalbey skʼoplal. Pero te kʼalal ya yal «te haʼexe» sok «sjoquinejex» te xchie ya yakʼ ta naʼel te tsobolike. Jich yuʼun te «jtuhl judio» te ya yichʼ albeyel skʼoplal ta bersikulo ini mananix jtuluk-a, jaʼ skʼoplal spisil te jaytul tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan. Te machʼatik maba tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan jun ya x-abatinik sok te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtike. Pero ma jichuk ya yilik bin-utʼil jolaletik yuʼunik, melel snaʼojik te jaʼ Jolal yuʼunik te Jesuse (Mat. 23:10).

3. ¿Bin jojkʼoyeletik ya jtabeytik sujtib ta artikulo ini?

³ Ta ora ini ayto ta koliltik chaʼoxtul machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan. Jaʼ yuʼun ayniwan machʼatik jich ya sjojkʼoybey sbaik: ¿bin-utʼil ya skʼan ya yil sbaik ta jujuntul te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchane?, ¿bin-utʼil ya skʼan ya kiltik te machʼatik ya  sweʼik te pan sok ya yuchʼik te binoe? sok ¿yabal skʼan ya jmel koʼtantik teme ya xtoy yajtalul te machʼatik ya sweʼik te pan sok ya yuchʼik te binoe? Ta artikulo ini yame jtabeytik sujtib te jojkʼoyeletik ini.

4. 1)¿Bin ya x-albotik ta jamal ta 1 Corintios 11:27-29 te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchane? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya yichʼik ta wenta?

⁴ Ta 1 Corintios 11:27-29 ay bin kʼax tulan skʼoplal ya yichʼik albeyel te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchan (kʼopona). ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya sta «smul» ta Snaʼojibal slajel te Jesús te machʼa tsabil yuʼun te Diose? Jaʼ teme ya sweʼ te pan sok ya yuchʼ te bino, pero maba yak ta spasel ta skuxlejal te bin ya skʼan te Jehová (Heb. 6:4-6; 10:26-29). Te machʼatik tsabilike, ya snaʼik te jun yoʼtan ya skʼan ya yakʼ sbaik ta stojol Jehová yuʼun jich ya staik-a «te mucʼul mahtanil ta toyol» te ya x-akʼbotik te Dios «ta scuenta te Cristo» (Filip. 3:13-16).

5. ¿Bin-utʼil ya skʼan ya yil sbaik ta jujuntul te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchane?

⁵ Te chʼul espiritu ya skoltay te j-abatetik yuʼun te Jehová te pekʼeluk yoʼtanike, ma jaʼuk te ya stoy sbaike (Efes. 4:1-3; Col. 3:10, 12). Jich yuʼun te machʼatik tsabilik te ya xbajtik ta chʼulchan maba ya skuyik te jaʼ mukʼxan skʼoplalik.  Maba ya skuyik te jaʼnax stukelik bayalxan ya yichʼik akʼbeyel chʼul espiritu ta skaj te tsabilike. Jaʼnix jich maba ya skuyik te jaʼ kʼoemxan ta yoʼtanik te sKʼop Dios te bitʼil te yantike. Jaʼnix jich maʼyuk machʼa jich ya yalbeyik: «Te jaʼate, jaʼnix jich tsabilat yuʼun te Dios, jich yuʼun ya skʼan ya aweʼ te pan sok ya awuchʼ te bino ta Snaʼojibal slajel te Jesuse». Te machʼatik tsabilik yuʼun te Diose, pekʼel yoʼtanik sok snaʼojik te jaʼnax ay ta swenta Jehová yikʼel te machʼa ya xbajt ta chʼulchane.

6. Ta swenta te bin ya yal 1 Corintios 4:7, 8, ¿bin yilel stalel ya skʼan ya yakʼik ta ilel te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchane?

⁶ Manchukme te machʼatik tsabilik snaʼojik te jaʼ jun mukʼul majtanil te la yichʼik ikʼel yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan, maba ya skʼanik te ya xjelawotik ta yichʼel ta mukʼe (Filip. 2:2, 3). Jaʼnix jich snaʼojik te maba la yichʼik albeyel spisil te j-abatetik yuʼun Jehová te kʼalal la yichʼik tsael yuʼune. Jich yuʼun maba yanuk ya yilik-a teme ay machʼatik ta sjajchibal wokol ya yaʼiyik schʼuunel te tsabilik yuʼun te Diose. Ta melel, jaʼnix te Biblia ya yal te ma skʼan te orauknax ya jchʼuuntik teme ay machʼa ya yal te akʼbil tulan yaʼtel yuʼun te Diose (Apoc. 2:2). Jaʼnix jich ma sleik ichʼel ta mukʼ yuʼun te yantike, jaʼ yuʼun te kʼalal ay machʼa ya snaʼbeyik sbae maba ya yalbeyik te tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchane. Ta melel, maʼyuk bin-ora ya stoy sbaik ta skaj te tsabilike (kʼopona 1 Corintios 4:7, 8).

7. ¿Bin-a te maba ya spasik te machʼatik tsabilik sok bin yuʼun?

⁷ Te machʼatik tsabilike ma jaʼuknax ya sjokin sbaik sok yantik te jaʼnix jich tsabilik-euke. Te jichuk ya spasike, jich kʼoem te parte ayik ta stojol te yantik j-abatetik yuʼun te Diose. Jaʼnix jich maba ya stsob sbaik sok yantik te jaʼnix jich tsabilik yuʼun te Dios swenta ya yalbeyik skʼoplal te skuxlejalik ta chʼulchan sok maba ya stsob sbaik ta parte yuʼun ya snopik ta stukeliknax te Bibliae (Gál. 1:15-17). Te jichuk ya spasike, maba ya xkoltaywanik swenta jun ya x-ayin-a te kongregasione. Ya skontrainik te chʼul espiritu te jichuke, melel te chʼul espiritu ya yakʼ lamalkʼinal ta kongregasion sok ya yakʼ te jun ya x-ayin te lum yuʼun te Diose (Rom. 16:17, 18).

8. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jtsajtaytik te bitʼil ya kiltik te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan? (Ilawil-euk te nota).

⁸ ¿Bin-utʼil ya skʼan ya kiltik te ermanoetik sok ermanaetik te tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan? Maba lek te ay machʼa ya xjelawotik ta yichʼel ta mukʼ, ni jaʼuk jtul machʼa tsabil yuʼun ya xbajt ta chʼulchan te jaʼ yermano te Cristo (Mat. 23:8-12). Te Biblia jich ya yal te akʼa jpastik ta stojol te ansianoetik: «Nopbeyahic te  schʼuhunel yoʼtanique». Pero maba ya yalbotik te ya x-ochotik ta stʼunel jtul winike (Heb. 13:7). Melelnix-a te ya yal te Biblia te ay machʼatik ya skʼan te bayal ya kichʼtik ta mukʼ ta skaj «te lec ya xcuentahinwan[ik]» sok te ya «yaʼtelinic yalel scʼop Dios soc pʼijubteswanej», ma jaʼuk ta skaj te tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan (1 Tim. 5:17). Teme ya xjelawotik ta yutsilkʼoptayel te machʼatik tsabilike o ya xjelawotik ta yakʼbeyel yil yutsil koʼtantik ya xjuʼ te ma lek ya yaʼiy sbaik yuʼune * o te bin chopolxane, jaʼ te ya xkaj stoy sbaike (Rom. 12:3). Ta melel, maba ya jkʼantik te ay bin ya jpastik te ya yakʼ ta chʼayel te machʼatik tsabilik yuʼun te Diose, ¿mabal jichuk? (Luc. 17:2).

9. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yil te machʼatik tsabilik te ichʼbilik ta mukʼ kuʼuntike?

⁹ ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yil te machʼatik tsabilik yuʼun Jehová te ichʼbilik ta mukʼ kuʼuntike? Ma skʼan ya jojkʼoybeytik bin-utʼil akʼbot snaʼik te ikʼbilik ta chʼulchan. Jaʼnax ya snaʼik stukelik te bitʼil ayike, ma skʼan ya jchʼik jbatik tey-a (1 Tes. 4:11; 2 Tes. 3:11). Jaʼnix jich maba ya kaltik te tsabil yuʼun Dios-euk te machʼa nujpunem soke, te smeʼ stat o yantik ta sfamilia, melel jaʼnax te Dios ya yakʼ te majtanil-abi, ma xjuʼ te ay machʼa ya yakʼbey ta majtanil jtul ta sfamilia (1 Tes. 2:12). Jaʼnix jich maba ya jpastik jojkʼoyeletik te maniwan lek ya yaʼiy sbaik yuʼun te yantike. Kaltik jun ejemplo, maba ya jojkʼoybeytik te yinam jtul ermano te tsabil yuʼun ya xbajt ta chʼulchan bin yaʼiyel ya yaʼiy sba ta swenta te maba ya sjokin ta kuxinel liʼ ta Balumilal ta sbajtelkʼinal te smamalale. Ta melel, ta achʼ balumilal te Jehová ya xbajt yakʼbey spisil te bin ya skʼan yoʼtanik te j-abatetik yuʼune (Sal. 145:16).

10. ¿Bin yuʼun ma skʼan ya xjelawotik ta yichʼel ta mukʼ ants winiketik?

¹⁰ Jaʼnix jich te kʼalal ma jaʼuk toyolxan ayik ya kiltik te machʼatik tsabilik ta stojol te yantik ermanoetike, jaʼnixme jlekilaltik. ¿Bin yuʼun? Melel te Biblia ya yal te ay machʼatik te tsabilike ya xjuʼ ya swalakʼpatiyik te Jehová (Mat. 25:10-12; 2 Ped. 2:20, 21). Pero teme maba jichuk jtaleltik te ya xjelawotik ta yichʼel ta mukʼ yantik, ma jaʼuk ya jtʼuntik winiketik manchukme tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan, kʼax naʼbil sbaik o te bayalix jaʼbil yakik ta abatinel ta stojol te Jehová (Jud. 16, TNM). Teme jiche, manchukme ya swalakʼpatiyik te Dios o ya xlokʼik ta organisasion, maba ya xchebaj koʼtantik sok maba ya kijkitaytik spasel yaʼtel te Jehová.

11. ¿Bin yak ta kʼoel ta pasel sok te yajtalul te machʼatik ya sweʼik te pan sok ya yuchʼik te bino ta Snaʼojibal slajel te Jesuse?

¹¹ Te ayix tal jaʼbil yak ta pejkʼajel-a te yajtalul te machʼatik ya sweʼik te pan sok ya yuchʼik te bino ta Snaʼojibal slajel te Jesuse, pero te cheʼoxeb jaʼbil tal te kʼaxeliktoe ma xkejchaj ta toyel yajtalul. ¿Yabal skʼan ya jmel koʼtantik yuʼun? Maʼuk. Kilbeytik skʼoplal cheʼoxeb puntoetik te bin yuʼune.

12. ¿Bin yuʼun ma skʼan ya jmel koʼtantik teme ya xtoy yajtalul te machʼatik ya sweʼik te pan sok ya yuchʼik te binoe?

¹² «Te Cajwaltic [Jehová] ya snaʼbe sba te machʼatic yuʼune» (2 Tim. 2:19). Te Jehová ya snaʼ machʼatik ta smelelil tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan, yan te ermanoetik te ya yajtayik te machʼatik ya sweʼik te pan sok ya yuchʼik te bino ma snaʼik stukelik. Jaʼ yuʼun ya yichʼ ajtayel spisil te machʼa ya skuy te tsabil yuʼun ya xbajt ta chʼulchan pero te manix jichuk-ae. Ay chaʼoxtulik te wojeychaʼjey tal ay ya sweʼik te pan sok ya yuchʼik-a te bino pero ma jichuk ya spasikix ta ora ini. Jaʼnix jich ay yantik ta skaj te tsakbilik ta depresion o yan chamel te ya x-utsʼinbot spensarik o yoʼtanik yuʼun, ya skuyik te ya xbajtik ta aʼtel sok te Cristoe. Jich yuʼun maba ya jnaʼtik ta  smelelil jaytulik ayikto ta Balumilal te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan.

13. ¿Yabal yal te Biblia jaytul te machʼatik tsabilik ya x-ayinik ta Balumilal te kʼalal ya xjajch te tulan wokolile?

¹³ Bayukme ayik ta swolol Balumilal te machʼatik tsabilik te kʼalal ya xtalik ta ikʼel moel yuʼun te Jesuse (Mat. 24:31). Te Biblia ya yakʼ jnaʼtik te ta slajibal kʼajkʼal ayotike, yato x-ayinik liʼ ta Balumilal jtsojb te machʼatik tsabilik te ya xbajtik ta chʼulchane (Apoc. 12:17). Pero maba ya yal jaytul ya xbajt ayinik te kʼalal ya xjajch te tulan wokolile.

14. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te Romanos 9:11, 16 ta swenta te bin-utʼil ya yichʼ tsael te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchane?

¹⁴ Jaʼnax stukel te Jehová ya snaʼ te bin-ora ya yikʼ te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchane (Rom. 8:28-30). Ta spatilal te schaʼkuxajel te Jesuse, te Jehová jajch stsa te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchan. Ta sbabial siglo jich yilel te spisil te smelelil j-abatetik yuʼun Dios tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan. Pero ta yantik siglo ta patil talele, jteb ma spisil te machʼatik ya yalik te jaʼik j-abatetik yuʼun Dios manix jaʼik ta smelelil-a. Manchukme jiche, ta spisil te tiempo-abi, te Jehová la stsa te chaʼoxtul smelelil j-abatetik yuʼun swenta ya xbajtik ta chʼulchan. Te smelelil j-abatetik yuʼun Dios ta yorail-a jich kʼoemik bitʼil te trigo te la yal te Jesús te ya xchʼi ta yolil te chopol jamale (Mat. 13:24-30). Ta slajibal kʼajkʼal te ayotike, te Jehová yakto ta stsael te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchan yuʼun ya xtsʼakaj te 144,000 ta tul. * Jich yuʼun, teme ay machʼa ya x-ikʼot yuʼun Jehová te kʼalal jtebxanix ya skʼan ya xtal te Armagedón, ¿machʼaotik-a yuʼun ay bin ya kaltik yuʼun? (Kʼopona Romanos 9:11, 16). * Ma jkʼantik te jich ya xkʼootik  bitʼil te j-aʼteletik te la yalbey skʼoplal te Jesús ta lokʼombakʼop, te jajchik ta wulwunel ta stojol te yajwal tsʼusubiltik yuʼun te pajal la yichʼik tojel sok te machʼatik patil jajchik ta aʼtele (Mat. 20:8-15).

15. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik te ma spisil te machʼatik tsabilik jaʼik «te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij» te ya yalbey skʼoplal te Mateo 24:45-47?

¹⁵ Ma spisilik te machʼatik ikʼbilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan jaʼik «te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij» (kʼopona Mateo 24:45-47). Ta sbabial siglo te Jehová sok te Jesús chaʼoxtulnax machʼatik la stuuntesik ta yakʼbeyel sweʼelik ta swenta skʼop Dios tsobolik ta tul, jichnix yakik ta spasel ta ora ini. Ta sbabial siglo chaʼoxtulnax machʼatik te tsabilik yuʼun ya xbajtik ta chʼulchan la yichʼik tuuntesel ta stsʼibayel te Eskrituras Griegas Kristianas. Jichnix ta ora ini, ta spisil te machʼatik tsabilik te liʼto ayik ta Balumilal, chaʼoxtuliknax akʼbil yaʼtelik yuʼun «ya yaʼiy[ik] macʼlinwanej ta yorahil» ta stojol te lum yuʼun te Diose.

16. ¿Bin la anop ta artikulo ini?

¹⁶ Akʼa jultes ta koʼtantik bin la jnoptik ta artikulo ini. Te Jehová jich snopoj te jaʼ tsobol te machʼatik ya yakʼbey skuxlejal ta sbajtelkʼinal liʼ ta Balumilal, jaʼnax ya yakʼbey skuxlejal ta chʼulchan te machʼatik ya xwentainwanik sok te Jesuse. Te Jehová ya smajtantes spisil te j-abatetik yuʼune, te «judio» soknix te «lajuntuhl jyanlumetic». Te Jehová ya skʼan te spisil te j-abatetik yuʼune jun-nax ley ya schʼuunik sok te jun yoʼtan ya yakʼ sbaik ta stojole. Ya skʼan te spisil pekʼeluk yoʼtanik sok te jun-nax ya x-abatinik ta stojole. Jaʼnix jich ya skʼan ya spasik tulan yuʼun ayuk lamalkʼinal ta kongregasione. Jich bitʼil kʼax nopolix ya xtal te smukʼul skʼajkʼalel te Jehová, abatinukotikxan ta stojol sok jtʼuntik te Cristo jich bitʼil tuminchijotik te «jtsohb nax» ayotike (Juan 10:16).