XOOK 8
Kaxt jeetsʼelil, maʼ a tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasil
«Maʼ u xuʼulul k-beetkeʼex le baʼaxoʼob ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak jeetsʼeliloʼ bey xan le baʼaxoʼob ku meyajoʼob utiaʼal u paklan líiʼsik u yóol máakoʼ» (ROM. 14:19).
KʼAAY 113 Yaan jeetsʼelil ichiloʼon
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1. Úuchik u pʼektaʼal José tumen u sukuʼunoʼobeʼ, ¿baʼax úuch ichil u familia?
JACOBEʼ u yaabiltmaj tuláakal u paalal, pero u maas yaabiltmaj kaʼach José. ¿Bix tu yuʼubiluba u maasil u paalal ka tu tsʼáajoʼob cuenta u maas yaabiltmaj José? Letiʼobeʼ tu sen pʼektoʼob José kex chéen 17 años yaan kaʼach tiʼ. Joséeʼ mix baʼal u beetmaj tiʼ u sukuʼunoʼob utiaʼal ka pʼektaʼak. Kex beyoʼ tu konoʼob bey esclavoeʼ, tsʼoʼoleʼ tu yaʼaloʼob tiʼ u papáʼob jaantaʼab tumen juntúul tsʼíitsʼik baʼalcheʼ. Úuchik u pʼektik u yíitsʼinoʼoboʼ pʼáat minaʼan kiʼimak óolal ichil u familiaʼob yéetel tu beetoʼob u sen yaatal u yóol u taataʼob (Gén. 37:3, 4, 27-34).
2. Jeʼex u yaʼalik Gálatas 5:19 tak 21, ¿baʼaxten unaj k-kanáantik maʼ k-pʼektik u maasil mix k-tsʼíiboltik baʼax u tiaʼal yaanal?
2 Ichil le «baʼaxoʼob ku túulchʼintaʼal u beet máak tumen u kʼeban wíinklil» ku yaʼalaʼal teʼ Bibliaoʼ táakaʼan u tsʼíiboltik baʼax u tiaʼal yaanal wa u pʼektik yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼ. * Le máaxoʼob yaantiʼob le kʼaakʼas modosaʼ maʼ ken u tiaʼalintoʼob u Reino Dios (xok Gálatas 5:19-21). Le kʼaakʼas modosaʼ ku beetik u pʼektik máak u maasil, maʼ u biskuba tu yéeteloʼob yéetel u séeb pʼuʼujul.
3. ¿Baʼax ken k-kan teʼ xookaʼ?
3 Le baʼax tu beetaj u sukuʼunoʼob Joséoʼ ku yeʼesik bukaʼaj muʼyajil ku taasik u pʼektaʼal máak yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼ, tsʼoʼoleʼ ku beetik xan u pʼáatal minaʼan kiʼimak óolal ichil le familiaoʼ. U jaajileʼ toʼoneʼ maʼ ken k-beet jeʼex u sukuʼunoʼob Joséoʼ, chéen baʼaleʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ kʼeban máakoʼon yéetel k-puksiʼikʼaleʼ jach séeb u tuskoʼon (Jer. 17:9). Le oʼolal yaan kʼiineʼ k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼob wa k-tsʼíiboltik baʼax yaantiʼob. Teʼ xookaʼ yaan k-tʼaan tiʼ jujuntúul máaxoʼob tu pʼektoʼob u maasil yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼob yéetel yaan k-kanik bix jeʼel k-kanáantikba utiaʼal maʼ k-beetik jeʼex letiʼobeʼ. Yaan xan k-ilik baʼax beetik u káajal k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼob. Tu tsʼookeʼ yaan k-kanik baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal maʼ u páakʼaltoʼon le kʼaakʼas modosaʼ, beyoʼ yaan k-áantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelil.
BAʼAXOʼOB BEETIK K-PʼEKTIK U MAASIL
4. ¿Baʼaxten pʼektaʼab Isaak tumen le filisteoʼoboʼ?
4 U ayikʼaltal máak. Isaakeʼ jach ayikʼal kaʼachi, le oʼolal joʼopʼ u pʼektaʼal tumen le filisteoʼoboʼ (Gén. 26:12-14). Úuchik u sen pʼektikoʼobeʼ tu butʼoʼob yéetel luʼum le chʼeʼenoʼob tuʼux ku chʼaʼik jaʼ u j-meyajoʼob Isaak utiaʼal u waakaxoʼoboʼ (Gén. 26:15, 16, 27). Teʼ kʼiinoʼobaʼ jujuntúul máakoʼobeʼ beyoʼob jeʼex le filisteoʼoboʼ tumen ku pʼektikoʼob u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼob. Tsʼoʼoleʼ maʼ chéen ku tsʼíiboltkoʼob baʼax yaan tiʼ u maasiliʼ, yaneʼ hasta ku yaʼalik: «Kexiʼ maʼ u yantal u maasil baʼaloʼob tiʼeʼ».
5. ¿Baʼaxten pʼektaʼab Jesús tumen u nuuktakil le judíoʼoboʼ?
5 Kéen yaabiltaʼak máak. Jesúseʼ yaʼab máak yaabilte, le oʼolal pʼektaʼab tumen u nuuktakil le judíoʼoboʼ (Mat. 7:28, 29). Dios túuxt Jesús utiaʼal u kaʼansik u jaajil. Kex beyoʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ tu yaʼaloʼob baʼaloʼob tu contra utiaʼal u pʼatkoʼob kʼaasil (Mar. 15:10; Juan 11:47, 48; 12:12, 13, 19). ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon lelaʼ? Ku kaʼansiktoʼoneʼ maʼ unaj k-pʼektik le sukuʼunoʼob wa le kiikoʼob yaabiltaʼanoʼob teʼ múuchʼulil yoʼolal u jatsʼuts modosoʼoboʼ. Baʼaxeʼ unaj k-ilik xan k-eʼesik u jatsʼuts modosoʼob (1 Cor. 11:1; 3 Juan 11).
6. ¿Bix tu yeʼesil Diótrefes u pʼekmaj u maasil?
6 Kéen tsʼaʼabak tiʼ máak u maasil meyajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Diótrefes, juntúul máax kuxlaj teʼ yáax siglooʼ u pʼekmaj le máaxoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼ. Letiʼeʼ «uts tu tʼaan u beetik u nojchil ichil» le sukuʼunoʼoboʼ, le oʼolal joʼopʼ u yaʼalik baʼaloʼob kʼaastak yéetel maʼ jaajtak tu yoʼolal apóstol Juan yéetel u maasil sukuʼunoʼoboʼ (3 Juan 9, 10). Kex maʼ ken k-beet le baʼaxoʼob tu beetaj Diótrefesoʼ jeʼel u joʼopʼol k-pʼektik juntúul sukuʼun wa ku tsʼaʼabal u beet junpʼéel meyaj jach k-tsʼíiboltik kaʼacheʼ, maases wa k-tuklik maas k-ojel k-beet le meyajoʼ.
K-puksiʼikʼaleʼ bey junpʼéel terrenoeʼ, le jatsʼuts modosoʼ ku keʼetel yéetel le kiʼichkelem looloʼob ku jóokʼol teʼ terrenooʼ. Baʼaleʼ u pʼektik máak u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼeʼ bey jeʼex le kʼaakʼas xíiwoʼ. Wa ku pʼektik máak u maasileʼ maʼ tun páajtal u yeʼesik jatsʼuts modos jeʼex yaabilaj, chʼaʼ óotsilal yéetel utsil (Ilawil xóotʼol 7)
7. ¿Bix jeʼel u kʼaskúuntik k-modos k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasileʼ?
7 U pʼektik máak u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼeʼ jeʼel u páajtal u keʼetel yéetel junkúul kʼaakʼas xíiweʼ. Wa ku chaʼik máak u táabal u moots le kʼaakʼas modos tu puksiʼikʼaloʼ istikyaj kun xuʼulul u yeʼesik. Tsʼoʼoleʼ le celos, le kaʼanal ichil yéetel le u tuukul máak chéen tu yoʼolaloʼ jeʼel u beetik k-maas pʼektik u maasileʼ. Wa k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼobeʼ maʼ tun páajtal xan k-eʼesik jatsʼuts modos jeʼex yaabilaj, chʼaʼ óotsilil yéetel utsil. Le oʼolal junpuliʼ maʼ unaj k-chaʼik u machkuba u moots t-puksiʼikʼaliʼ. ¿Bix jeʼel k-beetkeʼ?
UNAJ K-EʼESIK KABAL ÓOLAL YÉETEL U KIʼIMAKTAL K-ÓOL YÉETEL BAʼAX YAANTOʼON
¿Baʼax ken u yáantoʼon utiaʼal maʼ k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼob? U espíritu santo Dios, tumen jeʼel u yáantkoʼon k-jóokpayt t-puksiʼikʼal le kʼaakʼas modosoʼ, bey xan ka k-eʼes kabal óolal yéetel ka kiʼimakchajak k-óol yéetel baʼax yaantoʼon. (Ilawil xóotʼol 8 yéetel 9)
8. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼobeʼ?
8 Wa k-eʼesik kabal óolal bey xan wa kiʼimak k-óol yéetel baʼax yaantoʼoneʼ maʼ ken k-pʼekt u maasil yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼob. Tsʼoʼoleʼ yaan k-jokik t-puksiʼikʼal le kʼaakʼas modosaʼ. Wa kabal k-óol xaneʼ maʼ ken k-tukult wa maas maʼaloboʼon tiʼ u maasil yéetel maʼ ken k-tukult wa k-náajaltmaj u tsʼaʼabaltoʼon maas yaʼab baʼaloʼob (Gál. 6:3, 4). Máax ku conformar yéetel baʼax yaantiʼeʼ maʼatech u ketkuba yéetel u maasil (1 Tim. 6:7, 8). Máax kabal u yóol yéetel kiʼimak u yóol yéetel baʼax yaantiʼeʼ, hasta ku kiʼimaktal u yóol kéen xiʼik utsil tiʼ u maasil.
9. Jeʼex u yeʼesik Gálatas 5:16 bey xan Filipenses 2:3 yéetel 4, ¿bix jeʼel u yáantkoʼon le espíritu santo k-eʼes jatsʼuts modosoʼ?
9 Utiaʼal maʼ k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasileʼ kʼaʼabéettoʼon u espíritu santo Jéeoba, k-eʼesik kabal óolal yéetel u kiʼimaktal k-óol yéetel baʼaxoʼob yaantoʼon (xok Gálatas 5:16; Filipenses 2:3, 4). U espíritu santo Dioseʼ ku yáantkoʼon k-il jach bixoʼon yéetel baʼax péeksikoʼon k-beet wa baʼax. Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ jeʼel u xuʼulul k-eʼesik kʼaakʼas modoseʼ (Sal. 26:2; 51:10). Koʼox ilik baʼax áant Moisés yéetel Pablo utiaʼal maʼ u pʼektikoʼob u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼob.
Juntúul xiʼipaleʼ áalkabil u bin u yaʼal tiʼ Moisés yéetel tiʼ Josué yaan kaʼatúul máak naatsʼ teʼ tabernáculo táan u beetik u profetailoʼoboʼ. Josuéeʼ ku yaʼalik tiʼ Moisés ka u yaʼaltiʼob maʼ u beetik u profetailoʼob, pero Moiséseʼ maʼ tu yaʼalik mix baʼal tiʼob. Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalik tiʼ Josué kiʼimak u yóol u yilik yaan uláakʼ máakoʼob kʼamik u espíritu santo Jéeoba (Ilawil xóotʼol 10).
10. ¿Baʼax eʼes maʼ celosoʼ Moisésiʼ? (Ilawil le dibujo yaan tu yáax táan juʼunil le revistaaʼ).
10 Dioseʼ tu tsʼáaj nojoch autoridad tiʼ Moisés utiaʼal u nuʼuktik u kaajal, pero mix juntéen tu tuklaj wa chéen tiʼ letiʼ unaj u tsʼaʼabal. Juntéeneʼ Jéeobaeʼ tu luʼsaj junjaats le espíritu santo u tsʼaamaj tiʼ Moisésoʼ ka tu tsʼáaj tiʼ junmúuchʼ u nuuktakil le kaaj muchʼukbaloʼob naatsʼ tiʼ le tabernáculooʼ. Ka tsʼoʼokeʼ Moiséseʼ tu yojéelteʼ kaʼatúul tiʼ u nuuktakil le kaaj maʼ bin u muchʼubaʼob naatsʼ tiʼ le tabernáculooʼ tsʼaʼab xan espíritu santo tiʼob tumen Jéeoba, le oʼolal káaj u beetik u profetailoʼob. ¿Baʼax tu beetaj Moisés ka aʼalaʼabtiʼ tumen Josué ka u yaʼaltiʼob ka xuʼuluk u beetik u profetailoʼoboʼ? Moiséseʼ maʼ kʼuuxilnaj yéetel le kaʼatúul máakoʼoboʼ, baʼaxeʼ kiʼimakchaj u yóol úuchik u tsʼaʼabal espíritu santo tiʼob utiaʼal u beetik u profetailoʼob (Núm. 11:24-29). ¿Baʼax k-kanik tiʼ Moisés?
Le ancianoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u yeʼeskoʼob kabal óolal jeʼex Moiséseʼ? (Ilawil xóotʼol 11 yéetel 12) *
11. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u beetkoʼob jeʼex Moiséseʼ?
11 Koʼoneʼex tuukul tiʼ juntúul sukuʼun ku beetik u ancianoil yéetel jach kiʼimak u yóol yéetel le meyajoʼob tsʼaʼan u beet teʼ múuchʼuliloʼ. Junpʼéel tiʼ le meyajoʼoboʼ letiʼe u nuʼuktik U Xookil U Pʼíich Tulumil Kananoʼ. Chéen baʼaleʼ junpʼéel kʼiineʼ ku yaʼalaʼaltiʼ ka u kaʼans uláakʼ sukuʼun utiaʼal u nuʼuktik le xookoʼ. Wa kabal u yóol jeʼex Moiséseʼ maʼ tun kʼuuxil, baʼaxeʼ yéetel kiʼimak óolal ken u kaʼanse.
12. ¿Bix u yeʼesik yaʼab sukuʼunoʼob kabal u yóoloʼob yéetel kiʼimak u yóoloʼob yéetel le baʼax ku beetkoʼob bejlaʼoʼ?
12 Koʼox ilik uláakʼ ejemplo tuʼux táakaʼan junmúuchʼ sukuʼunoʼob yaan u jaʼabiloʼob. Ich yaʼab añoseʼ tu beetaj u coordinadoriloʼob tiʼ le múuchʼ ancianoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ kéen u chuk 80 años tiʼobeʼ unaj u xuʼulul u beetkoʼob le meyajoʼ. Le superintendenteʼob tiʼ circuito tsʼoʼok 70 años tiʼoboʼ ku yeʼeskoʼob kabal óolal kéen xuʼuluk u beetkoʼob le meyajaʼ tsʼoʼoleʼ ku kʼamkoʼob yéetel kiʼimak óolal yaanal meyaj. Tsʼoʼoleʼ teʼ tu tsʼook añosaʼ yaʼab sukuʼunoʼob tsʼoʼok u xuʼulul u meyajoʼob Betel, baʼaleʼ láayliʼ kiʼimak u yóoloʼob táan u beetkoʼob uláakʼ meyajoʼob ichil u kaajal Jéeobaeʼ. Le sukuʼunoʼob yéetel le kiikoʼobaʼ maʼatech u kʼuuxiloʼob tumen yaanal máax beetik le meyaj ku beetkoʼob kaʼachoʼ.
13. ¿Baʼaxten jeʼel kaʼach u pʼektaʼal le apóstoloʼob tumen Pablooʼ?
13 Apóstol Pabloeʼ kabal u yóol tsʼoʼoleʼ tu yeʼesaj kiʼimak u yóol yéetel le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ. Letiʼeʼ maʼ kʼuuxilnaj tumen táan u bin utsil tiʼ u maasiliʼ. Jach tu tsʼáaj u yóol u meyajt Jéeoba, baʼaleʼ tu yaʼalaj yéetel kabal óolal: «Teen u maas chichnil tiʼ le apóstoloʼoboʼ; tsʼoʼoleʼ maʼ tin náajmatik ka aʼalaʼakten apóstol» (1 Cor. 15:9, 10). Le 12 apóstoloʼoboʼ tu láakʼintoʼob Jesús ka kʼaʼaytajnaji, baʼaleʼ Pabloeʼ tsʼokaʼaniliʼ u kíimil yéetel u kaʼa kuxkíintaʼal Jesús ka káaj u meyajtik Dios. Kex ka máan kʼiin kʼaj óoltaʼab «bey juntúul apóstol teʼ táanxel luʼumoʼoboʼ», maʼ táakpaj ichil le 12 apóstoloʼoboʼ (Rom. 11:13; Hech. 1:21-26). Kex beyoʼ kiʼimakchaj u yóol yéetel le meyaj tsʼaʼab u beetoʼ, maʼ tu pʼektaj le 12 apóstoloʼoboʼ mix kʼuuxilnaj tu yéeteloʼob úuchik u biskubaʼob maʼalob yéetel Jesúsiʼ.
14. ¿Baʼax ken k-beet wa kabal k-óol bey xan wa kiʼimak k-óol yéetel baʼaxoʼob yaantoʼon?
14 Wa kabal k-óol yéetel kiʼimak k-óol yéetel le baʼaxoʼob yaantoʼonoʼ, jeʼex Pabloeʼ yaan k-beetik baʼax ku yaʼalaʼaltoʼon tumen le máaxoʼob tsʼaʼanoʼob tumen Jéeoba utiaʼal u nuʼuktik u kaajaloʼ (Hech. 21:20-26). Letiʼeʼ u tsʼaamaj ancianoʼob utiaʼal u nuʼuktikoʼob le múuchʼuliloʼ. Tsʼoʼoleʼ kex kʼeban máakoʼobeʼ, le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ beyoʼob siibaloʼob tsʼaʼanoʼob tumen Jéeobaeʼ (Efe. 4:8, 11). Wa k-respetarkoʼob yéetel k-beetik baʼax ku yaʼalikoʼob yéetel kabal óolaleʼ yaan k-bisikba maʼalob yéetel Jéeoba yéetel maʼ ten k-kʼuuxil yéetel le sukuʼunoʼoboʼ.
MAʼ U XUʼULUL K-BEETIK BAʼAX KU YÁANTAJ UTIAʼAL KA YANAK JEETSʼELIL
15. ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal maʼ k-kʼuuxil yoʼolal baʼax yaan tiʼ u maasil?
15 Maʼ tu páajtal u yantal jeetsʼelil wa k-kʼuuxil yoʼolal baʼax yaan tiʼ u maasil. Le oʼolal kʼaʼabéet k-jóokpaytik t-puksiʼikʼal le kʼaakʼas modosaʼ, beyoʼ maʼ tun páakʼal tiʼ u maasil. Jach kʼaʼabéet k-beetik le baʼax tsʼoʼok k-aʼalikaʼ, beyoʼ k-eʼesik táan k-beetik le baʼax tu yaʼalaj Jéeobaaʼ: «Maʼ u xuʼulul [a beetkeʼex] le baʼaxoʼob ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak jeetsʼeliloʼ bey xan le baʼaxoʼob ku meyajoʼob utiaʼal u paklan líiʼsik u yóol máakoʼ» (Rom. 14:19). ¿Bix jeʼel k-áantik u maasil utiaʼal maʼ u kʼuuxiloʼob yoʼolal baʼax yaan tiʼ u maasileʼ? ¿Bix jeʼel k-áantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelileʼ?
16. ¿Bix jeʼel k-áantik u maasil utiaʼal maʼ u tsʼíiboltkoʼob baʼax yaan tiʼ u maasileʼ?
16 Le modos k-eʼesik yéetel le baʼaxoʼob k-beetkoʼ séeb u páakʼal tiʼ u maasil. U máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ u kʼáatoʼob ka ‹u taasuba máak nojbaʼalil tu yoʼolal le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ› (1 Juan 2:16). Baʼaleʼ lelaʼ chéen ku beetik u pʼektikuba máak. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-pakʼik tiʼ u maasil? Maʼ unaj k-máan k-kʼay wa k-tsikbalt baʼax yaantoʼoniʼ mix le baʼaxoʼob taak k-manikoʼ. Unaj xan k-eʼesik kabal óolal yéetel maʼ unaj k-máan k-tsikbalt baʼax meyajil k-beetik teʼ múuchʼuliloʼ. Wa chéen le k-sen tsikbaltikeʼ chéen táan k-kaxtik ka chʼaʼkʼuxtaʼakoʼon tumen u maasil. Baʼaleʼ wa k-kaxtik u yutsil u maasil yéetel k-ilik le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ yaan k-áantaj utiaʼal ka kiʼimakchajak u yóoloʼob yéetel ka yanak jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ.
17. ¿Baʼax xuʼul u beetik u sukuʼunoʼob José, yéetel baʼax utsil tu taasaj?
17 Jeʼel u páajtal u xuʼulul k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasileʼ. Koʼox kaʼa tʼaan tiʼ baʼax úuch tiʼ u sukuʼunoʼob José. Ka máan años u kon u yíitsʼinoʼobeʼ tu kaʼa iloʼob Egipto. Baʼaleʼ utiaʼal u yilik José wa tsʼoʼok u kʼexik u tuukuloʼobeʼ maʼ tu jáan aʼalajtiʼob máaxiʼ, ka túun tu invitartoʼob janal. Ka jáalaʼab u yoʼoch Benjamíneʼ tu beetaj u tsʼaʼabal cinco u téenel u maas yaʼabil ke tiʼ u maasil u sukuʼunoʼoboʼ (Gén. 43:33, 34). Chéen baʼaleʼ mix baʼal eʼesik wa kʼuuxilnaj u sukuʼunoʼob, baʼaxeʼ tu yeʼesoʼob u yaabiltmoʼob Benjamín yéetel Jacob, u papáʼoboʼ (Gén. 44:30-34). U sukuʼunoʼob Joséeʼ xuʼul u tsʼíiboltkoʼob baʼax yaan tiʼ u maasil, bey úuchik u kaʼa antal kiʼimak óolal ichil u familia Joséoʼ (Gén. 45:4, 15). Wa k-kanáantik maʼ k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasileʼ yaan k-áantaj utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal ichil k-familia yéetel ka yanak jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ.
18. Jeʼex u yeʼesik Santiago 3:17 yéetel 18, ¿baʼax utsil jeʼel u taasik wa k-áantaj utiaʼal u yantal jeetsʼelileʼ?
18 Jéeobaeʼ u kʼáat ka yanak jeetsʼelil ichiloʼon, le oʼolal ku yaʼalik ka xuʼuluk k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasil. Baʼaleʼ utiaʼal ka páajchajak k-beetkeʼ jach kʼaʼabéet k-tsʼáaik k-óoliʼ, tumen jeʼex tsʼoʼok k-ilik teʼ xookaʼ jach séeb k-tsʼíiboltik baʼax maʼ k-tiaʼaliʼ (Sant. 4:5). Tsʼoʼoleʼ u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ uts tu tʼaan u nojbaʼalkúuntkubaʼob yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼob. Chéen baʼaleʼ wa kabal k-óol, suuk k-tsʼáaik u diosboʼotikil yéetel kiʼimak k-óol yéetel baʼax yaantoʼoneʼ, maʼ tun antaltoʼon le kʼaakʼas tsʼíibolalaʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan k-áantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelil yéetel yaan u yantaltoʼon le jatsʼuts modos tsʼoʼok k-ilik teʼ xookaʼ (xok Santiago 3:17, 18).
KʼAAY 130 Unaj k-perdonar
^ xóot’ol 5 Ichil u kaajal Jéeobaeʼ jach chíikaʼan u yilaʼal yaan jeetsʼeliliʼ. Baʼaleʼ wa ku káajal k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼaxoʼob yaantiʼob yéetel wa ku káajal xan k-tsʼíiboltik baʼax yaantiʼobeʼ jeʼel u xuʼulul u yantal le jeetsʼeliloʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u beetik k-pʼektik u maasil yoʼolal baʼax yaantiʼob bey xan baʼax jeʼel u beetik k-tsʼíiboltik baʼax yaantiʼobeʼ. Yaan xan k-ilik bix jeʼel k-kanáantikba utiaʼal maʼ u páakʼaltoʼon le kʼaakʼas modosaʼ yéetel baʼax unaj k-beetik utiaʼal u yantal jeetsʼelil ichiloʼon.
^ xóot’ol 2 BAʼAX KU TSOʼOLOL: Le Bibliaoʼ maʼ chéen ku yaʼalik maʼ unaj k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasiliʼ, ku yaʼalik xaneʼ maʼ unaj k-tsʼíikil kéen k-il táan u bin maʼalobil tiʼ u maasiliʼ.
^ xóot’ol 61 FOTOʼOB: U ancianoiloʼob junpʼéel múuchʼulileʼ táan u yaʼalikoʼob tiʼ le sukuʼun nuʼuktik U Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan ka u kaʼans juntúul anciano maas táankelem u beet le meyajoʼ, tumen letiʼeʼ tsʼoʼok u chʼíijil. Kex uts tu yich u beetik le meyajoʼ yéetel kiʼimak óolal ku beetik le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik tiʼ le táankelem bix unaj u beetik le meyajoʼ, tsʼoʼoleʼ ku felicitartik.
