Navyalilwe mu musumba wa Quebec icitungu ca mu Canada muno yakalanda Icifrench. Avyazi yane ya Louis na ya Zélia yali ni cikuuku sana kuli nene nupya yantemilwe. Ya tata yakweti sana insonyi nupya yatemilwe ukuwelenga. Natemilwe sana ukulemba nupya napaalilanga ukuti wanda umwi ndaya kalemba wa malyasi.

Lino nali ni myaka umupipi na 12, ya Rodolphe Soucy yano yaombanga na ya tata, yatutandalile na auze. Yali a Nte yakwe Yeova. Ntamanyile ivingi pali ya Nte nupya ntisile amano ku mipepele yao. Nomba natemilwe vino yasukanga ningo mauzyo kuomvya Baibo. Na avyazi yane nayo kwene yatemilwe, fwandi twazumile ukutandika ukusambilila Baibo.

Pa nsita iya nasambililanga api sukulu lyakwe ya Katolika. Insita zimwi, nalanzyanyanga na yano twasambililanga nayo pali vino nasambililanga muli Baibo. Lino papisile insita, ya mwalimu aali ya simapepo izile iyamanya ivyacitikanga. Nomba icakuti yaomvye Malembelo pa kunsinila ukuti vino nalandanga ivya ufi, wenga pali aliyo wanenyile pa manso yakwe yano twasambililanga nayo ukuti nali nene cipondoka. Nuvwile sana uyi nomba ukucita vivyo kwalesile amapaalo pano kwangazwilizye ukulola ukuti ivisambilizyo vino yasambilizyanga api sukulu papa vituvwananga na vino Baibo ikalanda. Nilwike ukuti ntalinzile ukusambilila api sukulu lilyo. Avyazi yane yanzumilizye ukufuma api sukulu lilyo.

Natwalilile ukusambilila Baibo nomba ntalundulukanga sana pano natiinanga ukusimikila uku ng’anda ni ng’anda. Ya Katolika yakanyanga  sana umulimo wa kusimikila. Maurice Duplessis uwali umu vikanza vya miteekele waombelanga pamwi na ya Katolika. Wayatungililanga lino yakucuzya ya Nte. Pa nsita iya ya Nte yalondekwanga ukusipa pakuti yasimikile.

Umwina John Rae uwali umwi Sukulu Lya Gilyadi ilyalenga 9 u wangazwilizye ukuta ukutiina ukusimikila. Umwina John uwaombanga sana umulimo wa kusimikila, wali umufuuke, umuicefye nupya wangwike ukuvwanga nawe. Wanenanga vyonsi vino naluvyanya ukwaula ukumpita umumbali nomba nasambilile ivingi kuli aliwe. Umwina John atamanyikisye ukulanda Icifrench, fwandi ilingi twayanga swensi umu mulimo wa kusimikila nu kumwazwako ukusambilila ululimi. Ukuya pamwi nu mwina John kwangazwilizye ukuya umusipe nu kupingulapo ukuya Inte Yakwe Yeova. Apa cisila ca myaka 10 ukufuma pano natandikile ukulanda na ya Nte, nawatiziwe pa 26, Mei 1951.

Mu cilongano citu icinono mu musumba wa Quebec aingi yali a painiya. Kuombesya kwao kwankomelizye kutandika upainiya. Mpiti, twasimikilanga ku ng’anda ni ng’anda kuomvya sile Baibo. Kusimikila ukwaula impapulo kwalondekwanga kumanya ningo ivya kuomvya Malembelo. Fwandi naombisye ukumanya malembelo pakuti naomvya ningo Baibo pa kusimikila. Nomba, aingi yakananga ukuwelenga Baibo ili yonsi ino ya Katolika yatazumilizye.

Umu 1952, natwazile Simone Patry nkazi uwali sana nu utailo. Twakukile ku Montreal nupya umu mwaka kwene uli umwi twakweti umwana mukazyana, Lise. Nanti icakuti natiile upainiya lino papisile sile insita inono ukufuma pano natwaliile, Simone nani twezyanga ukwangupazya umi pakuti twaombesya mu milimo ya mu cilongano ngu lupwa.

Papisile imyaka 10 lino naweni ukuti ningatandika upainiya nupya. Umu 1962 lino naile ukwi Sukulu Lya Mulimo wa Wene lyakwe ya eluda ku Betele ya ku Canada pa mwezi onga, yanenyile ukulaikala umu muputule uli umwi nu mwina Camille Ouellette. Vino umwina Camille waombesyanga mu mulimo wa kusimikila vyankomelizye sana, sana sana vino wakweti umuci na ana. Mpiti, aina na ya nkazi anono sile aliyo yaombanga upainiya mu Quebec pa nsita yonga nu kusunga ulupwa, nomba ya Camille yene ali mulimo uno yalondesyanga ukuomba. Lino twali pamwi, yankomelezyanga ukuti nelenganyepo pali vino ivintu vyali. Lino papisile sile imyezi inono, nelenginye ukuti ningatandika upainiya nupya. Yamwi  yalandanga ukuti ntapingwilepo ningo, nomba natandike upainiya pano namanyile ukuti Yeova alangazwa ukusimikila sana.

Mu 1964, Simone nani yatusonsile ukutandika umulimo wa upainiya uiyele mu musumba wa Quebec muno twakuliile, nupya ali muno twaombiile pa myaka iingi. Ndakai kwaya sile antu anono aakakanya umulimo wa kusimikila kucila vino cali mpiti.

Wanda umwi kasanya pa Ciwelusi, yanjalile mu Sainte-Marie itauni linono ilyayela mupipi nu musumba wa Quebec. Kapokola mukalamba waile anjalila ku kapokola pa mulandu wakuti nasimikilanga uku ng’anda ni ng’anda ukwaula ukupoka ulusa. Lyene yantwazile kuli kapingula wa milandu Baillargeon umonsi uwatinyanga sana. Wanguzizye pali wino wali nu kuya loya wane umu cilye. Lino nalumbwile izina lya mwina Glen How * uwamanyikwe sana ukuti akavwangila ya Nte, kapingula wi uvwile intete apunda nu kuti: “Awe. Wiyo wene foo!” Glen How wamanyikwe ukuti wali a Loya mucenjele sana uwavwangilanga ya Nte Yakwe Yeova pa nsita iya. Patalengile, icilye capingwile ukuti ntakweti umulandu uli onsi.

Vino yakanyanga mulimo witu umu Quebec, calenzile citutalile ukuzana incende isuma apa kulonganila. Twazanyile sile incende ya mpiti itali icingililwe na ningo. Pa kuicingilila mu nsita ya mpepo, aina iizanga na kakuleta icikaye akakaomvya mafuta. Twakolongananga panzi pa maawazi anono lino tutatala twatandika ukulongana pakuti itukomelezyanya swensi.

Cikatuzanzya sana ukulola vino umulimo wa kusimikila walunduluka ndakai. Umu myaka yakwe ya 1960 mwali sile ivilongano ivinono mu Quebec, mu ncende ya Côte-Nord ukwikako nu mu Gaspé Peninsula. Ndaki lyene mwaya iviputulwa viili mu ncende kwene zii, nupya aina yakalonganila mu mang’anda ya Wene asuma.

Simone nani yatutumile ukuya mu kuomba mulimo wa kutandalila ivilongano umu 1970, lyene yatupeezile umulimo wa wangalizi wa citungu umu 1973. Mu myaka kwene ii, nasambilile ivingi sana uku ina akaombesya ali wakwe ya Laurier Saumur * na ya David Splane, * yonsi kwene yaa yaomvileko umulimo wa wangalizi wa citungu. Lyonsi nga twamala ukongano, ya Davidi nani twalanzyanyanga muno tungazifyako lino tukuomba umulimo wa kusambilizya. Nkaiusya uwanda umwi lino ya David yanenyile ukuti: “Léonce, inaipakizya sana ilyasi lyako ilyakusyalikizya. Ilyazipa wakwe cimwi, nomba nemo ngi nankanya ilyasi lili umu mbali zitatu!” Nalondekwanga ukucefyako ivyeo umu malyasi. Nalinzile ukusambilila ivyakukanavuzya sana ivyeo.

Angalizi ya vitungu yakweti umulimo wakukomelezya  angalizi ya viputulwa. Nanti ciye vivyo ya kasimikila aingi umu Quebec yamanyile sana. Yalondanga ukuomba nani lyonsi mu mulimo wa kusimikila nga natandalila vilongano. Nanti icakuti ukuomba nayo umu mulimo wa kusimikila kwandetelanga insansa, nomba ntasumba sana insita na angalizi ya viputulwa. Pa nsita imwi mwangalizi wa ciputulwa umwi wizile anjiusyako ukuti: “Mukucita ningo ukuya pamwi na aina na ya nkazi insita ikulu, nomba mutailila ukuti mwiza umu kulola nene umulungu uu. Nani kwene nkulonda ukukomeleziwa!” Nasambilile ivingi kuli vino umwina wiya wansunzile.

Umu 1976, icaulanda nupya icaula ukwenekela cacitike. Mamane Simone, wizile alwala sana nupya wafwile. Wali a mama musuma pano atakweti kapatulula nupya watemilwe sana Yeova. Ukuya umupamviwe sana mu mulimo wa kusimikila kwangavwile ukuzizimizya imfwa yakwe mamane, nupya nkataizya Yeova pali vino wangazwile lino nakweti ntazi izipisye. Pa cisila nizile intwala Carolyn Elliott nkazi umuzungu uwizile mu kuombela ukwalondekwanga ya kasimikila aingi ku Quebec kwene. Carolyn ataifinya nupya watemwa sana antu, sana sana yaya aakwata insonyi na akauvwa ukuzukilwa. Wangavwile sana mu mulimo wa kutandalila ivilongano.

Umu Januwale 1978, yanenyile ukusambilizya umwi Sukulu lya Mulimo wa Upainiya mu Quebec. Nuvwile sana intete pano ala ntatala nazanwa ukwi sukulu kwene lii nanti sile ukulola ibuku lyakwe ya painiya, fwandi vyonsi vyali ivipya kuli nene wakwe vivi kwene vino cali kuli yano yali nu kuya mu kalasi. Icazifileko i cakuti, umwi kalasi lya kutandikilapo mwali ya painiya aomvile pa myaka iingi. Nanti icakuti nali kasambilizya, nasambilile ivingi sana kuli aliyo!

Lyene umu 1978, kwali ukongano wa mpanga zingi uwatangi: “Utailo Wacimvya” uwayelile mu ciwansa ca vyangalo ica Montreal. Uu wali ali ukongano ukalamba sana umu Quebec, ukwazanyile antu 80,000. Yampezile umulimo wa kuombela ku  malyasi akumile Dipatimenti ya mulimo. Nalanzile na ya kalemba ya malyasi aingi, nupya natemilwe sana pa visuma vino yalemvile pali swswe. Kwali ukutambisya nu kukutika ku malyasi akopwe pa maawazi ukucila pali 20 nupya yapulinsile ni vipande vya malyasi ivingi. Ala mwandini antu aingi yasimikiilwe!

Umu 1996 kwali ukusenuka kukalamba ukwancitikile. Pa cisila ca kuomba imyaka iingi mu Quebec kufuma sile lino nawatiziwe, yantumile ku Toronto kuno yalandanga sile Icizungu. Nuvwile intete ukuya mu kulanda malyasi mu Cizungu pano icizungu cancuzyangako. Nalondekwanga kupepelapo sana nu kutaila sana Yeova.

Nali sana ni ntete lino ntatala natandika kuombela mu cifulo cici, nomba ningati naipakizye sana kuombela umu Toronto pa myaka iili. Carolyn wantekeliile sana nupya wangavwile ukumanya Icizungu, na ina kwene nayo yangavwile nupya yankomelezyanga. Patalengiile, twizile itukwata ya cuza aingi.

Ukulunda pa milimo yuze ino nakweti nu kupekanyizizya ukongano pa mpela ya mulungu, nezyanga na maka ukuombako mulimo wa kusimikila uku ng’anda ni ng’anda iawala lyonga pali cisano manguzi. Yamwi yanenanga ukuti, u mulandu ci uno ungaila umu kusimikila lino watupamviwa nu ukongano? Nomba, nazanyile ukuti ukulanzyanya na antu mu mulimo wa kusimikila kwankomelezyanga sana. Na ndakai kwene, nkaya sana ni nsansa nga nkuomba umulimo wa kusimikila.

Mu 1998, Carolyn nani ya tutumile uku Montreal kuno twaile umukuomba upainiya uiyele. Pa myaka ingi mulimo wane wali u wa kupekanya makampeni ya kusimikila konsi ukuli antu aingi alino kulanzyanya na ya kalemba ya malyasi pali vino antu yakalanda ivya ufi pali ya Nte Yakwe Yeova. Carolyn nani tukaipazya ukusimikila ku yantu afuma uku mpanga zyuze akakukila uku Canada na kuli yayo akalonda ukusambilila Baibo.

Nga niusya pa myaka 68 ino naombela Yeova kufuma pano nawatiziwilwe, nkayuvwa ukuti napaalwa sana. Naya sana ni nsansa pano nasambilila ivya kuipakizya lino nkuomba umulimo wa kusimikila nu kwazwa aingi ukumanya icumi. Lino umwanane Lise na ya iya yakuzizye ana yao, yatandike ukuomba upainiya wa nsita yonsi nupya. Cikandetela sana insansa nga nalola acili umucincile mu mulimo wa kusimikila. Nkataizya sana Aina Klistu yanji aangavwile ukuya na ucuza ukome na Yeova nu kufikapo kumuombela imilimo ipusanepusane umwi uvi. Nazana ukuti tungatwalilila sile ukuomba imilimo ino iuvi lyakwe Leza lyatupeela ndi cakuti twataila sile umupasi wakwe Yeova uwa maka. (Masa. 51:11) Nkataizya sana Yeova pa kunzumilizya kuombako mu mulimo wa kulumbanya izina lyakwe!—Masa. 54:6.