Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 6

Shetu aye Yehoba, Witutemwa Bingi

Shetu aye Yehoba, Witutemwa Bingi

“Byonkabyo, mwafwainwa kulombanga bino amba: ‘Tata wetu.’”—MAT. 6:9.

LWIMBO 135 Yehoba Wasashijila’mba: ‘Mwanami Wikale wa Maana’

BIJI MU UNO MUTWE *

1. Muntu wafwainwe kuba byepi pa kuba’mba esambe na Mfumu wa Pelisha?

FWANYIKIZHAI kuba’mba mubena kwikala mu Pelisha myaka 2,500 yapitapo. Mukeba kwisamba na mfumu pa kintu kimo, onkao mambo, mwaya mu muzhi wa bufumu wa Shushani. Pano bino, saka mukyangye kwisamba na mfumu, patanshi mwafwainwa kutambula luusa. Inge mwabula kutambula luusa, bakonsha kwimwipaya.—Esh. 4:11.

2. Yehoba ukeba’mba tumvwenga byepi pa kwisamba nanji?

2 Tusanta bingi pa kuyuka’mba Yehoba kechi uji nobe mfumu wa Pelisha ne. Yehoba uji na bulume bukatampe kabiji wanema kukila bakalama ba bantu, bino twakonsha kwisamba nanji kimye kyonse kyo tukeba. Ukeba’mba tukasulukenga kwisamba nanji. Yehoba utelwa na byambo byapusana-pusana bimwesha kifulo kyo ajipo, nabiji bya kuba’mba Mulenga, wa Bulume Bonse, ne Nkambo Mfumu. Bino ukeba’mba twisambenga nanji kwingijisha kyambo kyayukanyikwa bingi kya kuba’mba “Tata.” (Mat. 6:9) Kitusangajika bingi kuyuka’mba Yehoba ukeba’mba tufwenyenga kwipi ne aye.

3. Mambo ka o twafwainwa kutelela Yehoba amba “Tata,” kabiji tusakwisamba pa ka mu uno mutwe?

3 Kyayilamo bingi kutela Yehoba amba “Tata” mambo ye Nsulo ya bumi bwetu. (Sala. 36:9) Na mambo a kuba’mba ye Shetu, twafwainwa kumukookelanga. Inge ketulondele mikambizho yanji, tukamwenamo byawama. (Hebe. 12:9) Abino byawama byavwangamo bumi bwa myaka ne myaka mwiulu nangwa pano pa ntanda. Nangwatu luno tumwenamo byawama. Uno mutwe waamba pe Yehoba byo amwesha’mba witutemwa ne ene mambo o twafwainwa kushiinwa’mba kechi uketulekelela ne. Bino patanshi, twayai twisambe pa ene mambo o twafwainwa kushiinwa’mba Shetu wa mwiulu witutemwa kabiji wituta muchima.

YEHOBA KE SHETU WA BUTEMWE KABIJI WITUTA BINGI MUCHIMA

Yehoba ukeba kwikala kwipi ne atweba byonkatu nsemi uji na butemwe byo ukeba kwikala kwipi na baana banji (Monai jifuka 4)

4. Mambo ka bamo o kibakatezha kuswa’mba Yehoba Shabo?

4 Nanchi kimukatazha kuswa’mba Lesa Shenu nyi? Bamo balanguluka’mba Yehoba uji bingi na bulume, kechi banema kwi aye ne. Bazhinauka’mba Lesa wa Bulume Bonse kechi wibata muchima ne. Pano bino, Shetu wa butemwe kechi ukeba’mba tulangulukenga bino ne. Witupa bumi kabiji ukeba’mba twikale balunda nanji. Mutumwa Paulo walumbulwijile bantu bamutekelenga mu Atene amba Yehoba “kechi uji kwalepa ne atweba bonse ne.” (Byu. 17:24-29) Lesa ukeba’mba atweba bonse pa muntu pa muntu twisambenga nanji byonkatu mwana byo esamba na nsemi wamutemwa kabiji wamuta muchima.

5. Twakonsha kufunjilako ka ku byapichilemo nyenga umo?

5 Bakwabo kyakonsha kwibakatazha kumona Yehoba amba Shabo mambo bashabo bebasema kechi bebamwesha butemwe ne. Akyumvwai byaambile nyenga umo. Waambile’mba: “Batata betwambila byambo byatama bingi. Byo natendekele kufunda Baibolo, kyankatezhe bingi kufwenya kwipi na Shetu wa mwiulu. Bino byo nayukile Yehoba bulongo, napimpwile milanguluko yami.” Nanchi ne anweba byo byo mulanguluka nyi? Inge byo byo kiji, kwakamwa ne. Mu kuya kwa kimye ne anweba mukayuka’mba Yehoba Shenu wawama bingi.

6. Kwesakana na byaamba Mateo 11:27, ñanyi jishinda Yehoba jo etukwashishamo kuyuka’mba ye Shetu wa butemwe?

6 Jishinda jimo Yehoba jo etukwashishamo kuyuka’mba Shetu wa butemwe ke kupichila mu kuswisha byaambile Yesu ne byo aubile kunembwa mu Baibolo. (Tangai Mateo 11:27.) Yesu wamweshangatu suka byubilo bya Shanji kya kuba waambile’mba: “Awa wammona, wamona ne Batata.” (Yoa. 14:9) Yesu javula waambanga pa byuba Yehoba bimwesha’mba Shetu. Mu mabuku ana a Mambo Awama, Yesu waingijishe kyambo kya kuba’mba “Tata” bimye kukila pa 165 kwamba pe Yehoba. Mambo ka Yesu o aambijile bimye byavula pe Yehoba? Kishinka kimo ke kya kuba’mba wakebelenga’mba bantu bashiinwe’mba Yehoba ke Shetu wa butemwe.—Yoa. 17:25, 26.

7. Tufunjilako ka kwi Yehoba byo akwashanga Mwananji?

7 Akimonai byo tufunjilako kwi Yehoba byo akwashanga Mwananji aye Yesu. Kimye kyonse Yehoba waumvwanga milombelo ya kwa Yesu ne kwiikumbula. (Yoa. 11:41, 42) Nangwa kya kuba Yesu wapichile mu meseko, bino wayukile’mba Shanji wamutemwa kabiji wamukwashanga.—Luka 22:42, 43.

8. Mu ñanyi mashinda Yehoba mo akwashishenga Yesu?

8 Yesu wamwesheshe’mba Shanji ye wamupele bumi kabiji ye wamukwashanga byo aambile’mba: “Nji na bumi na mambo a Batata.” (Yoa. 6:57) Yesu waketekejile Shanji na muchima wanji yense, kabiji Yehoba wamupanga byonse byakebewanga mu bwikalo. Kyakijilemo kunema, Yehoba wakwashishe Yesu kutwajijila kwikala wa kishinka kwi aye.—Mat. 4:4.

9. Yehoba wamwesheshe byepi amba watemenwe Yesu ne kumuta muchima?

9 Yehoba byo aji Shetu wa butemwe, wakwashishe Yesu kuyuka’mba wajinga nanji. (Mat. 26:53; Yoa. 8:16) Nangwa kya kuba Yehoba kechi wazhikijilanga Yesu ku byatama byonse ne, bino wamukwashishe kuchinchika meseko. Lesa wakwashishe Yesu kuyuka kuba’mba meseko o apichilengamo ajingatu a pa kakimye kacheche. (Hebe. 12:2) Yehoba wamwesheshe byo atele Yesu muchima kupichila mu kuteleka ku milombelo yanji, kumupa bya mu bwikalo, kumufunjisha ne kumukwasha. (Yoa. 5:20; 8:28) Pano twayai twisambe pe Shetu wa mwiulu byo etukwasha byonka byo akwashishe Yesu.

SHETU WA BUTEMWE BYO AMWESHA’MBA WITUTA MUCHIMA

Nsemi uji na butemwe (1) uteleka ku byamba baana banji, (2) wibakebela bikebewa, (3) wibafunjisha, ne (4) kwibazhikijila. Shetu wa mwiulu wa butemwe byo byo etukwasha (Monai mafuka 10-15) *

10. Kwesakana na byaamba Salamo 66:19, 20 Yehoba umwesha byepi amba witutemwa?

10 Yehoba umvwa milombelo yetu. (Tangai Salamo 66:19, 20.) Lesa ukeba’mba tulombenga kwi aye kimye kyonse. (1 Tesa. 5:17) Twakonsha kulomba kwi Lesa kimye kyonse ne konse ko tuji. Kechi upayankana kya kuba wakankalwa kumvwa milombelo yetu ne, kimye kyonse uteleka ku milombelo yetu. Kuyuka’mba Yehoba uteleka ku milombelo yetu, kwitulengela kufwenya kwipi ne aye. Nyimbi wa masalamo waambile’mba: “Namutemwa Yehoba mambo umvwa jiwi jami.”—Sala. 116:1.

11. Yehoba ukumbula byepi milombelo yetu?

11 Shetu umvwa ne kukumbula milombelo yetu. Mutumwa Yoano waambile’mba: “Kintu kyonse kyo twakonsha kumulomba mwayila kyaswa muchima wanji, aye witumvwa.” (1 Yoa. 5:14, 15) Ibyo kuba’mba Yehoba kechi wakonsha kukumbula milombelo yetu monka mo tukebela ne. Wayuka bituwamina, onkao mambo, bimye bimo kechi wakonsha kwitupa byo tubena kukeba ne, nangwa wakonsha kukeba’mba tupembeleleko.—2 Ko. 12:7-9.

12-13. Mu ñanyi mashinda Shetu wa mwiulu mo etupela bikebewa?

12 Yehoba witupa bikebewa mu bwikalo. Uba byonse byafwainwa kuba nsemi. (1 Timo. 5:8) Upa baana banji bikebewa mu bwikalo. Kechi ukeba’mba twikalenga na bijikila pa mambo a kajo, pa bya kuvwala nangwa pa kulaala ne. (Mat. 6:32, 33; 7:11) Na mambo a kuba’mba nsemi wa butemwe, Yehoba witulaya kuba’mba uketupa byonse byo tukakebanga kulutwe.

13 Kyakilamo kunema, Yehoba witupa bikebewa pa kuba’mba twikale na bulunda bwakosa ne aye. Kupichila mu Mambo anji, witubuula byo aji, byo akeba bilengwa byanji byonse kwikala, ene mambo o etulengejile ne bikamweka kulutwe. Witukwashishe kumuyuka bulongo kupichila mu bansemi betu nangwa mu muntu mukwabo witufunjishe bukine. Kabiji watwajijila kwitukwasha kwikala balunda nanji kupichila mu bakulumpe mu kipwilo ne balongo ne banyenga bakoma mu lwitabilo. Kunungapo, Yehoba witufunjisha kupichila mu kupwila ko tufunjila pamo na balongo ne banyenga. Kupichila mu ano mashinda ne akwabotu, Yehoba umwesha’mba ke nsemi witutemwa bingi.—Sala. 32:8.

14. Mambo ka Yehoba o etufunjishisha, kabiji witufunjisha byepi?

14 Yehoba witufunjisha. Kupusanako ne Yesu, atweba twibambulwa kulumbuluka. Onkao mambo, pa kwitufunjisha, Shetu wa butemwe witujimunako inge kyakebewa. Mambo anji etuvululamo kuba’mba: “Yehoba [ujimunako] muntu ye atemwa.” (Hebe. 12:6, 7) Yehoba witujimuna mu mashinda avula. Twakonsha kutangapo kintu kimo mu Baibolo nangwa kumvwa kintu kimo pa kupwila kyakonsha kwitujimunako ne kwitulengela kupimpula byubilo byetu. Nangwa lujimuno lwakonsha kufuma ku bakulumpe mu kipwilo. Nangwa kya kuba Yehoba wakonsha kwitujimuna mu mashinda apusana-pusana, lujimuno lwanji lumwesha butemwe.—Yele. 30:11.

15. Yehoba wituzhikijila byepi?

15 Yehoba witukwasha kuchinchika meseko. Byonkatu nsemi wa butemwe byo akwasha baana banji mu bimye bya makatazho, Shetu wa mwiulu witukwasha kuchinchika meseko. Wingijisha mupashi wanji wazhila kwituzhikijila ku bintu byakonsha konauna bulunda bwetu ne aye. (Luka 11:13) Kabiji Yehoba witukwasha inge twaikala na bijikila. Witupa luketekelo lwawama. Luno luketekelo lwa kulutwe lwitukwasha kuchinchika makatazho. Langulukai pa kino: Nangwa kya kuba bintu byatama bitumwekela, Yehoba ukafumyapo makatazho onse o tupitamo. Meseko onse o tubena kupitamo luno ke a pa ka kimye kacheche, pakuba mapesho a Yehoba a myaka ne myaka.—2 Ko. 4:16-18.

SHETU KECHI UKETULEKELELA NE

16. Ki ka kyamwekele Adama byo asatukijile Shanji wa butemwe?

16 Tumona bishinka bimwesha’mba Yehoba witutemwa inge twalanguluka pa byo aubile kimye kyasatukile Adama. Adama byo asatukijile Shanji wa mwiulu, aye ne baana banji balekele kwikala mu kisemi kya Yehoba. (Loma 5:12; 7:14) Nangwa byonkabyo, Yehoba waubilepo kimo pa kuba’mba akwashe baana ba kwa Adama.

17. Adama byo asatukile, Yehoba waubile byepi bukiji bukiji?

17 Yehoba wakambwile Adama, bino walayile kuba’mba ukakwasha baana ba kwa Adama. Ponkapotu walayile kuba’mba bantu ba lukookelo bakabwela mu kisemi kyanji. (Nte. 3:15; Loma 8:20, 21) Yehoba wanengezhezhe kitapisho kya bukuzhi kya Mwananji ye atemwisha aye Yesu kwikala jishinda ja kubwezhezhamo bantu mu kisemi kyanji. Yehoba byo apaine Mwananji kwiya na kwitufwila, wamwesheshe kuba’mba witutemwa bingi.—Yoa. 3:16.

Inge twafuma mu kisemi kya Lesa bino twalapila, Shetu wa butemwe aye Yehoba uketutambwila (Monai jifuka 18)

18. Mambo ka o twakonsha kushiinwa’mba Yehoba ukeba’mba twikalenga mu kisemi kyanji nangwatu inge twasenduka mu lwitabilo?

18 Nangwa kya kuba twibambulwa kulumbuluka, Yehoba ukeba’mba twikale mu kisemi kyanji, kabiji kechi witumona’mba twikisendwa kwi aye ne. Bimye bimo twakonsha kumufichisha ku muchima nangwa kusenduka mu lwitabilo, bino Yehoba uketekela’mba tukabwela kwi aye. Yesu walumbulwile Yehoba byo atemwa baana banji kupichila mu kwamba kishimpi kya mwana waelekele. (Luka 15:11-32) Nsemi mu kino kishimpi kechi walekele kuketekela’mba mwananji juba jimo ukabwela ne. Mwananji byo abwelele, shanji wamutambwijile na lusekelo. Inge twafuma mu kisemi kya Yehoba bino twalapila, twakonsha kushiinwa kuba’mba Shetu wa butemwe uketutambwila.

19. Yehoba ukafumyapo byepi bintu byatama byaletele Adama?

19 Shetu ukafumyapo byonse byatama byaletele Adama. Adama byo asatukile, Yehoba wafuukwilepo kuba’mba ukasala bantu 144,000 kwikala bamfumu ne bañanga mwiulu pamo na Mwananji, Yesu. Yesu ne bano bantu bo akalamanga nabo bakakwasha bantu ba lukookelo kwikala balumbuluka mu ntanda ipya. Inge bapita pa lweseko lukapelako, Lesa ukebapa bumi bwa myaka ne myaka. Kepo Shetu akatemwa bingi pa kumona pa ntanda pakumbana baana banji balumbuluka. Kine, kikawama bingi.

20. Mu ñanyi mashinda Yehoba mo amweshesha’mba witutemwa bingi, kabiji tukesamba pa ka mu mutwe walondelapo?

20 Yehoba wamwesha’mba witutemwa bingi. Ke Shetu wawama bingi. Umvwa milombelo yetu ne kwitupa bikebewa mu bwikalo ne kwitukwasha kwikala na bulunda bwakosa ne aye. Witufunjisha ne kwitukwasha. Kabiji walaya kwitupa bintu byawama bingi kulutwe. Kitusangajika bingi pa kuyuka’mba Shetu witutemwa kabiji wituta muchima. Mutwe walondelapo ukamba pa mashinda atweba baana banji o twakonsha kumwesheshamo’mba tumusanchila pa byo etutemwa.

LWIMBO 108 Butemwe bwa Lesa Bubula Kwaluka

^ jifu. 5 Javula tulanguluka’mba Yehoba ye Mulenga wetu kabiji Kalama Mwine wa bilengwa byonse. Pano bino, tuji na bishinka bitulengela kumumona’mba Shetu wa butemwe kabiji wituta muchima. Uno mutwe waamba pa bino bishinka. Tusakufunda ne ene mambo o twakonsha kushiinwa’mba Yehoba kechi uketulekelela ne.

^ jifu. 59 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Bipikichala byonse bibena kumwesha shetu uji na mwananji: ubena kuteleka ku bibena kwamba mwananji, wakebela mwananji wa mukazhi kajo, ubena kufunjisha mwananji wa mulume mingilo, kabiji ubena kutekenesha mwananji wa mulume. Kuboko kwa Yehoba ko balenga kunyuma ya kipikichala kubena kumwesha byo etukwasha mu mashinda apusana-pusana.