Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

SIGAND NGIMA

Luwo Ranyisi Mabeyo Nokelona Gueth Mang’eny

Luwo Ranyisi Mabeyo Nokelona Gueth Mang’eny

KA NE pod atin, naluoro tij lendo ahinya. Kaka namedo dongo, e kaka namedo yudo migepe ma naneno ni ok aromorago. We apimnue ni gin jomage ma naluwo ranyisigi mabeyo ma aloyo luoro kendo yudo gueth mathoth kuom higni 58 ma asetiyogo ne Jehova kuom thuolona duto.

Nonyuola e taon mar Quebec ma yudore e piny Kanada. Joma ni e alworano gin joma wacho dho French. Jonyuolna niluongo ni Louis kod Zélia, kendo ne gihera ahinya. Wuonwa nohero ling’ kendo nohero somo. An to nahero ndiko ahinya kendo nagombo bedo jandiko.

Ka ne ajahigni 12 kama, Rodolphe Soucy jal ma ne tiyo gi wuonwa nobiro limowa gi osiepne moro. Ne gin Joneno mag Jehova. Ne akia weche mang’eny e wi Joneno mag Jehova kendo ne ok adich gi din-gino. Kata kamano, yo ma ne gidwokogo penjo ka gitiyo gi Muma nomora ahinya. Wachno bende nomoro jonyuolwa mi waduto ne wayie mondo opuonjwa Muma.

E kindeno, noyudo asomo e skul mar Jo-Katholik. Kinde ka kinde, ne ajawuoyo gi joklas wetena e wi gik ma ne apuonjora e Muma. Bang’ kinde, jopuonjwa ma ne gin jodolo mag Katholik nofwenyo wachno. Kar tiyo gi Muma e kwedo gima nawacho, achiel kuomgi ne odhawona e nyim klas kowacho ni nasechako ng’anyo! Kata obedo ni wachno nochanda ahinya, ne amor nikech nokonya neno ni puonj mag din ma ne ipuonjowa e skul ne ok winjre gi gima Muma puonjo. Nafwenyo ni nonego awuog e skundno. Jonyuolna noyiena loko skul machielo.

KAKA NACHAKO HERO TIJ LENDO

Ne adhi nyime puonjora Muma, kata kamano, natimo dongruok mosmos nikech ne aluor dhi lendo ot ka ot. Kanisa mar Katholik ne nigi teko ahinya e alworawa kendo ne gikwedo tijwa mar lendo. Prime Minister ma Quebec ma niluongo ni Maurice Duplessis ne en osiep kanisa mar Katholik ahinya. Noriwo lwedo joma ne sando Joneno mag Jehova. E kindego ne dwarore ni Joneno obed jochir ahinya e ka gilendi.

Owadwa ma ne okonya loyo luoro ma ne an-go ne en John Rae. Ne odhi e klas mar ochiko mar Skul mar Gilead. Owadwa John nolony e tij lendo, nomuol, nobolore, kendo nohero ji. Ne ok ojarieyaga achiel kachiel, kata kamano, ranyisi ma ne oketona ne okonya ahinya. John ne ok olony gi dho French, omiyo, kinde mang’eny ne ajadhiga kode e tij lendo mondo akonye sama wawuoyo gi joma wacho dhokno. Thuolo ma ne abedogo gi John nokonya timo yiero mar bedo achiel kuom Joneno mag Jehova. Nobatisa higni apar bang’ romo gi Joneno. Ne en tarik 26, Mei 1951.

Ranyisi maber mar John Rae (A) nokonya (B) loyo luoro mar lendo ot ka ot

Ng’eny jolendo ma ne ni e kanyaklawa e taon mar Quebec ne gin jopainia. Ranyisigi mabeyo nokonya bedo painia. Kindeno ne walendo ot ka ot ka watiyo gi Muma kende. Ne chuno ni wati gi Muma e yo maber nikech ne waonge gi buge. Omiyo, ne watemoga matek mondo wang’e ndiko mang’eny ma ne wanyalo tiyogo e siro adiera e tij lendo. Kata kamano, nitie jomamoko ma bende ne tamore somo Mumbni ma Kanisa mar Katholik ne ok opwodho.

E higa mar 1952, ne akendo Simone Patry nyako ma nohero Nyasaye ma ne wan-go e kanyakla achiel. Ne wadar ma wadhi Montreal, kendo bang’ higa achiel ne wanyuolo nyarwa ma Lise. Kata obedo ne aweyo tij painia ka ne pok wakendore, ne watemo mondo wadag e ngima mayot mondo wayud thuolo mar riwo lwedo chenro mag kanyakla kaka joot.

Bang’ higni apar, ne achako paro matut kaka anyalo lendo e yo momedore. E higa mar 1962 ka ne an e Skul mar Tij Pinyruoth ma notim e Bethel ma Kanada kuom dwe achiel, ne wadak gi owadwa ma ne iluongo ni Camille Ouellette. Kinda ma Camille ne nigo e tij lendo nomora ahinya, to moloyo nikech en be ne en gi ting’ mar rito joode. E kindego, ne ok yot yudo janyuol ma bende en painia e taon mar Quebec. Kata kamano, Camille to ne gombo bedo painia. E kinde ma ne wadak kodego, nojiwa mondo apar matut ka be nanyalo medo thuolo ma natiyogo e tij lendo. Mana bang’ dweche manok, ne afwenyo ni nanyalo bedo painia kendo. Jomoko ne ok mor gi yieronano, kata kamano, nadhi nyime ka ang’eyo ni Jehova ne dhi guedho kinda ma ne atimo mondo alend e okang’ momedore.

NE WADOK E TAON MAR QUEBEC KA WAN JOPAINIA MAKENDE

E higa mar 1964, an kod Simone noketwa mondo wabed jopainia makende e taon mar Quebec ma e taon ma ne waponie, kendo ne wabedo kuno kuom higni mang’eny. Kindeno lendo ne ok tek ahinya kopim gi chon, kata kamano, pod ne wayudo akwede.

Ngeso moro ne apo ka omaka e taon moro matin miluongo ni Sainte-Marie, ma ni machiegni gi taon mar Quebec. Polis nomaka motueya e jela nikech nalendo ot ka ot to ne oneno ni nonego abed gi barua mar timo tijno. Bang’e notera ir jaj miluongo ni Baillargeon, ma ne en ng’at ma tije tek ahinya. Ne openja nying loya (lawyer) ma ne dhi chung’na e kot. Ne obwok kendo kibaji nogoye ka ne anyise ni en Glen How, * ma ne en loya mar Joneno ma nong’ere ahinya. Jajno nowacho niya: “Glen? Glen to da!” Nong’eyo kaka Glen How nosebedo ka loyo kes mang’eny ma nidonjonego Joneno e kindeno. Kot nonyisa ni noruch kesnano.

Akwede ma ne wayudo e taon mar Quebec nomiyo ne ok yot yudo kama owinjore ma ne wanyalo timoe chokruogewa. Kanyaklawa ne romo e garaj moro ma ne ng’ich kendo moti. Mondo wayud liet e kinde koyo, owete ne tiyo ni heater ma tiyo gi mafuta. Ka pok chokruok ochakore, ne wachokorega ka walworo heater kendo jiwore.

Nyaka chop sani, wamor neno kaka tij lendo oseyudo nyak e alworano. E higni mag 1960 ne nitie mana kanyakla moko matin e alwora mag Quebec, Côte-Nord, kod Gaspé Peninsula. Sani nitie owete gi nyimine mang’eny ma kopog to ginyalo romo alwora (circuits) mokalo ariyo kendo owete timoga chokruoge e Ute Romo mondisore.

NOMIYA MIGAWO MAR BEDO JARIT-ALWORA

E higa mar 1977, ne adhi e romo moro mar jorit malworo ma notim Toronto, Kanada

Nayudo migawo mar bedo jarit-alwora kaachiel gi jaoda e higa mar 1970. Kae to e higa mar 1973, noketa jarit-distrikt. E kindego, napuonjora gik mang’eny kuom owete mamoko ma ne bende timo tij lworo kaka Owadwa Laurier Saumur * kod David Splane *. Bang’ chokruok ka chokruok mar alwora, an kod David ne wawuoyoga e wi kaka ne wanyalo dhi nyime timo dongruok e puonjo. Aparo chieng’ moro ma David nonyisa niya: “Léonce, twagi mogikno ne mit ahinya, kata kamano, nanyalo golo twege adek koa kuom twagino!” Ne ajawachoga weche mang’eny e twegega. Ne dwarore ni apuonjra jiwo weche madongo kende e twak.

Asetiyo ne Jehova e taonde mang’eny e piny Kanada

Jorit-distrikt nimiyoga migawo mar jiwo jorit-alwora. Kata kamano, nikech jolendo nong’eya e alwora mar Quebec, kinde mang’eny ne gidwaroga lendo koda samoro amora ma ne alimo jarit alworagi. Kata obedo ni lendo kodgi ne miya mor mang’eny, ne ok ayud thuolo moromo mar lendo gi jarit-alwora ma nalimo. Chieng’ moro, jarit-alwora moro nonyisa niya: “Amor ni ikawo thuolo malach gi owete mamoko, kata kamano, kik wiyi wil ni an e ma ibiro lima jumani. An bende adwaro jip!” Weche kaka mago nokonya ahinya.

Masira moro noyuda apoya e higa mar 1976. Simone chiega ma nahero nobedo matuo motho. Ne en dhako maber nikech ne en gi chuny mar chiwruok kendo nohero Jehova ahinya. Bedo modich e tij lendo e ma nokonya nyagora gi kuyo ma ne an-go, kendo agoyo ne Jehova erokamano kuom sira e kinde matekno. Bang’e, ne akendo Carolyn Elliott, painia ma jakinda ma nong’eyo dho Kisungu. Ne obiro Quebec mondo olend kuonde ma jolendo dwaroree. Carolyn oheroga ji gadier to ahinya-ahinya joma ne nenore ni luor luor kod ma wigi kuot. Nokonya e kinde ma ne watimo kode tij lworo.

HIGA MAKENDE

E dwe mar Januar 1978, ne okwaya ni apuonj klas mokwongo mar Skul mar Jopainia ma notim Quebec. Naluor nikech bug jopainiano ne nyienna mana kaka nonyien ne joma ne oluong mondo odhi e skundno. Gima ber en ni klas mokwongono noting’o jopainia ma ne nigi lony ahinya. Kata obedo ni an e ma napuonjogi, ne gipuonja weche mang’eny ahinya!

Bang’e, e higa mar 1978, ne otim chokruok moriwo pinje e Montreal Olympic Stadium. Wi chokruogno ne en “Victorious Faith.” Ne en chokruok maduong’ ma pok notimga e Quebec kendo ji mokalo 80,000 nobiro. Ne atiyo e Migawo mar Weche Manyien e chokruogno. Ne awuoyo gi jofwambo gi keyo kendo namor neno kaka ne gigolo ripot mabeyo e wiwa. Televison kod redio ne owuoyo kuom programbewa kuom seche mokalo 20 kendo nitie wechewa mang’eny ma nondik e gaset. Mano kaka nochiw neno e okang’ malach!

NE WAYUDO MIGAWO E ALWORA MACHIELO

Lokruok maduong’ e ngimana notimore e higa 1996. Chakre ne batisa, nasebedo mana Quebec kama ji wachoe dho French. Kata kamano, ne omiya migawo mar dhi e distrikt moro ma ni e alwora mar Toronto kama ji wachoe dho Kisungu. Ne aneno ni ok awinjora gi migawono kendo naluor ni nadhi golo twege ka atiyo gi Kisungu ma ok ochomo yo. Ne dwarore ni alem ahinya kendo atenra chuth kuom Jehova.

Kuom adier, namor ahinya gi higni ariyo ma ne atiyonego Jehova e alwora mar Toronto. Carolyn nokonya mosmos mabedo gi chir sama awacho dho Kisungu. Owete gi nyimine bende nokonya kendo jiwa. Ne wayudo osiepe mang’eny.

Mopogore gi timo ikruok ne chokruok mar alwora ma ne itimoga e giko juma, ne ajakawoga thuolo mar lendo ot ka ot kuom sa achiel kama, chieng’ Tich Abich godhiambo. Jomoko ne nyalo wuoro gimomiyo nadhiga lendo chieng’ Tich Abich to giko juma ne an gi tije mang’eny ma nonego atim e chokruok mar alwora. Kata kamano, nayudo ni goyo mbaka gi ji e tij lendo ne duogoga chunya ahinya. Kata mana sani, pod awinjoga ka amor bang’ dhi e tij lendo.

E higa mar 1998, an gi Carolyn ne omiwa migawo mar bedo jopainia makende e taon mar Montreal. Kuom higni mang’eny, asebedo ka akonyo e chano lendo mitimo e lela kaachiel gi tudore gi jofwamb weche mondo walernegi adiera e wi miriambo ma ji wachoga e wi Joneno mag Jehova. An gi Carolyn waheroga lendo ne welo modar mobiro Kanada ma gomboga ng’eyo weche Muma.

An gi Carolyn chiega

Ka aparo kaka asetiyo ne Jehova chakre ne batisa higni 68 mokalo, aneno ni aseyudo gueth mang’eny. Amor ni ne aloyo luoro ma ne an-go chon mar lendo kendo asekonyo ji mang’eny ng’eyo adiera. Bang’ ka nyara Lise kod jaode nosepidho nyithindgi, gin bende ne gibedo jopainia. Abedoga ma mor ahinya sama aneno kinda ma en-go e tij lendo. Agoyo erokamano ahinya ne Jokristo wetena ma noketona ranyisi maber kendo rieya e yo mowinjore mi abedo ng’at motegno kendo ma nyalo timo migepe mopogore opogore e riwruok mar oganda Jehova. Asefwenyo ni roho maler mar Jehova e ma nyalo konyo ng’ato mondo odhi nyime timo migawo ma Jehova omiye. (Zab. 51:11) Pod adhi nyime goyo ne Jehova erokamano kuom miya thuolo mar pako nyinge.​—Zab. 54:6.

^ par. 16 Som sigand ngima W. Glen How e Amkeni! ma April 22, 2000, e sula ma wiye wacho ni Vita Si Yenu Bali ni ya Mungu.

^ par. 20 Som sigand ngima Laurier Saumur’s e The Watchtower ma Novemba 15, 1976 e sula ma wiye wacho ni I Found Something Worth Fighting For.”

^ par. 20 David Splane en achiel kuom owete ma ni e Bura Matayo Joneno mag Jehova.