1. Ano an puwedeng magin dahilan nin pagkapurisaw, asin paano iyan puwedeng makaapektar sa sato?

NAKAMATI ka na daw nin pagkapurisaw? * Tibaad napupurisaw ka huli ta nakulgan ka sa sinabi o ginibo kan iba. O tibaad napupurisaw ka manungod sa sinabi o ginibo mo. Halimbawa, tibaad nakagibo ka nin pagkakasala, asin napupurisaw ka huling iniisip mong dai ka na nuarin man mapapatawad ni Jehova. Tapos dahil sa grabeng kapurisawan, tibaad maisip mo na maluya an pagtubod mo asin na maraot kang tawo. Pero totoo daw iyan?

2. Anong mga halimbawa sa Bibliya an nagpapahiling na an pagkapurisaw dai man nangangahulugan na maluya an pagtubod ta?

² Pag-isipan an pirang halimbawa sa Kasuratan. Si Hana, na iyo an nagin ina ni propeta Samuel, sarong babayi na may dakulang pagtubod. Pero napurisaw siya nin grabe huli sa maraot na pagtrato sa saiya kan saro sa kairiba niya sa harong. (1 Sam. 1:7) Si apostol Pablo may makusog na pagtubod, pero nakamati siya nin labi-labing “paghadit para sa gabos na kongregasyon.” (2 Cor. 11:28) Si David makusugon an pagtubod kaya nawilihan siyang marhay ni Jehova. (Gibo 13:22) Dawa arog kaiyan, nakagibo si David nin mga pagkakasala kun kaya may mga pagkakataon na nakamati siya nin grabeng pagkapurisaw. (Sal. 38:4) An lambang saro sa sainda rinanga asin pinaginhawa ni Jehova. Pag-ulayan ta kun ano an manunudan niyato sa mga halimbawa ninda.

3. Paano puwedeng makapurisaw sa sato an mga sinasabi kan iba?

³ Puwede kitang mapurisaw pag an iba nagtataram sa sato nin makulog o tinatrato kita nin bakong mabuot. Totoong-totoo iyan lalo na kun an naggigibo kaiyan sa sato sarong dayupot na amigo o kapamilya. Tibaad mahadit kita na mararaot an relasyon niyato sa tawong iyan. Kun minsan, tibaad nagtataram siya sato na dai pinag-iisipan, asin tibaad mamatian niyato na garo kita sinaksak nin espada! (Tal. 12:18) O tibaad tinutuyo nin saro na magtaram nin nakakakulog sa sato. Sarong hoben na sister an napaatubang sa arog kaining sitwasyon. Sinabi niya: “Pirang taon na an nakaagi, may saro na paghuna ko marahay na amiga. Dangan nagparapalakop siya nin mga tsismis manungod sako sa social media. Nakulgan ako saka napurisaw. Dai ko talaga masabutan kun taano ta tatrayduron niya ako nin arog kaiyan.” Kun kinulgan ka nin sarong dayupot na amigo o kapamilya, dakul kang manunudan ki Hana.

4. Anong masakit na mga problema an napaatubang ki Hana?

⁴ Kinaipuhan na atubangon ni Hana an pirang masakit na problema. Dakul na taon na an nag-agi, pero dai siya nagkakaaki. (1 Sam. 1:2) Sa kultura kaidto kan Israel, an sarong babaying baog pinaniniwalaan na isinumpa. Kaya grabe an pagkasupog niya. (Gen. 30:1, 2) An mas malala pa ta an agom ni Hana nagkua nin saro pang agom, si Penina, asin nagkaigwa ini nin mga aki. Para ki Penina karibal niya si Hana kaya “pigpaparatuya-tuya [niya ini] para kulgan an buot [kaini].” (1 Sam. 1:6, NWT) Kan primero, nasakitan si Hana na atubangon an sitwasyon niya. Purisaw siyang marhay kaya ‘naghihibi siya asin dai na nagkakakan.’ “Grabe an pagmundo” kan puso niya. (1 Sam. 1:7, 10, NWT) Paano naranga si Hana?

5. Paano nakatabang ki Hana an pamibi?

⁵ Sa pamibi, sinabi ni Hana ki Jehova an gabos niyang namamatian. Pagkatapos niyang mamibi, ipinaliwanag niya an saiyang sitwasyon sa Halangkaw na Saserdoteng si Eli. Dangan sinabi saiya ni Eli: “Sige na, dai ka na maghadit. Itao lugod sa saimo kan Diyos nin Israel an hinahagad mo sa saiya.” Ano an nagin resulta? “Naghali [si Hana] saka nagkakan, asin bako na siyang mamundo.” (1 Sam. 1:17, 18, NWT) An pamibi nakatabang ki Hana na maibalik an saiyang katuninungan.

6. Anong mga leksiyon manungod sa pagpamibi an manunudan ta ki Hana asin sa Filipos 4:6, 7?

⁶ Puwede mong maibalik an saimong katuninungan kun magigin matiyaga ka sa pagpamibi.  Nakipag-ulay nin halawig si Hana sa saiyang Ama sa langit. (1 Sam. 1:12) Puwede man kitang makipag-ulay nin halawig ki Jehova manungod sa satong mga ikinakapurisaw, ikinakatakot, asin mga pagkukulang. An satong mga pamibi dai man kaipuhan na magin poetiko o perpekto an pagkakasabi. Tibaad ngani nagsisigok-sigok kita mantang sinasabi ta an mga kapaitan kan puso ta. Dawa siring, nungkang magsasawa si Jehova sa pagdangog sa sato. Apuwera sa pagpamibi manungod sa mga problema ta, kaipuhan niyatong girumdumon an sadol na nasa Filipos 4:6, 7. (Basahon.) Espesipikong binanggit ni Pablo na dapat kitang mamibi nin mga pasasalamat ki Jehova. Kadakul kita nin dahilan para pasalamatan siya. Halimbawa, puwede ta siyang pasalamatan sa regalo nin buhay, sa mga linalang niya, sa saiyang maimbod na pagkamuot, asin sa marahayon na paglaom na itinao niya sa sato. Ano pa an manunudan ta ki Hana?

7. Ano an regular na ginigibo ni Hana asin kan agom niya?

⁷ Sa ibong kan saiyang mga problema, si Hana asin an saiyang agom regular na nagduduman sa harong nin pagsamba ki Jehova sa Shilo. (1 Sam. 1:1-5) Nasa tabernakulo kaidto si Hana kan pakusugon siya kan Halangkaw na Saserdoteng si Eli paagi sa pagsabing lugod na simbagon ni Jehova an ipinapamibi niya.—1 Sam. 1:9, 17.

8. Ano an puwedeng maitabang sa sato kan mga pagtiripon? Ipaliwanag.

⁸ Puwede mong maibalik an saimong katuninungan kun padagos kang maatender sa mga pagtiripon kan kongregasyon. Parating iiniiba sa pambukas na pamibi sa satong mga pagtiripon an kahagadan na mapasatuya an espiritu nin Diyos. An katuninungan kabtang kan bunga kan espiritung iyan. (Gal. 5:22) Pag nag-aatender kita sa satong mga pagtiripon dawa pag napupurisaw kita, tinatawan ta nin oportunidad si Jehova asin an satong mga tugang na pakusugon kita asin tabangan na maibalik an satong katuninungan nin isip asin puso. An pamibi asin mga pagtiripon mahalagang marhay na mga paagi na ginagamit ni Jehova para paginhawahon kita. (Heb. 10:24, 25) Mangnuhon ta kun ano pa an manunudan niyato sa eksperyensiya ni Hana.

9. Ano an dai nagbago sa sitwasyon ni Hana, pero ano an nabago niya?

⁹ Dai tulos-tulos nawara an dahilan kan pagkapurisaw ni Hana. Pagpuli ni Hana hali sa pagsamba sa tabernakulo, kaipuhan pa man giraray niyang mag-istar kaibanan si Penina. Asin mayo nin ipinaparisa an Bibliya na nagbago an ugali ni Penina. Kaya posibleng marhay na kinaipuhan ni Hana na padagos na tagalan an makulog na mga tataramon ni Penina. Pero naibalik ni Hana an saiyang panglaog na katuninungan asin napagdanay iyan. Girumdumon na pagkatapos niyang ipasa ki Jehova an mga bagay-bagay, dai na siya napurisaw. Tinugutan niya si Jehova na rangahon asin paginhawahon siya. Pag-abot nin panahon, binendisyunan pa ngani ni Jehova si Hana paagi sa pagpangyaring magkaigwa ini nin sadiring mga aki!—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.

10. Ano an manunudan ta sa halimbawa ni Hana?

¹⁰ Puwede mong maibalik an saimong katuninungan dawa kun dai nahahali an dahilan kan saimong pagkapurisaw. Dawa ngani namimibi kita nin udok sa puso asin regular kitang nag-aatender sa mga pagtiripon, may mga problema na tibaad magpadagos pa man giraray. Pero sa halimbawa ni Hana, manunudan niyato na mayo nin makakapugol ki Jehova na paginhawahon an satong napupurisaw na puso. Dai kita nuarin man lilingawan ni Jehova, asin babalusan niya an satong kaimbudan.—Heb. 11:6.

11. Ano an mga dahilan para mapurisaw si Pablo?

¹¹ Dakul an dahilan para mapurisaw si Pablo. Halimbawa, huling namumutan niya an mga tugang, pigpaparaisip niya an mga problemang inaatubang ninda. (2 Cor. 2:4; 11:28) Sa asignasyon niya bilang apostol, kinaipuhan ni Pablo na  atubangon an mga nagkokontra na nanghahampak saiya asin ipinapapreso siya. Kinaipuhan man niyang tagalan an nakakapapurisaw na mga kadipisilan, arog kan pamumuhay na may “kakadikit.” (Fil. 4:12) Asin girumdumon na kisiyera tulong beses siyang nakaeksperyensiya nin paglubog nin barko, kaya siguradong haditon siya pag nagbibiyahe sa barko. (2 Cor. 11:23-27) Paano natagalan ni Pablo an mga kahaditan?

12. Ano an nakatabang para mainaan an pagkapurisaw ni Pablo?

¹² Napupurisaw si Pablo pag napapaatubang sa mga kadipisilan an mga tugang, pero dai niya pinurbaran na solong solusyunan an gabos nindang problema. Aram niya an saiyang limitasyon. Iinareglo niya na may mga magtabang sa saiya sa pag-asikaso sa kongregasyon. Halimbawa, nagdelegar siya nin awtoridad sa mapagtitiwalaan na mga lalaki arog ni Timoteo asin Tito. An mga trabahong ginibo kan mga tugang na iyan siguradong nakatabang para mainaan an pagkapurisaw ni Pablo.—Fil. 2:19, 20; Tito 1:1, 4, 5.

13. Paano maaarog kan mga elder si Pablo?

¹³ Maghagad nin tabang sa iba. Arog ni Pablo, dakul na mamumuton na elder ngunyan an napupurisaw para sa mga kakongregasyon ninda na may inaatubang na mga problema. Pero limitado man sana an magigibo nin sarong elder. Papahiruon siya nin kababaan nin buot na magpatabang sa ibang kuwalipikadong brother asin magsanay nin hoben na mga brother para tabangan siya sa pag-ataman sa aripumpon nin Diyos.—2 Tim. 2:2.

14. Sa ano dai nahadit si Pablo, asin ano an manunudan ta sa saiyang halimbawa?

¹⁴ Akuon na kaipuhan mo nin karangahan. Mapakumbaba si Pablo, kaya naghagad asin nag-ako siya nin pampakusog nin buot hali sa saiyang mga amigo. Malinaw na dai siya nahadit na iisipon kan mga tawo na maluya siya kun aakuon niya na rinanga siya nin iba. Sa surat niya ki Filemon, si Pablo nagsabi: “Naugma asin naranga akong marhay kan mabaretaan ko an mapadapit sa pagkamuot na ipinahiling mo.” (Filem. 7) Binanggit ni Pablo an nagkapira pang kapwa trabahador na nakapakusog na marhay sa saiya sa nakakapurisaw na mga panahon. (Col. 4:7-11) Pag mapakumbaba tang inaako na kaipuhan ta nin pampakusog nin buot, an satong mga tugang maugmang itatao an suportang kinakaipuhan niyato.

15. Sain si Pablo nakakua nin karangahan kan mapaatubang siya sa nakakapurisaw na mga sitwasyon?

¹⁵ Magsarig sa Tataramon nin Diyos. Aram ni Pablo na mararanga siya kan Kasuratan. (Roma 15:4) Matatawan man siya kaiyan nin kadunungan para maatubang an ano man na problema.  (2 Tim. 3:15, 16) Kan ipreso siya sa Roma sa ikaduwang pagkakataon, namatian ni Pablo na madali na an saiyang kagadanan. Sa arog kaiyan na nakakapurisaw na sitwasyon, ano an ginibo ni Pablo? Sinabi niya ki Timoteo na magduman tulos saiya asin darahon “an mga nakarolyong kasuratan.” (2 Tim. 4:6, 7, 9, 13) Taano? Huling an mga rolyong iyan posibleng marhay na mga porsiyon kan Hebreong Kasuratan na magagamit ni Pablo sa saiyang personal na pag-adal sa Bibliya. Pag inaarog ta si Pablo paagi sa regular na pag-adal kan Tataramon nin Diyos, gagamiton ni Jehova an Kasuratan para paginhawahon kita—ano man na mga pagbalo an napapaatubang sa sato.   

16. Ano an nagin epekto ki David kan ginibo niyang seryosong pagkakasala?

¹⁶ May dahilan kaya riniribok si David kan saiyang konsiyensiya. Nakakomiter siya nin pagsambay ki Bat-seba, nagpakana kan paggadan sa agom kaini, asin sa halipot na panahon pinurbaran niyang itago an mga ginibo niya. (2 Sam. 12:9) Kan primero, binaliwala ni David an saiyang konsiyensiya. Bilang resulta, nadanyaran kaiyan an saiyang relasyon ki Jehova, napurisaw nin grabe, asin naghilang pa ngani. (Sal. 32:3, 4) Ano an nakatabang ki David na makayanan an pagkapurisaw na resulta kan ginibo niya, asin ano an makakatabang sa sato kun makagibo kita nin seryosong pagkakasala?

17. Paano ipinahiling kan mga tataramon sa Salmo 51:1-4 an udok sa pusong pagsulsol ni David?

¹⁷ Mamibi para sa kapatawadan. Dangan si David namibi na ki Jehova. Kasabay nin udok sa pusong pagsulsol, itinuga niya an saiyang mga kasalan. (Basahon an Salmo 51:1-4.) Asin talagang naginhawahan siya huli kaiyan! (Sal. 32:1, 2, 4, 5) Kun makagibo ka nin magabat na kasalan, dai iyan itago. Imbes, hayagan na sabihon iyan ki Jehova sa pamibi. Dangan magigin mas kalmado ka asin dai ka na gayong pupurisawon kan saimong konsiyensiya. Pero kun gusto mong maibalik an pagigin mag-amigo nindo ni Jehova, bako lang pamibi an kaipuhan mong gibuhon.

18. Ano an nagin reaksiyon ni David sa disiplina?

¹⁸ Akuon an disiplina. Kan isugo ni Jehova si propeta Natan para ihayag an kasalan ni David, dai ipinangatanusan ni David an saiyang sadiri o pinasadit an saiyang kasalan. Inako tulos niya na nagkasala siya bako sana sa agom ni Bat-seba kundi, urog sa gabos, ki Jehova. Inako ni David an disiplina hali ki Jehova, asin pinatawad siya ni Jehova. (2 Sam. 12:10-14) Kun nakakomiter kita nin sarong magabat na kasalan, dapat kitang makipag-ulay sa mga ninombrahan ni Jehova na  magpastor sa sato. (Sant. 5:14, 15) Asin dapat tang likayan an tendensiyang ipangatanusan an satong sadiri. Pag mas amay niyatong inako asin inaplikar an ano man na disiplinang itinao sa sato, mas amay man na maibabalik an satong katuninungan asin kagaya-gayahan.

19. Ano an dapat na determinado tang gibuhon?

¹⁹ Magin determinado na dai na utruhon an parehong mga pagkakasala. Aram ni David na para malikayan niyang magibo an parehong mga kasalan, kaipuhan niya an tabang ni Jehova. (Sal. 51:7, 10, 12) Pagkatapos na mapatawad ni Jehova, determinado si David na likayan an nakakaraot na kaisipan. Bilang resulta, naibalik niya an saiyang panglaog na katuninungan.

20. Paano niyato maipapahiling na nagpapasalamat kita sa kapatawadan ni Jehova?

²⁰ Ipinapahiling niyato na nagpapasalamat kita sa kapatawadan ni Jehova pag ipinapamibi ta iyan, pag inaako ta an disiplina, asin pag hinihinguwa niyatong dai na utruhon an satong mga pagkakasala. Pag ginigibo ta an mga iyan, maibabalik niyato an satong panglaog na katuninungan. Napatunayan ini ni James, sarong brother na nakagibo nin magabat na kasalan. Sinabi niya: “Kan ituga ko sa mga elder an kasalan ko, garo man sana nahalian ako nin magabaton na pasan. Nagkaigwa giraray ako nin matuninong na isip.” Talagang nakakapakusog na maaraman na “harani si Jehova sa mga nalugadan an puso; iliniligtas niya an mga may lupaypay na espiritu”!—Sal. 34:18, NWT.

21. Paano niyato tutugutan si Jehova na paginhawahon kita?

²¹ Mantang madali nang mag-abot an katapusan kan huring mga aldaw na ini, mas magdadakul man an dahilan nin pagkapurisaw. Kun may nakakapurisaw saimo, maghagad tulos nin tabang ki Jehova. Magin matiyaga sa pag-adal nin Bibliya. Makanuod sa halimbawa ni Hana, Pablo, asin David. Hagadon sa saimong Ama sa langit na tabangan kang maaraman an dahilan kan saimong pagkapurisaw. (Sal. 139:23) Tugutan siyang pasanon an saimong mga pasan, lalo na an mga bagay na haros mayo kang kontrol o talagang dai mo kontrolado. Kun gigibuhon niyato iyan, magigin arog kita kan salmista na nagkanta ki Jehova: “Kan magparadakul an ikinakahadit ko, rinanga asin pinaginhawa mo ako.”—Sal. 94:19, NWT.