Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

ESTUDIO 9

Laʼ la cʌcʼ chaʼan Jehová miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal

Laʼ la cʌcʼ chaʼan Jehová miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal

«Cheʼ bʌ cʌlʌxix chuqui tsaʼ caji j cʼojoʼtan, tsaʼ ñuqʼuesʌbeyon c pusicʼal yicʼot tsaʼ wʌqʼueyon cubin c ñʌchʼtʌlel» (SAL. 94:19, TNM).

CʼAY 44 I yoración jiñi chʼijiyem bʌ

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1. ¿Chuqui jiñi muʼ bʌ i yʌqʼueñonla cʼojol, i bajcheʼ miʼ mejlel i ticʼlañonla?

¿AM BA la cubi chaʼan ti jumpʼejl bʌ qʼuin an laj cʼojol? * Tajol chaʼan an majqui tsiʼ yʌlʌ o tsiʼ mele cʼux bʌ tsaʼ la cubi. O maʼan mi laj cʌy lac pensalin cheʼ joñonla tsaʼ la cʌlʌ o lac mele mach bʌ weñic. Tajol tsaʼ lac mele mulil i mi laj cʼojoʼtan chaʼan maʼañic baqui ora mi caj i ñusʌbeñonla Jehová jiñi tsaʼ bʌ lac mele. Cheʼ jaʼel, tajol mi lac ñaʼtan chaʼan cheʼʌch mi la cubin lac bʌ come maʼañic lac ñopoñel i mach tojoñicla. Pero ¿isujm ba jiñi?

2. ¿Chuqui ti ejemplo tac am bʌ ti Biblia miʼ pʌsbeñonla chaʼan cheʼ an chuqui mi laj cʼojoʼtan mach yomic i yʌl chaʼan maʼañic lac ñopoñel?

2 Laʼ laj qʼuel ejemplo tac am bʌ ti Biblia. Ana, i ñaʼ jiñi xʼaltʼan Samuel, an cabʌl i ñopoñel ti Dios. Pero tsiʼ wen chaʼlen pensal come an majqui tsiʼ wen ticʼla (1 S. 1:7). Jiñi apóstol Pablo añʌch i ñopoñel, pero tsiʼ ‹chʌn ñaʼta i cʌntʌntel pejtelel xñoptʼañob añoʼ bʌ tiʼ wenta› (2 Co. 11:28). Jiñi rey David wen pʼʌtʌlʌch i ñopoñel, jin chaʼan Jehová tsaʼʌch cʼoti i wen cʼuxbin (Hch. 13:22). Pero tsaʼ cʼoti i mel tsʌts bʌ mulil tsaʼ bʌ i wen cʼojoʼta (Sal. 38:4). Tiʼ pejtelelob Jehová tsiʼ ñuqʼuesʌbeyob i pusicʼal yicʼot tsiʼ yʌqʼueyob i ñʌchʼtʌlel. Laʼ laj qʼuel chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlelob.

¿CHUQUI MI LAJ CɅN TIʼ TOJLEL ANA?

3. ¿Chucoch jiñʌch junchajp muʼ bʌ i tech laj cʼojol jiñi muʼ bʌ i yʌl yambʌlob?

3 Junchajp muʼ bʌ i tech laj cʼojol jiñʌch cheʼ bʌ an majqui miʼ subeñonla o miʼ melbeñonla mach bʌ weñic, ñumento mi juntiquil wem bʌ la camigo o ti lac familia. Tajol mi laj cʼojoʼtan chaʼan mi caj i cʌy i pejcañonla. An i tajol jiñi am bʌ chuqui miʼ subeñonla maʼañic tsiʼ ñaxan wen ñaʼta jiñi tʼan tac tsaʼ bʌ i yʌlʌ, i mi la cubin chaʼan «miʼ jecʼonla bajcheʼ espada» (Pr. 12:18). Pero añʌch majqui miʼ yʌl tʼan tac chaʼan miʼ ticʼlañonla. Jiñʌch tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermana xcolelto bʌ. Miʼ cʼajtesan: «Maxto wen jalic, jiñi tsaʼ bʌ c lon qʼuele bajcheʼ wem bʌ camiga tsaʼ caji i puc tʼan mach bʌ i sujmic tic tojlel yaʼ ti Internet. Wen cʼux tsaʼ cubi yicʼot tsaʼ j cʼojoʼta. Maʼañic tsaʼ c chʼʌmbe i sujm chucoch cheʼ tsiʼ melbeyon». Mi juntiquil wem bʌ la camigo o ti lac familia miʼ ticʼlañonla, cabʌl chuqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel Ana.

4. ¿Chuqui ti tsʌts bʌ wocol tac tsiʼ lʌtʼʌ Ana?

4 Ana tsiʼ lʌtʼʌ cabʌl tsʌts bʌ wocol. Ti cabʌl jab, maʼañic tsaʼ mejli i yʌcʼ i yalobil (1 S. 1:2). Ti wajali, jiñi israelitajob miʼ poj ñaʼtañob chaʼan Dios woli (choncol) i yʌqʼuen i xotʼ i mul jiñi xʼixic mach bʌ mejlic ti tilel i yalobil. Jin chaʼan, Ana tsiʼ yubi quisin (Gn. 30:1, 2). I tsaʼ ñumen tsʌtsʼa jiñi i wocol come jiñi i ñoxiʼal an yambʌ i yijñam, i cʼabaʼ Peniná, tsaʼʌch bʌ i yʌqʼue i yalobilob. Peniná tsiʼ qʼuele bajcheʼ i contra jiñi Ana yicʼot «tsiʼ tsʼaʼle. Tsiʼ yotsʌbe i chʼijiyemlel i pusicʼal» (1 S. 1:6). Ti ñaxan, tsiʼ wen ticʼla Ana jiñi wocol. Mach tijicñayic tsiʼ yubi i bʌ, jin chaʼan «cabʌl tsiʼ chaʼle uqʼuel [...]. Tsiʼ cʌyʌ waj». «Wen chʼijiyem i pusicʼal» tsiʼ yubi (1 S. 1:7, 10). ¿Baqui tsiʼ taja i ñuqʼuesʌbentel i pusicʼal Ana?

5. ¿Bajcheʼ tsiʼ colta Ana jiñi oración?

5 Ana tsiʼ sube Jehová pejtelel chuqui an tiʼ pusicʼal. Ti wiʼil, tiʼ tsictesʌbe jiñi ñuc bʌ motomaj Elí chuqui woli (yʌquel) i ñusan. Elí tiʼ sube: «Cucu tiʼ ñʌchʼtʌlel a pusicʼal. Laʼ i yʌqʼueñet i Dios Israel pejtelel chuqui tsaʼ cʼajtibe». ¿Chuqui tsaʼ ujti? Ana «tsaʼ majli. Tsiʼ cʼuxu waj, lajmenix i chʼijiyemlel i pusicʼal» (1 S. 1:17, 18). Jiñi oración tsiʼ colta i taj i ñʌchʼtʌlel i pusicʼal.

¿Bajcheʼ mi lac chaʼ taj i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal yicʼot chaʼan maʼañic mi lac sʌt, cheʼ bajcheʼ tsiʼ mele Ana? (Qʼuele jiñi párrafo 6 cʼʌlʌl ti 10).

6. ¿Chuqui miʼ cʌntesañonla jiñi oración tiʼ tojlel Ana yicʼot jiñi tʼan tac am bʌ ti Filipenses 4:6, 7?

6 Miʼ mejlel lac chaʼ taj i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal cheʼ maʼañic mi laj cʌy lac mel oración. Ana tiʼ pejtelel qʼuin tsiʼ pejca Jehová ti oración (1 S. 1:12). Joñonla jaʼel jal miʼ mejlel lac pejcan yicʼot lac suben pejtelel chuqui mi la cʼojoʼtan, chuqui mi lac bʌcʼñan yicʼot chuqui mach tac bʌ weñic tsaʼ lac mele. Jiñi la coración mach wersa yom chaʼan cheʼ bajcheʼ jumpʼejl poesía o wen utsʼat chajpʌbil. Tajol miʼ mejlel la cʌl tan tac yicʼot lac chʼijiyemlel yicʼot mi lac chaʼlen uqʼuel. Jehová maʼañic miʼ caj i lujbʼan i ñʌchʼtañonla. Cheʼ mi lac suben jiñi la cʼojol, yom laj cʼajtesan jiñi ticʼojel tac am bʌ ti Filipenses 4:6, 7 (pejcan). Ti ili texto Pablo tsiʼ yʌlʌ chaʼan yom mi la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ Dios ti oración. Añʌch cabʌl chucoch yom mi lac mel come tsiʼ yʌqʼueyonla laj cuxtʌlel, chuqui tac tsiʼ mele, i sujm bʌ i cʼuxbiya yicʼot utsʼatax bʌ lac pijtaya. ¿Chuqui mi lac bej cʌn ti i ejemplo Ana?

7. ¿Chuqui miʼ mel tiʼ pejtelel ora Ana yicʼot i ñoxiʼal?

7 Anquese tsiʼ ñusa wocol tac, Ana tiʼ pejtelel ora tsiʼ piʼle majlel jiñi i ñoxiʼal ti Siló yaʼ baqui miʼ chʼujutesʌntel Jehová (1 S. 1:1-5). Yaʼʌch ti tabernáculo baqui jiñi ñuc bʌ motomaj Elí tsiʼ ñuqʼuesʌbe i pusicʼal cheʼ bʌ tiʼ sube chaʼan miʼ pijtan chaʼan Jehová miʼ jacʼben i yoración (1 S. 1:9, 17).

8. Tsictesan bajcheʼ miʼ mejlel i coltañonla jiñi tempa bʌ tac.

8 Miʼ mejlel lac chaʼ taj i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal cheʼ tiʼ pejtelel ora mi lac majlel ti tempa bʌ tac. Tiʼ pejtelel ora miʼ tejchel yicʼot oración jiñi lac tempa bʌ tac chaʼan mi cʼajtibentel Jehová i yespíritu chaʼan miʼ yajñel la quicʼot. Jiñi ñʌchʼtʌlel yaʼʌch ochem tiʼ wut jiñi espíritu (Gá. 5:22). Mi mucʼʌch lac majlel ti tempa bʌ anquese an laj cʼojol, mi la cʌcʼ chaʼan Jehová yicʼot la quermañujob miʼ ñuqʼuesañob lac pusicʼal yicʼot chaʼan miʼ coltañoñobla lac chaʼ taj lac ñʌchʼtʌlel. Jiñi oración yicʼot tempa bʌ tac jiñʌch muʼ bʌ i cʼʌn Jehová chaʼan miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal (He. 10:24, 25). Laʼ laj qʼuel yambʌ chuqui miʼ cʌntesañonla tiʼ tojlel Ana.

9. ¿Chuqui maʼañic tsaʼ qʼuextʌyi tiʼ cuxtʌlel jiñi Ana, pero chuqui tsiʼ mele?

9 Jiñi tsaʼ bʌ i techbe i cʼojol Ana tsaʼto bej ajñi tiʼ tojlel. Cheʼ bʌ tsaʼix sujti yaʼ ti tabernáculo i chʼujutesan Dios, tsaʼto bej chumle ti jiñi otot baqui chumul Peniná. Ti jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl mi tsaʼ qʼuextʌyi i melbal ili xʼixic. Jin chaʼan, Ana tsiʼ bej lʌtʼʌ cheʼ jiñi xʼixic miʼ suben mach tac bʌ weñic. Pero tsiʼ chaʼ taja i ñʌchʼtʌlel i pusicʼal i maʼañic tiʼ sʌtʌ. Laʼ laj cʼajtesan chaʼan maʼañix tsiʼ yubi cʼojol cheʼ bʌ tsaʼix i yʌqʼue tiʼ wenta Jehová jiñi i wocol. Tsiʼ ñopo Jehová. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, Jehová tsiʼ jacʼbe i yoración i tsaʼ mejli i yʌcʼ i yalobil (1 S. 1:19, 20; 2:21).

10. ¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel Ana?

10 Miʼ mejlel lac chaʼ taj i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal anquese miʼ chʌn ajñel ti lac tojlel jiñi muʼ bʌ i tech laj cʼojol. Jiñi lac wocol tac miʼ mejlel ti chʌn ajñel ti lac tojlel anquese mi lac wen chaʼlen oración yicʼot ti bele ora mi lac majlel ti tempa bʌ. Pero tiʼ tojlel jiñi Ana miʼ cʌntesañonla chaʼan maʼañic chuqui miʼ mejlel i mʌctan Jehová chaʼan miʼ ñuqʼuesʌbeñonla lac pusicʼal. Maʼañic mi caj i ñajʌyel i chaʼañonla, mi caj i yʌqʼueñonla lac majtan chaʼan lac xucʼtʌlel (He. 11:6).

¿CHUQUI MI LAJ CɅN TIʼ TOJLEL JIÑI APÓSTOL PABLO?

11. ¿Chucoch tsaʼʌch i wen taja cʼojol jiñi Pablo?

11 Pablo añʌch chucoch tsiʼ wen chaʼle cʼojol. Jumpʼejl ejemplo, come miʼ cʼuxbin jiñi hermanojob miʼ cʼojoʼtan cheʼ añob i wocol tac (2 Co. 2:4; 11:28). Ti jiñi i subtʼan, tsiʼ taja i contrajob tsaʼ bʌ i jatsʼʌyob yicʼot tsiʼ yotsayob ti cárcel. Yambʌ tsaʼ bʌ i yʌqʼue i cʼojol jiñʌch cheʼ mach wen añic i «chubʌʼan» (Fil. 4:12). Cheʼ jaʼel, uxyajl colel i chʌmel cheʼ bʌ tsaʼ jejmi jiñi barco tac baqui woliʼ majlel, i miʼ mejlel lac ñaʼtan chaʼan wen añix i bʌqʼuen cheʼ bʌ tsaʼ chaʼ letsi majlel ti barco tac (2 Co. 11:23-27). ¿Chuqui tsiʼ colta?

12. ¿Chuqui tsiʼ colta jiñi Pablo chaʼan ñumen weñix miʼ yubin i bʌ?

12 Pablo maʼañic tsiʼ cʌyʌ i pensalin jiñi wocol tac am bʌ i chaʼan jiñi hermanojob, pero maʼañic tsiʼ bajñel ñopo i tojʼesʌbeñob i wocol. Tsiʼ cʼajtibe yambʌ xñoptʼañob chaʼan miʼ coltañob i cʌntan jiñi congregación. Jumpʼejl ejemplo, tsiʼ yʌqʼue tiʼ wenta eʼtel (troñel) tac wem bʌ wiñicob, bajcheʼ Timoteo yicʼot Tito. I yeʼtel ili hermanojob tsiʼ colta jiñi Pablo chaʼan ñumen weñix miʼ yubin i bʌ (Fil. 2:19, 20; Tit. 1:1, 4, 5).

Cheʼ bajcheʼ tsaʼix laj cʌñʌ tiʼ tojlel jiñi apóstol Pablo, ¿chuqui yom mi lac mel chaʼan mi laj cʌy cʼojol? (Qʼuele jiñi párrafo 13 cʼʌlʌl ti 15).

13. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i lajiñob Pablo jiñi ancianojob?

13 Laʼ laj cʼajtin laj coltʌntel. Ili ora, cabʌl ancianojob miʼ yubiñob i bʌ bajcheʼ jiñi Pablo. Come miʼ wen cʼuxbiñob jiñi hermanojob, cʼux miʼ yubiñob tiʼ pusicʼal cheʼ bʌ miʼ ñusañob wocol. Pero juntiquil anciano mach mejlic i bajñel tojʼesan pejtelel jiñi wocol tac. Mi an i pecʼlel mi caj i ñijcan chaʼan miʼ cʼajtiben i coltaya yambʌ hermanojob chajpʌbiloʼ bʌ yicʼot i cʌntesan jiñi xcolelob chaʼan miʼ coltañob i cʌntan i tiñʌmeʼ Dios (2 Ti. 2:2).

14. ¿Chuqui maʼañic bʌ tsiʼ cʼojoʼta jiñi Pablo, i chuqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel?

14 Yom la cujil chaʼan i cʼʌjñibal lac chaʼan i ñuqʼuesʌntel lac pusicʼal. Pablo an i pecʼlel, jin chaʼan tsiʼ cʼajtibe jiñi i yamigojob chaʼan miʼ ñuqʼuesʌbeñob i pusicʼal. Maʼañic tsiʼ cʼojoʼta chaʼan jiñi yambʌlob miʼ qʼuelob chaʼan cʼun jach bʌ wiñic cheʼ bʌ tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi i yermañujob tsiʼ ñuqʼuesʌbeyob i pusicʼal. Ti jiñi carta tsaʼ bʌ i tsʼijbube jiñi Filemón, tsiʼ yʌlʌ chaʼan wen tijicña come wen yujil cʼuxbiya jiñi Filemón yicʼot chaʼan tsiʼ ñuqʼuesʌbe i pusicʼal (Flm. 7). Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, tsiʼ taja ti tʼan cabʌl i piʼʌlob tsaʼ bʌ i wen ñuqʼuesʌbeyob i pusicʼal cheʼ bʌ an chuqui tsiʼ cʼojoʼta (Col. 4:7-11). Mi ti lac pecʼlel la cujil chaʼan i cʼʌjñibal lac chaʼan i ñuqʼuesʌntel lac pusicʼal, jiñi hermanojob tijicña mi caj i melob.

15. ¿Chuqui tsiʼ colta jiñi Pablo cheʼ bʌ an chuqui tsiʼ wen cʼojoʼta?

15 Laʼ lac ñopben i Tʼan Dios. Pablo yujil chaʼan jiñi i Tʼan Dios mi caj i ñuqʼuesʌben i pusicʼal (Ro. 15:4). Cheʼ jaʼel, miʼ mejlel i yʌqʼuen i ñaʼtʌbal chaʼan miʼ lʌtʼ baqui jach bʌ wocol (2 Ti. 3:15, 16). Cheʼ i chaʼyajlelix tsaʼ mʌjqui yaʼ ti Roma, tsiʼ ñaʼta chaʼan mach jalix yom chaʼan miʼ chʌmel (sajtel). ¿Chuqui tsiʼ mele ti ili wocol tsaʼ bʌ i wen cʼojoʼta? Tiʼ cʼajtibe Timoteo chaʼan miʼ majlel i qʼuel ti ora i miʼ chʼʌmben majlel «jun tac» (2 Ti. 4:6, 7, 9, 13). ¿Chucoch? Come jiñi jun tac miʼ tʼox chʼʌm tilel jiñi Tsʼijbujel am bʌ ti Hebreo, muʼ bʌ i bajñel mejlel i pejcan. Mi mucʼʌch lac pejcan tiʼ pejtelel ora jiñi Biblia cheʼ bajcheʼ tsiʼ mele Pablo, Jehová mi caj i cʼʌn chaʼan miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal, mach yʌlʌyic chuqui ti wocol mi lac ñusan.

¿CHUQUI MI LAJ CɅN TIʼ TOJLEL JIÑI REY DAVID?

Cheʼ bajcheʼ jiñi David, ¿chuqui miʼ mejlel i coltañonla mi tsaʼ lac mele tsʌts bʌ mulil? (Qʼuele jiñi párrafo 16 cʼʌlʌl ti 19).

16. ¿Bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ David cheʼ bʌ tsiʼ mele tsʌts bʌ mulil?

16 Jiñi David maʼañic tsiʼ cʌyʌ i ñaʼtan jiñi tsaʼ bʌ i mele come yujil chaʼan i mulʌch. Tsiʼ chaʼle tsʼiʼlel yicʼot Bat-Seba, tsiʼ chajpa chaʼan miʼ tsʌnsʌben i ñoxiʼal i tsiʼ ñopo i muc jiñi i mul (2 S. 12:9). Ti ñaxan, David tsiʼ ñaʼta i yotsan tiʼ jol chaʼan maʼañix i mul, pero tsiʼ ticʼla bajcheʼ an yicʼot Dios, tsiʼ yʌqʼue cabʌl pensar jaʼel yicʼot mach cujchix i bʌcʼtal tsiʼ yubi (Sal. 32:3, 4). ¿Chuqui tsiʼ mele chaʼan jiñi wocol tsaʼ bʌ i bajñel sʌcla? ¿I chuqui miʼ mejlel i coltañonla mi tsaʼ lac mele jumpʼejl tsʌts bʌ mulil?

17. ¿Bajcheʼ miʼ pʌsbeñonla Salmo 51:1-4 chaʼan David tsaʼʌch i mele i pusicʼal?

17 Laʼ laj cʼajtiben Jehová chaʼan miʼ ñusan lac mul. David tsiʼ pejca Jehová ti oración, tsiʼ mele i pusicʼal i ti luʼ sube pejtelel i mul (pejcan Salmo 51:1-4). Jiñʌch tsaʼ bʌ i colta chaʼan ñumen weñix miʼ yubin i bʌ (Sal. 32:1, 2, 4, 5). Mi tsaʼ lac mele tsʌts bʌ mulil, mach lac ñop lac muc. Laʼ lac pejcan Jehová i laʼ lac suben chuqui tsaʼ lac mele. Cheʼ jiñi, mi caj lac tsʼitaʼ ubin lac ñʌchʼtʌlel chaʼan jiñi tsaʼ bʌ lac mele. Pero mi la com lac chaʼ ajñel bajcheʼ i yamigo Jehová, anto chuqui yom mi lac mel.

18. ¿Bajcheʼ tsiʼ jacʼʌ David cheʼ bʌ Jehová tsiʼ tiqʼui?

18 Laʼ lac jacʼ jiñi lac tijqʼuel. Jehová tsiʼ choco majlel jiñi xʼaltʼan Natán chaʼan miʼ yʌl i mul jiñi David. I jiñi David maʼañic tsiʼ ñopo i coltan i bʌ o i yʌl chaʼan mach wen tsʌtsic tsaʼ bʌ i mele. David tsiʼ yʌlʌ chaʼan tsaʼʌch i chaʼle mulil tiʼ contra i ñoxiʼal jiñi Bat-Seba, pero ñumento tiʼ contra Dios. Tsiʼ jacʼʌ i tijqʼuel, i Jehová tsiʼ ñusʌbe i mul (2 S. 12:10-14). Mi tsaʼ lac mele jumpʼejl tsʌts bʌ mulil, yom mi lac subeñob jiñi ancianojob tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ Dios chaʼan miʼ cʌntañonla (Stg. 5:14, 15). I mach yom mi lac ñop laj coltan lac bʌ. Cheʼ mucʼʌch lac jacʼ ti ora jiñi lac tojʼesʌntel yicʼot mi laj qʼuextan lac melbal, ti ora mi caj lac chaʼ taj i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal yicʼot lac tijicñʌyel.

19. ¿Chuqui mach yom mi lac chaʼ mel?

19 Mach lac chaʼ mel jiñi mulil. Jiñi rey David yujil chaʼan i cʼʌjñibalʌch i chaʼan i coltaya Jehová chaʼan maʼañic miʼ chaʼ yajlel i mel jiñi mulil (Sal. 51:7, 10, 12). Cheʼ bʌ Jehová tsaʼix i ñusʌbe i mul, tsiʼ chaʼle wersa chaʼan maʼañix miʼ ñaʼtan mach tac bʌ weñic. Jin chaʼan, tsiʼ chaʼ taja i ñʌchʼtʌlel i pusicʼal.

20. ¿Bajcheʼ mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc cheʼ Jehová miʼ ñusʌbeñonla lac mul?

20 Mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc cheʼ Jehová miʼ ñusʌbeñonla lac mul cheʼ mi laj cʼajtiben ti oración, cheʼ mi lac jacʼ jiñi lac tijqʼuel yicʼot cheʼ mi lac chaʼlen wersa chaʼan maʼañic mi lac chaʼ yajlel ti jiñi mulil. Cheʼ mi lac mel iliyi, mi lac chaʼ taj i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal. Jiñʌch tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel James, juntiquil hermano tsaʼ bʌ i mele tsʌts bʌ mulil. Miʼ yʌl: «Cheʼ bʌ tsaʼ sube c mul jiñi ancianojob, lajal bajcheʼ tsiʼ locʼsʌbeyoñob al bʌ j cuch. Tsaʼ cubi chaʼan tsaʼ c chaʼ taja i ñʌchʼtʌlel c pusicʼal». Miʼ wen ñuqʼuesan lac pusicʼal cheʼ la cujil chaʼan «lʌcʼʌl an lac Yum baʼan chʼijiyemoʼ bʌ i pusicʼal» yicʼot «miʼ coltan jini woli bʌ i melob i pusicʼal» (Sal. 34:18).

21. ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan Jehová miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal?

21 Cheʼ woliʼ lʌcʼtiyel tilel jiñi cojix bʌ qʼuin, ñumento chuqui mi caj i yʌcʼ chaʼan mi laj cʼojoʼtan lac bʌ. Cheʼ miʼ wen tajonla jiñi cʼojol, mach lac jalʼetesan lac sʌclʌben i coltaya Jehová. Laʼ lac wen pejcan jiñi Biblia ti bele ora. Laʼ laj cʌmbeñob jiñi i ejemplo i chaʼan Ana, Pablo yicʼot David. Laʼ laj cʼajtiben Jehová chaʼan miʼ coltañonla lac ñaʼtan chuqui miʼ techbeñonla laj cʼojol (Sal. 139:22). Laʼ la cʌcʼ chaʼan miʼ chʼʌmbeñonla majlel jiñi al bʌ laj cuch, ñumento jiñi mach bʌ mejlic lac wis tojʼesan. Mi cheʼ mi lac mel, cheʼ mi caj la cubin lac bʌ bajcheʼ jiñi salmista tsaʼ bʌ i cʼʌyibe Jehová: «Cheʼ bʌ cʌlʌxix chuqui tsaʼ caji j cʼojoʼtan, tsaʼ ñuqʼuesʌbeyon c pusicʼal yicʼot tsaʼ wʌqʼueyon cubin c ñʌchʼtʌlel» (Sal. 94:19TNM).

CʼAY 4 Jehová jiñʌch xCʌntaya

^ parr. 5 An i tajol, jiñi wocol tac ti laj cuxtʌlel miʼ wen acʼonla ti cʼojol. Ti ili estudio mi caj laj qʼuel uxpʼejl ejemplo chaʼan bʌ i wiñicob Jehová ti wajali tsaʼ bʌ i tajayob i cʼojol. Cheʼ jaʼel, miʼ caj i pʌsbeñonla bajcheʼ Jehová tsiʼ ñuqʼuesʌbeyob i pusicʼal yicʼot tsiʼ yʌqʼueyob i ñʌchʼtʌlel.

^ parr. 1 YOM BɅ MIʼ ÑAʼTɅNTEL: Jiñi laj cʼojol miʼ tejchel cheʼ maʼañic lac taqʼuin, tiʼ caj cʼamonla, wocol ti lac familia o baqui tac jach bʌ. Miʼ mejlel i yʌqʼueñonla cʼojol chaʼan tsaʼ lac mele mach tac bʌ weñic ti wajali o jiñi wocol tac muʼ bʌ lac ñaʼtan chaʼan mi caj lac ñusan ti talto bʌ qʼuin.