ٶمىربايان
ۇلگىلى باۋىرلاستاردان ۇيرەنگەندەرىم مەنى مول باتاعا كەنەلتتى
جاس كەزىمدە ۋاعىز ٸسى مەن ٷشىن قيىننىڭ قيىنى ەدى. ال ەسەيە كەلە ماعان بۇرىن قولىمنان كەلمەيدى دەپ ويلاعان ىستەر تاپسىرىلدى. ولاي بولسا، كەي باۋىرلاستاردىڭ قورقىنىشىمدى جەڭۋگە كومەكتەسكەن جاقسى ۇلگىلەرى مەن 58 جىل بويى اتقارعان تولىق ۋاقىتتى قىزمەتتىڭ كەرەمەت باتالارى جايلى ايتىپ بەرەيىن.
مەن كۆەبەك قالاسىندا تۋىلدىم. ول — كۆەبەكتىڭ كاناداعا قارايتىن فرانسۋز ٴتىلدى پروۆينسياسى. اكە-شەشەم لۋيس پەن زيليا مەنى مەيىرىم مەن سۇيىسپەنشىلىككە بولەپ ٶسىردى. اكەم ۇياڭ كىسى بولاتىن جانە وقىعاندى جانى سۇيەتىن. ال مەن جازعاندى ۇناتاتىنمىن، سوندىقتان ٴبىر كۇنى جۋرناليست بولامىن دەپ ارماندايتىنمىن.
ون ەكى جاسىمدا ۇيىمىزگە اكەمنىڭ ارىپتەسى رۋدولف سيۋسي مەن ونىڭ دوسى كەلدى. ولار ەحوبا كۋاگەرلەرى بولاتىن. مەن كۋاگەرلەر جايلى كوپ نارسە بىلمەيتىنمىن، ٵرى ولاردىڭ دىندەرىنە ونشا قىزىقپايتىنمىن. ٴبىراق ولاردىڭ ٴبىزدىڭ قويعان سۇراقتارىمىزعا كيەلى كىتاپتى قولدانىپ، اقىلعا قونىمدى جاۋاپ بەرگەندەرى مەنى قاتتى تاڭعالدىردى. بۇل اتا-اناما دا قاتتى اسەر ەتتى. ٴسۇيتىپ، ٴبىز كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋگە كەلىستىك.
سول كەزدە مەن كاتوليك مەكتەبىندە وقيتىنمىن. اندا-ساندا كيەلى كىتاپتان بىلگەندەرىم جايلى ٴبىر سىنىپتاسىممەن اڭگىمەلەسەتىنمىن. ٴبىراق بۇل اڭگىمەلەرىمىز مۇعالىمدەردىڭ قۇلاعىنا جەتتى. ايتقاندارىمدى جازبالاردىڭ كومەگىمەن جوققا شىعارۋدىڭ ورنىنا مۇعالىمدەردىڭ ٴبىرى بۇكىل سىنىپتىڭ الدىندا مەنى بۇلىكشى دەپ ايىپتادى! بۇل ابدەن سترەسكە تۇسىرسە دە، تيگىزگەن ٴبىر پايداسى بولدى. وسىنىڭ ارقاسىندا مەكتەپتەگى ٴدىني ىلىمدەر كيەلى كىتاپپەن مۇلدەم قيىسپايتىنىن ٴتۇسىندىم. سودان مەكتەپتەن كەتۋ كەرەكتىگىن ۇقتىم. ٴسۇيتىپ، اتا-انامنىڭ رۇقساتىمەن باسقا مەكتەپكە اۋىستىم.
قىزمەتتى جاقسى كورۋدى ۇيرەنۋىم
كيەلى كىتاپتى زەرتتەپ جۇرسەم دە، رۋحاني باياۋ ٶستىم. ويتكەنى ۇيمە-ٷي ۋاعىزداۋدان
جۇرەكسىنەتىنمىن. سول كەزدەرى كاتوليك شىركەۋىنىڭ ىقپالى زور بولدى، ٵرى ۋاعىز ىسىمىزگە قاتتى قارسىلىق كورسەتتى. كۆەبەكتىڭ پرەمەر-ٴمينيسترى موريس ديۋپلەسسي مەن شىركەۋدىڭ ىم-جىمى ٴبىر ەدى. سونىڭ قولداۋىمەن بۇزاقىلار كۋاگەرلەرگە تيىسەتىن، ٴتىپتى شابۋىل جاسايتىن. سول زاماندا ۋاعىزداۋ ٷشىن كۋاگەرلەرگە تاۋداي باتىلدىق قاجەت ەدى.قورقىنىشىمدى جەڭۋگە دجون رەي ەسىمدى باۋىرلاس كومەكتەستى. ول عالاقات مەكتەبىنىڭ توعىزىنشى سىنىبىنىڭ تۇلەگى بولاتىن. دجون تاجىريبەلى، قاراپايىم ٵرى وزگەلەرمەن تەز ٴتىل تابىساتىن ادام ەدى. ول ماعان تىكەلەي كەڭەس بەرە بەرمەيتىن. ٴبىراق ونىڭ جاقسى ۇلگىسى مەنى كوپ نارسەگە ۇيرەتتى. دجونعا فرانسۋزشا سويلەۋ قيىن بولاتىن، سوندىقتان مەن ونىمەن ٴجيى قىزمەتكە باراتىنمىن، ٴتىل ۇيرەنۋگە دە كومەكتەسەتىنمىن. دجوننىڭ قاسىندا جۇرگەنىم ماعان شىندىق جاعىندا نىق تۇرۋعا كومەكتەستى. كۋاگەرلەرمەن العاش كەزدەسكەن كۇننەن ون جىل وتكەن سوڭ، ياعني 1951-جىلدىڭ 26-مامىرىندا شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتتىم.
كۆەبەك قالاسىنداعى شاعىن قاۋىمىمىزدا ٸزاشارلار كوپ ەدى. ولاردىڭ ۇلگىسى مەنى دە ٸزاشار بولۋعا تالپىندىردى. سول كەزدە ٴبىز ۇيمە-ٷي ۋاعىزداعاندا تەك كيەلى كىتاپتى قولداناتىنبىز. ەشقانداي ادەبيەتسىز كيەلى كىتاپتى ٴتيىمدى قولدانۋىمىز كەرەك ەدى. سوندىقتان شىندىقتى قورعاۋعا كومەكتەسەتىن تارماقتاردى ٴبىلىپ الۋعا تىرىستىم. الايدا كوپ ادامدار كاتوليك شىركەۋى ماقۇلداماعان كيەلى كىتاپتى وقۋدان باس تارتاتىن.
1952-جىلى مەن سيمونە پاترە ەسىمدى جەرگىلىكتى قىز باۋىرلاسقا ۇيلەندىم. سوسىن ٴبىز مونرەال قالاسىنا كوشتىك. ٴبىر جىلدىڭ ىشىندە قىزىمىز ليز دۇنيەگە كەلدى. مەن ۇيلەنۋدەن ٴسال الدىن ىزاشارلىق قىزمەتىمدى توقتاتقان ەدىم. دەسە دە سيمونە ەكەۋمىز قاۋىمداعى ٸس-شارالارعا تولىعىمەن اتسالىسا الۋ ٷشىن بارىنشا قاراپايىم تۇرمىس كەشۋگە تىرىستىق.
ون جىلدان كەيىن قايتادان تۇراقتى ٸزاشار بولۋدى ويلاي باستادىم. 1962-جىلى كانادانىڭ بەتەلىندە وتەتىن ٴبىر ايلىق اقساقالدارعا ارنالعان پاتشالىق قىزمەت مەكتەبىنە شاقىرىلدىم. سول كەزدە مەن كاميل ۋەللەتت باۋىرلاسپەن بىرگە تۇردىم. بالا-شاعاسى بولسا دا، كاميل باۋىرلاستىڭ قىزمەتتە زور قۇلشىنىس تانىتاتىنى ماعان قاتتى اسەر ەتتى. سول كەزدەرى كۆەبەكتە بالالارىن
تاربيەلەي ٴجۇرىپ ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتەتىن اتا-انالار جوقتىڭ قاسى ەدى. ٴبىراق كاميل وسىلاي ەتۋگە تالپىناتىن. ول مەنى دە جاعدايىمدى سارالاپ-سالماقتاۋعا تالپىندىردى. بىرنەشە ايدان كەيىن مەن قايتادان تۇراقتى ٸزاشار بولا الاتىنىمدى ٴتۇسىندىم. كەيبىرەۋلەر بۇل شەشىمىمنىڭ دۇرىس ەكەنىنە كۇمانداندى. مەن سوندا دا ىزاشارلىق قىزمەتتى باستاپ كەتتىم، ويتكەنى كوبىرەك ۋاعىزداۋعا دەگەن تالپىنىسىمدى ەحوبانىڭ جارىلقايتىنىنا سەنىمدى بولدىم.كۆەبەككە ارنايى ٸزاشار بولىپ قايتۋىمىز
1964-جىلى سيمونە ەكەۋمىز تۋىپ وسكەن قالامىز كۆەبەككە ارنايى ٸزاشار بولىپ تاعايىندالىپ، سول جەردە بىرنەشە جىل قىزمەت ەتتىك. ول كەزدەرى ۋاعىز ىسىنە قارسىلىق بۇرىنعىعا قاراعاندا ازايعان ەدى. الايدا كەيبىرەۋلەر ٵلى دە قارسىلىق كورسەتىپ جاتتى.
بىردە سەنبى كۇنى ٴتۇس قايتا كۆەبەك قالاسىنا جاقىن ورنالاسقان سەنت-ماري قالاشىعىندا تۇتقىنعا الىندىم. ٴبىر وفيسەر مەنى ساقشىلار بولىمشەسىنە الىپ بارىپ، رۇقساتسىز ۇيمە-ٷي جۇرگەنىم ٷشىن قاماپ قويدى. سوسىن بايللارجون ەسىمدى سۇستى سۋديانىڭ الدىنا اپاردى. ول مەنەن ادۆوكاتىم كىم بولاتىنىن سۇرادى. مەن كوپشىلىك تانيتىن زاڭگەر باۋىرلاس گلەن حاۋدىڭ * ەسىمىن اتاعانىمدا، ول قوبالجىپ كەتىپ: «جوق! تەك ول ەمەس!»— دەپ داۋىستاپ جىبەردى. گلەن حاۋ ەحوبا كۋاگەرلەرىن قورعاۋمەن تانىلعان زاڭگەر ەدى. ٴسۇيتىپ، كوپ ۇزاماي ماعان تاعىلعان ايىپتاردىڭ الىنعانى جايلى سوتتان حابار كەلدى.
ىسىمىزگە كورسەتىلگەن قارسىلىقتىڭ كەسىرىنەن جينالىستار وتكىزۋگە لايىقتى جەر تابۋ دا قيىن بولدى. كىشىگىرىم قاۋىمىمىز جىلىمايتىن ەسكى گاراج عانا تابا الدى. قاقاعان قىستا كىشكەنە بولسا دا جىلى بولۋ ٷشىن جىلىتقىش پايدالاناتىنبىز. ٴبىز قاۋىم باستالاردان بىرنەشە ساعات بۇرىن جىلىتقىشتى قورشاپ وتىرىپ، ٴبىر-بىرىمىزگە جىگەرلەندىرەرلىك وقيعالار ايتىپ بەرەتىنبىز.
ۋاعىز قىزمەتىنىڭ جىلدار بويى قالاي وركەندەگەنىن كورۋ — مەن ٷشىن زور قۋانىش. 1960-جىلدارى كۆەبەك قالاسىن، كوت-نور ايماعى مەن گاسپە تۇبەگىن قوسا العاندا بىرنەشە عانا كىشىگىرىم قاۋىم بار ەدى. ال بۇگىندە بۇل جەردە بىرنەشە اۋدانداعى كوپتەگەن باۋىرلاستار ادەمى پاتشالىق سارايلارىندا باس قوسادى.
ارالاۋشىلىق قىزمەتتى باستاۋىمىز
1970-جىلى سيمونە ەكەۋمىز اۋداندىق قىزمەتكە، ال 1973-جىلى وبلىستىق قىزمەتكە تاعايىندالدىق. وسى جىلدارى ارالاۋشى قىزمەتتە جۇرگەن لورە سوميۋر، دەيۆيد سپلەين * سياقتى قابىلەتتى باۋىرلاستاردان كوپ نارسەگە ۇيرەندىم. ٵر كونگرەستەن كەيىن دەيۆيد ەكەۋمىز ٴتالىم بەرۋ ىسىندە تاعى قالاي جاقسارۋعا بولاتىنى جايلى ٴبىر-بىرىمىزگە كەڭەستەر بەرەتىنبىز. دەيۆيدتىڭ بىردە بىلاي دەگەنى ەسىمدە: «لەونس، سوڭعى بايانداماڭ قاتتى ۇنادى. جاقسى شىقتى، ٴبىراق ونداعى مالىمەتتەن مەن ٷش بايانداما شىعارار ەدىم». مەن باياندامالارىما تىم كوپ مالىمەت قوسادى ەكەنمىن. ماعان قىسقا دا نۇسقا ايتۋدى ۇيرەنۋ كەرەك بولدى.
وبلىستىق باقىلاۋشىلار اۋداندىق باقىلاۋشىلاردى جىگەرلەندىرۋگە تاعايىندالاتىن. ٴبىراق كۆەبەكتەگى باۋىرلاستاردىڭ كوبىسى مەنى جاقسى تانيتىندىقتان، ساپارمەن بارعانىمدا ولار مەنىمەن قىزمەتكە شىققىسى كەلەتىن. ولارمەن قىزمەتكە شىعۋ ماعان دا ۇنايتىن، سوندىقتان اۋداندىق باقىلاۋشىمەن كوپ ۋاقىت وتكىزبەيتىنمىن. ٴبىر جولى مەيىرىمدى ٴبىر اۋداندىق باقىلاۋشى بىلاي دەدى: «سەنىڭ باۋىرلاستارعا ۋاقىت بولگەنىڭ جاقسى، ارينە. ٴبىراق ماعان ساپار جاساۋ ٷشىن كەلگەنىڭدى ۇمىتپا. مەن دە جىگەرگە مۇقتاجبىن». مەيىرىممەن بەرىلگەن بۇل كەڭەس ماعان تارازى باسىن تەڭ ۇستاۋعا كومەكتەستى.
وكىنىشكە قاراي، 1976-جىلى كۇتپەگەن جەردەن قايعىلى جاعداي ورىن الدى. اياۋلى جارىم سيمونە اۋىر دەرتكە شالدىعىپ، ٶلىم ۇيقىسىنا كەتتى. سيمونە ماعان تاماشا سەرىك بولدى، ويتكەنى ول وتە جانقيار ٵرى ەحوبانى قاتتى جاقسى كورەتىن جان ەدى. قىزمەتتەن قولىم بوساماعانى قايعىمەن كۇرەسۋگە كومەكتەستى. سول قيىن كەزدەرى ەحوبانىڭ قولداپ-دەمەگەنىنە قاتتى ريزامىن. كەيىنىرەك مەن كارولين ەلليوت ەسىمدى اعىلشىنشا سويلەيتىن قۇلشىنىستى باۋىرلاسقا ۇيلەندىم. ول كۆەبەككە قىزمەت اياسىن كەڭەيتىپ كەلگەن بولاتىن. كارولين — اشىق-جارقىن، وزگەلەرگە، اسىرەسە ۇيالشاق نە جالعىزسىراپ جۇرگەن ادامدارعا شىنايى قىزىعۋشىلىق تانىتاتىن جان. ول ماعان ارالاۋشىلىق قىزمەتىمدە ناعىز باتا بولدى.
ەلەۋلى جىل
1978-جىلى قاڭتار ايىندا كۆەبەكتەگى العاشقى ىزاشارلىق قىزمەت مەكتەبىن جۇرگىزۋگە شاقىرىلدىم. بۇل مەكتەپتە وقىماعاندىقتان جانە وقۋ جوسپارىن دا ەشقاشان كورمەگەندىكتەن، قاتتى قوبالجىدىم. قۋانىشقا وراي، العاشقى مەكتەپتە وقىعان ٸزاشارلاردىڭ كوبى تاجىريبەلى بولدى. ٶزىم وقىتۋشى بولسام دا، ستۋدەنتتەردەن كوپ نارسەگە ۇيرەندىم!
كەيىنىرەك 1978-جىلى مونرەالدىڭ وليمپيادالىق ستاديونىندا «سەنىم جەڭىسى» اتتى حالىقارالىق كونگرەسس ٶتتى. بۇل كۆەبەكتەگى ەڭ ۇلكەن كونگرەسس بولدى، كەلۋشىلەردىڭ سانى 80000 نان
استى. مەن باق بولىمىنە تاعايىندالدىم. كوپتەگەن جۋرناليستەرمەن سويلەستىم جانە ولاردىڭ ٴبىز تۋرالى جاعىمدى پىكىر جازعاندارىنا قاتتى قۋاندىم. تەلەديدار مەن راديو ارقىلى 20 ساعاتتان كوپ ۋاقىت سۇحباتتار بەرىلدى، جۇزدەگەن ماقالالار جارىق كوردى. وسىلاي ٴبىز جايلى اۋقىمدى كۋالىك بەرىلدى!باسقا اۋماققا كوشۋىمىز
1996-جىلى مەن ٷشىن ۇلكەن وزگەرىس بولدى. شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەلى بەرى كۆەبەكتە فرانسۋز ٴتىلدى ايماقتا قىزمەت ەتكەن ەدىم. ال ەندى تورونتوداعى اعىلشىن ٴتىلدى ايماققا تاعايىندالدىم. بۇل قولىمنان كەلمەيدى دەپ ويلادىم. اعىلشىن تىلىندە جاقسى سويلەمەگەندىكتەن، بايانداما ايتۋدى ويلاعان سايىن جۇرەگىم اۋزىما تىعىلاتىن. ماعان ٴجيى دۇعا ايتىپ، ەحوباعا كوبىرەك ارقا سۇيەۋ كەرەك بولدى.
باسىندا قاتتى قوبالجىعانىممەن تورونتودا ەكى جىل قۋانا قىزمەت ەتتىم. اعىلشىن تىلىندە ەركىنىرەك سويلەۋىمە كارولين شىداممەن كومەكتەستى. باۋىرلاستار دا قولداپ، جىگەرلەندىرىپ وتىردى. ٴبىز بىردەن جاڭا دوستار تاپتىق.
سەنبى — جەكسەنبى كۇندەرى وتەتىن كونگرەستىڭ الدىنداعى قوسىمشا جۇمىستار مەن دايىندىققا قاراماي، جۇما كۇنى كەشكە ٴبىر ساعاتتاي ۇيمە-ٷي ۋاعىزدايتىنمىن. كەيبىرەۋلەر «كونگرەستىڭ ٴدال الدىندا قىزمەتكە شىعۋدىڭ نە قاجەتى بار؟» دەپ ويلاعان شىعار. ٴبىراق مەن قىزمەتتە ادامدارمەن اڭگىمەلەسكەندە ٴبىر سەرگىپ قالاتىنمىن. قازىر دە ۋاعىز قىزمەتى رۋحىمدى كوتەرەدى.
1998-جىلى كارولين ەكەۋمىز ارنايى ٸزاشار بولىپ قايتادان مونرەالعا تاعايىندالدىق. جىلدار بويى ارنايى كوپشىلىك ورىندارىندا ۋاعىزداۋدى ۇيىمداستىرۋ مەن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنداعى ەحوبا كۋاگەرلەرى جايلى قاتە پىكىرلەردى تۇزەتۋمەن اينالىسىپ كەلدىم. ال قازىر كارولين ەكەۋمىز كاناداعا جاقىندا كوشىپ كەلگەن شەتەلدىكتەرگە جانە كيەلى كىتاپ جايىندا كوبىرەك بىلگىسى كەلەتىندەرگە قۋانا ۋاعىزداپ ٴجۇرمىز.
ەحوباعا 68 جىل قىزمەت ەتكەنىم جايلى ويلاسام، شىنىمەن دە كوپ باتاعا يە بولىپپىن. قىزمەتتى جاقسى كورۋدى ۇيرەنگەنىم جانە كوپ ادامعا شىندىققا كەلۋگە كومەكتەسكەنىم مەنى قۋانىشقا بولەدى. قىزىم مەن ونىڭ جولداسى بالا-شاعالارىن اياققا تۇرعىزعان سوڭ، تۇراقتى ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتە باستادى. قىزىمنىڭ قىزمەتتە قۇلشىنىستى بولىپ جۇرگەنى جانىما جىلۋ بەرەدى. جاقسى ۇلگىلەرىمەن دە، اقىل-كەڭەستەرىمەن دە رۋحاني وسۋىمە جانە ٴتۇرلى قىزمەت اتقارۋىما كومەكتەسكەن باۋىرلاستارعا اسىرەسە ريزامىن. مەنىڭ تۇسىنگەنىم، ەحوبانىڭ قۇدىرەتتى كيەلى رۋحىنىڭ ارقاسىندا عانا ونىڭ ۇيىمى تاپسىرعان قىزمەتتى اتقارا الادى ەكەنبىز (ٴزاب. 51:11). ٶز ەسىمىن داڭقتاۋ مارتەبەسىن بەرگەنى ٷشىن ەحوباعا ۇنەمى العىس ايتامىن! (ٴزاب. 54:6).
^ 16-ابزاس گلەن حاۋ باۋىرلاستىڭ ٶمىربايانىن «ويانىڭدار» (حانزۇشا) جۋرنالىنان وقي الاسىز: 2000-جىل، 22-ٴساۋىر، 18—24 ب.
^ 20-ابزاس دەيۆيد سپلەين ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ باسقارۋشى كەڭەسىندە قىزمەت ەتەدى.