1. Mi pakhat nih Persia siangpahrang sinah biachim a duh ahcun zeidah a tuah awk a si?

A LUANCIA 2,500 lio i Persia ram ah ka nung tiah na mithlam ah cuanter hmanh. A biapimi kong he aa tlaiin siangpahrang sinah biachim na duh, cucaah siangpahrang pa a umnak hmun Susa khua ah na kal. Asinain a sin i bia na chim hlanah siangpahrang hnatlaknak kha na hmuh hmasa a hau. Hnatlaknak hmuh hmasa loin a sinah biachim naa zuam ahcun thah na si kho.—Esther 4:11.

2. A sin i biachimnak kong he aa tlaiin Jehovah nih zei bantuk ruahnak dah ngeihter a kan duh?

² Jehovah cu Persia siangpahrang bantuk a si lo caah zeitluk lunglawmh awk dah a si. Jehovah cu zei bantuk minung uktu nakhmanh in a ṭhawng deuh i a biapi deuh. Asinain zeitik caan paohah a sinah bia kan chim khawh. Jehovah nih a sinah zalong tein bia chim hna seh ti a duh. Tahchunhnak ah, Jehovah cu Sertu, Cungnung Bik le Lianngan Bik Bawipa a si ko nain kan dihlak in amah kha kan “Pa” tiah auh dingin a kan sawm. (Matt. 6:9) Jehovah nih amah he kan i naih timi ruahnak ngeihter a kan duh timi hngalhnak nih a kan nuamhter.

3. Jehovah kha kan “Pa” tiah zeicah kan auh khawh, hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

³ Jehovah cu kan nunnak hrampi a si caah kan “Pa” tiah auh awkah aa tlak. (Salm 36:9) Jehovah cu kan Pa a si caah a nawl ngaih dingin rian kan ngei. A kan halmi ningin kan tuah ahcun thluachuah tampi kan hmu lai. (Heb. 12:9) Mah thluachuah ah vancung asiloah vawleicung ah zungzal nunnak aa tel. Atu hmanhah ṭhatnak kan hmu cang. Hi capar ah atu ah Jehovah cu a kan dawtu kan Pa a si ti kha zeinihdah a langhter timi kong le hmailei zongah a kan hlaw bal lai lo ti kha zeicah kan zumh khawh timi kong kan i ruah hna lai. Asinain vancung kan Pa nih a kan dawt tuk i bawmh a kan duh ti kha zeicah kan zumh khawh timi kong kha i ruah hmasa hna u sih.

4. Mi cheukhat nih Jehovah cu an Pa bantukin hmuh awkah zeicah an i harh?

⁴ Pathian kha na Pa in hmuh awkah naa harh maw? Mi cheukhat nih Jehovah cu a lianngan tukmi a si caah a caah cun kan biapi lo tiah an ruah men lai. Lianngan Bik Pathian nih pakhat cio a kan zohkhenh timi kong he aa tlaiin lunghrinnak an ngei. Asinain dawtnak a ngeimi kan Pa nih cu bantukin ruahter a kan duh lo. Nunnak a kan pek i amah he a ṭhami pehtlaihnak ngei hna seh ti a kan duh. Mah biatak kong a chim hnuah lamkaltu Paul nih a bia a ngaimi Athens khuami hna kha Jehovah cu “aho kan sin hmanh hin aa hlat lo” tiah a ti hna. (Lam. 17:24-29) Ngakchia pakhat nih dawtnak le zawnruahnak a ngeimi nulepa sinah bia a chim bantukin Pathian nih a sinah bia chim hna seh ti a duh.

5. Unaunu pakhat i a hmuhtonnak in zeidah kan cawn khawh?

⁵ An pale nih an cungah dawtnak le zaangfahnak an langhter lo caah mi cheukhat nih Jehovah kha an Pa in hmuh awkah an i harh. Unaunu pakhat nih a chimmi kong hi ruathmanh. Hitin a ti: “Ka pa cu a puarhrang tukmi a si. Cucaah Baibal ka cawn hmasa bik lioah vancung ka Pa sinah biachim cu ka caah a har. Asinain Jehovah kong ka hngalh hnu ahcun ka ruahnak cu aa thleng dih.” Nangtah cu bantuk ruahnak na ngei ve maw? Na ngeih ahcun Jehovah cu a ṭha bikmi Pa in na hun hmuh khawh ve ti kha zum.

6. Matthai 11:27 ningin dawtnak a ngeimi Pa in hmuh awkah Jehovah nih a kan bawmh ning lam pakhat cu zeidah a si?

⁶ Dawtnak a ngeimi Pa in kan hmuh khawh nakhnga Jehovah nih a kan bawmh ning lam pakhat cu Baibal ah Jesuh a bia le a tuahsernak kong a khumhnak thawngin a si. (Matthai 11:27 rel.) Jesuh nih a Pa sining kha tling tein aa zohchunh caah hitin a chim khawh: “Keimah a ka hmutu paoh nih cun ka Pa kha an hmuh ve ko.” (Johan 14:9) Jesuh nih Jehovah kha Pa pakhat in a langhter lengmang. Thawngṭha cauk pali chung hmanhah Jesuh nih Jehovah kha “Pa” tiah atu le atu a rak auh. Zeicah Jesuh nih Pa pakhat in Jehovah kong kha atu le atu a langhter? A ruang pakhat cu mi nih Jehovah cu dawtnak a ngeimi Pa a si tiah an zumh nakhnga caah a si.—Johan 17:25, 26.

7. A Fapa a pehtlaih ningin Jehovah kong zeidah kan cawn khawh?

⁷ A Fapa Jesuh a pehtlaih ningin Jehovah kong zeidah kan cawn khawh ti kha ruathmanh. Jehovah nih Jesuh thlacamnak kha a ngaihpiak zungzal. Jesuh thlacamnak kha ngaihpiak lawng si loin leh zong a leh. (Johan 11:41, 42) Zei bantuk harnak a ton hmanhah a Pa nih a dawt i a bawmh zungzal ti kha Jesuh nih hngalh.—Luka 22:42, 43.

8. Jehovah nih Jesuh kha zeiti lam in dah a bawmh?

⁸ Jesuh nih a Pa cu a nunnak Hrampi le a nunnak Petu a si ti kha a hngalh caah “ka nun hi Amah ruangah a si” tiah a ti. (Johan 6:57) Jesuh nih a lungthin dihlak in a Pa kha aa bochan caah Jehovah nih pumsalei ah a herhmi kha a pek. A biapi bikmi cu thlaraulei ah a bawmhmi kha a si.—Matt. 4:4.

9. Jehovah nih Jesuh cungah dawtnak a ngeimi Pa a si kha zeitindah a langhter?

⁹ Jehovah cu dawtnak a ngeimi Pa a si caah Jesuh kha ka Pa nih a ka bawmh hrimhrim lai timi zumhnak a ngeihter. (Matt. 26:53; Johan 8:16) Jehovah nih Jesuh kha harnak a tonmi paoh in a huppheng lo nain inkhawhnak a ngeih nakhnga a bawmh. Jesuh nih a tonmi sifah harnak cu caan tawite chung lawng a si lai ti kha a hngalh. (Heb. 12:2) Jehovah nih Jesuh a zohkhenh kha a bia a ngaihpiak, a herhmi  a pek, a cawnpiak i a bawmhnak thawngin a langhter. (Johan 5:20; 8:28) Vancung kan Pa nih cu bantuk lam hna in a kan zohkhenh ning kong kha atu ah zoh hna hmanh u sih.

10. Salm 66:19, 20 ningin Jehovah nih a kan dawt kha zeitindah a langhter?

¹⁰ Jehovah nih kan thlacamnak a kan ngaihpiak. (Salm 66:19, 20 rel.) Kan thlacamnak kha ri a kan khiahpiak lo, mah canah atu le atu thlacam dingin a kan forh. (1 Thes. 5:17) Khoika hmun kan um hmanhah zeitik caan paohah Pathian sinah thla kan cam kho. Kan thlacamnak kha a kan ngaihpiak peng i kan thlacammi ah lungthin a pek zungzal. Jehovah nih kan thlacamnak a ngaih ti kan hngalh tikah amah kha kan dawt chinchin. Salm caṭialtu pa nih “BAWIPA nih ka thlacamnak kha a ka ngaihpiak” caah “BAWIPA cu ka dawt,” tiah a ti.—Salm 116:1.

11. Jehovah nih kan thlacamnak kha zeitindah a kan leh?

¹¹ Kan Pa nih kan thlacamnak kha ngaihpiak lawng si loin leh zong a kan leh. Lamkaltu Johan nih hitin a ti: “[Pathian] duh ningin kan hal ahcun, kan halmi paoh kha a kan pek hrimhrim lai ti kan zumh.” (1 Johan 5:14, 15) Jehovah nih kan thlacamnak kha kan i ruahchanmi lam in a kan let men lai lo. Jehovah nih kan caah a ṭha bikmi kha a hngalh. Cucaah a caan ah cun kan thlacamnak kha a kan let lo asiloah hngak hna seh ti a kan duh.—2 Kor. 12:7-9.

12-13. Vancung kan Pa nih zei lam hna in dah kan herhmi kha a kan pek?

¹² Jehovah nih kan herhmi a kan pek. Pale nih tuah hna seh ti a duhmi kha Jehovah nih a tuah. (1 Tim. 5:8) A fale nih nunnak ah an herhmi thilri kha a pek hna. Rawl, hnipuan asiloah umnak inn caah kan lungre a theihmi kha a duh lo. (Matt. 6:32, 33; 7:11) Dawtnak a ngeimi Pa a si caah hmailei ah kan herh hngami thil vialte zong kha kan hmuh khawh nakhnga a kan timhtuahpiak.

¹³ A biapi bikmi cu Jehovah nih thlaraulei kan herhmi thil a kan pekmi hi a si. Baibal in amah kong, aa tinhnak, nunnak sullam le hmailei kong biatak kha a phuan. Biatak kan cawn hmasa bik lioah kan cungah pumpak siaherhnak a langhter. Kan nu le kan pa asiloah Baibal a kan cawnpiaktu midang hna kha hmangin amah kong kan hun hngalh nakhnga a kan bawmh. Cun dawtnak a ngeimi Khrihfa upa hna le a dang Khrihfa nutling, patling hna zong kha hmangin a hawi si awkah a kan bawmh peng. Mah lengah Jehovah nih unau pawl he kan i pumhṭinak, Khrihfabu pumhnak hna zongin lam a kan hruai. Cu bantuk lam le a dang lam hna in Jehovah nih pa bantukin kan dihlak cungah siaherhnak a langhter.—Salm 32:8.

14. Jehovah nih zeicah a kan cawnpiak, zeitindah a kan cawnpiak?

¹⁴ Jehovah nih a kan cawnpiak. Jesuh he i lo loin kannih cu mitling lo kan si. Cucaah kanmah cawnpiak awkah dawtnak a ngeimi kan Pa nih a herh tikah a kan chimhhrinh. A bia Baibal nih hitin a kan ti: “Bawipa nih a dawtmi hna cu . . . a chimhhrin tawn hna.” (Heb. 12:6, 7) Jehovah nih lam tampi in a kan chimhhrin. Tahchunhnak ah, Baibal kan relmi asiloah pumhnak ah kan theihmi nih kan ruahnak le kan tuahsernak thlen a herh kha a kan hngalhter men lai. Asiloah kan herhmi bawmhnak kha Khrihfa upa hna sinin kan hmuh men lai. Jehovah nih zei bantuk lam in a kan chimhhrinh hmanhah cutin a tuahmi cu a kan dawt caah a si.—Jer. 30:11.

15. Jehovah nih zeiti lam in dah a kan huhphenh?

¹⁵ Jehovah nih harnak inkhawh awkah a kan bawmh. Dawtnak a ngeimi pa nih a fale harnak an ton tikah a bawmh hna bantukin vancung  kan Pa nih harnak kan ton chung vialte a kan bawmh ve. A thiang thlarau a kan pek. Mah nih amah he kan i pehtlaihnak a hrawk khomi zei thil paoh in a kan huhphenh. (Luka 11:13) Kan lungre a theih tik zongah Jehovah nih a kan bawmh. Tahchunhnak ah, a ṭha tukmi ruahchannak a kan pek. Mah hmailei ruahchannak nih harnak inkhawh awkah a kan bawmh. Mah hi ruathmanh: Zei bantuk thil ṭhalo kan ton hmanhah dawtnak a ngeimi kan Pa nih sifah harnak kan tonmi vialte cu a hrawh dih cang lai. Kan tonmi harnak cu caan tawite chung lawng a si lai, asinain Jehovah thluachuah cu zungzal in a hmun lai.—2 Kor. 4:16-18.

16. Adam nih dawtnak a ngeimi a Pa nawl a ngaih lo tikah zeidah a cang?

¹⁶ Adam nih a nawl a ngaih lo tikah Jehovah nih a tuahmi thil kong kan ruahnak thawngin a kan dawtnak kha kan hngalh khawh. Adam nih vancung a Pa nawl a ngaih lo tikah amah he, a tefa he a nuammi Jehovah chungkhar ah an i tel kho ti lo. (Rom 5:12; 7:14) Asinain Jehovah nih Adam tefa bawmh awkah thil cheukhat a tuah.

17. Adam nih a ralchanh hnuah Jehovah nih zeidah a tuah colh?

¹⁷ Jehovah nih Adam kha dan a tat, asinain hrin a si rih lomi Adam tefa hna kha ruahchannak ngei loin a umter hna lo. Nawl a ngaimi hna cu a chungkhar an si ṭhan kho tiah bia aa kam colh. (Gen. 3:15; Rom 8:20, 21) Cutin a si khawh nakhnga Jehovah nih a dawt tukmi a Fapa, Jesuh raithawinak kha a timhtuah. A Fapa a kan peknak thawngin Jehovah nih zeitluk in dah a kan dawt ti kha a langhter.—Johan 3:16.

18. A sinin lam kan tlau hmanhah Jehovah nih a fale siter a kan duh ti kha zeicah kan zumh khawh?

¹⁸ Mitlinglo kan si ko nain Jehovah nih a  chungkharmi si hna seh ti a kan duh i zeitikhmanh ah thilrit in a kan hmu lo. A ngaih kan chiatter men lai asiloah lam zong kan tlau men lai, asinain Jehovah nih ka sinah an rak kir ṭhan lai tiah aa ruahchan peng. Jehovah nih a fale zeitluk in dah a kan dawt ti kha fapa tlau kong bianabia in Jesuh nih a langhter. (Luka 15:11-32) Mah bianabia chung i a pa nih a fapa cu a rak kir ṭhan lai ti kha aa ruahchan peng. A fapa a rak kir ṭhan tikah a pa nih lunglawm tein a cohlan ṭhan. Jehovah sinin lam kan tlau hmanhah kan i ngaihchih ahcun dawtnak a ngeimi kan Pa cu lunglawm tein kanmah cohlan ṭhan awkah timhcia a si ti kha kan zumh khawh.

19. Adam ruangah a rawkmi vialte kha Jehovah nih zeitindah a remh ṭhan lai?

¹⁹ Adam ruangah a rawkmi vialte kha kan Pa nih a remh ṭhan dih lai. Adam nih a ralchanh hnuah Jehovah nih a Fapa Jesuh he vancung ah siangpahrang le tlangbawi rian a ṭuanṭi hngami 144,000 kha minung lakin thim awkah bia a khiah. Jesuh le amah he uktu a ṭuanṭimi hna nih nawlngaimi hna kha vawlei thar ah mitling an hun si nakhnga an bawmh hna lai. Nawlngaihnak he aa tlaiin hmanung bik hneksaknak an tei khawh hnuah Pathian nih nawl a ngaimi hna kha zungzal nunnak a pek hna lai. Cun vawlei ah a tlingmi fapa le fanu hna in an khahmi a hmuh tikah kan Pa cu a lung a si tuk lai. Zeitluk a sunglawimi caan dah a si lai.

20. Jehovah nih a kan dawt tuk ti kha zei lam in dah a langhter, a hnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

²⁰ Jehovah nih a kan dawt tuk ti kha a langhter. Anih cu a ṭha bikmi Pa a si. Kan thlacamnak kha a kan ngaihpiak i pumsalei he thlaraulei he kan herhmi kha a kan pek. A kan cawnpiak i a kan bawmh. Hmailei ah a ṭha tukmi thil zong a kan tuahpiak lai. Kan Pa nih a kan dawt i a kan zohkhenh ti kan hngalhmi nih a kan nuamhter. A hnu capar ah a fale in a dawtnak kan lehrulh khawh ning kong kha kan i ruah hna lai.