Skip to content

Skip to table of contents

SUTUDI-ARTIKEL 9

Yehofa o yeepi i fu piisii baka

Yehofa o yeepi i fu piisii baka

„Te sani be e moo mi, a yu be e toosutu mi fu mi sa piisii baka.”​—PS. 94:19.

SINGI 44 Wan begi fu den sama di e fii booko-saka

SAN WI O LELI *

1. Anga san sama e booko den ede? San sa de a bakapisi te wan sama e booko en ede tumisi?

A PASA anga i kaba taki i be e booko yu ede * tumisi anga wan sani? Kande yu e booko yu ede fu di wan sama du, efuso taki wan sani di hati i. Ma kande a yu du wan sani di hati wan taawan. Kande i meke wan fowtu, neen yu e booko yu ede efu Yehofa o gi i paadon. Kande yu e si enke a di i biibi swaki meke yu e booko yu ede naamo anga wan sani. A sani ya sa meke i fii enke yu á bun. Ma a so a de?

2. Sowtu toli aini Beibel e soi taki te wi abi booko-ede, da dati á wani taki u biibi swaki?

2 Meke u luku wantu toli aini Beibel. Hana, a mma fu polofeiti Samuweli, a wan uman di biibi be taanga. Ma toku a be e kusumi fu di wan sama aini en osufamii be e libi ogii anga en (1 Sam. 1:7). Apostel Pawlesi biibi be taanga, ma tokuso a ’be e booko en ede anga ala den kemeente’ (2 Kor. 11:28). Kownu David biibi be taanga tu, neen meke Yehofa be lobi en (Toli 13:22). Tokuso, David be e fii booko-saka te a be pakisei den fowtu di a be meke (Ps. 38:4). Ma Yehofa toosutu ala den sama ya, a gi den taanga-sikin. Meke u luku san a toli fu den sa leli u.

SAN U SA LELI FU HANA?

3. Saide wi e booko wi ede te sama taigi u hati sani?

3 Te wan sama taki goofu anga u, efuso e libi ogii anga u, a sani ya sa gi u booko-ede. Efu a sama di du a hati sani anga u, a wan famii fu u, efuso u mati, ai moo hati u. Kande yu e booko yu ede taki yu anga a sama o poli. Son leisi kande a sama á denki fosi a taki, neen a taki wan sani di hati yu enke te wan sama be o sutu yu anga wan fetihow (Odo 12:18). Ma son leisi a fu seefi a sama e taki sani fu hati i. A sani ya be miti wan yonkuu sisa. A taki: „Wantu yali pasa, wan sama di mi be denki a mi mati, bigin paati lei fu mi a internet. Ná pikin hati a sani ya hati mi. Mi á be man fusutan fa wan mati di mi be e fitoow be sa libi so anga mi.” Efu wan mati efuso wan famii fi i du wan hati sani anga i, i sa leli omen sani fu Hana.

4. San be e miti Hana?

4 A omen sani be e miti Hana. A omen yali langa a á be poi meke pikin (1 Sam. 1:2). A ten de te wan Islayeli uman á be poi meke pikin, sama be e si enke a fuuku den be fuuku en. Neen meke sen be e kisi Hana fu di a á be poi meke pikin (Gen. 30:1, 2). A man fi en be abi wan taa uman tu den be e kai Penina. A sani ya be e meke sani moo ogii gi Hana, bika Penina be meke omen pikin. Boiti dati, Penina be e dyalusu anga en, neen meke a „be e soso Hana naamo, bika a be wani Hana kusumi” (1 Sam. 1:6). Biginbigin Hana be e kusumi te da a „be e kee. Nyan seefi a á be e wani nyan”. „Sani be e moo Hana tuutuu” (1 Sam. 1:7, 10). Fa Hana fende toosutu?

5. Fa begi yeepi Hana?

5 Hana taigi Yehofa fa a be e fii. Baka di a begi, neen a taigi a Gaan Pilisite Eli san be e miti en. Eli taigi en taki: „Meke sani waka bun anga i. Meke a Gadu fu Islayeli gi i san yu akisi en.” San a be a bakapisi? Hana ’gwe neen a go nyan. I be e si neen fesi taki a á be e kusumi moo’ (1 Sam. 1:17, 18). Begi be yeepi Hana fu kisi enseefi baka.

San o yeepi u fu kisi useefi baka, leti enke Hana? (Luku paragraaf 6-10)

6. San a toli fu Hana anga a sani di sikiifi a Filipisama 4:6, 7 e leli u fu begi?

6 Begi sa yeepi u fu kisi useefi baka. A wan hii pisiten Hana taki anga en Dda di de a hemel (1 Sam. 1:12). Useefi sa teke u ten taigi Yehofa san a den booko-ede fu u, san a den swakifasi fu u, anga san e meke wi e feele. Te yu e begi Yehofa, i ná abi fu koboloiki moin wowtu fu taigi en san de a yu ati. Winsi a begi fi i buuyabuuya pikinso, toku Yehofa o fusutan i. Son leisi a keekee wi e taigi Yehofa san e moo u. Winsi fa den begi fu u tan, Yehofa nai weli fu aliki u. Toku a bun fu holi a sani di Pawlesi be taki a Filipisama 4:6, 7 a pakisei. (Leisi en.) Pawlesi be taki te wi e begi Yehofa, wi á mu feegete fu gi en daa fu ala den bun sani di ai du gi u. U sa gi Yehofa daa fu di a meke u, u sa gi en daa fu den moin sani di a meke poti a goontapu, u sa gi en daa taki a nai gwe fika u noiti, u sa gi en daa tu fu a moin howpu di a gi u. Sowtu taa sani u sa leli fu Hana?

7. San Hana anga en man be e du ala yuu?

7 Winsi fa Hana be abi polobelema, toku ala yuu a be e go a Silo anga en man fu dini Yehofa (1 Sam. 1:1-5). Na a tabernakel Hana be de, di a Gaan Pilisite Eli toosutu en di a taigi en taki ai howpu taki Yehofa piki a begi fi en.​—1 Sam. 1:9, 17.

8. Fa den komakandaa e yeepi u?

8 Den komakandaa sa yeepi u fu kisi useefi baka. Fosi wan komakandaa bigin, a baala di e begi e akisi Yehofa fi en santa yeye sa de anga u na a komakandaa. A santa yeye poi yeepi u fu wi á booko wi ede tumisi (Gal. 5:22). Efu wi e go a den komakandaa winsi fa u lai polobelema, Yehofa o gi u kaakiti baka. Den baala anga sisa sa yeepi u tu fu kisi useefi baka. Begi, anga a go di wi e go a den komakandaa, a tu pelensipali fasi fa Yehofa e yeepi u fu kisi useefi baka (Heb. 10:24, 25). Meke u luku wan taa sani di a toli fu Hana e leli u.

9. San be e miti Hana ete baka di a be begi Yehofa? San yeepi Hana fu holidoo?

9 Baka di Hana begi, den polobelema fi en á be losi wantenwanten. Di Hana daai go a osu, na aseefi osu en anga Penina be e tan ete. Beibel nai soi tu taki Penina be kengi en manii. Kande a be e soso Hana ete. Ma Hana á be e kusumi moo baka di a taigi Yehofa den polobelema fi en, bika a be fika ala sani gi Yehofa. Hana be meke Yehofa toosutu en. Bakaten Yehofa piki a begi fu Hana. Enseefi be poi meke pikin.​—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.

10. San a toli fu Hana e leli u?

10 Winsi a polobelema fu wi á losi, toku u sa kisi useefi baka. Son leisi wi e begi Yehofa omen leisi fu wan sani, wi e go a den komakandaa ala yuu, tokuso a polobelema nai losi. A toli fu Hana e leli u taki winsi sowtu polobelema wi abi, efu u fika ala sani gi Yehofa a o yeepi u fu piisii baka. Yehofa nai feegete u. Efu u holidoo, a o belesi u.​—Heb. 11:6.

SAN U SA LELI FU APOSTEL PAWLESI?

11. San a wantu sani di be e gi Pawlesi booko-ede?

11 A omen sani be e gi Pawlesi booko-ede. Fu di Pawlesi be lobi den baala anga sisa fi en, meke a be e booko en ede anga den te den be abi polobelema (2 Kor. 2:4; 11:28). A omen leisi den feyanti fu Pawlesi fon mi en, a omen leisi den sooto en tu. Pawlesi be sabi san a wani taki tu fu „de anga angii”. A sani ya be e gi en booko-ede son yuu (Filip. 4:12). A dii leisi Pawlesi be sungu anga boto kaba, neen meke a be musu e booko en ede te a be mu go a wan peesi anga boto (2 Kor. 11:23-27). San be e yeepi Pawlesi fu a á booko en ede tumisi?

12. San be e yeepi Pawlesi fu a á booko en ede so moo?

12 Pawlesi be e booko en ede anga den baala anga sisa fi en te den be abi polobelema, ma a be sabi taki en wawan á be o poi losi ala den polobelema fu den. Fu di Pawlesi be abi sakafasi meke a be e akisi taawan fu yeepi den kemeente. A be e paati a wooko gi wantu man di a be e fitoow, enke Timotiyesi anga Titesi. A wooko di den man ya be e du be e yeepi Pawlesi fu a á booko en ede tumisi.​—Filip. 2:19, 20; Tit. 1:1, 4, 5.

Enke fa a toli fu Pawlesi e soi, da san o yeepi u fu wi á booko wi ede tumisi te tesi e miti u? (Luku paragraaf 13-15)

13. Fa owluman sa waka a Pawlesi baka?

13 Akisi taawan fu yeepi i. Leti enke Pawlesi, owluman aini a ten ya e booko den ede anga den baala anga sisa aini a kemeente te den abi polobelema. Ma wan owluman wawan á poi yeepi ala den sama aini a kemeente. Efu a abi sakafasi, a o paati a wooko anga taa baala di e tyai denseefi bun. A o leli yonkuu baala tu fu yeepi luku den sikapu fu Gadu.​—2 Tim. 2:2.

14. Anga san Pawlesi á be e booko en ede? San a sani ya e leli u?

14 I mu fusutan taki yu abi yeepi fanowdu. Pawlesi be abi sakafasi, neen meke a be e fusutan taki a be abi taanga-sikin fanowdu tu. Pawlesi á be e si enke sama o si en wan fasi efu a be suku yeepi a taawan. Aini a biifi di a be sikiifi gi Fileimon a taki: „Mi poolo te di mi yee fa yu e soi den baala taki i lobi den” (Filei. 7). Pawlesi kai omen taa sama ete di be e gi en taanga-sikin te sani be e miti en (Kol. 4:7-11). Efu wi abi sakafasi, wi o fusutan taki useefi abi taanga-sikin fanowdu. Den baala anga sisa o piisii fu yeepi u.

15. San Pawlesi du di sani be e moo en?

15 Suku yeepi aini a Wowtu fu Gadu. Pawlesi be sabi taki a be o fende taanga-sikin te a be o leisi a Wowtu fu Gadu (Rom. 15:4). A be o yeepi en fu sabi san a mu du te tesi e miti en (2 Tim. 3:15, 16). Di Pawlesi be sooto du fu tu leisi a Rome, a be sabi taki den be o kii en. San Pawlesi du na a okasi ya? A akisi Timotiyesi fu a kon neen gawgaw, da a tyai den „bukulolo” gi en (2 Tim. 4:6, 7, 9, 13). Saide? A gei den bukulolo ya a be wan pisi fu den Hebrew buku fu Beibel di a be sa koboloiki fu sutudeli anga enseefi. Efu wi e sutudeli a Wowtu fu Gadu ala yuu enke Pawlesi, Yehofa o toosutu wi anga a Wowtu fi en, winsi san e miti u.

SAN U SA LELI FU KOWNU DAVID?

Enke fa a toli fu Kownu David e soi, da san o yeepi u fu piisii baka te u meke wan gaan fowtu? (Luku paragraaf 16-19)

16. Fa David be e fii di a be du wan gaan sondu?

16 David be du wan sani di á be bun seefiseefi. A siibi anga Batseiba, neen a meke den kii a man fi en. Di a du den sani ya, a meke moiti fu kibii a taki (2 Sam. 12:9). David kosensi be e piki en taki a á be tyai enseefi bun, ma tokuso a á be du nawan sani. A sani ya meke en anga Yehofa be poli. En kosensi be e fon en naamo. A sani ya be meke a siki tu (Ps. 32:3, 4). San David du di ala den sani ya bigin moo en? Pe u sa fende yeepi te u meke wan gaan fowtu?

17. Fa Psalm 51:1-4 e soi taki a sani di David du be e hati en tuutuu?

17 Begi Yehofa fu a gi i paadon. Di David á be poi tyai en moo, a begi Yehofa. A sani di a be du be hati en tuutuu, neen meke a taigi Yehofa ala san a be du. (Leisi Psalm 51:1-4.) A sani ya yeepi en fu a fii bun baka (Ps. 32:1, 2, 4, 5). Efi i du wan gaan sondu, yu á mu kibii a taki. Ma Begi Yehofa, da i taigi en ala san i du. A sani ya o yeepi i fi i kosensi á fon i moo. A o yeepi i tu fu piisii baka. Ma efi i wani toon Yehofa mati baka, yu á mu begi namo, i mu du moo.

18. San David du di Yehofa kaasi en?

18 Yu á mu mandii te Yehofa puu kaasi gi i. Di Yehofa sende polofeiti Natan go taki anga David, David á gi taawan a fowtu fu a sani di a du. A á du enke a fowtu di a meke á bigi so tu. A piki taki a ná anga a man fu Batseiba wawan a du ogii, ma a sondu a Gadu fesi tu. David á mandii di Yehofa kaasi en, neen meke Yehofa gi en paadon (2 Sam. 12:10-14). Efu u du wan gaan sondu, u mu taki anga den sama di Yehofa poti enke sikapuman (Yak. 5:14, 15). Wi á mu du enke a sani di u du á bigi so. Wi á mu gi taawan a fowtu tu. Efu u suku yeepi gawgaw, a esi-esi wi o kisi useefi baka. Wi o piisii baka tu.

19. San u mu de kabakaba fu du?

19 Meke moiti fi yu á meke aseefi fowtu baka. Kownu David be sabi taki a Yehofa wawan be sa yeepi en fu a á be meke aseefi fowtu baka (Ps. 51:7, 10, 12). Baka di Yehofa gi David paadon, David meke moiti fu a á pakisei sani di be sa meke a sondu. A sani ya yeepi en fu piisii baka.

20. Fa u sa soi taki ai bigi gi u taki Yehofa gi u paadon?

20 Efu u nai mandii te Yehofa e puu kaasi gi u, neen wi e meke moiti fu wi á meke aseefi fowtu moo, wi e soi taki ai bigi gi u taki Yehofa gi u paadon. A sani ya o yeepi u fu kisi useefi baka. James, wan baala di be du wan gaan sondu, si taki a sani ya a tuu. A taki: „Di mi taigi den owluman a sondu di mi du, mi fii enke wan ibi komoto a mi tapu. Mi kosensi á be e fon mi moo.” Ai gi u taanga-sikin fu sabi taki „Yehofa de koosube fu den sama di booko-saka. Ai yeepi den sama di lasi-ati”!​—Ps. 34:18.

21. San u mu du efu u wani Yehofa toosutu u?

21 A kaba e koosube namo, neen meke den booko-ede fu wi e kon moo ipi. Te wan sani e gi i booko-ede, i mu begi Yehofa wantenwanten, yu á mu daaidaai. Sutudeli Beibel fayafaya. Leli wan sani fu Hana, Pawlesi anga David. Begi i Dda di de a hemel fu a yeepi i fu sabi saide yu e booko yu ede (Ps. 139:23). Meke a yeepi yu anga den booko-ede fi i, moomoo den wan di yu á poi kengi. Efi i meke Yehofa yeepi i, yu o de enke a psalm sikiifiman di be singi gi Yehofa taki: „Te sani be e moo mi, a yu be e toosutu mi fu mi sa piisii baka.”​—Ps. 94:19.

SINGI 4 Yehofa, mi a yu sikapu

^ paragraaf 5 Son leisi wi e booko wi ede te u pakisei ala den polobelema fu u. Aini a artikel ya, wi o taki fu dii sama aini Beibel di be e dini Yehofa. Wi o luku fa Yehofa be e gi den taanga-sikin anga fa a be e toosutu den te sani be e moo den.

^ paragraaf 1 SAN DEN WOWTU YA WANI TAKI: Son leisi kande wi e booko wi ede anga moni, kande wi e booko wi ede fu di u siki, fu di wi abi osufamii polobelema, efuso wan taa polobelema. Son leisi wi e booko wi ede fu di u meke wan fowtu. Wi e booko wi ede tu, te wi e pakisei san sa miti wi aini a ten di e kon.