1. Ngo ma twero weko wabedo ki par, dok man twero gudowa nining?

TIKA dong nino mo ibedo ki par pi tyen lok mo? * Gwok nyo itye ki par pien gin ma jo mukene guwaco nyo gutimo ocwero cwinyi. Nyo gwok bene itye ki par pi gin mo ma iwaco nyo itimo. Me labolle, twero bedo ni itimo bal ci itye ki par ni Jehovah pe bitimmi kica. Ma dong rac loyo, itwero cako tamo ni par ma itye kwede-ni nyuto ni ipe ki niye dok ibedo dano marac. Ento meno tika lok ada?

2. Labol mene me Baibul ma nyuto ni bedo ki par pe te lokke ni wape ki niye?

² Nen kong labol mogo ma tye i Ginacoya. Anna, ma lacen odoko min lanebi Camuel, onongo obedo dako ma tye ki niye matek. Kadi bed kit meno, en obedo ki par mapol i kare ma ngat mo ma i pacone otere marac. (1 Cam. 1:7) Lakwena Paulo onongo tye ki niye matek, ento en obedo ki ‘par pi jo muye Kricito i kabedo mapatpat ducu.’ (2 Kor. 11:28) Kabaka Daudi onongo tye ki niye matek ma oweko Jehovah omarre adada. (Tic 13:22) Kadi bed kit meno, Daudi otimo bal madongo ma oweko par obwoye woko. (Jab. 38:4) Jehovah okweyo cwiny jo adek-ki ducu dok oweko gubedo ki wic ma opye  mot. Kong dong wanyamu gin ma watwero pwonyo ki i lanengi.

3. Lok pa jo mukene twero keliwa par nining?

³ Ka jo mukene giloko ki gero nyo giterowa marac, watwero cako bedo ki par. Man tye ada tutwalle ka ngat ma ocwero cwinywa-ni obedo laremwa nyo watwa macok. Watwero cako paro ni watwa ki ngat meno dong oballe matwal. I kare mukene, ngat ma ocwero cwinywa-ni nongo oloko labongo tam, dok man weko wawinyo malit calo kicobowa ki pala lucwan! (Car. 12:18) Nyo bene ngat mo twero waco akaka jami ma en ngeyo ni bicwero cwinyi. Laminwa mo ma mwakane tidi okato ki i peko man. En owaco ni, “Mwaki mogo manok angec, ngat mo ma onongo atamo ni obedo larema ocako nyayo lok goba i koma i Intanet. Cwinya ocwer dok abedo ki par mapol. Pe aniang pingo larema ma ageno otimo gin ma kit meno.” Ka laremi nyo watti macok aye ma ocwero cwinyi, ci itwero nongo pwony mapol ki bot Anna.

4. Pekki ango ma Anna obedo ka kato ki iye?

⁴ Anna obedo ka yelle ki pekki madongo. Pi mwaki mapol en onongo pe twero nywal. (1 Cam. 1:2) I tekwaro pa Luicrael, onongo gitamo ni dako ma pe nywal nongo kiceno woko. Man oweko lewic onongo mako Anna matek. (Acak. 30:1, 2) Ma dong rac loyo, cwar Anna onongo tye ki dako mukene ma nyinge Penina ma onywale lutino. Penina obedo ki nyeko i kom Anna dok ‘obedo ka ngeto iye marac wek ecwer cwinye.’ (1 Cam. 1:6) I acakkine, Anna obedo ki par mapol. Cwinye ocwer matek ‘ma oweko en obedo ka koko kun pe camo.’ ‘Iye owang’ matek. (1 Cam. 1:7, 10) Anna onongo kwecwiny nining?

5. Lega okonyo Anna nining?

⁵ Anna olego bot Jehovah kun tite cwer cwiny ma en tye kwede. I nge lega, en otito pekone bot Lalamdog Madit Eli. Ci Eli owacce ni: “Wot ki kuc. Lubanga pa Icrael myero oye legani ma ikelo bote-ni.” Adwogine obedo  nining? Anna “okato ocito woko, ocako cam, ci wange odoko leng.” (1 Cam. 1:17, 18) Lega oweko Anna obedo ki kuc odoco.

6. Pwony ango ma watwero nongo ki bot Anna ki dok ki i Jo Pilipi 4:6, 7 i kom lega?

⁶ Watwero bedo ki kuc odoco ka wadiyo cwinywa i lega. Anna otero kare malac i lega bot Wonne me polo. (1 Cam. 1:12) Wan bene watwero tero kare malac ka lok bot Jehovah i kom parwa, lworowa, ki gorowa. Pe mitte ni wacan lokwa kore ki kore i yo ma mamwonya adada. I cawa mukene watwero nongo ni watye ka lok ki kiniga kun bene wakok ki pig wangwa. Kadi bed kit meno, Jehovah pe biol ki winyo lokwa. Medo i kom lega i kom pekkiwa, omyero bene walub tam ma kimiyo i Jo Pilipi 4:6, 7. (Kwan.) Paulo owaco ni omyero waleg lega me miyo pwoc. Watye ki tyen lok mapol me pwoyo Jehovah. Me labolle, watwero pwoye pi mic me kwo, jami ma en ocweyo, mar mere ma pe lokke, ki pi gen mamwonya ma en ominiwa. Pwony ango mukene ma watwero nongo ki bot Anna?

7. Gin ango ma Anna gin ki cware onongo gitimo kare ki kare?

⁷ Kadi bed Anna onongo tye ki peko, en obedo ka wot kare ki kare gin ki cware i kabedo me woro Jehovah i Cilo. (1 Cam. 1:1-5) I kare ma en onongo tye i kema me woro, Lalamdog Madit Eli ocuko cwinye ki waco ni etye ki gen ni Jehovah bigamo lega pa Anna.​—1 Cam. 1:9, 17.

8. Cokke twero konyowa nining? Tit kong.

⁸ Watwero bedo ki kuc odoco ka wamedde ki wot i cokke. I acakki me cokkewa, pol kare omego mo lego kun penyo Jehovah pi cwiny mere maleng me bedo kwedwa. Kuc obedo but nyig ma nyak pi cwiny maleng. (Gal. 5:22) Ka wacito i cokkewa kadi bed watye ki par, wamiyo kare bot Jehovah ki omege ki lumegiwa me cuko cwinywa dok man konyowa me bedo ma wiwa ki cwinywa opye mot. Lega ki cokke obedo yo ma pire tek ma Jehovah tiyo kwede me kweyo cwinywa. (Ibru 10:24, 25) Kong dok wanenu pwony mukene ma watwero nongo ki bot Anna.

9. Gin ango ma pe olokke i kwo pa Anna, ento ngo ma okonye?

⁹ Peko pa Anna pe ogik woko cutcut. I kare ma Anna odwogo cen ki i kema me woro, en onongo pud bedo i gang acel ki Penina. Dok Baibul pe waco ni Penina oloko kite. Dong kadi ningo Anna pud omedde ki kanyo yet ki leb marac pa nyeke. Ento Anna omedde ki bedo ki kuc. Wi opo ni i nge weko lok man i cing Jehovah, Anna dong pe obedo ki par mapol. En ojenge i kom Jehovah dok oye ni Jehovah okwe cwinye. Lacen, Jehovah ogamo lega pa Anna kun mine lutino ma mege!​—1 Cam. 1:19, 20; 2:21.

10. Gin ango ma wapwonyo ki i lanen pa Anna?

¹⁰ Watwero bedo ki kuc odoco kadi bed tyen lok me parwa pud tye. Kadi bed walego matek dok wacito i cokke kare ki kare, pekkiwa mogo pud twero medde. Ento ki i lanen pa Anna, wapwonyo ni pe tye gin mo ma twero gengo Jehovah ki kweyo cwinywa. Jehovah wiye pe biwil i komwa, dok ma pe orii en biminiwa mot pien pe wailo cingwa.​—Ibru 11:6.

11. Tyen lok ango ma onongo Paulo tye kwede me bedo ki par?

¹¹ Paulo onongo tye ki tyen lok mapol me bedo ki par. Me labolle, pien en onongo maro omege ki lumege, pekkigi oweko en obedo ki par mapol. (2 Kor. 2:4; 11:28) I ticce macalo lakwena, Paulo okemme ki jo ma gidag lok ada dok gugoye ci gubole i buc. En bene ociro kwo matek ma onongo kelo par, ma i kine en ‘obedo labongo jami muromo.’ (Pil. 4:12) Dok kit macalo i kare man i kwone onongo dong meli otur kwede tyen adek, watwero goyo par ma Paulo obedo kwede ka tye ka wot ki meli. (2 Kor. 11:23-27) Gin ango ma okonyo Paulo me lweny ki par magi?

12. Ngo ma okonyo me dwoko piny par pa Paulo?

¹² Paulo onongo bedo ki par ka utmegine gitye i peko, ento en pe otute me cobo pekkigi kene. Paulo onongo ngeyo ka ma kerone gik iye. En oketo yub pi jo mukene me konye ki tic me gwoko kacokke. Me labolle, en omiyo tic magi bot co ma gigenne calo Temceo ki Tito. Labongo akalakala mo tic ma omege magi gutimo okonyo me dwoko piny par pa Paulo.​—Pil. 2:19, 20; Tito 1:1, 4, 5.

13. Luelda gitwero lubo lanen pa Paulo nining?

¹³ Peny jo mukene wek gukonyi. Calo Paulo, luelda ma lukica i kare-ni giparo pi dano ma i kacokke ma gitye ka kato ki i atematema. Ento laelda pe twero konyo jo ducu me kacokke. Mwolo biweko en nywako tic man ki co mukene ma gupore kun bene pwonyo co matino me konye gwoko rommi pa Lubanga.​—2 Tem. 2:2.

14. Gin ango ma Paulo pe obedo ki lworo iye, dok ngo ma wapwonyo ki i lanenne?

¹⁴ Ye ni in bene imito kwe cwiny. Paulo onongo mwol, pi meno en openyo pi kony ki bot luwote dok onongo kony man. Lewic pe omakke kun tamo ni jo mukene gubinene calo ngat ma goro ka eye ni kikweyo cwinye. I waraga ma Paulo ocoyo bot Pilemon, en owaco ni: “Marri okela yomcwiny, dok ojingo  cwinya.” (Pile. 7) Paulo oloko i kom lutic luwote mapol ma gucuko cwinye i kare me peko. (Kol. 4:7-11) Ka waye ni wamito kony ki cuko cwiny, ci omege ki lumege gibibedo ki yomcwiny me miyowa kony ma wamito.

15. Paulo onongo kwecwiny nining i kare ma en onongo tye ka kato ki i kwo matek?

¹⁵ Nong teko ki i Lok pa Lubanga. Paulo onongo ngeyo ni Ginacoya bicuko cwinye. (Rom. 15:4) Onongo bene bimine ryeko me kemme ki peko mo keken. (2 Tem. 3:15, 16) I kare ma kitweyo Paulo i buc i Roma pi tyen me aryone, en oniang ni tone dong onyiko cok. Paulo otimo gin ango i kare man ma kelo par-ni? En openyo Temceo ni obin bote oyotoyot dok okelle ‘buk adola.’ (2 Tem. 4:6, 7, 9, 13) Pingo? Pien buk adola magi nen calo gubedo but Ginacoya me leb Ibru ma Paulo onongo twero tic kwede me kwan pire kene. Ka walubo lanen pa Paulo kun wakwano Lok pa Lubanga kare ki kare, Jehovah bitic ki ginacoya me kweyo cwinywa​—kadi bed watye ki pekki mapol.

16. Par ango ma Daudi okelo i kome?

¹⁶ Daudi cwinye obedo ka pide pi tyen lok ma atir. En onongo otimo abor ki Batceba ci oketo yub ni kinek cware woko, dok pi kare mo en okano balle. (2 Cam. 12:9) I acakkine, Daudi okwero winyo cwiny ma pide-ni. Macalo adwogine, en obalo watte ki Jehovah dok man oweko en obedo ki par dok kome obedo lit. (Jab. 32:3, 4) Ngo ma okonyo Daudi me lweny ki par ma en okelo i kome, dok ngo ma twero konyowa ka watimo bal mo madit?

17. Jabuli 51:1-4 nyuto nining ni Daudi ongut pi balle?

¹⁷ Leg Jehovah wek otimmi kica. Daudi lacen olego bot Jehovah. En ongut ki cwinye ducu, ci otuco balle. (Kwan Jabuli 51:1-4.) Man okonye me bedo ki wic ma opye mot dok cwinye obedo yom odoco! (Jab. 32:1, 2, 4, 5) Ka itimo bal mo madit, pe item kanone. Me ka timo meno, tit balli bot Jehovah i lega. Ci cwinyi bicako kwe ki i par ma obino  pi timo bal. Ento ka imito yubo watti ki Jehovah, omyero itim gin mo makato lega keken.

18. Daudi odok nining i tira ma kimine?

¹⁸ Jol tira. I kare ma Jehovah ocwalo lanebi Natan me nyuto bal pa Daudi ka maleng, Daudi pe otemo gengo ngeye nyo neno balle calo bal mo matidi. En oye cutcut ni etimo bal pe i kom cwar Batceba keken, ento makatone i kom Jehovah. Daudi ojolo tira ma oa ki bot Jehovah, dok Jehovah otimme kica. (2 Cam. 12:10-14) Ka watimo bal mo madit, omyero walok ki jo ma Jehovah ocimogi macalo lukwat. (Yak. 5:14, 15) Dok omyero wagwokke ki gengo ngewa. Ka pe wagalle ki jolo tira ma kiminiwa kun waketo i tic, ci ma pe orii wabibedo ki kuc kacel ki yomcwiny odoco.

19. Gin ango ma omyero wamok tamwa me timone?

¹⁹ Mok tammi pe me nwoyo bal acel-li. Kabaka Daudi oniang ni wek egwokke ki nwoyo bal acel-li, kony pa Jehovah mitte. (Jab. 51:7, 10, 12) I nge nongo kica pa Jehovah, Daudi omoko tamme me gwokke ki tam macilo. Macalo adwogine, en obedo ma wiye opye mot odoco.

20. Watwero nyuto nining ni watye ki pwoc pi kica pa Jehovah?

²⁰ Wanyuto ni watye ki pwoc pi kica pa Jehovah ka walego pire, wajolo tira, dok wagwokke ki nwoyo balwa. Ka watimo jami magi, ci wabibedo ki wic ma opye mot odoco. Omego mo ma nyinge James ma otimo bal madit onongo ni man tye lok ada. En owaco ni: “I kare ma atuco balla bot luelda, awinyo calo twon yec mo mapek kitingo woko ki i wiya. Acako bedo ki wic ma opye mot.” Pud dong cuko cwinywa ya me ngeyo ni “[Jehovah] tye cok ki jo ma cwinygi goro, en laro jo ma gitye ki arem madwong i cwinygi”!​—Jab. 34:18.

21. Watwero weko Jehovah kweyo cwinywa nining?

²¹ Ka wawoto ki donyo matut i kare me agikki, jami ma keliwa par bimedde. Ka itye ki par mapol, pe igalle ki yenyo kony pa Jehovah. Kwan Baibul i yo matut. Nong pwony ki i lanen pa Anna, Paulo, ki Daudi. Leg Wonwa me polo wek okonyi me niang tyen lok mumiyo itye ki par. (Jab. 139:23) Wek en okonyi ki tingo pekoni, tutwalle pekki ma pe itwero cobone. Ka itimo meno, ci ibibedo calo laco jabuli ma owero bot Jehovah ni: “Ka atamo pi jami mapol, in ikweyo cwinya ki kicani.”​—Jab. 94:19.