1. Go ile gwa direga’ng ka lapeng la gabo Josefa ka ge bana babo ba be ba mo jela mona?

JAKOBO o be a rata barwa ba gagwe ka moka, eupša go be go na le ngwana o tee yoo a bego a mo rata kudu go ba feta. Ngwana yoo e be e le Josefa, gomme o be a na le mengwaga e 17. Bana babo Josefa ba ile ba ikwa bjang ka taba ya gore tatago bona o be a rata Josefa go ba feta? Ba ile ba thoma go mo jela mona gomme ba mo hloya. Go be go se na selo seo Josefa a se dirilego seo se bego se ka dira gore bana babo ba mo hloye. Eupša ba ile ba mo rekiša gore e be lekgoba gomme ba botša tatago bona maaka ba re morwa wa gagwe yo a mo ratago kudu o bolailwe ke sebata se se šoro. Ka ge bana babo Josefa ba be ba na le mona, seo se ile sa dira gore go se sa ba le khutšo ka lapeng la gabo bona le go kweša tatago bona bohloko kudu.—Gen. 37:3, 4, 27-34.

2. Go ya ka Bagalatia 5:19-21, ke ka baka la’ng mona o le kotsi?

² Ka Beibeleng, mona * o balwa gare ga “mediro ya nama” yeo e ka dirago gore motho a se ke a tsena Mmušong wa Modimo. (Bala Bagalatia 5:19-21.) Gantši mona o dira gore motho a be le dika tše di sa kgahlišego tša go swana le bonaba, tshele le bogale.

3. Re tlo ithuta’ng sehlogong se?

³ Seo bana babo Josefa ba ilego ba se dira se bontšha gore mona o ka dira gore batho ba se sa kwana, le go dira gore go se ke gwa ba le khutšo ka lapeng. Le ge rena re ka se dire seo bana babo Josefa ba se dirilego, ka moka ga rena re a tseba gore dipelo tša rena ke tše kgopo e bile di boradia. (Jer. 17:9) Ke ka baka leo ka dinako tše  dingwe re ka jelago batho ba bangwe mona. Ga bjale anke re ithuteng ka mehlala ya batho ba ka Beibeleng bao ba ilego ba jela ba bangwe mona e le gore re bone gore ke ka baka la eng ka dinako tše dingwe re ka thoma go jela ba bangwe mona. Ke moka re tlo bona le gore re ka dira eng gore re se ke ra jela ba bangwe mona le go dira gore go dule go na le khutšo ka phuthegong.

4. Ke ka baka la’ng Bafilisita ba ile ba jela Isaka mona?

⁴ Ge motho yo mongwe e le mohumi. Isaka o be a humile, gomme Bafilisita ba ile ba mo jela mona ka baka la mahumo a gagwe. (Gen. 26:12-14) Ba ile ba ba ba phušetša didiba tšeo Isaka a bego a di diriša go nweša diruiwa tša gagwe meetse. (Gen. 26:15, 16, 27) Go no swana le Bafilisita, batho ba bangwe lehono ba jela mona batho bao nago le dilo tše dintši go ba feta. Ba nyaka go ba le dilo tšeo batho ba bangwe ba nago le tšona e bile ba duma okare batho bao ba ka se sa ba le dilo tšeo.

5. Ke ka baka la’ng baetapele ba bodumedi ba ile ba jela Jesu mona?

⁵ Ge motho yo mongwe a ratwa ke batho ba bantši. Baetapele ba bodumedi ba Bajuda ba be ba jela Jesu mona ka gobane batho ba bantši ba be ba mo rata kudu. (Mat. 7:28, 29) Jesu o be a romilwe ke Modimo, e bile o be a ruta batho therešo. Eupša baetapele bao ba bodumedi ba ile ba bolela maaka ka Jesu e le go mo senya leina. (Mar. 15:10; Joh. 11:47, 48; 12:12, 13, 19) Re ithuta’ng go se? Re ithuta gore ga se ra swanela go jela mona batho bao bana babo rena le dikgaetšedi ba ba ratago ka baka la dika tša bona tše dibotse. Go e na le moo, re swanetše go ithuta go bona.—1 Bakor. 11:1; 3 Joh. 11.

6. Dioterefe o ile a jela ba bangwe mona bjang?

⁶ Ge motho yo mongwe a hwetša dikabelo tše itšego ka phuthegong. Mehleng ya kgale, Dioterefe o ile a jela mona bao ba bego ba etelela pele ka phuthegong ya Bokriste. O be a rata go ba “maemong a pele” ka phuthegong, ka gona o ile a bolela maaka ka moapostola Johane le Bakriste ba bangwe bao ba bego ba etelela pele ka phuthegong e le gore phuthego e se sa ba hlompha. (3 Joh. 9, 10) Le ge re ka se dire seo Dioterefe a ilego a se dira, le rena re ka ikhwetša re jela Mokriste yo mongwe mona ge e ba a hweditše kabelo yeo rena re bego re e duma, kudukudu ge e ba re nagana gore re ka kgona go e dira gabotse go mo phala.

7. Mona o ka dira gore motho a feleletše a na le dika dife?

⁷ Mona o swana le sekoro goba ngwang. Go no swana le ge go le thata go tloša ngwang ge o metše, ge mona o ka mela ka dipelong tša rena, go ka ba thata go o tloša. Mona o dira gore motho a feleletše a na le lehufa, a ikgogomoša e bile a ikgantšha. Le gona, go no swana le ge ngwang o ka bolaya dimela, le mona o ka bolaya dika tše dibotse tšeo re nago le tšona tša go swana le lerato, kwelobohloko le botho. Ge re thoma go bona gore re na le monanyana ka dipelong tša rena, re swanetše go o tloša kapela. Eupša re ka o tloša bjang?

8. Ke dika dife tšeo di ka re thušago gore re tloše mona?

⁸ Re ka tloša mona ka gore re be le boikokobetšo le gore re kgotsofale. Ga go kgonege gore re be le mona ge e ba re na le dika tše tše dibotse. Boikokobetšo bo tla re thuša gore re se ipone re le kaone go phala batho ba bangwe. Ge motho a na le boikokobetšo, ga a ipone a swanelwa ke dilo tše dibotse go feta batho ba bangwe. (Bagal. 6:3, 4) Ge motho a kgotsofaletše seo a nago le sona, ga a ipapetše le batho ba bangwe. (1 Tim. 6:7, 8) Le gona motho yo a nago le boikokobetšo e bile a kgotsofaletše seo a nago le sona, o thaba le motho yo a bago le dilo tše dibotse.

9. Go ya ka Bagalatia 5:16 le Bafilipi 2:3, 4, moya o mokgethwa o tla re thuša go dira’ng?

⁹ Re hloka moya wa Modimo gore o re thuše gore re se ke ra ba le mona, le gore re be le boikokobetšo  le go kgotsofalela seo re nago le sona. (Bala Bagalatia 5:16; Bafilipi 2:3, 4.) Moya wa Jehofa o ka re thuša gore re itlhahlobe seo re lego sona ka garegare le maikemišetšo a rena. Modimo a ka re thuša gore re se ke ra nagana dilo tše mpe, eupša re nagane dilo tše dibotse. (Ps. 26:2; 51:10) Nagana ka mohlala wa Moshe le Paulo, bao ba ilego ba kgona go lwantšhana le mona.

10. Ke tiragalo efe yeo e ka bago e ile ya leka Moshe? (Bona seswantšho sa letlakala la ka ntle.)

¹⁰ Moshe o be a neilwe mošomo wa go etelela batho ba Modimo pele, eupša ga se a ka a thibela ba bangwe gore le bona ba dire mošomo woo. Ka mohlala, ka nako e nngwe Jehofa o ile a tšea o mongwe wa moya woo a bego a o neile Moshe gomme a o nea banna ba bagolo ba Isiraele bao ba bego ba eme kgauswi le tente. Ka moragonyana ga moo, Moshe o ile a kwa gore banna ba bangwe ba babedi ba Isiraele bao ba bego ba se gona moo kgauswi le tente ba be ba hweditše moya wa Modimo, gomme ba thomile go dira dilo tšeo baporofeta ba di dirago. Moshe o ile a ikwa bjang ge Joshua a be a mmotša gore a botše banna bao ba babedi gore ba tlogele go porofeta? Ga se a ka a ba le mona ge a be a bona Jehofa a diriša banna bao ba babedi. Go e na le moo, o ile a thaba le bona ka ge ba be ba kgona go porofeta. (Num. 11:24-29) Re ka ithuta’ng go Moshe?

11. Bagolo ba ka ekiša Moshe bjang?

¹¹ Ge e ba o le mogolo, na o kile wa kgopelwa gore o rute motho yo a itšego mošomo wo o o dirago ka phuthegong woo o o ratago kudu? Ka mohlala, o ka ba o rata tokelo yeo o e neilwego ya go swara Thuto ya Morokami beke e nngwe le e nngwe. Eupša ge e ba o na le boikokobetšo go swana le Moshe, o ka se ikwe o se sa le bohlokwa ge e ba o kgopelwa go tlwaetša ngwanabo rena yo mongwe gore le yena a tle a kgone go swara Morokami. Go e na le moo, o tlo thabela go thuša ngwaneno.

12. Bakriste ba bantši ba bontšha bjang gore ba kgotsofaletše dikabelo tšeo ba nago le tšona e bile ba na le boikokobetšo?

¹² Nagana ka boemo bjo bongwe bjoo bana babo rena ba bantši ba lebeletšanago le bjona. Ba ka ba ba feditše mengwaga e mentši e le balomaganyi ba dihlopha tša bagolo. Eupša ge ba swara mengwaga e 80, ga ba be le bothata bja go nea bana babo rena ba bangwe kabelo yeo. Le gona, ge balebeledi ba tikologo ba swara mengwaga e 70, ba tlogela modiro woo gomme ba amogela dikabelo tše dingwe tšeo mokgatlo o ba neago tšona. E bile bana babo rena ba bantši bao ba bego ba hlankela Bethele ba neilwe dikabelo tše difsa tša go yo hlankela tšhemong. Bana babo rena ba le dikgaetšedi bao ba botegago, ga ba jele mona batho bao gona bjale ba dirago dikabelo tšeo bona ba bego ba di dira.

13. Ke ka baka la’ng Paulo a ka ba a ile a lekega go jela mona baapostola ba Jesu ba 12?

¹³ Moapostola Paulo le yena o re beetše mohlala o mobotse wa go kgotsofalela kabelo ya gagwe le wa go ba le boikokobetšo. Ga se a ka a dumelela mona o gola ka pelong ya gagwe. O be a šoma ka thata tšhemong, eupša o ile a bolela a ikokobeditše gore: “Ke yo monyenyane go baapostola ka moka gomme ga ke swanelwe ke go bitšwa moapostola.” (1 Bakor. 15:9, 10) Baapostola ba Jesu ba 12 ba be ba sepela le Jesu ge a be a le mo lefaseng, eupša Paulo yena o bile Mokriste ka morago ga gore Jesu a tsošwe bahung. Le ge mafelelong Paulo a ile a ba “moapostola go ditšhaba,” ga se a ka a ba le tokelo ya go ba yo mongwe wa baapostola ba 12. (Baroma 11:13; Dit. 1:21-26) Go e na le gore Paulo a jele mona baapostola bao ba 12 le segwera seo ba bilego le sona le Jesu, o ile a dula a kgotsofaletše kabelo ya gagwe.

14. Re tla dira’ng ge e ba re dula re kgotsofaletše dikabelo tšeo re nago le tšona e bile re ikokobeditše?

¹⁴ Ge e ba le rena re kgotsofaletše dikabelo tša rena e bile re ikokobeditše, re tla swana le Paulo gomme ra hlompha batho bao Jehofa a ba  kgethilego gore ba re etelele pele. (Dit. 21:20-26) O kgethile bagolo gore ba etelele pele phuthego ya Bokriste. Le ge ba se ba phethagala, Jehofa o re ke “dimpho tšeo e lego banna.” (Baef. 4:8, 11) Ge re hlompha banna ba bao Jehofa a ba kgethilego e bile re latela tlhahlo yeo ba re neago yona, re tla dula re na le segwera se sebotse le Jehofa e bile re na le khutšo le Bakristegotee le rena ka phuthegong.

15. Re swanetše go dira’ng gore re ntšhe mona ka dipelong tša rena?

¹⁵ Go ka se be le khutšo ka phuthegong ge e ba re jelana mona. Re swanetše go ntšha mona ka dipelong tša rena gomme re se ke ra dira gore ba bangwe le bona ba be le ona. Re swanetše go dira dilo tše tše bohlokwa e le gore re kwe taelo ya Jehofa e rego, “re phegeleleng dilo tše di išago khutšong le dilo tše e lego tša go agana.” (Baroma 14:19) Re ka dira’ng gore re thuše ba bangwe gore ba se ke ba jela ba bangwe mona, le gona re ka dira’ng gore go dule go na le khutšo ka phuthegong?

16. Re ka thuša ba bangwe bjang gore ba se ke ba ba le mona?

¹⁶ Tsela yeo re itshwarago ka yona le yeo re dirago dilo ka yona e ka kgoma batho ba bangwe kudu. Batho ba lefase ba nyaka gore re be le “pontšho ya bomponeng” ka dilo tšeo re nago le tšona. (1 Joh. 2:16) Eupša mokgwa wo o ka dira gore batho ba jelane mona. Re ka thuša ba bangwe gore ba se ke ba re jela mona ka go se dule re bolela ka dilo tšeo re nago le tšona goba tšeo re nyakago go di reka. Le gona re ka ba thuša ka go se dule re bolela ka ditokelo tšeo re nago le  tšona ka phuthegong. Ge e ba re dula re bolela ka tšona, re ka dira gore go be bonolo gore ba thome go re jela mona. Ge e ba re bontšha batho ba bangwe gore re tloga re na le taba le bona e bile re ba leboga ge ba dirile dilo tše dibotse, re ba thuša gore ba dule ba kgotsofaletše seo ba nago le sona e bile re dira gore go dule go na le botee le khutšo ka phuthegong.

17. Bana babo Josefa ba ile ba kgona go dira’ng, gona ka baka la’ng?

¹⁷ Re ka kgona gore re se ke ra ba le mona. Nagana gape ka mohlala wa bana babo Josefa. Ka morago ga gore go fete mengwaga e mentši ba rekišitše Josefa gore e be lekgoba, ba ile ba kopana le yena gape kua Egipita. Pele Josefa a ka ba botša gore ke yena mang, o ile a ba leka go bona ge e ba ba fetogile. Ge ba be ba le moo, o ile a ba lokišeletša dijo gomme a nea ngwanabo bona yo monyenyane e lego Benjamini dijo tše dintši go feta tša bana babo ba bangwe. (Gen. 43:33, 34) Eupša bana babo ga se ba ka ba jela Benjamini mona. Go e na le moo, ba ile ba bontšha gore ba tshwenyegile kudu ka ngwanabo bona gotee le tatago bona Jakobo. (Gen. 44:30-34) Ka ge bana babo Josefa ba be ba se sa na mona, ba ile ba thuša gore ka lapeng la gabo bona go boele go be le khutšo. (Gen. 45:4, 15) Ka mo go swanago, ge e ba le rena re tloša monanyana le ge e le ofe woo re ka bago re na le wona ka dipelong tša rena, re tla ba re dira gore ka phuthegong le ka malapeng a gabo rena go be le khutšo.

18. Go ya ka Jakobo 3:17, 18, go tlo direga’ng ge e ba re dira gore go dule go na le khutšo?

¹⁸ Jehofa o nyaka gore re se ke ra ba le mona gomme re dule re na le khutšo. Re swanetše go šoma ka thata gore re dire seo. Go etša ge re boletše sehlogong se, ka moka ga rena re na le mokgwa wa go fela re e ba le mona. (Jak. 4:5) Le gona re phela le batho bao ba kgothaletšago ba bangwe gore ba be le mona. Eupša ge e ba re na le boikokobetšo, re kgotsofaletše seo re nago le sona, e bile re le batho ba go leboga, re ka se ke ra jela ba bangwe mona. Go e na le moo, re tlo phela le bona ka khutšo gomme ra ba le dika tše dibotse.—Bala Jakobo 3:17, 18.